ἐπι·τρέπω (f. -τρέψω, ao.1 ἐπέτρεψα, ao.2 ἐπέτραπον ; pass. ao.1 ἐπετρέφθην, ao.2 ἐπετράπην, pf. ἐπιτέτραμμαι) :
   I tr. tourner vers ou sur, d’où :
      1 transmettre, léguer : τί τινι, OD. 7, 149, qqe ch. à qqn ;
      2 remettre, confier : τινί τι, OD. 2, 226 ; 15, 24 ; HDT. 1, 64 ; 4, 202 ; 6, 26 ; THC. 2, 65 ; 5, 99 ; XÉN. An. 5, 9, 31, qqe ch. à qqn ; τινὰ ἰατρῷ, ANT. 127, 38, remettre qqn aux mains d’un médecin ; particul. confier à qqn l’éducation d’un enfant, PLAT. Lach. 200 d ; αὑτὸν ἐλπίσιν, EUR. fr. 913, s’abandonner à des espérances ; avec l’inf. : ἐπ. τινὶ πονέεσθαι, IL. 10, 116, remettre à qqn le soin d’accomplir une tâche pénible ; τινὶ κρῖναι περί τινος, PLAT. Ap. 35 d, remettre à qqn le soin de décider sur le sort d’un autre ; d’où au pass. ἐπιτραφθεὶς τὴν ἀρχήν, HDT. 1, 7, à qui l’on a remis le pouvoir ; ἐπιτετραμμένος τὴν φυλακήν, THC. 1, 126, chargé de la garde ; abs. abandonner : νίκην τινί, IL. 21, 473, la victoire à qqn ; τινὶ ποιεῖν τι. AR. Pl. 1078 ; ou τινὰ ποιεῖν τι, XÉN. An. 7, 7, 8, confier à qqn le soin de faire qqe ch. ; οὐδενὶ ἐπ. κακῷ εἶναι, XÉN. An. 3, 2, 31, ne permettre à personne d’être méchant ; avec un part. μὴ ἐπ. τινὶ ἀδικοῦντι, PLAT. Euthyphr. 5 e, ne pas permettre à qqn d’être injuste ; cf. HDT. 2, 120 ; abs. donner toute liberté, PD. O. 6, 36 ; THC. 1, 71 ; AR. Pl. 915 ;
      3 ordonner : τι, PLAT. Leg. 78 h, qqe ch. ; τινὰ ποιεῖν τι, XÉN. An. 6, 3, 11, à qqn de faire qqe ch. ;
   II intr. en appar. (s.-e. ἑαυτόν) :
      1 s’en remettre à, se confier à : θεοῖσιν, OD. 21, 279 ; τῷ μαντείῳ, THC. 1, 28, aux dieux, à l’oracle ; τοῖς δικασταῖς, DÉM. 78, 18, à qqn, aux juges ; τινὶ περί τινος, PLAT. Gorg. 512 e ; DÉM. 813, 2, remettre à qqn le soin de décider de qqn ou de qqe ch. ;
      2 s’abandonner à : γήραϊ, IL. 10, 79, se laisser abattre par la vieillesse ; ταῖς ἐπιθυμίαις, PLAT. Leg. 802 b ; τῇ ὀργῇ, DH. 7, 45, se laisser aller à ses désirs, à la colère ;

Moy. ἐπιτρέπομαι (f. ἐπιτρέψομαι, ao.2 ἐπετραπόμην) :
   I intr.
      1 se tourner vers : ἐπ. εἴρεσθαι, OD. 9, 12, être porté ou incliner à demander ;
      2 se confier à, s’en remettre à, dat. HDT. 1, 96 ; 5, 95, etc. ; XÉN. An. 1, 9, 8 ;
   II tr. confier : τί τινι, HDT. 3, 155, 157, qqe ch. à qqn.

➳ Act. prés. inf. éol. ἐπιτρέπην, ALC. 35. Formes ion. ἐπιτράπω, etc., d’où ao. ἐπέτραψα, HDT. 4, 202 ; pass. ao. part. ἐπιτραφθείς, HDT. l. c. ; pf. 3 pl. épq. et ion. ἐπιτετράφαται, IL. 2, 25, 62 ; moy. fut. ἐπιτράψομαι, HDT. 3, 155.

Ion. ἐπιτράπω [α] Hdt. 3.81 ; fut. -τρέψω ; Dor. 3 pl. -τρέψοντι Pi. O. 6.21 ; Cret. inf. -τραψῆν GDI 5039.21, 5024.12 ; aor.1 -έτρεψα Il. 10.116, etc. ; aor.2 -έτραπον ib. 59 ; pf. -τέτραφα Plb. 30.6.6; — Med., fut. -τρέψομαι (v.l. -τράψ-) Hdt. 3.155 ; aor.2 -ετραπόμην Od. 9.12; — Pass., fut. -τετράψομαι Pisistr. ap. D.L. 1.54 ; aor.1 -ετρέφθην Antipho 4.3.5 ; Ion. -ετράφθην, part. -τραφθείς Hdt. 1.7; aor.2 -ετράπην [α] Th. 5.31 ; pf. (v. infr. I. 6):
prop.
