ὑπερ·αίρω (f. -αρῶ, ao. -ῆρα, pf. -ῆρκα, etc.) :
   I tr. lever ou élever au-dessus, acc. PLAT. Phædr. 248 a ; LUC. Am. 54, etc. ;
   II intr. :
      1 s’élever au-dessus de, surpasser, dépasser : τὸ μέγεθος δένδρου, TH. C.P. 5, 14, 9, la hauteur d’un arbre ; p. anal. : τὸ λαιὸν τῶν πολεμίων νεῶν, POL. dépasser l’aile gauche de la flotte ennemie (pour l’envelopper ou l’attaquer) ; fig. l’emporter sur, surpasser, exceller, en prose att. PLAT. Leg. 717 d, etc. ; avec l’acc. : τινά, DÉM. 1395, 23, se rendre maître de qqn ; τινά τινι, DÉM. 798, 8, dépasser, surpasser qqn en qqe ch. ; avec le gén. τινὸς τῷ μεγέθει, DS. 20, 91, surpasser qqn en grandeur ; fig. τῶν συμϐαινόντων, SEXT. être supérieur aux circonstances, aux événements ; ὑπ. τῆς οὐσίας τὸ μέγεθος ὁ τῶν τέκνων ἀριθμός, ARSTT. Pol. 2, 7, 5, le nombre des enfants dépasse l’importance de la fortune ; πυγωνιαῖον ἢ μικρὸν ὑπεραῖρον, TH. H.P. 4, 6, 8, d’une coudée ou un peu plus ;
      2 passer par-dessus, franchir : τὰς Ἄλπεις, POL. 2, 23, 1, les Alpes ; τὸ πέλαγος, POL. 1, 28, 1, la mer ; abs. en parl. d’un fleuve : ἄκραν, POL. 1, 54, 7, doubler un promontoire ; ἀγγεῖα, ARSTT. Mir. 67, déborder des vases, en parl. d’un liquide ; εἰς τὰ χωρία, DÉM. 1274, 20, déborder et inonder le pays ;
      3 être excessif, démesuré : ἔν τινι ou τινί, DC. 37, 8, etc. en qqe ch. : τὸ ὑπεραῖρον, POL. 16, 12, 9, ce qui passe la mesure, excès ;
   III Moy. :
      1 s’élever outre mesure, d’où être fier, être au-dessus de, gén. RHÉT. 1, 632 W. ;
      2 en mauv. part, s’élever, se révolter : ἐπὶ Θεόν, NT. 2Thess. 2, 4, contre Dieu ;
      3 abs. s’élever, être orgueilleux, vain, ARISTÉN. 1, 17 ; NT. 2Cor. 12, 7.

