GRC

ὑπορρέω

download
JSON

Bailly

ὑπο·ρρέω (f. ὑπορρυήσομαι, ao.2 ὑπερρύην, pf. ὑπερρύηκα, etc.) :
   I intr. :
      1
couler sous, ARSTT. Mir. 130, 3 ; PLUT. Crass. 4, etc. ; fig. se glisser sous, pénétrer sous ou dans, s’insinuer, d’ord. avec un suj. de ch. (erreur, mal, etc.) PLAT. Rsp. 424 d ; DÉM. 412, 12 ; en parl. d’un bruit, d’une rumeur, PLAT. Leg. 672 b ; τὴν ψυχήν, PLUT. M. 437 d ; ou τινί, EUR. fr. 499, 5, dans l’âme de qqn ; qqf. avec un suj. de pers. : εἴς τινα, PLUT. Nic. 1, ὥς τινα, PLUT. Cato mi. 45, s’introduire secrètement auprès de qqn ; ὑπ. εἰς ἰδιωτισμόν, EPICT. Ench. 33, 6, prendre les façons de gens non philosophes ;
      2 couler peu à peu, PLUT. Fab. 19 ; s’écouler, en parl. du temps, AR. Nub. 1289 ; p. anal. glisser peu à peu, tomber, en parl. de cheveux, LUC. Ep. sat. 24 ; de feuilles, de fleurs, THCR. Idyl. 7, 121 ; p. anal. s’écrouler, tomber en ruine, PLAT. Leg. 793 c ; fig. en parl. de races, de familles, d’espèces, dégénérer, ARSTD. t. 2, 100 ;
   II tr. faire écrouler, renverser de fond en comble : τινά, DÉM. 472, 2, la puissance de qqn.

Étym. ὑ. ῥέω.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

flow under or beneath, Arist. Mir. 843a21, Plu. Crass. 4, 2.949d.
infiltrate, Hp. Loc. Hom. 29. metaph, slip or glide into unperceived, παρανομία ἠρέμα ὑπορρεῖ πρὸς τὰ ἤθη Pl. R. 424d; λόγος τις ἅμα καὶ φήμη ὑ. πως Id. Lg. 672b; ἁμαρτία κατὰ μικρὸν ῥέουσα D. 19.228; c. dat., τἄδικον πολλαῖς ὑπερρύηκε E. Fr. 497.5; c. acc., τὴν ψυχὴν ὑ. δυσχέρειαι Plu. 2.437d; hence, undermine, ὑπὸ [τοῦ Φαβίου] ὑπορρέοντος ἀψοφητὶ καὶ παρεμπίπτοντος ἐνδελεχῶς ὑπερειπόμενος καὶ δαπανώμενος ἐλάνθανε [ὁ Ἀννίβας] Id. Fab. 19; ὑπέρρει αὐτὸν τὸ νόσημα Parth. 13.1; τοὺς ἐν ἁπάσῃ καθεστάναι δοκοῦντας εὐδαιμονίᾳ πάντα ταῦτα… ὑπέρρει D. 20.49.
slip away, ἐρείσματα ἐκ μέσου ὑπορρέοντα Pl. Lg. 793c; τό τοι καλὸν ἄνθος ὑ. v.l. for ἀπο- in Theoc. 7.121; of the hair, fall off, Luc. Ep. Sat. 24; of friends, Id. Vit. Auct. 27; of Time, slip away, glide on, ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου Ar. Nu. 1289; of persons, ὑ. εἴς τινα sink to the level of…, Plu. Nic. 1; ὑ. εἰς ἰδιωτισμόν fall into…, Epict. Ench. 33.6.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

(ῥέω),
1) unten weg-, darunter hinfließen.
2) heimlich, unvermerkt hineinkommen, hineinschlüpfen ; Plat. Rep. IV.424d ; λόγος τις ἅμα καὶ φήμη ὑπορρεῖ πως Legg. II.672 h ; vgl. Dem. 19.228 ; Luc. vit.auct. 27.
3) allmälig, unvermerkt fortgehen, schwinden ; ὑπορρέοντος τοῦ χρόνου Ar. Nub. 1271 ; vom ausfallenden Haare, auch von Stützen, umfallen, Plat. Legg. VII.793c u. Sp., wie Luc. D.mer. 12.5.
4) c. accus., untergraben, unterminieren, u. dadurch zum Fall bringen, τούσδ' ἐν ἁπάσῃ καθεστάναι δοκοῦντας εὐδαιμονίᾳ πάντα ταῦτ' ἀμελούμενα ὑπέρρει κατὰ μικρόν Dem. 20.49, im Ggstz von προῆγε.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory