(impf. ὤπαζον, f. ὀπάσω, ao. ὤπασα, pf. inus.) :
   I. 1 faire suivre, donner comme suite ou comme compagnon : τινά τινι πομπόν, IL. 24, 153 ; πομπόν τινί, IL. 13, 416 ; ou πομπῆά τινι, OD. 20, 364, donner un guide ou une escorte à qqn ; de même, ὀπ. τινὰ ἅμα τινί, IL. 24, 461, m. sign. ; πολὺν λαὸν ὀπ. τινί, IL. 9, 483 ; 18, 452, etc. faire suivre qqn d’une nombreuse troupe, càd. confier à la direction de qqn une troupe nombreuse, le faire chef d’une nombreuse armée ;
      2 en parl. de choses, faire suivre qqn de qqe ch., lui donner qqe ch., d’où, en gén. donner, faire présent ; τινί τι, IL. 22, 51, etc. donner à qqn qqe ch. (des richesses, la vertu, la beauté, la gloire, etc.) ; τέλος ἐσθλόν, HÉS. O. 472, mener à bonne fin ; ὀπ. ἔργον ἔργῳ, HH. Merc. 120, ajouter une œuvre à une autre ; ἔργον πρὸς ἀσπίδι, ESCHL. Sept. 492, ajouter, appliquer au bouclier un ouvrage d’art ; μελέταν ἔργοις, PD. I. 6, 98, mettre du zèle dans qqe ch. ; avec l’inf. IL. 23, 151, donner à, etc. ; πόλιν ὤπασεν λαόν τε διαιτᾶν, PD. O. 9, 100, il lui donna la ville et le peuple à gouverner ;
      3 suivre, poursuivre, presser : τινά, IL. 8, 341, qqn ; fig. χαλεπὸν δέ σε γῆρας ὀπάζει, IL. 8, 103, la vieillesse chagrine te presse ; χείμαρρους ὀπαζόμενος Διὸς ὄμϐρῳ, IL. 11, 493, un torrent poussé par la pluie de Zeus, càd. qui coule impétueux, gonflé par la pluie ; abs. s’élancer vers, donner l’assaut à, IL. 5, 334 ; 17, 462 ;
   II Moy.
      1 se faire suivre ou accompagner par : τινα, IL. 10, 238 ; OD. 10, 59, par qqn, prendre qqn pour compagnon ;
      2 donner, procurer, NIC. Th. 60, 520, 815.

➳ Fut. épq. ὀπάσσω, IL. 24, 153 ; OD. 8, 430 ; ao. épq. ὄπασσα, IL. 17, 196 ; PD. I. 7, 38 ; part. dor. ὀπάσαις, PD. I. 2, 14.

Étym. ὀπαδός.

impf. ὤπαζον Il. 8.341 ; Ep. ὄπ- 16.730 ; Ep. fut. ὀπάσσω Od. 8.430, 21.214 ; aor. ὤπασα Il. 13.416, Hes. Th. 974, Pi. N. 1.16, and Trag. (v. infr.); Ep. and Lyr. also ὄπασσα, Od. 10.204, Pi. I. 7 (6).38 ; — Med., aor. ὠπασάμην, Ep. 3 sg. ὀπάσσατο Il. 19.238 ; 2 sg. subj. ὀπάσσεαι 10.238 ; — Pass., only in pres. (v. fin.) ; — poet. Verb, perh. causal of ἕπομαι, make to follow, send with one, give