'ας (ἡ) :
      1 bride, rêne, PD. P. 5, 43 ; XÉN. Hipp. 7, 9 ; μάρπτειν χερσὶν ἡνίας, EUR. Hipp. 1188, saisir de ses mains les rênes ; λύειν ἡνίαν ἀριστεράν, SOPH. El. 743, relâcher la rêne gauche ; ἡνίαν χαλᾶν, EUR. fr. 713 ; χαλάσαι ἡνίας, PLAT. Prot. 348 a, relâcher les rênes ; ἐπισχεῖν, SOPH. Aj. 847, retenir les rênes ; en t. de manège et de tact. : ἐφ' ἡνίαν, POL. 10, 21, 2 ; PLUT. Marc. 6 ; POLYEN 4, 3, 21, de droite à gauche, sur la gauche ; παρ' ἡνίαν ποιεῖν, PHILSTR. Im. 2, 18, propr. agir contre la bride, désobéir ; fig. ἡνίας πόλεως, τῆς Πυκνός, AR. Eccl. 466, Eq. 1109, les rênes de l’État, de la Pnyx ; τὰς ἠνίας τινὶ ἀφιέναι, PHILSTR. 604 ; ἀνιέναι, PLUT. Per. 11 ; ἐνδιδόναι, DH. 7, 35, lâcher la bride à qqn ou à qqe ch. ;
      2 au pl. courroies ou cordons de soulier, AR. Eccl. 508.

➳ Dor. ἁνία [ᾱν] PD. l. c.

Étym. indo-europ. *h₂ensieh₂, bride ; cf. ἡνί-οχος, lat. ānsa ; l’aspiration est inexpliquée.

'

ων (τὰ) v. ἡνίον.

Dor. ἁνία, -ίων, τά (v. sub fin.), reins, Il. 5.226, Od. 3.483, Hes. Sc. 95, Pi. P. 4.18, I. 1.15; rare exc. in Poets, ἐφ’ ἡνία, = ἐφ’ ἡνίαν (v. ἡνία²), Ael. Tact. 19.12. sg., ἡνίον, τό, bit, Poll. 1.148. (I.-E. n̥̄siyo-, cf. Skt. nāsyam ΄nose-rein΄, Ir. éssi ΄reins΄.)

Dor. ἁνία, ἡ, post-Hom., = ἡνία¹, bridle, reins, in pl., Pi. P. 5.32, A. Pers. 193, etc. ; πρὸς ἡνίας μάχεσθαι Id. Pr. 1010; εἰς τοὐπίσω ἑλκύσαι τὰς ἡ. Pl. Phdr. 254c; less freq. in sg., Ἥλιε… ἐπισχὼν χρυσόνωτον ἡ. S. Aj. 847; ἡ. χαλᾶν E. Fr. 409; the sg. for one rein, ἔπειτα λύων ἡ. ἀριστεράν S. El. 743. metaph, Ἔρως… ἡνίας ηὔθυνε παλιντόνους Ar. Av. 1739; δυοῖν γυναικοῖν ἄνδρ’ ἕν’ ἡνίας ἔχειν E. Andr. 178; ἐφεῖναι καὶ χαλάσαι τὰς ἡ. τοῖς λόγοις Pl. Prt. 338a; παραλαβοῦσαι τῆς πόλεως τὰς ἡ. Ar. Ec. 466; τούτῳ παραδώσω τῆς πυκνὸς τὰς ἡ. Id. Eq. 1109; γαστρὸς πᾶσαν ἡ. κρατεῖν Men. Mon. 81; τῷ δήμῳ τὰς ἡ. ἀνείς Plu. Per. 11; ἐνδιδόναι τοῖς βουλήμασι τὰς ἡ. D.H. 7.35; παρὰ τὴν ἡ. πράττειν Philostr. Im. 2.18; πρὸς ταῖς ἡ., of high officials, BCH 32.431 (Delos); ἐπὶ τῶν ἡ. LXX 1 Ma. 6.28. as a military term, ἐφ’ ἡνίαν wheeling to the left (the left being the bridle hand), Plb. 10.23.2, Ascl.Tact. 10.2, Polyaen. 4.3.21; [τὸν ἵππον] περισπάσας ἐφ’ ἡνίαν τῷ χαλινῷ Plu. Marc.. 6; ἐξ ἡνίας, opp. ἐκ δόρατος, Plb. 11.23.6.
any leather thong, esp.
sandal-thong, ἡνίαι Λακωνικαί Ar. Ec. 508.

ἡ, bei Hom. immer, wie Hes. Sc. 95 u. sp. Ep., auch Pind. P. 4.18, I. 1.15, im plur. τὰ ἡνία, Zügel ; sowohl bei Reit-, als bei Wagenpferden ; ἡνία λάζετο χερσί Od. 3.483 ; Νέστορα δ' ἐκ χειρῶν φύγον ἡνία Il. 8.137 ; τεῖναν ἡνία σιγαλόεντα 5.266 ; vom Zaum oder Gebiß, χαλινός, unterschieden, 19.394 ; περιλαβὼν ταῖς ἡνίαις τὸν χαλινόν Plut. Alex. 6 ; ἀκηράτοις ἁνίαις Pind. P. 5.45 ; ἐν ἡνίαισιν εἶχεν εὔαρκτον στόμα Aesch. Pers. 189 ; πρὸς ἡνίας μάχῃ, gegen den Zügel kämpfen, in den Zügel beißen, Prom. 1012 ; ἐπίσχων χρυσόνωτον ἡνίαν Soph. Aj. 834 ; ἡνίας χεροῖν ἔσεισαν El. 702 ; λύων ἡνίαν ἀριστεράν 733 ; μάρπτει χερσὶν ἡνίας Eur. Hipp. 1188 ; übertr., δυοῖν γυναικοῖν ἄνδρ' ἕν' ἔχειν ἡνίας Andr. 178 ; Ar. sagt auch ἡνίαι πόλεως, τῆς Πυκνός, Eccl. 466, Eq. 1105 ; Plat. öfter im plur., ἡνίας εἰς τοὐπίσω ἑλκύσαι Phaedr. 254c, ἐφεῖναι καὶ χαλάσαι τὰς ἡνίας τοῖς λόγοις, die Zügel anlegen, anziehen u. nachlassen, Prot. 338a, καὶ χαλινός Rep. X.601c ; Folgde oft übertr. für Lenkung, Regierung, Gewalt, τῷ δήμῳ τὰς ἡνίας ἀνείς Plut. Pericl. 11, ihm den Zügel schießen lassend ; ἐνεδίδου τοῖς βουλήμασι τὰς ἡνίας Dion.Hal. 7.35 ; παρ' ἡνίαν ποιεῖν, ungehorsam, unfolgsam sein, Philostr. Imagg. 2.18 ; – ἀφ' ἡνίας u. ἐφ' ἡνίαν, von der Rechten nach der Linken, Polyaen. 4.3.21 ; vgl. Plut. Harc. 6.
Allgemeiner, lederner Riemen, Schuhriemen, χάλα συνάπτους ἡνίας Λακωνικάς Ar. Eccl. 508, Schol. τὰς συναπτούσας καὶ δεσμούσας τὸ ὑποδήματα.

sandal-thongg, reigns, bridle (MT)