to turn to or towards, used by Hom. in aor.2 Med., σοὶ… θυμὸς ἐπετράπετο εἴρεσθαι thy mind inclined itself to ask, Od. 9.12.
to overturn upon, τινί τι Luc. Lex. 8.
turn over to, transfer, bequeath, παισὶν ἐπιτρέψειεν ἕκαστος κτήματ’ ἐνὶ μεγάροισι Od. 7.149.
commit, entrust to another as trustee, guardian, or vicegerent, οἱ… ἐπέτρεπεν οἶκον ἅπαντα 2.226 ; ἐπιτρέψειας ἕκαστα δμῳάων [ἐκείνῃ] ἥ τις… ἀρίστη 15.24, cf. Il. 17.509 ; θεοῖσι μῦθον ἐπιτρέψαι leave it to them, Od. 22.289, cf. 19.502 ; so κάκοισι θῦμον ἐπιτρέπην (Aeol. inf.) Alc. 35.1 ; σμικραῖς ἑαυτοὺς ἐ. ἐλπίσιν E. Fr. 921 ; freq. in Prose, ἐ. τινὶ τὰ πρήγματα Hdt. 6.26 ; τὴν πόλιν Id. 4.202 ; Νάξον Λυγδάμι Id. 1.64 ; τὰ πάντα Th. 2.65 ; πλεῖστα τῷ ἀλογίστῳ Id. 5.99 ; τὴν ἀρχήν X. An. 6.1.31, etc. ; also a son for education, Pl. La. 200d; c. dat. et inf., τινά τινι γερονταγωγεῖν Ar. Eq. 1098; freq. in Att., refer a legal issue to any one, τινὶ δίαιταν D. 59.45 ; διάγνωσις τετράφθω τῷ ἐπιμελητῇ Pl. Lg. 936a ; οἷς (attracted for ἃ) ἂν ἐπιτρέψωσιν οἱ δὲ τάξωσι, τούτοις ἐμμένειν, i.e. acquiesce in the court and abide by its decision, ib. 784c (for the constr. cf. And. 3.34 fin.). c. dat. only, rely upon, leave to, τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε μάλιστα Il. 10.59 ; ἐπιτρέψαι δὲ θεοῖσιν Od. 21.279 ; ἐ. τῇ ὀλιγαρχίῃ Hdt. 3.81 ; ὥς οἱ (sc. ἰατρῷ) ἐπέτρεψε ib. 130 ; c. dat. et inf., σοὶ ἐπέτρεψεν πονέεσθαι he left it to you to work, Il. 10.116, cf. 421, Hdt. 9.10 ; freq. in Att., refer the matter to a person, leave it to his arbitration, Ar. Ach. 1115, V. 521, Ra. 811 ; τινὶ δικαστῇ to one as a judge, Th. 4.83 ; τῷ ἐν Δελφοῖς μαντείῳ Id. 1.28 ; ἐ. τῷ θεῷ περί τινος Pl. Grg. 512e, cf. Alc. 1.117e ; ὑμῖν ἐπιτρέπω καὶ τῷ θεῷ κρῖναι Id. Ap. 35d ; Ἀθηναίοις ἐ. περὶ σφῶν αὐτῶν πλὴν θανάτου to leave their case to the A. save as to the penalty of death, Th. 4.54 ; περὶ ὧν διαφερόμεθα τοῖς οἰκείοις ἐ. D. 27.1; — Pass., δίκης Λακεδαιμονίοις ἐπιτραπείσης Th. 5.31. Med., entrust oneself, leave one΄s case to, τινί Hdt. 1.96 ; διαιτητῇ Id. 5.95, cf. X. An. 1.5.8 ; also, to entrust what is one΄s own to another, Hdt. 3.155, 157. Pass., to be entrusted, ᾧ λαοί τ’ ἐπιτετράφαται (3 pl. pf. for ἐπιτετραμμένοι εἰσί) Il. 2.25 ; τῇς (sc. Ὥραις) ἐπιτέτραπται μέγας οὐρανός heaven΄s gate is committed to them (to open and to shut), 5.750, cf. Hdt. 3.142 ; ὑπό τινων ἐπιτρεφθῆναι (sc. ἰατρῷ), of a patient, Antipho 4.3.5 ; c. acc. rei, ἐπιτρέπομαί τι I am entrusted with a thing, ἐπιτραφθέντες τὴν ἀρχήν Hdt. 1.7 ; ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν Th. 1.126.