as a companion or follower, ἐπεί ῥά οἱ ὤπασα πομπόν Il. 13.416 ; σοὶ γάρ με πατὴρ ἅμα πομπὸν ὄπασσεν 24.461, cf. Od. 9.90 ; ἅμ’ ἡγεμόν’ ἐσθλὸν ὄπασσον 15.310 ; ἀρχὸν δὲ μετ’ ἀμφοτέροισιν ὄπασσα 10.204 ; πολὺν δέ μοι ὤπασε λαόν, i.e. made me leader over many, Il. 9.483, cf. Pi. N. 1.16 ; ὦ Ζεῦ, γυναικῶν οἷον ὤπασας γένος A. Th. 256 ; — Med., bid another follow one, take with one, take as a companion, σὺ δὲ χείρον’ ὀπάσσεαι Il. 10.238 ; Νέστορος υἷας ὀπάσσατο 19.238 ; κήρυκά τ’ ὀπασσάμενος καὶ ἑταῖρον Od. 10.59 ; — Nic. uses the Med. in act. sense, σκολόπενδρα… ὀπάζεται ἀνδράσι κῆρα Th. 813 ; Hes. never has it in this sense. also of things, make or give to be with a person, then simply, give, grant, τούτῳ… Ζεὺς κῦδος ὀπάζει gives him glory to be with him, Il. 8.141, cf. 17.566 ; κτήματα, ἀρετήν, κάλλος, ἀοιδήν, φῆμιν, ὀϊζύν, etc., freq. in Hom., Od. 21.214, 13.45, Il. 6.156, Od. 8.498, 24.201, 23.210, al. ; πολλὰ γὰρ ὤπασε παιδί gave her as a portion, Il. 22.51 ; τέλος ἐσθλὸν ὀ.
grant a happy end, Hes. Op. 474 ; ὄλβον, ἄγρην, Id. Th. 420, 442 ; εὐδίαν ἐκ χειμῶνος ὀ. Pi. I. 7 (6).38, al. ; Ὕβρις… πλοῦτον… ἀλλότριον ὤπασεν B. 14.60 ; πῦρ ἐγώ σφιν ὤπασα A. Pr. 254, cf. 8, 30, Pers. 762, Eu. 530 (lyr.) ; a few times in E., e.g. Med. 517, twice in Ar., Eq. 200 (mock heroic), Th. 973 (lyr.); with pleon. inf., Πατρόκλῳ… κόμην ὀπάσαιμι φέρεσθαι, like δίδωμι ἔχειν, Il. 23.151, cf. Pi. O. 9.66 ; — Med., καλάμινθον ὀπάζεο take to yourself…, Nic. Th. 60, cf. 520.
give besides something else, add, ἔργῳ δ’ ἔργον ὄπαζε h.Merc. 120 ; χάριν ἅμ’ ὄπασσον ἀοιδῇ h.Hom. 24.5 ; μελέταν ἔργοις ὀ.
devote, Pi. I. 6 (5).67 ; ἔργον ὤπασεν πρὸς ἀσπίδι put the work of art on the shield, A. Th. 492.
press hard, chase, Ἕκτωρ ὤπαζε κάρη κομόωντας Ἀχαιούς Il. 8.341 ; χαλεπὸν δέ σε γῆρας ὀπάζει ib. 103 ; πολὺν καθ’ ὅμιλον ὀπάζων (sc. αὐτήν) 5.334, cf. 17.462 ; φόνια δ’ ὤπασας λέχε’ ἀπὸ γᾶς didst chase them away, E. El. 1192 (lyr.) ; — Pass., ποταμὸς… ὀπαζόμενος Διὸς ὄμβρῳ a torrent forced on by rain, Il. 11.493. ὀπασθείς· ἐκ τῶν ὀπίσω δεθείς, καὶ ἐξαγκωνισθείς, Hsch. (but cf. ὀσταθείς Id.). (The relation to ἕπομαι, ὀπαδός, ὀπάων is uncertain.)

