GRC

ἴσχω

download
JSON

Bailly

'(seul. prés. et impf. ἴσχον) ;
A
   I tr.
tenir, d’où :
      1 propr. tenir fortement, tenir : τι, IL. 23, 762 ; SOPH. Aj. 575, etc. qqe ch. ;
      2 tenir attaché à soi, traîner après soi : ἴσχει ὄλϐος φθόνον, PD. P. 11, 45, le bonheur porte l’envie après soi ;
      3 avoir, posséder : παῖδας, HDT. 5, 41, avoir des enfants ; ἐν γαστρὶ ἴσχειν, HPC. 568, 30, etc. porter un enfant dans son sein ; fig. ἐπιστήμην, PLAT. Theæt. 198 a, posséder la science ; ἄλγος ἴσχειν SOPH. O.R. 1031, éprouver de la douleur ; et de même avec un rég. de chose abstraite ἴσχ. équivaut au verbe corresp. : δέος ἴ. SOPH. O.C. 223, avoir de la crainte, craindre = δεδοικέναι ; σπάνιν ἴ. SOPH. O.C. 506 = σπανίζεσθαι ; λῆστιν ἴ. τινός, SOPH. O.C. 584 = λανθάνεσθαί τινος ; au pass. ἴσχεσθαι φθόῃ, ISOCR. 386 d, être atteint de consomption, de phtisie ;
      4 être de la force de, avoir la valeur de, valoir : τάλαντον, POL. 5, 26, 13, valoir un talent ;
   II retenir, arrêter, empêcher : ἵππους, IL. 15, 456, arrêter des chevaux ; θυμὸν ἴ. ἐνὶ στήθεσσιν, IL. 9, 256, contenir sa colère dans son cœur ; avec un suj. de ch. : δέος ἴσχει τινά, IL. 5, 812, la crainte arrête qqn ; avec un gén. ἴσχ. τῆς ῥοῆς, PLAT. Crat. 416 b, arrêter le courant ; avec un double rég. ξίφος ἴ. τινός, EUR. Hel. 1656, écarter son glaive de qqn ; avec μή : ἴσχ. τινὰ μὴ πράσσειν, EUR. I.A. 661, empêcher qqn de faire ; τὸ ἴσχον, XÉN. An. 6, 3, 13, l’obstacle ;
B intr.
      1
se tenir, se comporter : εὖ ἴ. PLAT. Rsp. 411 c, être en bonne situation ; ἰ. χαλεπώτερον, THC. 7, 50, être dans une situation plus difficile ;
      2 se retenir, s’arrêter : ἴσχε, ESCHL. Ch. 1052, arrête-toi ! halte-là! en parl. de navires, être à l’ancre, THC. 2, 91 ;

Moy. ἴσχομαι (impf. ἰσχόμην) :
      1 se maintenir, se fixer solidement, GAL. 4, 658 ;
      2 s’arrêter : ἴσχεσθ', Ἀργεῖοι, OD. 24, 54, arrêtez-vous, Grecs ! avec un gén. ἴσχεσθαί τινος, OD. 18, 347 ; 20, 285, etc. se désister de qqe ch., cesser qqe ch. : ἐν τούτῳ ἴσχετο (s.-e. τὸ πρᾶγμα) XÉN. An. 6, 3, 9, l’affaire en restait là (propr. s’arrêtait à ce point).

Prés. inf. épq. ἰσχέμεναι, OD. 20, 330 ; ἰσχέμεν, IL. 15, 456 ; 17, 501. Moy. prés. impér. épq. 2 sg. ἴσχεο, IL. 2, 247 ; BION 1, 97.

