GRC

ἐρέσσω

download
JSON

Bailly

att. ἐρέττω (seul. prés. impf. ἤρεσσον, ao. ἤρεσα, pf. inus. ; pass. seul. prés. et impf.) ;
   I intr.
      1
ramer, IL. 9, 361 ; OD. 9, 490 ; 12, 194 ; SOPH. Tr. 561 ; p. anal. πτεροῖς ἐρ. EUR. I.T. 289 ; ou abs. EUR. Ion 161, fendre l’espace de ses ailes comme avec des rames (cf. lat. remigium alarum) ;
      2 abs. être rameur, se faire rameur, LUC. D. mer. 14, 3 ;
      3 p. anal. se battre la poitrine en cadence, en poussant des gémissements rythmés, ESCHL. Sept. 855 ;
   II tr.
      1
mouvoir avec des rames, d’où au pass. être poussé à force de rames, ESCHL. Pers. 422 ; A.RH. 1, 633 ; PLUT. Pomp. 73, Cic. 47 ; p. anal. πτερύγων ἐρετμοῖσιν ἐρ. ESCHL. Ag. 52, fendre l’espace de ses ailes comme avec des rames (cf. ci-dessus) ; p. ext. mouvoir, agiter : πόδα, EUR. I.A. 138 ; ANTH. 10, 22, mouvoir son pied, càd. s’avancer d’un pas régulier ; en un sens obscène, ANTH. 5, 2 ; fig. ἀπειλάς, SOPH. Aj. 251, lancer des menaces ; μῆτιν, SOPH. Ant. 159, agiter un projet ;
      2 parcourir (la mer) avec des rames, ANTH. 4, 3, 76 ; App. 45.

Act. prés. inf. épq. ἐρεσσέμεναι, IL. 9, 361 ; att. ἐρέττω, ANTH. 14, 14 ; EL. N.A. 14, 14 ; LUC. Char. 1 ; impf. ἤρεττον, LYS. 3, 21.

Étym. R. indo-europ. *h₁erh₁-, *h₁reh₁-, ramer ; cf. lat. rē-mus.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Plu. 2.1128c, Pomp. 73, Cic. 47, rarely ἐρέττω, Luc. Cont. I, al. (earlier ἐλαύνω); Ep. impf. ἔρεσσον Od. 11.78 ; aor. ἤρεσα A.R. 1.1110, (δι-) Od. 12.444, ἤρεσσα (δι-) 14.351 ; (< ἐρέτης): — row, ἄνδρας ἐρεσσέμεναι μεμαῶτας Il. 9.361 ; οἱ δὲ προπεσόντες ἔρεσσον Od. 9.490, 12.194 ; ἐρετμόν, τῷ καὶ ζωὸς ἔρεσσον 11.78 ; πομπίμοις κώπαις ἐ. S. Tr. 561 ; ἤρεσαν ἐς λιμένα A.R. 1.1110 ; of birds flying, πτεροῖς ἐ. E. IT 289 ; abs., Id. Ion 161 (lyr.); [ναυτίλος] οὖλος ἐρέσσων ποσσίν Call. Epigr. 6.5. trans., speed by rowing ; metaph, γόων… ἐρέσσετ’… πόμπιμον χεροῖν πίτυλον ply with your hands the measured stroke of lamentation, A. Th. 855 (cf. ἔρεσσ’ ἔρεσσε καὶ στέναζ’ Id. Pers. 1046); — Pass., ναῦς ἠρέσσετο ib. 422, cf. Supp. 723, A.R. 1.633 ; of birds, πτερύγων ἐρετμοῖσιν ἐρεσσόμενοι A. Ag. 52. generally, put in quick motion, ply, τὸν πόδα E. IA 138 (anap.), AP 10.22 (Bianor); γεωτόμον ὅπλον ib. 101 (Id.) ; metaph, τοίας ἐρέσσουσιν ἀπειλὰς… καθ’ ἡμῶν S. Aj. 251 (lyr.); ἐ. μῆτιν Id. Ant. 158 (anap.); — Pass., of a bow, to be plied, handled, Id. Ph. 1135 (lyr.); of Io, οἴστρῳ ἐρεσσομένα driven onward, A. Supp. 541 (lyr.).
row through, traverse, in Pass., νήεσσιν ἐρέσσεται… ὕδωρ AP 4.3b. 30 (Agath.).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

att. ἐρέττω, fut. ἐρέσω, aor. ἤρεσα, rudern, Hom. u. Folgde ; gew. intr., aber auch pass., φυγῇ δ' ἀκόσμως πᾶσα ναῦς ἐρέσσετο Aesch. Pers. 414, vgl. Suppl. 704 ; Sp., πλοῖον ἐρέσσεται Plut. Pomp. 73, Cic. 47. – Uebertr., πτερύγων ἐρετμοῖσιν ἐρεσσόμενοι Aesch. Ag. 52 (vgl. Eur. I.T. 289, Ion 161, πυκιναῖς πτερύγεσσιν ἐρέσσων Anyt. 11 (VII.202), u. öfter, vom Flügelschlage der Vögel); Ἰὼ οἴστρῳ ἐρεσσομένα, fortgetrieben, Suppl. 536 ; ἐρέσσων πόδα, den Fuß fortbewegend, Eur. I.A. 138, wie Bian. ep. (X.22); τοίας ἐρέσσουσιν ἀπειλάς – καθ' ἡμῶν, setzen sie in Bewegung, stoßen Drohungen gegen uns aus, Soph. Aj. 246 ; τίνα μῆτιν ἐρέσσων, was für einen Entschluß hegend, Ant. 158 ; pass., ἄλλου δ' ἐν μεταλλαγᾷ πολυμηχάνου ἀνδρὸς ἐρέσσει Phil. 1120, vom Bogen, den ein Anderer in den Händen hält u. spannt. – Vom Klagenden, an die Brust schlagen, ἔρεσσ' ἔρεσσε καὶ στέναζ' ἐμὴν χάριν Aesch. Pers. 1003, vgl. Spt. 837 ἐρέσσετ' ἀμφὶ κρατὶ πόμπιμον χεροῖν πίτυλον, den die Klage begleitenden Ruderschlag der Hände schwinget ums Haupt. – Agath. proœm. (IV.3.76) sagt νήεσσιν ἐρέσσεται ὕδωρ, das Wasser wird mit Schiffen befahren.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory