GRC

ὑπερδέξιος

download
JSON

Bailly

ὑπερ·δέξιος, ος, ον :
      1
situé à droite dans une position dominante, XÉN. An. 4, 8, 2 ;
      2 en gén. qui est dans une situation favorable au-dessus de : πολεμίων, POL. 1, 30, 7, au-dessus de l’ennemi ; abs. ὑπερδέξιον χωρίον, XÉN. An. 3, 4, 37, emplacement bien situé et dominant ; τὰ ὑπερδέξια, XÉN. An. 5, 7, 31, positions fortes et dominantes ; ἐξ ὑπερδεξίου, XÉN. Hell. 7, 4, 13 ; ἐκ τῶν ὑπερδεξίων, XÉN. Hell. 4, 2, 14 ; ἐξ ὑπερδεξίων, LUC. Tim. 45, d’une position forte et dominante ;
      3 fig. qui l’emporte sur, gén. PLUT. Num. 20 ; τινί, POL. 5, 102, 3, supérieur en qqe ch.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

ον, lying above one on the right hand, εἶχον ὑ. χωρίον… χαλεπώτατον, καὶ ἐξ ἀριστερᾶς… ποταμόν, v.l. for ὑπὲρ δεξιῶν in X. An. 4.8.2. simply, lying above or over, ὑ. χωρίον higher ground, ib. 3.4.37, etc. ; γὰ ὑ. ib. 5.7.31, cf. Aen.Tact. 1.2; ἐξ ὑπερδεξίου from above, X. HG 7.4.13, Plb. 2.3.6, etc. ; ἡ ἐξ ὑ. τάξις up-stream, Id. 3.43.3; ἐκ τῶν ὑ. X. HG 4.2.14; ἐξ ὑπερδεξίων Luc. Tim. 45, Paus. 4.29.4; c. gen., commanding from above, or simply above, λόφος ὑ. τῶν πολεμίων Plb. 1.30.7, cf. 10.30.7; τοῦ τείχους Id. 8.4.9; also of streams, ἔστιν ἡ Σηστὸς ὑ. τοῦ ῥοῦ up-stream with regard to the current, Str. 13.1.22. metaph, superior, having the advantage in a thing, τῷ πολέμῳ Plb. 5.102.3, etc. ; victorious over, ὑ. τῆς κακίας τὴν ἀρετήν Plu. Num. 20; ὑ. ἐγένετο τοῦ λοιμοῦ, i.e. he recovered, Ruf. Fr. 114. c. gen., convenient for, ὑ. χωρίον τοῦ ἀποκρούεσθαι τὴν ἔφοδον Arr. Tact. 9.2.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

vornhin zur rechten Hand gelegen, Xen. An. 4.8.2, vgl. 3.4.37, 5.7.31, Hell. 4.2.14, u. öfter, wo es überall auch bedeutet »darüber gelegen«, »höher liegend, stehend« ; τινός, τόπος ὑπερδέξιος πολεμίων Pol. 1.30.7, u. öfter. – Dah. übertr., überlegen, im Vorteil, τινός, über Einen, τινί, worin, Pol. 10.30.7, τῷ πολέμῳ, τοῖς δικαίοις, 5.102.3, 27.4.2 ; Sp., wie Plut. Num. 20, ἐγκρατῆ καὶ ὑπερδέξιον τῆς κακίας τὴν ἀρετὴν καταστῆσαι.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory