ας (ἡ) :
   I tout objet pour s’asseoir, siège, stalle, banc, IL. 19, 77 ; OD. 3, 7, etc. ; particul. :
      1 siège ou place d’honneur, IL. 8, 162 ; 12, 311 ; ESCHL. Eum. 854 ; XÉN. Cyr. 8, 1, 39 ; 8, 4, 5 ; Œc. 4, 8 ;
      2 trône, ESCHL. Pr. 201, etc. ;
      3 ἡ ἕδρα τοῦ ἵππου, XÉN. Eq. 5, 5 ; 12, 9 ; Hipp. 4, 1, siège du cheval, càd. partie du dos sur laquelle s’assied le cavalier ;
   II p. ext. :
      1 siège ou place qu’on occupe, XÉN. Cyr. 6, 3, 15 ; cf. XÉN. Hell. 4, 5, 7 ; en parl. de choses, siège ou place (d’un organe) HPC. 863 g ; EUR. Rhes. 8 et 554 ; PLAT. Tim. 67 b, 72 c, etc. ; THCR. Idyl. 25, 237 ; ARÉT. Caus. m. acut. 2, 10 ; Caus. m. diut. 1, 6 ; etc. ; en gén. place d’une chose (emplacement ou lit d’un fleuve, PLUT. Fab. 3 ; place d’un portique, DC. 57, 21 ; etc. ; d’une boucle de cheveux, EUR. Bacch. 928) ;
      2 p. ext. endroit où l’on réside, résidence, demeure, ESCHL. Eum. 805 ; SOPH. Tr. 1153 ; EUR. Tr. 557, Or. 1441 ; à côté de ἱδρύματα, EUR. Bacch. 952 ; ἕδρας σκοτίους, EUR. Alc. 125, les sombres demeures (càd. les enfers) ; périphr. Παρνησοῦ ἕδρας, p. Παρνησός, ESCHL. Eum. 11, le séjour du Parnasse ;
      3 particul. résidence d’un dieu, temple, d’où autel, ESCHL. Ag. 596, Suppl. 412 et 423 ; à côté de βωμούς, ESCHL. Suppl. 501 ;
      4 lieu de station pour les navires à l’ancre, SOPH. Aj. 450 ;
   III partie du corps sur laquelle on s’assied, siège, fondement, en parl. de pers. HDT. 2, 87 ; HPC. 281, 51, etc. ; en parl. d’oiseaux, croupion, ARSTT. H.A. 9, 49 ; p. anal. base (d’une machine, d’une coupe, d’une plante, etc.) PLUT. Demetr. 21, M. 436 a ; GEOP. 5, 5, 9 ;
   IV action de s’asseoir, en parl. de suppliants, SOPH. O.R. 13, O.C. 112 ; p. suite :
      1 situation sédentaire, d’où inaction, HDT. 9, 41 ; THC. 5, 7 ; οὐχ ἕδρας ἀκμή, SOPH. Aj. 811, il n’y a pas un instant à perdre ; οὐκ ἀγὼν ἕδρας, EUR. Or. 1291, ce n’est pas le moment du repos ;
      2 session d’une assemblée, séance, d’où assemblée siégeant, OD. 3, 31 ; SOPH. Aj. 780 ; AND. 15, 9.

➳ Épq. et ion. ἕδρη, IL. 8, 162, etc. ; HDT. HPC. ll. cc.

Étym. R. indo-europ. *sed-reh₂-, v. *ἕζω.

Ep. and Ion. ἕδρη, ἡ ; (< ἕδος); sitting-place; seat, chair, stool, bench, Il. 19.77, Od. 3.7; ἀγοραί τε καὶ ἕδραι 8.16, cf. 3.31; seat of honour, περὶ μέν σε τίον… ἕδρῃ τε κρέασίν τε Il. 8.162, 12.311; ἕδραις γεραίρειν τινά X. Cyr. 8.1.39; τιμίαν ἕ. ἔχειν A. Eu. 855; throne, ἐκβαλεῖν ἕδρας Κρόνον Id. Pr. 203; θακεῖν παγκρατεῖς ἕ. to sit on an almighty throne, ib. 391, cf. Pers. 466.
seat, abode, freq. in pl., Pi. O. 7.76, P. 11.63, etc. ; esp. of the gods, sanctuary, temple, Id. I. 7 (6).44, A. Ag. 596, etc. ; also νέοικος ἕ.
station for ships, Pi. O. 5.8; ναύλοχοι ἕδραι S. Aj. 460; periphr., ἕδραισι Θεράπνας Pi. P. 11.63; Παρνησοῦ ἕδραι A. Eu. 11, cf. E. Tr. 557 (lyr.); βλεφάρων ἕ. the eye, Id. Rh. 8 (anap.); ὄμματος ἕ. ib. 554 (lyr.).
seat or place of anything, ἐξ ἕδρας out of its right place, Id. Ba. 928, cf. Plu. Fab. 3; καταναγκάσαι ἐς ἕδρην Hp. Mochl. 38; ὁ ἥλιος ἐκλιπὼν τὴν ἕ. Hdt. 7.37; τὴν τοῦ ἥπατος ἕ., σπλάγχνου, etc., Pl. Ti. 67b, 72c, etc. ; ἐκ τῆς ἕ. ὠθεῖν ib. 79b; ἔχειν ἕδραν to keep its place, Arist. Mete. 356a4; μεταθέσεις ἐξ ἕδρας ἀτόμων Epicur. Fr. 61; ἕδραν στρέφειν to wriggle, Thphr. Char. 27.14; στοὰν εἰς τὴν ἀρχαίαν ἕ. ἐπαναγαγεῖν D.C. 57.21; base, Plu. Demetr. 21; metaph in Rhet., D.H. Dem. 31, etc. ; of a plant, Gp. 5.9.9. ἡ ἕ. τοῦ ἵππου the back of the horse, on which the rider sits, X. Eq. 5.5, 12.9, Eq. Mag. 4.1. in pl., quarters of the sky in which omens appear, A. Ag. 118 (lyr.), E. HF 596.
seat of a physiological process, ἕ. ἀναθρέψεως Gal. 18(2).105.
sitting, esp. of suppliants, ἕδραν ἔχειν προστρόπαιον A. Eu. 41, cf. S. OT 13, OC 112.
sitting still, Hp. Aër. 20; hence, inactivity, delay, περιημέκτεε τῇ ἕδρῃ Hdt. 9.41; ἀχθομένων τῇ ἕ. Th. 5.7; οὐχ ἕδρας ἀκμή S. Aj. 811; οὐχ ἕδρας ἀγών E. Or. 1291; οὐχ ἕδρας ἔργον B. Fr. 11; also οἰκίης ἕδρῃ sitting at home, Herod. 4.92.
position, γονυπετεῖς ἕδραι kneeling, E. Ph. 293 (lyr.); βέλεος ἕδρη place occupied by a weapon which fixes itself in the skull, Hp. VC 7.
sitting, session of a council, etc., εὐθὺς ἐξ ἕδρας when he rose from the sitting, S. Aj. 780 (but ἐξ ἕδρας ἀνίσταται ib. 788, means from quietude); ἕδραν ποιεῖν to hold a sitting, And. 1.111, cf. IG1². 110.41.
seat, breech, fundament, Hdt. 2.87, Hp. Aph. 5.22, Ar. Th. 133, etc. ; of birds and animals, rump, Arist. HA 633b8, Simon Eq. 9, etc.
Geom., face of a regular solid, Theol.Ar. 37.

