ὑπερ·φίαλος, ος, ον [ᾰ]
      1 très fort, très puissant, en parl. de pers. OD. 21, 289 ; en parl. de choses (lien, PD. fr. 93 ; vin, ION dans ATH. 495 b) ; sel. d’autres, qui déborde de la coupe ;
      2 d’ord. en mauv. part, excessif, particul. orgueilleux, arrogant, en parl. des Troyens, IL. 3, 106 ; 13, 621, etc. ; des Cyclopes, OD. 9, 106 ; des prétendants, OD. 1, 134 ; 2, 310, etc. ; d’un Centaure, PD. P. 2, 79 ; en parl. de choses (cœur, IL. 15, 94 ; parole, OD. 4, 503, 774, etc.).

Étym. cf. ὑπέρϐιος, sel. d’autres, de ὑπέρ, φιάλη.

ον, overbearing, overweening, arrogant, of persons, freq. in Homer, in Il. of the Trojans, 13.621, 21.459, al. ; in Od. of the Cyclopes, 9.106 (of the Cyclopes in good sense, B. 10.78); more freq. of the suitors, Od. 1.134, 2.310, al. ; Γίγαντες B. 14.62; ὑ. γόνος, of a Centaur, Pi. P. 2.42, cf. O. 10 (11).34, P. 4.111; also θυμὸς ὑ. an arrogant spirit, Il. 15.94; ἔπος, μῦθοι ὑ., Od. 4.503, 774. — Orig. the word seems only to have signified puissant, without any bad sense, as is prob. from Od. 21.289, where Antinous uses it of himself and the rest of the suitors, ὑπερφιάλοισι μεθ’ ἡμῖν δαίνυσαι· and Aristarch. read ὑπερφίαλον for ὑπέρθυμον in Il. 5.881; later writers also used it without any bad sense, δεσμὸς ὑ. a huge bond, Pi. Fr. 92; οἶνον ὑπερφίαλον κελαρύζετε pour the noble wine, or pour it without stint, Ion Trag. 10; — this notion appears most clearly in the Adv. ὑπερφιάλως, exceedingly, excessively, ὑ. νεμεσᾶν Il. 13.293, Od. 17.481, 21.285; ἀνιάζειν Il. 18.300; but the Adv. also passed into the sense of haughtily, arrogantly, Od. 1.227, 4.663, etc. (The old deriv. from ὑπὲρ φιάλην, running over (cf. Ion l.c.), is improbable, but modern explanations are unconvincing.)

ον, gewaltig, übergewaltig, übermütig, stolz, entweder verwandt mit ὑπέρβιος, entstanden aus ὑπερβίαλος, oder verwandt mit ὑπερφυής, entstanden aus ὑπερφύαλος ; vgl. Buttmann Lexil. 2 S. 209 Curtius Grundz. d. Griech. Etymol. 2. Aufl. S. 648. Die Ableitungen von φιάλη taugen wohl entschieden Nichts. Oft bei Hom., der es lobend und tadelnd gebraucht, lobend z.B. Od. 21.289 οὐκ ἀγαπᾷς ὃ ἕκηλος ὑπερφιάλοισι μεθ' ἡμῖν δαίνυσαι, wo es nach Scholl. Aristonic. Il. 15.94 = ἀγαθοῖς ist, »den Vornehmen«, vgl. Scholl.V Od. 21.289 ὑπερφιάλοισι : νῦν τοῖς κατ' ἀρετὴν διαφέρουσι ; Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 146. Oefters heißen ὑπερφίαλοι bei Hom. die Freier der Penelope ; die Kyklopen Od. 9.106 ; die Troer, Il. 13.621 ; θυμὸς ὑπερφίαλος Il. 15.94 ; ὑπερφίαλον ἔπος Od. 4.503 ; μύθους ὑπερφίαλους Od. 4.774. – Il. 5.881 Τυδέος υἱὸν ὑπερφίαλον Διομήδεα, Scholl. Didym. αἱ Ἀριστάρχου ὑπερφίαλον, οὐχ ὑπέρθυμον, ὥσπερ αἱ δημώδεις. – Folgende Dichter ; ἁγεμών Pind. P. 4.111 ; γόνος 2.42 ; μολίονες Ol. 11.34.
• Adv. gewaltig, übermäßig, allzusehr, νεμεσᾶν Il. 13.293, Od. 17.481, 21.285, ἀνιάζειν Il. 18.300, ὑβρίζειν Od. 1.227, ἦ μέγα ἔργον ὑπερφιάλως ἐτελέσθη 4.663 ; 16.346 ; so ist auch das neutr. bei Ion bei Ath. XI.495c zu nehmen, ἐκ ζαθέων πιθακνῶν ἀφύσσοντες ὄλπαις οἶνον ὑπερφίαλον κελαρύζετε.