GRC

ἱστός

download
JSON

Bailly

οῦ (ὁ) propr. objet dressé, d’où :
   I mât de navire, IL. 4, 434, etc. ; OD. 2, 424, etc. ;
   II rouleau vertical chez les anciens, non horizontal comme chez nous (sauf aux Gobelins et dans les manufactures de l’Inde), d’où partent les fils de la chaîne sur un métier de tisserand, d’où :
      1 métier de tisserand, IL. 6, 491 ; OD. 1, 357, etc. ; ἱστὸν στήσασθαι, HÉS. O. 777, dresser le métier, càd. commencer une trame ; ἱστὸν ἐποίχεσθαι, IL. 1, 31 ; OD. 5, 62, aller et venir sur le métier, en parl. du tisserand ;
      2 p. suite, la chaîne fixée sur le métier, d’où la trame : ἱστὸν ὑφαίνειν, IL. 3, 125 ; OD. 2, 104, tisser une trame ;
      3 p. ext. tissu, toile, pièce de toile, POL. 5, 89, 2 ; STR. 378 ;
      4 p. anal. toile d’araignée, BACCHYL. fr. 4, 70 (STOB. Fl. 55, 3) ; PHILSTR. p. 834 ; ou cellule d’abeilles, ARSTT. H.A. 9, 40, 8 ;
   III baguette, verge, HDT. 8, 122 ;
   IV p. anal. os de jambe, OPP. C. 1, 408.

Étym. R. indo-europ. *steh₂-, être debout ; cf. ἵστημι.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

ὁ, (< ἵστημι) anything set upright; mast, ἱστὸν… στῆσαν ἀείραντες they stepped the mast, Od. 15.289, cf. Il. 23.852, etc. ; ἱστοὺς στησάμενοι Od. 9.77. cf. Il. 1.480; ἱστὸν αἴρεσθαι X. HG 6.2.29; opp. καθαιρεῖν, κὰδ δ’ ἕλον ἱστόν took it down, unstepped it, Od. 15.496; κεραία καὶ ἱ. IG2². 657.14; generally, rod, pole, ἱστὸς χάλκεος Hdt. 8.122; beam, IG2². 1672.306 (pl.).
beam of a loom, which stood upright, instead of lying horizontal as in our looms; πόσσω κατέβα τοι ἀφ’ ἱστῶ ; (sc. τὸ ἐμπερόναμα) Theoc. 15.35; later ἱ. ὄρθιος (opp. the horizontal loom), Artem. 3.36; generally, loom, ἱστόν τ’ ἠλακάτην τε Il. 6.491, Schwyzer 180 (Crete), etc. ; ἱ. στήσασθαι to set up the beam and so begin a web, Hes. Op. 779; ἱ. ἐποίχεσθαι to traverse the loom, because the weaver was obliged to walk to and fro, Il. 1.31, Od. 5.62.
warp fixed to the beam; hence, the web itself, ἱστὸν ὕφαινε Il. 3.125, etc. ; ἠματίη μὲν ὑφαίνεσκεν μέγαν ἱ., νύκτας δ’ ἀλλύεσκεν Od. 2.104; ἱ. μεταχειρίζεσθαι Pl. Phd. 84a; ὁ ἐκτετμημένος ἱ.
the web cut from the loom and finished, opp. ὁ πρὸς ἐκτομήν, Artem. l.c. ; web of a certain size, piece, PHib. 1.67.12 (iii BC), etc. ; ὀθονίων ἱ. τρισχίλιοι Plb. 5.89.2; τρεῖς ἱ. καθελεῖν Str. 8.6.20. ἱ. ἀραχνᾶν spiders’ webs, B. 3.7.
comb of bees, Arist. HA 624a5.
shinbone, leg, Opp. C. 1.408. a constellation, Aët. 3.164.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ὁ (ἵστημι),
1) der Mastbaum, Schiffsmast ; ἱστὸν στῆσαν ἀείραντες, κατὰ δὲ προτόνοισιν ἔδησαν Od. 15.289 ; κὰδ δ' ἕλον ἱστόν 496 ; ἐν δ' ἱστόν τ' ἐτίθεντο 8.52 ; ἱστοὺς στησάμενοι 9.77 ; Eur. Hec. 1263 ; αἰρόμενος τοὺς ἱστούς Xen. Hell. 6.2.29.
2) der Webebaum, der Baum, an welchem die Kette zum Weben senkrecht aufgezogen, gleichsam steht, während sie bei uns wagerecht über dem Brust- u. Kettenbaum aufgespannt liegt ; ἱστὸν στήσασθαι, den Webebaum aufstellen, um das Gewebe zu beginnen, Hes. O. 777 ; ἱστὸν ἐποίχεσθαι, am Webebaum hin- u. hergehen, um so zu weben, Od. 10.221 u. öfter ; ἱστῶν παλίμβαμοι ὁδοί Pind. P. 9.18 ; ἱστοῖς ἐν καλιφθόγγοις Eur. I.T. 221 ; Plat. Lys. 208d, Phaed. 84a ; – die Kette, der Aufzug selbst u. das Gewebe, ἡ δὲ μέγαν ἱστὸν ὕφαινε Il. 3.125 ; Hes. O. 64 ; ἀλλύειν Od. 24.144 ; das Stück, welches auf dem Webestuhle mit einem Male gefertigt werden kann, Pol. 5.89.2 ; τρεῖς ἤδη καθεῖλον ἱστούς bei Strab. VIII.378.
Uebertr., vom Bau der Bienenzellen, Arist. H.A. 9.40 ; öfter von Spinnen bei Sp., wie auch Bacchyl. Stob. fl. 55.3.
Bei Opp. Cyn. 1.408 das Schienbein.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

1. anything set upright :
2. a ship's mast , ἱστὸν στῆσαι or στήσασθαι to step the mast , (Homer):—; a rod, pole , (Herdotus Historicus)
3. the beam of the loom, which stood upright , instead of lying horizontal as in our looms, (Homer); ἱστὸν στήσασθαι to set up the beam and so begin a web, (Hesiod); ἱστὸν ἐποίχεσθαι to traverse the loom , because the weaver was obliged to walk to and fro, (Homer)
4. the warp that was fixed to the beam, the web , (Homer) (ML)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory