[ῡ] (impf. ὠδυρόμην [ῡ], f. ὀδυροῦμαι [ῠ], ao. ὠδυράμην [ῡ], pf. inus.) :
      1 se plaindre, se lamenter, abs. IL. 18, 32, etc. ; OD. 4, 100, etc. ; DÉM. 574, 24 ; ESCHL. Sept. 656, etc. ; SOPH. Aj. 383 ; τινος, OD. 4, 819 ; 14, 40, 174, etc. ; ἀμφί τινα, OD. 10, 485 ; ὑπέρ τινος, PLAT. Rsp. 387 d, au sujet de qqn ou de qqe ch. ; avec un inf. IL. 2, 290 ;
      2 tr. plaindre, déplorer, se lamenter sur : avec l’acc. : τινα, IL. 2, 290, etc. ; SOPH. O.C. 1439, etc. ; XÉN. Cyr. 7, 3, 13 ; ou τι, SOPH. Aj. 327 ; ISOCR. 76 b, etc. ; DÉM. 239, 23, sur qqn ou sur qqe ch.

➳ Prés. 2 sg. ὀδύρει, EUR. Suppl. 770 ; épq. ὀδύρεαι, OD. 8, 577 ; impér. ὀδύρεο, IL. 24, 549. Impf. itér. 3 sg. ὀδυρέσκετο, HDT. 3, 119.

Étym. cf. δύρομαι ; v. ὀδύνη.

mostly used in pres. and impf., Ep. impf. ὀδύρετο, ὀδύροντο (without augm.), Ion. ὀδυρέσκετο Hdt. 3.119 ; fut. ὀδυροῦμαι D. 21.186, and prob. l. Isoc. 18.35 ; aor. ὠδυράμην Id. 12.9, Theoc. 1.75 (cf. ἀνοδύρομαι) ; part. ὀδυράμενος Il. 24.48 ; aor. Pass. κατωδύρθην Plu. 2.117f. — In Trag. the form δύρομαι is required by the metre in A. Pr. 273, Pers. 582 (lyr.), S. OT 1218 (lyr., ὀδ- codd.), E. Hec. 740, Med. 159 (lyr., ὀδ- codd.), and prob. in Id. Andr. 397, v. infr. 4 ; in Id. Ph. 1762, Apollod.Com. 8, ὀδύρομαι is necessary ; elsewh. either form is possible : — lament, bewail, a person or thing ; c. acc. pers., ὀδυρομένη φίλα τέκνα Il. 2.315 ; Ἕκτορα δάκρυ χέοντες ὀδύροντο 24.714, cf. S. OC 1439, Ant. 693 ; less freq. c. acc. rei, ὁ δ’ ὀδύρετο πατρίδα γαῖαν mourned for it, i.e. for the want of it, Od. 13.219 ; so νόστον ὀ. 5.153, 13.379 ; προπηλακίσεις Pl. R. 329b ; δυστυχίας Isoc. 4.169 ; πάθη D. 18.41 ; οὐκ ὠδύραντο… τὴν προκαταστροφήν Epicur. Sent. 40. c. gen. pers., mourn for, for the sake of…, ὡς δὲ πατὴρ οὗ παιδὸς ὀ. Il. 23.222, cf. 22.424, Od. 4.104, etc. ; ὑπέρ τινος Pl. R. 387d ; ἐπὶ πᾶσι Arist. VV 1251b21. ὀ. τινί wail or lament to or before, ἐξελθὼν λαιοῖσιν ὀ. Od. 4.740 ; ἀλλήλοισιν ὀδύρονται wail aloud one to another, Il. 2.290. abs., wail, mourn, freq. in Hom., in part., -όμενος στεναχίζω Od. 9.13 ; στοναχῇ τε γόῳ τε ἧσται ὀ. 16.145 ; ὀ. κατὰ θυμόν 18.203 ; τί ταῦτ’ ὀδύρομαι ; why mourn I thus? E. Andr. 397 (where Pors. restores ταῦτα δύρομαι for the caesura) ; θρηνοῦντός τε μου καὶ ὀδυρομένου Pl. Ap. 38d, cf. Phld. Rh. 1.381 S., etc.

(verwandt mit δύη, ὀδύνη ?),
1) wehklagen, jammern, trauern ; absolut, στοναχῇ τε γόῳ τε, Od. 16.145, ὀδυρόμενος στεναχίζω, 9.13 u. öfter ; – τινός, um Einen, um Etwas, ὀδύρεαι ἔνδοθι θυμῷ Ἀργείων, Od. 8.577, τῶν πάντων οὐ τόσσον ὀδύρομαι –, ὡς ἑνός, Il. 22.424, vgl. 23.222, Od. 4.104, 819 ; auch ἀμφί τινα, 11.486 ; aber τινί ist = Einem Etwas vorklagen, 4.740, ἀλλήλοισιν, sich gegenseitig vorklagen, Il. 2.290 ; οὔτε κλαίειν οὔτ' ὀδύρεσθαι πρέπει, Aesch. Spt. 638 ; Soph. Aj. 320.
2) trans., beklagen, beweinen, τινά, Il. 24.740 u. öfter ; auch πατρίδα γαῖαν, um das Vaterland trauern, sich mit Betrübnis nach der Heimat sehnen, Od. 13.219, σὸν ἀεὶ νόστον ὀδυρομένη, ib. 379, wie 5.113, aus Sehnsucht nach der Heimkehr trauern ; χειμῶνα, Aesch. Prom. 845 ; τὴν παῖδα ταύτην οἷ' ὀδύρεται πόλις, Soph. Ant. 689 ; τί ταὖτα θρηνῶ καὶ μάτην ὀδύρομαι ; Eur. Phoen. 1762, öfter, und in Prosa, Plat. Rep. III.329b ; auch ὑπέρ τινος ὡς δεινόν τι πεπονθότος, ib. 387d ; καὶ θρηνεῖν, Apol. 38d ; καὶ κλαίειν, Rep. III.388d ; u. so bei den Folgdn ; τὰ παιδία ὀδυρεῖται καὶ πολλοὺς λόγους καὶ ταπεινοὺς ἐρεῖ, Dem. 21.186. von der gewöhnlichen Art der Redner, das Mitleid der Richter zu erregen ; τί σεαυτὸν ὀδύρῃ, Luc. Mort.D. 17.1. – Die kürzere Form δύρομαι haben die Tragg., τὰ μὲν παρόντα μὴ δύρεσθ' ἄχη, Aesch. Prom. 271 ; Pers. 574 ; Soph. O.R. 1218, nach Porsons Emend. ; vgl. Porson Eur. Hec. 734 ; einzeln auch sp.D.

1. to lament, bewail, mourn for :
2. with accusative pers., (Homer); with accusative rei, ὁ δ᾽ ὀδύρετο πατρίδα γαῖαν mourned for it, i. e. for the want of it, (Odyssey by Homer); so, νόστον ὀδυρομένη (Odyssey by Homer)
3. with genitive pers. to mourn for, for the sake of , (Homer)
4. with dative pers. to wail or lament to or before others, (Homer)
5. absolute to wail, mourn , (Homer) (ML)