'ῆς (ἡ) :
      1 assaut, attaque, surtout le premier assaut, le premier élan, en parl. de combattants, IL. 9, 355 ; SOPH. Ant. 135 ; HDT. 1, 11 ; XÉN. An. 3, 1, 10 ; en parl. de l’attaque d’une bête sauvage, IL. 11, 119 ; de l’élan du cheval, THGN. 186 ; souv. de choses inanimées (violence d’un javelot lancé, IL. 5, 118 ; HÉS. Sc. 365, 456 ; violence du feu, IL. 11, 157 ; EUR. Tr. 1080 ; impétuosité d’une vague, OD. 5, 320 ; d’une marche rapide : σύντεινε ποδὸς ὁρμάν, EUR. El. 112, hâte le pas ;
      2 au sens mor. impulsion, désir ; ὁρμὴ εἰσπίπτει τινί avec l’inf. THC. 4, 4, l’envie vient à qqn de, etc. ; particul. impulsion divine, PLAT. Phædr. 279 a, etc. ;
      3 p. suite, élan vers un but, ardeur, zèle : οὕτω καθ' ὁρμήν, SOPH. Ph. 566, avec tant de zèle ; avec le gén. impulsion vers, ARSTT. Rhet. 2, 20, 4, etc. ; de même avec ἐπί et l’acc. PLAT. Parm. 130 b, etc. ; DÉM. 309, 4, etc. ; ἀπὸ μιᾶς ὁρμῆς, THC. 7, 71 ; μιᾷ ὁρμῇ, XÉN. An. 3, 2, 9 ; PLAT. Tim. 25 b ; ὑπὸ μιᾷ τῇ ὁρμῇ, LUC. H. conscr. 2, d’un seul coup, d’une seule fois ; ἐξ ἄλλης ὁρμῆς, POL. 28, 29, 8, de nouveau ; ταύτῃ σὺν ὁρμῇ, SOPH. Tr. 720, du même élan, de ce pas, sans tarder ;
      4 chez les Stoïciens, l’impulsion des sens ou l’instinct, p. opp. à la libre volonté gouvernée par la raison, CIC. N.D. 2, 22, 58 ; Fin. 3, 7, 23, etc. ;
      5 fig. le premier assaut contre qqe ch., l’attaque, le premier pas dans une entreprise, IL. 4, 466, etc. ; OD. 2, 403 ; PLAT. Tim. 27 c ; ὁρμὴν ἔχειν, avec l’inf. PLUT. Popl. 19, se disposer à, s’apprêter à, etc. ;
      6 le départ pour une marche, XÉN. Mem. 3, 13, 5 ; An. 2, 1, 3 ; d’où voyage, SOPH. Ph. 237.

➳ Dor. ὁρμά, SOPH. Ant. 135, etc. ; EUR. El. 112, etc.

Étym. indo-europ. *sor-meh₂-, couler, cf. sscr. sárma- ou *h₃(o)r-sm-, s’élancer, cf. ὄρνυμι.

'

ἡ, rapid motion forwards, onrush, onset, assault, μόγις δέ μευ ἔκφυγεν ὁρμήν Il. 9.355; ἐκ τοῦ αὐτοῦ χωρίου ἡ ὁ. ἔσται the attack, invasion, Hdt. 1.11 ; ἡ ἐπὶ βασιλέα ὁ. X. An. 3.1.10 ; also of an impulse received from another, ἐμέ τ’ εἰσορόων καὶ ἐμὴν ποτιδέγμενος ὁ. Il. 10.123, cf. Od. 2.403. more freq. of things, πυρὸς ὁ. the rage of fire, Il. 11.157 ; ὑπὸ κύματος ὁρμῆς by the shock of a wave, Od. 5.320 ; ἔγχεος ὁ. Hes. Sc. 365; but ἐς ὁρμὴν ἔγχεος ἐλθεῖν within my spear΄s cast, within reach of my spear, Il. 5.118 ; ὁ. γονάτων spring of knee, i.e. power to spring or leap, Pi. N. 5.20 ; ποδὸς ὁ.
speed of foot, E. El. 112 (lyr.) ; pl., of the tides, Ptol. Tetr. 3.
impulse to do a thing, effort, μίνυνθα δέ οἱ γένεθ’ ὁρμή Il. 4.466 ; μελέη δέ μοι ἔσσεται ὁ. Od. 5.416 ; φιλότητος… ἄμβροτος ὁ. Emp. 35.13 ; πίστιος ὁ. Id. 114.3 ; ἐπεὶ δὲ δαιμονίη τις γίνεται ὁ. Hdt. 7.18 ; μαινομένᾳ σὺν ὁρμᾷ S. Ant. 135 (lyr.), cf. Tr. 720 ; τίς προσήγαγε χρεία ; τίς ὁ. ; Id. Ph. 237; οὕτω καθ’ ὁρμὴν δρῶσιν, i.e. with so much zeal, ib. 566 ; εἰ… ἄγοι αὐτὸν ὁ. θειοτέρα Pl. Phdr. 279a ; joined with ἐπιθυμία, Id. Phlb. 35d, Th. 3.36 ; μιᾷ ὁ. with one impulse, X. An. 3.2.9 ; ἀπὸ μιᾶς ὁ. Th. 7.71 ; ὑπὸ μιᾷ τῇ ὁ. Luc. Hist. Conscr. 2 ; c. gen. objecti, eager desire of or for a thing, Th. 7.43, etc. ; so with a Prep., ἡ ὁρμή, ἣν ὁρμᾷς ἐπὶ τοὺς λόγους Pl. Prm. 135d, cf. 130b ; ἔχειν ὁρμὴν πρός τι Arist. MM 1185a31, al. ; ὁ. ἐπέπεσέ τισι, c. inf., Th. 4.4 ; ὁ. παραστῆσαί τισι εἴς τι or c. inf., Plb. 2.48.5, Plu. Cor. 33 ; ὁ. σχεῖν, c. inf., Id. Publ. 19. in Stoic philosophy, appetition, including reasoned choice and irrational impulse, Stoic. 3.40, al. Pythag. name for 2, Anatolius ap. Theol.Ar. 8.
setting oneself in motion, start on a march, etc., ἐν ὁρμῇ εἶναι to be on the point of starting, X. An. 2.1.3, cf. Arist. Rh. 1393a3 ; ἐπὶ παντὸς ὁρμῇ… πράγματος at the start of every undertaking, Pl. Ti. 27c ; ἡ ὁ. [τούτων τῶν ἀνέμων] the point at which these winds start, Arist. Mete. 364b5, cf. Pl. R. 511b (pl.). (Cf. Skt. śrati ΄flow΄.)