(ἕπομαι, vgl. ὀπάων, ὀπαδός),
1) folgen od. begleiten lassen, zum Gefährten geben, πομπόν τινι, Il. 13.416, 24.153, ἀρχὸν μετ' ἀμφοτέροισιν ὄπασσα, ich ließ als Führer mitziehen, Od. 10.204, vgl. 20.364 ; auch ἅμα πομπὸν ὀπάζειν τινί, Il. 24.467 ; ἡγεμόνα, Od. 15.310 ; πομπῆας, 20.364 ; πολὺν δέ μοι ὤπασε λαόν, er ließ mir viel Kriegsvolk folgen, d.i. machte mich zum Heerführer einer großen Mannschaft, Il. 9.483, vgl. 18.452, wie Pind. ὤπασε Κρονίων οἱ λαὸν ἵππαιχμον, N. 1.16. Aber auch oft von Sachen, τούτῳ Ζεὺς κῦδος ὀπάζει, Il. 8.141 u. öfter, er läßt ihm Ruhm folgen, läßt Ruhm ihn geleiten, verleiht ihm Ruhm ; καί οἱ ἐγὼ τόδ' ἄλεισον ἐμὸν ὀπάσσω, Od. 8.430 ; κτήματα, 21.214 ; πολλὰ γὰρ ὤπασε παιδί, er gab der Tochter Viel mit, als Aussteuer, Il. 22.51, u. öfter von Geschenken, Gaben, welche Götter den Menschen verleihen ; πρόφρων θεὸς ὤπασε θέσπιν ἀοιδήν, Od. 8.498, wie 15.320 ; τῷ δὲ θεοὶ κάλλος καὶ ἠνορέην ἐρατεινὴν ὤπασαν, Il. 6.157, denn sie geben dies dem Menschen fürs Leben mit, daß es ihn stets geleite ; τέλος ἐσθλὸν ὀπάζειν, ein gutes Ende geben, Hes. O. 476 ; ὄλβον, νίκην, ἄγρην, Th. 420, 433, 442 ; χάριν δ' ἅμ' ὄπασσον ἀοιδῇ, H.h. 23.5 ; auch ὀπάζω φέρεσθαι, Il. 23.151 ; ἔνθα οἱ ὤπασε θησαυρὸν μαντοσύνας, Pind. O. 6.65 ; ὔμμιν νικαφόρον ἀγλαΐαν ὤπασαν, 13.14, öfter ; auch πόλιν ὤπασεν λαόν τε διαιτᾶν, den Staat zu verwalten verlieh er ihm, 9.71 ; auch Tragg., τιμὴν Ζεὺς ὤπασεν Aesch. Pers. 748, παντὶ μέσῳ τὸ κράτος θεὸς ὤπασε Eum. 503 ; auch ὅστις τόδ' ἔργον ὤπασεν πρὸς ἀσπίδι, der die Arbeit zum Schilde hinzufügte, der die Kunstarbeit daran anbrachte ; u. ganz absolut, γυναικῶν οἷον ὤπασας γένος, wie hast du es geschaffen, Spt. 238 ; τί τεκμήρι' ἀνθρώποισιν ὤπασας σαφῆ ; Eur. Med. 517 ; Hipp. 45 ; νίκην, κῦδος, Ar. Th. 972, Eq. 200 ; sp.D., wie Ap.Rh. 1.614, Nic. Th. 60, 520.
2) verfolgen, nachsetzen, drängen ; Ἕκτωρ ὤπαζε καρηκομόωντας Ἀχαιούς, Il. 8.341 ; χαλεπὸν δέ σε γῆρας ὀπάζει, ibd. 103 ; auch absol., ὅτε δή ῥ' ἐκίχανε πολὺν καθ' ὅμιλον ὀπάζων, 5.334, 17.462, andringend ; u. pass., χειμάρρους ὀπαζόμενος Διὸς ὄμβρῳ, ein von Zeus' Regen gedrängter, angeschwellter Gießbach, 11.493.
3) med., Einen sich folgen lassen, zu seinem Begleiter nehmen, σὺ δὲ χείρον' ὀπάσσεαι, Il. 10.238 ; 19.238 ; κήρυκά τ' ὀπασσάμενος καὶ ἑταῖρον, Od. 10.59. – Vom pass. hat Hesych. ὀπασθείς erklärt durch ἐκ τῶν ὀπίσω δεθεὶς καὶ ἐξαγκωνισθείς, aber ὀπαζόμεναι erkl. er ἑπόμεναι, θεραπευόμεναι.