ὑμνέω-ῶ (f. -ήσω, ao. ὕμνησα, pf. ὕμνηκα) [ῡ, p. exc. ῠ, v. ci-dessous]
   I tr.
      1 chanter un chant grave, religieux ou héroïque : ὕμνον, ESCHL. Ag. 1191, 1474, chanter un hymne ; παιᾶνα, EUR. H.f. 688, chanter le péan ;
      2 chanter, louer, célébrer dans un chant ou dans des vers, acc. HH. Ap. 190 ; HÉS. Th. 11, 33 ; PD. O. 7, 14 ; HDT. 4, 35 ; XÉN. Mem. 4, 2, 23, etc. ; κακά, SOPH. El. 382, déplorer ses malheurs ; avec double rég. : τινα θρήνοις, EUR. Rhes. 976, chanter dans un chant de deuil les malheurs de qqn ; avec double acc. : ἃ τὴν πόλιν ὕμνησα, THC. 2, 42, les vertus dont j’ai loué la ville ; au pass. être chanté, célébré ou bafoué par des chants, HDT. 5, 67 ; ESCHL. Sept. 7 ;
      3 vanter, rappeler avec emphase, avoir sans cesse à la bouche, PLAT. Prot. 317 a, Rsp. 364 a, 549 e, etc. ; au pass. XÉN. Hell. 7, 1, 38 ; ARSTT. Nic. 10, 10, 6 ;
      4 en mauv. part, accuser sans cesse ou avec véhémence, se plaindre en termes véhéments de, acc. PLAT. Rsp. 329 b ;
      5 réciter comme un chant (un texte de loi) acc. PLAT. Leg. 870 e ;
   II intr. retentir, résonner, se faire entendre, PLAT. Rsp. 463 d.

➳ [ῠ] EUR. Bacch. 71. Prés. ind. épq. ὑμνείω, HÉS. O. 2 ; 3 pl. dor. ὑμνεῦσι, HH. Ap. 190 ; impér. 2 sg. dor. ὕμνη, AR. Lys. 1321 ; sbj. 1 pl. dor. ὑμνίωμες, AR. Lys. 1305 ; part. fém. ion. et dor. ὑμνεῦσα, HÉS. Th. 11 ; plur. ὑμνεῦσαι, EUR. Med. 423 ; pf. pass. 3 pl. ion. ὑμνέαται, HDT. 5, 67.

Étym. ὕμνος.

Ep. ὑμνείω Hes. Op. 2; Ep. 3 pl. ὑμνεῦσιν h.Ap. 190; fem. part. ὑμνεῦσα Hes. Th. 11; Aeol. inf. ὔμνην to be restored for ὑμνεῖν in Alc. 5.2; Lacon. 1 pl. subj. ὑμνίωμες Ar. Lys. 1305 (lyr.); Aeol. 3 pl. impf. ὔμνην Sappho Supp. 20c. 6; fut. ὑμνήσω Pi. Parth. 2.11; (< ὕμνος); with acc. of person or thing sung of, sing of, first in Hes. Th. 11, 33, freq. in h.Hom. (h.Ap. 178, al.), Lyr. (Sappho l.c., Alc. l.c., Pi. N. 10.2, al., B. 10.13, al.), and Trag. (E. IT 367, etc. ; θρήνοις… σ’ ὑμνήσομεν Id. Rh. 976); also in Prose, celebrate in a hymn, commemorate, Ὦπιν Hdt. 4.35; τὰς τούτων ἀρετάς Lys. 2.2, cf. B. 5.33; [Παλαμήδη] ὑμνοῦσιν ὡς… ἀπόλλυται X. Mem. 4.2.33, etc. ; τὸν θεόν Act. Ap. 16.25; of the hymn itself, οὔτε… μέ τις ὕμνος ὕμνησεν S. Ant. 815 (lyr.); c. dupl. acc., ἃ τὴν πόλιν ὕμνησα the points wherein I praised our city, Th. 2.42; — Pass., to be celebrated in hymns, of gods, OGI 56.66 (Canopus, iii BC), Paus. 9.23.3, etc. ; also Ἀργεῖοι… τὰ πολλὰ πάντα ὑμνέαται (Ion. for -ηνται) are everywhere praised, Hdt. 5.67; ὑμνηθήσεται πόλις E. Ion 1590; ἡ ὑμνουμένη χρυσῆ πλάτανος famous, X. HG 7.1.38; αἱ ὑμνούμεναι φιλίαι Arist. EN 1171a15; σοφία ἐν ἐξόδοις ὑμνεῖται LXX Pr. 1.20; impers., ὑμνεῖτο δ’ αἰσχρῶς foul songs were sung, Com.Adesp. 1203.5.
descant upon, in song or speech, ἐν κατηρεφεῖ στέγῃ… ὑμνήσεις κακά S. El. 382; τὰν ἐμὰν ὑμνεῦσαι (Dor. for -οῦσαι) ἀπιστοσύναν ever singing of my want of faith, E. Med. 423 (lyr.); — Pass., Ἐτεοκλέης ἂν… ὑμνοῖτο… φροιμίοις πολυρρόθοις A. Th. 7. c. acc. cogn., sing, ᾆσμα, ὕμνον, Heraclit. 15, A. Ag. 1191; c. dupl. acc., παιᾶνα… ὑμνοῦσι… τὸν Λατοῦς γόνον E. HF 688 (lyr.), cf. SIG 711 L 12 (Delph., ii BC).
tell over and over again, harp upon, repeat, recite, Pl. Prt. 317a, R. 549e, Tht. 174e, etc. ; ὡς… Id. R. 364a; ὑμνοῦσι τὸ γῆρας ὅσων κακῶν αἴτιόν [ἐστι] ib. 329b; τὸν νόμον ὑμνεῖν recite the form of the law, Id. Lg. 871a; — Pass., ὁ δ’ εἶπε πρός με βαί΄, ἀεὶ δ’ ὑμνούμενα (Sch. τὰ πολυθρύλητα) S. Aj. 292. intr., sing, chant, ὡς ποιηταὶ ὑμνήκασι περὶ αὐτῶν Th. 1.21; ὑμνῶν οὔποτ’ ἔληγεν ὡς… X. Ages. 11.2. in pass. sense, φῆμαι… ὑμνήσουσι περὶ τὰ ὦτα will ring in their ears, Pl. R. 463d. [On the quantity, v. ὕμνος.]