ἡ (ΟΡ), heftiger Andrang, Angriff, Anfall ; eines Kämpfers, Il. 9.355 ; eines wilden Tieres, 11.119 ; ἔγχεος ὁρμή, der Andrang, die Gewalt des geschleuderten Speeres, 5.118 ; Hes. Sc. 365, 456 ; πυρὸς ὁρμή, die Gewalt des Feuers Il. 11.157 ; κύματος ὁρμή, der Wogenandrang, Od. 5.320 ; ἔχω γονάτων ἐλαφρὸν ὁρμάν, d.i. ich kann schnell laufen, Pind. N. 5.20 ; μαινομένᾳ ξὺν ὁρμᾷ, Soph. Ant. 135, von dem Angriffe des Kapaneus ; καθ' ὁρμὴν δρᾶν, mit einem Anlauf, bereitwillig, Phil. 562 ; πυρός, ποδός, Eur. Troad. 1081, El. 112 ; übh. der Anschlag, das Unternehmen, Soph. El. 1502, Schol. erkl. ἐπιχείρησις ; Eur. ὁρμὴν ἂν λάβοις τῶν ἐμῶν βουλευμάτων, Suppl. 1050 ; der Angriff im Kriege, Her. 1.11 ; der Aufbruch zum Marsch, Xen. An. 2.1.3 ; der Zug selbst, οὐκ ᾔδει τὴν ἐπὶ βασιλέα ὁρμήν, 3.1.10 ; Folgde, wie Pol. – Der innere Drang, Antrieb, Eifer, ἐπεὶ δαιμονίη τις γίγνεται ὁρμή, Her. 7.18 ; ἐπὶ μείζω τις αὐτὸν ἄγοι ὁρμὴ θειοτέρα, Plat. Phaedr. 279a ; καλὴ καὶ θεία ἡ ὁρμὴ ἣν ὁρμᾷς ἐπὶ τοὺς λόγους, Parm. 135d ; ἐναντίαν ὁρμὴν ὁρμηθείς, Polit. 273a ; ὁρμη ἐπιπίπτει τινί c. inf., Thuc. 4.4 ; εἰς τοῦ τὰ δέοντα ποιεῖν ὁρμὴν προτρέψαι, Jem. Lust machen, seine Pflicht zu tun, Dem. 18.246, wie Pol. sagt ὁρμὴν παραστῆσαί τινι εἰς τὸ ποιεῖν τι, für »Einen zu dem Entschluß bewegen, Etwas zu tun«, 2.48.5 ; ἐνέπεσέ τις ὁρμή τινι, es kam ihn die Lust an, 35.5.1 ; der Anfang, ἐξ ἄλλης ὁρμῆς, von Neuem, 28.29.8 ; Sp., κατακοσμήσω τὴν ψυχὴν ὁρμῇ πρὸς τὰ σεμνότατα, Luc. somn. 10 ; oft bei Plut.

ὁρμή, -ῆς, ἡ
[in LXX: Pro.3:25 (שׁוֹא), etc. ;]
__1. a violent movement, impulse: Jas.3:4;
__2. a hostile movement, onset, assault. Act.14:5.†
(AS)