ἡ, = ἕδος, in Prosa das gebräuchlichere Wort :
1) Alles worauf man sitzt, Stuhl, Sessel, Bank, Il. 19.77, Od. 3.7 u. sonst ; der Plag, wo man sitzt, τίειν τινὰ ἕδρᾳ, Einen durch einen Ehrenplatz auszeichnen, Il. 8.161, 12.311 ; τιμίαν ἕδραν ἔχειν Aesch. Eum. 817 ; τιμαῖς, δώροις, ἀρχαῖς, ἕδραις γεραίρειν τινα, Xen. Cyr. 8.1.39 ; ἕδρης εἴκειν τινί Phocyl. 208 ; der Thron, ἐκβαλεῖν ἕδρης Κρόνον Aesch. Prom. 201 ; ἕδραν ἔχειν, seinen Sitz haben, sitzen, ἐπ' ὀμφαλῷ Eum. 41 ; ἐκ τῆσδ' ἕδρας ἔξελθε Soph. O.C. 36 ; ἐξ ἕδρας ἀνιστάναι, von seinem Sitz aufstehen heißen, Aj. 775 ; ἐκ τῆς ἕδρας ὠθεῖν Plat. Tim. 79b ; übh. = Ort, ἡ τοῦ ἥπατος ἕδρα, der Sitz der Leher, 67b. Bei den Aerzten der Sitz einer Krankheit. – Bes. in den Tempeln der Götter ; χαλκόπεδος θεῶν ἕδρα Pind. I. 6.44 ; ἐν θεῶν ἕδραις Aesch. Ag. 582, Suppl. 408, die 469 geradezu βωμοί heißen.
2) Alles, worauf Etwas sitzt, ruht, Grundlage, Basis, Plut. Demetr. 21 u. a.Sp.; ἕδραν στρέφειν τινί, Einem die Grundlage entziehen, ihm ein Bein unterschlagen, Theophr. Char. 27.
3) das Gefäß, der Hintere, Her. 2.87 ; Hippocr. u. A. Auch der Nachtstuhl u. der Stuhlgang, Medic.
4) das Sitzen, die Sitzung ; Od. 3.31, 8.16 ; ἕδρας θοάζειν Soph. O.R. 2 ; ἕδραν ποιεῖν, Sitzung halten, Andoc. 1.111 ; DC. oft von Senatssitzungen.
5) das Zaudern, Verweilen, Her. 9.41 Thuc. 5.7 ; οὐχ ἕδρας ἔργον οὐδ' ἀμβολᾶς Bacchyl. bei Ath. XIV.631c ; οὐχ ἕδρας ἀκμή Soph. Aj. 798 ; vgl. Eur. Or. 1241.

1. a sitting-place :
2. a seat, chair, stool, bench , (Homer): a seat of honour , (Iliad by Homer)
3. a seat , of the gods, a sanctuary, temple , (Pindar); ἐξ ἕδρας out of its right place , (Euripides):—; a foundation, base , (Plutarch)
5. ἡ ἕδρα τοῦ ἵππου the back of the horse, on which the rider sits , (Xenophon Historicus)
6. ἕδραι are the quarters of the sky in which omens appear, (Aeschulus Tragicus)
7. a sitting , (Aeschulus Tragicus): of a position, γονυπετεῖς ἕδραι kneeling, (Euripides)
8. a sitting still, inactivity, delay , (Herdotus Historicus); οὐχ ἕδρας ἀκμή 'tis not the season for sitting still , (Sophocles Tragicus)
9. the sitting of a council, (Sophocles Tragicus)
10. the seat, breech, fundament , (Herdotus Historicus) (ML)