besingen, preisen, rühmen ; H.h.; Hes. Th. 11, 33 u. öfter ; Pind. ὕμνησαν Θέτιν N. 5.25, u. öfter ; ὑμνεῖσθαι ἀοιδαῖς frg. 86 ; Ἄρτεμιν Eur. I.T. 1457 ; u. so bes. in Gedichten, Gesängen preisen, Her. 5.67 ; Aesch. Ag. 1453 ; οὔτ' ἐπινυμφίδιός πώ μέ τις ὕμνος ὕμνησεν Soph. Aut. 810 ; auch κακά, klagen, El. 374 ; Ἀργεῖαί νιν ὑμνοῦσιν ὑμεναίοισιν Eur. I.T. 367 ; παιᾶνα Herc.Fur. 688 ; ἔνθεν Λωρὶς ὑμνηθήσεται πόλις Ion 1590 ; in Prosa, wie Plat. Symp. 193d u. sonst ; bes. τοὺς θεούς, Rep. II.372b ; vgl. ὕμνος u. Xen. Cyr. 8.1.23 ; ἃ τὴν πόλιν ὕμνησα Thuc. 2.42 ; übh. sagen, auch im tadelnden Sinne, ἐπὶ τούτῳ δὴ τὸ γῆρας ὑμνοῦσιν Plat. Rep. I.329b, vgl. Ruhnk. zu Tim. p. 263 ; – sprechen, bes. wiederholt erzählen, immerfort im Munde führen, Valcken Eur. Phoen. 441 ; pass., Ἐτεοκλῆς ἂν εἷς πολὺς κατὰ πτόλιν ὑμνοῖθ' ὑπ' ἀστῶν φροιμίοις πολυρρόθοις Aesch. Spt. 7 ; ὁ δ' εἶπε πρός με, ἀεὶ δ' ὑμνούμενα Soph. Aj. 285, Schol. τὰ πολυθρύλλητα ; vgl. Plat. Prot. 317a ; ἃ δὴ πάντες ὑμνοῦσι 343a ; Rep. VIII.549e. – Intr., singen, ertönen, sich hören lassen, Plat. Rep. V.463d αὗται φῆμαι ἐξ ἁπάντων τῶν πολιτῶν ὑμνήσουσιν εὐθὺς περὶ τὰ τῶν παίδων ὦτα. – Absol. auch Thuc. 1.21 ὡς ποιηταὶ ὑμνήκασι περὶ αὐτῶν.

ὑμνέω, -ῶ
(< ὕμνος) [in LXX for הָלַל pi., שִׁיר, יָדָה hi., etc. ;]
__1. trans., with accusative of person(s) (in cl. also with accusative of thing(s)), to sing to, laud, sing to the praise of: Act.16:25, Heb.2:12.
__2. Intrans., to sing: in LXX and NT, of singing hymns and praises to God (Psa.65:13, al.), Mat.26:30, Mrk.14:26 (see Swete, in l).†
(AS)