GRC

ὑφαίνω

download
JSON

Bailly

'(f. ὑφανῶ [ᾰ], ao. ὕφηνα, pf. inus. ; pass. f. inus., ao. ὑφάνθην, pf. ὕφασμαι, -ασαι, -ανται, -άσμεθα, etc.) [ῠ excepté aux temps à augm.] tisser, acc. : ἱστόν, IL. 6, 456, etc. une voile ; φάρε' ὑφ. OD. 13, 108, confectionner un voile ; ἱμάτιον, PLAT. Hipp. mi. 368 c ; PLUT. M. 214 d, tisser ou confectionner un vêtement ; ὑφ. ὕφασμα, EUR. Ion 1417, confectionner un tissu ; ἀράχνια ὑφ. ARSTT. H.A. 5, 8, 4, confectionner des toiles, en parl. d’araignées ; fig. en mauv. part : δόλον, IL. 6, 187 ; μῆτιν, OD. 4, 678, 739, etc. ourdir une ruse, une intrigue ; δόλους καὶ μῆτιν, OD. 9, 422, ourdir des ruses et une intrigue ; τί τινι ἐπὶ τυραννίδι, AR. Lys. 630, tramer un complot contre qqn pour l’asservir ; p. ext. en b. part : ὄλϐον, PD. P. 4, 251, préparer (litt. tisser) le bonheur ; p. anal. οἰκοδόμημα, PLAT. Criti. 116 b, construire une maison ; θεμείλια, CALL. Ap. 56, poser des fondements ; συγγραφήν, EL. N.A. Epil., p. 396, 14 Jac. composer un écrit ; cf. PD. fr. 149 ; CHRISTOD. Ecphr. 70, etc. ; au pass. être tramé, être constitué, PLAT. Tim. 72 c ;

Moy. (ao. ὑφηνάμην) :
      1 tisser pour soi, acc. XÉN. Mem. 3, 11, 6 ; PLAT. COM. 2-2, 620 Mein. ; ἱμάτιον, PLAT. Phæd. 87 b, se tisser un vêtement ;
      2 tisser, ourdir, machiner, acc. SOPH. fr. 604.

Act. impf. itér. ὑφαίνεσκον, OD. 19, 149. Ao. poét. ὕφανα [φᾱ] BATR. 186 ; ANTH. 6, 265. Pf. en compos. -ύφαγκα, DH. Comp. 18 ; ARTÉM. 4, 40.

Étym. R. indo-europ. *(h₁)uebh-, tisser ; cf. ὑφή, sscr. ū́rṇā-vā́bhi-, la tisseuse de laine, càd. l’araignée.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Ion. impf. ὑφαίνεσκον Od. 19.149; fut. ὑφανῶ Ar. Ec. 654 (anap.); aor. ὕφηνα Od. 4.739, 13.303, Ar. Lys. 586, etc. ; later ὕφανα, LXX Jd. 16.14, Inscr.Délos 442 A 206 (ii BC), AP 6.265 (Nossis), Hymn.Is. 14; as Dor. form, B. 5.9, al. ; pf. ὕφαγκα (συν-) D.H. Comp. 18, (παρ-) Ph.Byz. Mir. 2.5; — Med., v. infr. ; aor. ὑφηνάμην Pl. Phd. 87b, X. Mem. 3.11.6; — Pass., aor. ὑφάνθην Pl. Ti. 72c, (< ἐν, συν-) Hdt. 1.203, 5.105; pf. ὕφασμαι Antiph. 99, Luc. VH 1.18, (ἐν-) Hdt. 3.47, (παρ-) X. Cyr. 5.44.48, but 3 sg. ὕφανται S.E. M. 8.129; a form ὑφήφασμαι is cited in Suid., ὑφήφανται in Phryn. PS p. 32 B., ὑφήφασται Choerob. in Theod. 2.91 H., ὑφύφασται Zenod. ap. EM 785.46, Eust. 1436.51; cf. ἐξυφαίνω. [υ exc. in augm. tenses.] : — weave, freq. in Hom., who always joins ἱστὸν ὑφαίνειν (cf. ὑφάω), Il. 6.456, Od. 2.104, al. ; except in 13.108, φάρε’ ὑφαίνουσιν· so ὑ. ὕφασμα E. Ion 1417; χλαῖναν Ar. Lys. 586; ἱμάτιον Pl. Hp. Mi. 368c; ἐν εὐπήνοις ὑφαῖς ὑ. τι E. IT 814; ἐν Ἐκβατάνοισι ταῦθ’ ὑφαίνεται Ar. V. 1143; ἀράχνια ὑ., of spiders, Arist. HA 542a13, cf. 623a8; abs., weave, ply the loom, Hdt. 2.35; αἱ ὑφαίνουσαι Arist. GA 717a36; αἴγειροι πτελέαι τε ἐΰσκιον ἄλσος ὕφαινον Theoc. 7.8 (cj. Heinsius for ἔφαινον); — Med., ἱμάτιον ὑφαίνεσθαι Pl. Phd. 87b, cf. X. Mem. 3.11.6 sq. ; — Pass., λίθος ὑφαινομένη, i.e. asbestos, Str. 10.1.6.
contrive, plan, of all schemes, good or bad, which are craftily imagined, freq. in Hom. ; πυκινὸν δόλον ἄλλον ὕφαινε Il. 6.187; ἔνδοθι μῆτιν ὑ. Od. 4.678; ἐνὶ φρεσὶ μῆτιν ὑφήνας ib. 739; μῆτιν ὕφαινε μετὰ φρεσίν Hes. Sc. 28, cf. B. 16.51; δόλους καὶ μῆτιν ὑ. Od. 9.422; μύθους καὶ μήδεα πᾶσιν ὑ. Il. 3.212, cf. Call. Fr. 3ii10P. (Pass.); ταῦθ’ ὕφηναν ἡμῖν ἐπὶ τυραννίδι this was the plot they laid against us to bring in tyranny, Ar. Lys. 630; πάντα… ἐκ φρενὸς ὑφάνασα Hymn.Is. 14; — Med., Nicopho 5; but ὑφαίνεται is f.l. for ὑφαίνετε in Lyr.Adesp. ap. Stob. 1.5.11 (v. Nauck TGF 2 p. xx). generally, create, construct, οἰκοδομήματα Pl. Criti. 116b; ὄλβον Pi. P. 4.141; θεμείλια Φοῖβος ὑφαίνει he lays the foundation, Call. Ap. 57; κηρὸν ὑ. Tryph. 536; — Pass., ἀναίμου ὑφανθέντος [τοῦ σπληνός] Pl. Ti. 72c.
compose, write, ποικίλον ἄνδημα (metaph of an ode) Pi. Fr. 179; ὕμνον B. 5.9. (ὑφαίνω, cf. ὑφή, ὕφος, OE. wefan ΄weave΄, Skt. ubhnāti ΄hold together, cover, bind΄.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