lift or raise up over, εἰς τὸν ἔξω τόπον τὴν τοῦ ἡνιόχου κεφαλήν Pl. Phdr. 248a; τὴν ὀφρῦν ὑπὲρ τοὺς κροτάφους Luc. Am. 54; ἑρμάτων ὑ. τὸ σκάφος over the rocks, Philostr. VA 3.23; ὑ. τὸ φθέγμα raise it very high, Luc. Ner. 9; — Med., lift oneself or rise above, πάντων Anon. in Rh. 1.632 W. ; abs., to be lifted up, 2 Ep. Cor. 12.7; give oneself airs, be coy, Aristaenet. 1.17, 2.6; exalt oneself above, ἐπὶ θεόν 2 Ep. Thess. 2.4.
heighten, ναῦν τοίχοις Philostr. VA 3.35. intr., c. acc., jump over, τειχία X. Eq. Mag. 8.3; cross, Ἄλπεις Plb. 2.23.1; ὑ. τὸ πέλαγος pass over, Id. 1.28.1; ὑ. τὴν ἄκραν double the cape, Id. 1.54.7; κάμψαντες τὸν Πάχυνον ὑ. [τὸ πέλαγος] εἰς… Id. 1.25.8; also τὸν Καταράκτην OGI 654.6 (Egypt, i BC); abs., cross the sea, Plb. 1.47.2; as naval and military term, outflank, τὸ λαιὸν τῶν πολεμίων Plb. 1.50.6, cf. 3.73.7, etc. ; without a sense of motion, rise above, τὸ ὕδωρ Thphr. HP 4.8.10; τὸ μέγεθος τοῦ δένδρου Id. CP 5.14.9.
excel, τινι in a thing, D. 18.220; c. acc., excel, Id. 60.21, Aristeas 16, Philostr. Her. 2.19; τοὺς πρὸ ἑαυτοῦ ἡγεμονεύσαντας SIG 877 A 5 (Delph., ii/iii AD); νοῦν ὑπεραίρει Plot. 6.7.22.
overshoot, go beyond, μήθ’ ὑπεράρας μήθ’ ὑποκάμψας καιρόν A. Ag. 786 (anap.); ὑ. τὸν ὡρισμένον καιρόν Plb. 9.14.11; τὴν συνήθειαν Id. 28.14.2; exceed, ὑ. τῆς οὐσίας τὸ μέγεθος ὁ τῶν τέκνων ἀριθμός Arist. Pol. 1266b11; οὗ ἡ πρόνοια τὰς πάντων εὐχὰς οὐκ ἐπλήρωσε μόνον ἀλλὰ καὶ ὑπερῆρε BMus.Inscr. 894.8 (Halic., i AD); πυγωνιαῖον ἢ μικρὸν ὑπεραῖρον a little more, Thphr. HP 4.6.8; τῶν ὑπεραιρόντων ἱερέων the priests in excess (of a certain number), BGU 1.16 (iii AD); τῶν ὑπεραιρούντων (sic) τὸν ἀριθμὸν τῶν ἱερέων PLond. 2.347.6 (iii AD); τὸ ὑπεραῖρον ἀργύριον the money (received) in excess, SIG 976.27 (Samos, ii BC); τοσοῦτον ἐν [τοῖς δαπανηθεῖσιν] ὑπερῆρεν [αὐτόν] he so far exceeded him in his expenditure, D.C. 37.8; λόγος ὑπεραίρων τοῖς ὀνόμασι καὶ ταῖς γνώμαις overdone, Philostr. VA 8.6; τὸ ὑπεραῖρον exaggeration, Plb. 16.12.9. c. gen., pass beyond, double a cape, τοῦ ἀκρωτηρίου Philostr. VA 3.24; rise above, τῆς γῆς Id. Her. 19.16.
transcend, exceed, μήθ’ ὑπεραίροντα τῶν εἰθισμένων ὄγκων (τὸν εἰθ. ὄγκον Stob.) μήτ’ ἐλλείποντα Pl. Lg. 717d, cf. D.C. 75.13 (c. gen.), etc. ; ὑ. τῷ μεγέθει τινῶν D.S. 20.91, etc. ; overcome, τέχνῃ τοῦ ῥοθίου Philostr. VA 7.26. c. gen., despise, ib. 1.2, Philostr.Jun. Im. 7.
overflow, τὰ ἀγγεῖα Arist. Mir. 835a32; abs., of a stream, ὑ. εἰς τὰ χωρία D. 55.10. ὑ. ὑπέρ τι project beyond…, Arr. Tact. 12.9; οἱ ἐν τῷ τρίτῳ ζυγῷ ὑ. τοὺς πρωτοστάτας πήχεις σ΄, i.e. their σάρισαι project beyond…, Ael. Tact. 14.4; ὑπεραίρειν ἔξω τὰ βλέφαρα project beyond the eyelids, of a tumour, Aët. 7.36, cf. 15; overlap, Aristarch. Sam. 8. Ὑπεραίρων, οντος, ὁ, Most Excellent, = Lat. Exsuperatorius, name given to December by Commodus, D.C. 72.15.

(αἴρω), darüber heben, darüber erheben, ὑπερῆρεν εἰς τὸν ἔξω τόπον τὴν τοῦ ἡνιόχου κεφαλήν, Plat. Phaedr. 248a, darübersetzen ; – intr., sich darüber erheben ; im eigtl. Sinne, τὸ ὄρος, τὸ πέλαγος, über den Berg steigen, über das Meer setzen, Pol. 2.23.1, 1.47.2, u. Sp., wie DC. 62.13 ; auch vom Heere, Pol. 1.50.6 ; vom Wasser, überfließen, εἰς τὰ χωρία, Dem. 55.10 ; – übertr., μήθ' ὑπεράρας, μήθ' ὑποκάμψας καιρὸν Χάριτος, darüber hinausgehend, Aesch. Ag. 760 ; übertreffen, Ggstz ἐλλείπειν, Plat. Legg. IV.717d ; ὑπερῆρε πάντας ἀνθρώπους πονηρίᾳ, Dem. 25.94, vgl. 18.220 ; τὸ ὑπεραίροντα τὴν κοινὴν συνήθειαν, Pol. 15.16.1 ; dah. τὸ ὑπεραῖρον, das Uebermaß, 16.12.9 ; auch von der Zeit, ὑπεράρας τὸν καιρόν, 9.14.11 ; ὑπεραίρειν τῶν συμβαινόντων, S.Emp. adv.phys. 1.161.

ὑπερ-αίρω
[in LXX: 2Ch.32:23 (נָשָׂא ni.), etc. ;]
to lift or raise over. Mid., to uplift oneself: 2Co.12:7; before ἐπί, with accusative, of person(s), 2Th.2:4 (cf. 2Ma.5:23).†
(AS)