Étym. p. *ἵσχω, de *σί-σχ-ω, redoubl. de ἔχω.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

redupl. form of ἔχω (only found in pres., and impf. Act. and Pass., Ep. inf. ἰσχέμεναι, ἰσχέμεν, Od. 20.330, Il. 17.501), but in Hom. and Hes. almost always with a limited sense, keep back, restrain (v. infr. II), δέος ἴσχει τινά Il. 5.812, 817, etc. ; ἴ. τινὰ ἀνάγκῃ Od. 4.558; θυμὸν ἴ. ἐν στήθεσσι Il. 9.256; Ζεὺς ἴσχεν ἑὸν μένος Hes. Th. 687; οὐδ’ ἔτι σηκοὶ ἴσχουσι (the calves) Od. 10.413; [πρὼν] ἴσχει ῥέεθρα Il. 17.750; ἵππους ἴ. 15.456, etc. ; ἶσχον βουλομένους τοὺς ἑπτὰ ἐς τὸ πρόσω παριέναι Hdt. 3.77; μηδὲν ἡμᾶς ἰσχέτω Ar. V. 1264; οὐδέποτέ γ’ ἴσχει θύρα, prov. of those who keep open house, Eup. 265; ἴσχε στόμα E. HF 1244; ἴσχε δακὼν στόμα σόν S. Tr. 976 (anap.); τὸ ἴσχον τὴν πορείαν X. An. 6.5.13; χείμαρρον… ἕρκεα ἴσχει ἀλωάων keep it back, Il. 5.90; c. gen., ξίφος ἴ. τινός to keep it from him, E. Hel. 1656; ἴ. τῆς ῥοῆς, τοῦ ἰέναι, Pl. Cra. 416b, 420e; folld. by inf., ἴ. τινὰ μὴ πράσσειν E. IA 661; — Pass., to be checked, Gal. UP 15.3; also impers., ἐν τούτῳ ἔχετο here the matter stopped, X. An. 6.3.9. abs., ἴσχε hold, stop! A. Ch. 1052, S. Ichn. 95; of ships, put in, v.l. in Th. 2.91; πρὸς ταῖς πόλεσι Id. 7.35, cf. A.R. 2.390; of rivers, stop, Arr. An. 5.9.4; — in this sense Hom. uses Med. or Pass., ἴσχεσθ’ Ἀργεῖοι, μὴ φεύγετε Od. 24.54, cf. Il. 3.82; ἴσχεο check thyself, be calm, 1.214, 2.247, Od. 22.356, etc. ; keep quiet, 11.251; c. gen., ἴσχεσθαί τινος desist from a thing, 18.347, 24.323.
hold fast, hold, once in Hom., [κανόνα] ἀγχόθι στήθεος Il. 23.762, cf. S. Aj. 575, Ph. 1111 (lyr.); metaph, keep, maintain, εὐφημίαν Id. Tr. 178; ἐλπίσιν ἴ. τι ib. 138; γνώμαν Id. Ph. 853 (lyr.); ἐπιστήμην λαβόντα ἴσχειν Pl. Tht. 198a; of outward matters, ὀδύνη ἴ. τὴν γαστέρα affects it, Hp. Nat. Mul. 14; τὸν αἶσ’ ἄπλατος ἴσχει S. Aj. 256 (lyr.); αἱ ἄτομοι τὸν παλμὸν ἴσχουσι keep up, Epicur. Ep. 1 p. 8U. ; — Pass., φθόῃ ἴσχεσθαι Isoc. 19.11 (s.v.l., σχόμενον Blass); also τὸ ἰσχόμενον κατὰ διαφοράν that which is permanent in distinction, Chrysipp. Stoic. 2.128. after Hom., hold or have in possession, v.l. in Hdt. 3.39, Th. 3.58; have a wife, Hdt. 5.92. β’ ; of women, ἴ. ἐν γαστρί or simply ἴ.
to be pregnant, Hp. Epid. 2.2.18, etc. ; μετὰ τοῦτον ἴ. Κλεόμβροτον conceives Cl., Hdt. 5.41; generally, like ἔχω, ἴσχε κἀμοῦ μνῆστιν S. Aj. 520; λῆστιν ἴ. to be forgetful, Id. OC 584; ἄλγος ἴ. Id. OT 1031; γνώμαν ἴ., = γνῶναι, Id. El. 214 (lyr.); ἴ. δοῦλον βίον Id. Tr. 302; νοῦν Pl. Smp. 181d; ἐπωνυμίαν Id. Prm. 130e; χρώματα Hp. Prog. 12; κακώσιας Id. Art. 61; receive, [πεμπάδα] SIG 57.35 (Milet., v BC); ἰσχέτω δίκην καὶ ὑπεχέτω ib. 286.15 (iv BC), cf. IG 5(2).357.23 (Stymphalus, iii BC); c. dupl. acc., ἴ. τινὰ ξύνευνον S. Aj. 1301; θεὸν οὐ λήξω προστάταν ἴσχων Id. OT 882 (lyr.).
have in it, involve, ὄλβος ἴ. φθόνον Pi. P. 11.29; μετάστασιν ἴ.
to be susceptible, capable of cure, Hp. Aph. 5.7; ἀνάληψιν μετ’ εὐπετείας Pl. Ti. 83e; to be worth, dub.l. in Plb. 5.26.13; v. ἰσχύω 3. intr., to be, like ἔχω, ἀπολέμως ἴσχοντες Pl. Plt. 307e; εὖ ἴ. τὸ σῶμα Id. R. 411c; ὧδε Id. Phlb. 38c; τοῖς πᾶσι χαλεπώτερον Th. 7.50.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