fut. ὑφανῶ, aor. ὕφηνα, att. ὕφᾱνα, s. Lobeck Phryn. 26, perf. ὕφαγκα, Artemid. 4.40 (vgl. ὑφάω), – weben ; häufig bei Hom., der öfters ἱστὸν ὑφαίνειν vrbdt, Od. 13.108 auch φάρεα ὑφαίνειν ; Her. 2.35 ; Plat. Lys. 208d u. sonst ; auch med., ὃ ἱμάτιον ἠμπείχετο αὐτὸς ὑφηνάμενος Phaed. 87b, wie Xen. Mem. 3.11.6. – Oft übertr. von heimlichen, listigen Anschlägen und Unternehmungen, wie unser »anzetteln«, schlaue Anschläge ersinnen, von allen Handlungen, guten und bösen, welche durch schlaue und heimliche Mittel ausgeführt werden sollen ; bei Hom. häufig μῆτιν, δόλον ὑφαίνειν, mit u. ohne den Zusatz ἐνὶ φρεσί, Il. 6.187, 7.324, Od. 4.628, 739, 13.303, 386 ; δόλους καὶ μῆτιν ὑφαίνειν 9.422 ; auch μύθους καὶ μήδεα πᾶσιν ὑφαίνειν, Il. 3.212 ; ὑφαίνειν τινί τι ἐπὶ τυραννίδι, Etwas gegen Einen zur Einführung der Tyrannei anstiften, Ar. Lys. 630 ; Soph. so auch im med., μήδεα παντοδαπᾶν βουλᾶν ἀδαμαντίναις ὑφαίνεται κερκίσιν αἶσα, frg. 604. – Uebh. bereiten, verfertigen, zu Stande bringen : ὄλβον ὑφαίνειν Pind. P. 4.141 ; τὰ δὲ οἰκοδομήματα ποικίλα ὕφαινον Plat. Critia. 116b ; θεμείλια Φοῖβος ὑφαίνει, er legt den Grund, Callim. Apoll. 57 ; auch von schriftstellerischen Arbeiten.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

1. to weave , ἱστὸν ὑφαίνειν to weave a web, [Homer (8th/7th c.BC)]; ἱμάτιον [Plato Philosophus (5th/4th c.BC)], etc.:—;absolute to weave, ply the loom , [Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)]:—;Mid., ἱμάτιον ὑφαίνεσθαι to weave oneself a cloak, [Plato Philosophus (5th/4th c.BC)]
2. to contrive, plan, invent , Lat. texere, δόλον ὑφαίνειν [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; μῆτιν ὑφ. [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]
3. generally, to create, construct , [Pindar (Refs 5th c.BC)] (ML)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory