'ος, ον :
      1 qui dépasse, en parl. de pers. et de choses : τινος κεφαλήν, IL. 3, 227, qqn de la tête ; abs. qui se dresse, haut, élevé, PD. N. 4, 85 ; μεγέθει σώματος ἔξοχός τινος, PLUT. Marc. 7, d’une taille supérieure à celle de qqn ; μέγ' ἔξ. IL. 2, 480 ; OD. 21, 266, supérieur : τινος, IL. 6, 194, etc. à qqn ou à qqe ch. ; ἔξ. ἡρώεσσιν, IL. 2, 483, qui se distingue parmi les héros ; abs. supérieur, éminent, IL. 2, 188 ;
      2 neutre ἔξοχον et ἔξοχα, adv., supérieurement, grandement ; avec un verbe : ἔξοχα φιλεῖν, ἐχθαίρειν, OD. 15, 70, aimer, haïr grandement ; διδόναι ἔξοχα, OD. 9, 551, accorder un honneur extraordinaire ; avec un • Sup. ἔξοχ' ἄριστοι, IL. 9, 638 ; OD. 4, 629, etc. les meilleurs de beaucoup ; souv. avec un gén. ἔξοχα πάντων, IL. 14, 257, par-dessus tous ; ἔξοχα πλούτου, PD. O. 1, 4, au-dessus de la richesse.

• Cp. -ώτερος, PD. N. 3, 68. • Sup. -ώτατος, PD. N. 2, 18 ; ESCHL. Ag. 1622 ; EUR. Suppl. 889 ; HDN 2, 12, 10 ; 7, 1, 16.

➳ Mot poét. ; rare en prose, ARSTT. Mund. 6, 33 ; PLUT. HDN ll. cc.

Étym. ἐξέχω.

'

ον, standing out, jutting, πρῶνες Pi. N. 4.52; ἁφαί Sch. E. Hipp. 530; c. gen., ἔξοχος Ἀργείων κεφαλήν prominent above them, Il. 3.227. more freq. metaph, eminent, excellent, ἔξοχον ἄνδρα Il. 2.188; αἶσα Pi. N. 6.47; Comp. -ώτερος ib. 3.71; Sup. -ώτατος ib. 2.18, A. Ag. 1622, E. Supp. 889; τῶν φίλων τὸν ἐξοχώτατον Phld. Lib. p. 20O. ; ἐξοχώτατος, = Lat. eminentissimus, ἔπαρχος OGI 640.16 (iii AD), POxy. 1469.1 (iii AD), cf. IG 14.2433 (Massilia, iii AD); οἱ ἐξοχώτατοι τῆς βουλῆς Hdn. 2.12.6. c. gen., standing out from, raised above, freq. used like a Sup., most eminent, mightiest, ἔξοχος ἡρώων Il. 18.56; τέμενος τάμον ἔ. ἄλλων 6.194, etc. ; βοῦς ἀγέληφι μέγ’ ἔ. ἔπλετο πάντων 2.480; ἀριθμὸν ἔ. σοφισμάτων A. Pr. 459; οὐδεὶς ἔ. ἄλλος ἔβλαστεν ἄλλου S. Fr. 591; ἁπάσης νοῦν τε καὶ ἀνορέαν ἔξοχος ἡλικίας beyond all his contemporaries, IG1². 1021. c. dat., αἶγας… αἳ πᾶσι μέγ’ ἔξοχοι αἰπολίοισιν Od. 21.266, cf. 15.227; also ἐκπρεπέ’ ἐν πολλοῖσι καὶ ἔξοχον ἡρώεσσιν Il. 2.483. freq. in Hom. in pl., ἔξοχα as Adv. (cf. ὄχα), especially, above others, ὅς κ’ ἔ. μὲν φιλέῃσιν, ἔ. δ’ ἐχθαίρῃσιν Od. 15.70, cf. Il. 5.61; ἔ. λυγρὰ ἰδυῖα Od. 11.432; ἐμοὶ δόσαν ἔ. gave me as a high honour, 9.551; with Sup., ἔξοχ’ ἄριστοι beyond compare the best, Il. 9.638, Od. 4.629, al. c. gen., ἔ. πάντων far above all, Il. 14.257, etc. ; ἔξοχ’ ἑταίρων Pi. P. 5.26; ἔ. πλούτου above all wealth, Id. O. 1.2. — Regul. Adv. -χως ib. 9.69, E. Ba. 1235, Lyc. 1195, Arist. Mu. 400b1, LXX 3 Ma. 5.31; Comp. -ώτερον Sor. 1.99; Sup. -ώτατα Pi. N. 4.92.