verstärkte Form von ἔχω, nur praes. u. impf., halten, anhalten, zurückhalten, hemmen, Hom. u. Folgende ; τινά τινος, Il. 5.90 ; vgl. Eur. Hel. 1656 ; οὐδ' ἄρ' ἔτι Ζεὺς ἴσχεν ἑὸν μένος Hes. Th. 687 ; ἴσχειν δ' οὐκέτι πηγὰς δύναμαι δακρύων Soph. Ant. 796 ; φθόνον, αἰετοῦ ῥόμβον, Pind. P. 9.29, I. 3.65 ; ἴσχε στόμα Eur. Herc.Fur. 1244 ; μηδὲν ἡμᾶς ἰσχέτω Ar. Vesp. 1264 ; ἴσχω τινὰ μή – Her. 1.158 ; καὶ ἐμποδίζω Plat. Crat. 416b ; ὅ, τι τὸ ἴσχον εἴη, was das Hindernis sei, Xen. An. 6.3.13 ; festhalten, halten, λαβὼν ἴσχε Soph. Aj. 574 ; ἐπιστήμην, im Ggstz von ἀφιέναι, Plat.; – παῖδας, Kinder haben, bekommen, Her. 5.41 ; ἐν γαστρὶ ἴσχειν, schwanger sein, Hippocr.; – das Schiff wohin halten, anlanden, Ap.Rh. 2.389 ; Thuc. 7.35, 2.91. In den andern Bdtgn von ἔχω ist es selten gebraucht (s. ἔχω), z.B. εὖ ἴσχων τὸ σῶμα Plat. Rep. III.411c ; πράγματα χαλεπώτερον ἴσχοντα Thuc. 7.50.
Med. an sich halten, ἴσχεσθ' Ἀργεῖοι, μὴ φεύγετε Od. 24.54, vgl. Il. 2.247 ; ἴσχεσθε πτολέμου, lasset ab vom Kampf, Od. 24.531. So auch act., sc. ἑαυτόν, ἴσχε Aesch. Ch. 1048, halte dich, bleibe ; χειμῶνος ἴσχουσιν οἱ ποταμοὶ ὀλίγοι τε γίγνονται Arr. An. 5.9.8. – Pol. 5.26.13 τάλαντον ἴσχειν, halten, wert sein ; – ἴσχετο ἐν τούτῳ, dabei blieb es, es blieb beim Alten, der Vertrag kam nicht zu Stande, Xen. An. 6.1.9.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory