εῖα, ύ [ῠ]
      1 rapide, prompt, vite, agile, en parl. de pers. : πόδας ὠκύς, aux pieds agiles, en parl. d’Achille, IL. 1, 58, 84, 148, 364 ; ou abs. ὠκύς, IL. 21, 211 ; 22, 188 ; πόδας ὠκέα, m. sign. en parl. d’Iris, IL. 2, 790, 795, etc. ; ou abs. ὠκέα, IL. 2, 786 ; 11, 195, etc. ; en parl. d’animaux (cheval, IL. 8, 88, etc. ; cerf, OD. 6, 104 ; épervier, IL. 15, 238, etc.) ; en parl. de choses (navire, IL. 8, 197 ; OD. 7, 36 ; 9, 101, etc. ; trait, IL. 1, 478 ; 5, 106, etc. ; OD. 21, 138, etc.) ; fig. en parl. de la pensée, HH. Merc. 43, etc. ;
      2 aigu, perçant, tranchant, PD. N. 1, 63 ; en parl. du son, A.RH. 4, 42, ὤκιστος ἀκοῇ, EL. N.A. 6, 63, qui a l’ouïe très fine.

• Cp. ὠκύτερος, PD. P. 4, 247 ; LUC. Herm. 77 ; • Sup. ὠκύτατος, OD. 8, 331 ; PD. P. 9, 200 ; EUR. Hipp. 1271 ; LUC. D. mar. 6, 2 ; ou ὤκιστος, IL. 15, 238 ; 21, 253. ESCHL. Sept. 65 ; LUC. Trag. 218 ; EL. V.H. 13, 1, 20.

➳ Fém. ion. et épq. ὠκέα [ᾰ] IL. 2, 790, 795 ; 3, 129 ; 8, 425, etc. ; HÉS. Th. 780 ; gén. plur. épq. ὠκειάων, IL. 4, 500 ; 7, 14, 241 ; 8, 197 ; OD. 9, 101.

Étym. indo-europ. *h₁oh₁ḱ-u-, rapide, cf. lat. ōcior, sscr. āśú-.

ὠκεῖα, ὠκύ, gen. έος, είας, έος ; Ep. and Ion. fem. ὠκέα, as always in Il., 2.786, al. (in the formula ὠκέα Ἶρις), cf. Hes. Th. 780; in Od., only in 12.374 (v.l. ὠκύς); fem. pl. ὠκεῖαι Od. 7.36; Ep. gen. ὠκειάων 9.101, Il. 4.500, etc. ; fem. ὠκύς Jo.Gaz. Ecphr. 1.240, v.l. (ἐν πολλοῖς Sch.) in Od. 12.374 : — quick, swift, fleet, κιχάνει τοι βραδὺς ὠκύν Od. 8.329; mostly of persons, freq. with πόδας added, specially of Achilles, Il. 1.58, etc. ; also ὠκὺς Ἀχ., without πόδας, 21.211, 22.188; so ὠκέα, of Iris, 2.786, al. (ὦκα δὲ Ἶ. shd. be read for ὠκέα δ’ Ἶρις, 23.198); of animals, [ἴρηξ] ὤκιστος πετεηνῶν 15.238, cf. 21.253; ἵπποι 8.88; ἔλαφοι Od. 6.104; also of things, esp. of ships, Il. 8.197, Od. 7.36; of arrows, Il. 5.106, 112, al. ; ὠ. πτέρυξ Pi. P. 1.6; αἰετός Id. N. 3.80; ἴτ’ ἆσσον ὠκεῖς S. Ant. 1215, cf. E. Ba. 452, etc. ; ὠκὺς Ἄρης Id. Andr. 106 (eleg.), cf. Od. 8.331 (Sup.); of the sun, ὠ. ἠέλιος Mimn. 11.5, AP 7.466 (Leon.); also ὠκὺ νόημα h.Merc. 43, cf. Od. 7.36; θνατῶν φρένες ὠκύτεραι Pi. P. 4.139; πρᾶξις, γάμος, ib. 9.67, 114 (Sup.); ὠκεῖαι χάριτες γλυκερώτεραι AP 10.30; τὸ ὠκύ quickness, sharpness, E. Fr. 1032; ὤκιστος τῇ ἀκοῇ Ael. NA 6.63. of sound, shrill, ἀοιδαί, of the creaking of door-hinges, A.R. 4.42. Adv. -έως Pi. P. 3.58, N. 10.64, Parth. 2.6, Luc. Salt. 19; cf. ὦκα ; once neut. ὠκύ as Adv., ὣς ἔπεσ’ Ἕκτορος ὠκὺ χαμαὶ μένος Il. 14.418 (v.l. ὦκα, v. Sch.). degrees of Comparison, regul. Sup. ὠκύτατος Od. 8.331, Pi. P. 9.114; irreg. Sup., ὤκιστος πετεηνῶν Il. 15.238, 21.253; ὤκιστος ὄλεθρος 22.325; [καιρός] A. Th. 65. Adv. ὤκιστα Od. 22.77, 133, A.R. 4.242. — The word is mostly Ep., being used once by A. and once by S., but more freq. in E. ; also in late Prose, as Aret. SA 2.3 (Comp.), Ael. l.c., Luc. Herm. 77.

εῖα, ύ, ep. u. ion. im fem. auch ὠκέα, z.B. in der Il. immer ὠκέα Ἶρις, wie Hes. Th. 780, u. von der Lampetia, Od. 12.374, – schnell, geschwind ; Hom. von Göttern, Menschen, Tieren, bes. von Rossen, u. von leblosen Dingen, wie den Pfeilen und den Schiffen ; Ggstz βραδύς Od. 8.330 ; bei Pind. αἰετός N. 3.77, πρᾶξις P. 9.69, πτέρυξ 1.6, auch φρένες, 4.139 ; ὤκιστος καιρός Aesch. Spt. 65 ; ἴτ' ἆσσον ὠκεῖς Soph. Ant. 1200 ; oft bei Eur. u. bei sp.D., seltener in Prosa. Auch wie ὀξύς, schnell, scharf auf die Sinne wirkend, ἀκοῇ Ael. H.A. 6.63.
• Adv. ὠκέως, zuerst Pind. P. 3.58, 10.64 ; gew. ὦκα, s. oben.
Neben der regelmäßigen Komparation, ὠκύτερος, ὠκύτατος, Od. 8.331 Pind. P. 4.139 Luc. Hermot. 77 u. sonst, findet sich auch ὠκίων, ὤκιστος, a.a.O. – Verwandt ist ὀξύς.