hervorragend, hervorstehend ; Ἀργείων κεφαλὴν ἠδ' εὐρέας ὤμους Il. 3.227, hervorragend vor den Argivern an Kopf ; so oft in übertr. Bdtg, ausgezeichnet, vortrefflich, von Menschen, ἀνήρ Il. 2.188, 12.269, ἐξ. ἡρώων 18.56, bes. ἄλλων, πάντων ; von einem Stier, 2.480, von Ziegen, Od. 21.266, von leblosen Dingen, τέμενος, ein ausgezeichnetes Landstück, Il. 6.194, 20.184 ; μέγ' ἔξοχα δώματα Od. 15.227. Seltener mit dem dat., Il. 2.480, Od. 15.227 ; verstärkt, μέγ' ἔξοχος Il. 2.480, 21.266. Aehnl. Pind. μάντις ἔξ. Ol. 6.51 ; αἶσα, πρῶνες, N. 6.49, 4.52 ; Kompar. ἐξοχώτερος, 3.124 ; Aesch. ἔξοχον ἀριθμὸν σοφισμάτων Prom. 457 ; ἐξοχώτατοι φρενῶν ἰατρομάντεις Ag. 1605 ; Soph. frg. 518 ; εἶδος ἐξοχώτατος, an Gestalt, Eur. Suppl. 889 ; sp.D. Häufig
• adv. ἔξοχον u. ἔξοχα, ἔξοχά μιν ἐφίλατο, liebte ihn vorzugsweise, Il. 5.61 ; φιλεῖν, ἐχθαίρειν, Od. 15.70, ἐμοὶ δόσαν ἔξοχα, mir zur Auszeichnung vor den Uebrigen voraus, 9.551 ; ἔξοχα πάντων, am meisten unter Allen, vor Allen, Hom.; auch mit adj., ἔξ. λυγρά Od. 11.432 ; den Superlativ verstärkend, ἔξοχ' ἄριστοι, bei weitem die besten, Il. 9.638 u. öfter ; ἔξοχα πλούτου Pind. Ol. 1.2 ; ἀνθρώπων, ἑταίρων, ibd. 1.23, P. 5.25 ; auch ἐξόχως, Ol. 9.74, wie Eur. Bacch. 1235 – In Prosa erst Sp., wie Plut. μεγέθει σώματος ἔξ. Γαλατῶν Marc. 7 ; Hdn. στρατιωτῶν τοὺς ἐξοχωτάτους 7.1.16 ; 2.12.10 τῶν ἐν ταῖς ἀρχαῖς ὄντων καὶ τῶν ἐξοχωτάτων τῆς βουλῆς.

1. standing out : metaphorically eminent, excellent , (Homer)
2. with genitive standing out from, most eminent, greatest, mightiest , used like a superlative, ἔξοχος ἡρώων, ἔξ. ἄλλων (Iliad by Homer); but a real Sup. ἐξοχώτατος (Aeschulus Tragicus):—;also with dative, μέγ᾽ ἔξοχοι αἰπολίοισιν eminent among the herds, (Odyssey by Homer); so, ἐν πολλοῖσι ἔξοχος ἡρώεσσιν (Iliad by Homer)
3. neuter plural ἔξοχα as adverb, especially, above others , (Homer); ἐμοὶ δόσαν ἔξοχα gave me as a high honour , (Odyssey by Homer); ἔξοχ᾽ ἄριστοι beyond compare the best, (Homer)
4. with genitive, ἔξοχα πάντων far above all, (Homer) (ML)