give up, yield, Ποσειδάωνι δὲ νίκην πᾶσαν ἐπέτρεψας Il. 21.473 ; later ἐ. τινί c. inf., permit, suffer, Ar. Pl. 1078, Pl. Chrm. 171e, etc. ; c. acc. et inf., X. An. 7.7.8 ; also ἐ. Θηβαίοις αὐτονόμους εἶναι Id. HG 6.3.9 ; οὐδενὶ ἐ. κακῷ εἶναι Id. An. 3.2.31 ; ἐ. ἀδικέοντι τῷ ἀδελφεῷ Hdt. 2.120 ; μὴ ἐ. τῷ ἀσεβοῦντι Pl. Euthphr. 5e ; abs., give way, Pi. O. 6.21, Ar. Nu. 799, Pl. 915, Th. 1.71, Pl. Ap. 35b; — Pass., ἄνευ τοῦ ἐπιτραπῆναι without leave, POxy. 474.40 (ii AD). intr., give way, οὐ μὲν ἐπέτρεπε γήραϊ λυγρῷ Il. 10.79 ; indulge, μὴ πάντα ἡλικίῃ καὶ θυμῷ ἐπίτρεπε Hdt. 3.36 ; ταῖς ἡδοναῖς καὶ ἐπιθυμίαις Pl. Lg. 802c ; τῇ ὀργῇ D.H. 7.45.
command, τὴν μὲν [τάξιν] ἐπὶ τῷ δεξιῷ ἐπέτρεψεν ἐφέπεσθαι X. An. 6.5.11 ; elsewh. c. dat., PLond. 3.1173.3 (ii AD), etc. ; — Pass., ἐπετράπην ὑπὸ σοῦ POxy. 51.5 (ii AD).

aor. ἐπέτρεψα, Hom. auch ἐπέτραπον, u. im med. nur ἐπετραπόμην, aor. I. pass. ἐπετρέφθην, ion. ἐπιτράπω, zuwenden ;
1) hingeben, übergeben, überlassen, anvertrauen, οἶκόν τινι, zur Aufsicht Einem das Haus übergeben, Od. 2.226 ; ἐπίτρεψον θεοῖσιν 19.502 ; c. inf., Τρωσὶν γὰρ ἐπιτραπέουσι φυλάσσειν Il. 10.421 ; pass., ᾧ λαοί τ' ἐπιτετράφαται καὶ τόσσα μέμηλεν 2.25, wie Ὁραιτῇς ἐπιτέτραπται μέγας οὐρανός 5.750 ; παισὶ κτήματα, den Kindern zuwenden, hinterlassen, Od. 7.149 ; αὑτοὺς σμικραῖς ἐλπίσιν Eur. frg.; oft in Prosa, τὰ πρήγματά τινι Her. 6.26 ; ὑμῖν ἐπιτρέπω καὶ τῷ θεῷ κρῖναι περὶ ἐμοῦ Plat. Apol. 35d ; εἰ τὸ σῶμα ἐπιτρέπειν σε ἔδει τῳ Prot. 313a ; ἐπιτρέψαι τῷ θεῷ περὶ τούτων Gorg. 512e ; ἀρχήν τινι Xen. An. 5.9.31, Folgde, pass., ἰατρῷ ἐπιτρεφθείς Antiph. IV β 4 ; παρὰ τούτων Ἡρακλεῖδαι ἐπιτραφθέντες ἔσχον τὴν ἀρχήν Her. 1.7, vgl. 2.121.1 ; bes. als Statthalter übergeben, 1.64 u. oft ; οἱ ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν, denen die Wache anvertraut ist, Thuc. 1.126, wie οἱ τὰς πόλεις ἐπιτετραμμένοι Luc. Nigr. 34.
2) zulassen, einräumen, νίκην τινί Il. 21.473 ; gestatten, vergönnen, οὐκ ἄν ποτ' ἄλλῳ τοῦτό γ' ἐπέτρεπον ποιεῖν Ar. Plut. 1078 ; εἰ βουλοίμεθά τῳ ἐπιτρέψαι παῖδας ἄρρενας παιδεῦσαι Xen. Mem. 1.5.2 ; τινὶ χώραν διαρπάσαι An. 1.2.19 ; τούτοις ὁπότερ' ἂν ψηφίσωνται 7.7.18 ; οὔτε τοῖς ἄλλοις ἐπιτρέπομεν ποιεῖν Plat. Charm. 171e ; Symp. 219c u. öfter ; absolut, ταῖς ἡδοναῖς καὶ ἐπιθυμίαις μὴ ἐπιτρέποντες Legg. VII.802b. Auch τινὶ κακῷ εἶναι Xen. An. 3.2.31 ; οὐδ' αὐτοῖς Θηβαίοις ἐπετρέπετε αὐτονόμους εἶναι Hell. 6.3.9 ; ἀδικέοντι τῷ ἀδελφεῷ Her. 2.120 ; vgl. μὴ ἐπιτρέπων τῷ ἀσεβοῦντι sc. ἀσεβεῖν, Plat. Euthyphr. 5e ; c. acc. c. inf., ἡμᾶς οὐδ' ἐναυλισθῆναι ἐπιτρέπεις Xen. An. 7.7.8, wie Ath. XIII.565f ; mit der Negation, nicht gestatten, verbieten, verhindern, ἢν δέ τις μαλακύνῃ, μὴ ἐπιτρέπετε Xen. Cyr. 3.2.5 ; Thuc. 1.71 ; σὺ δ' ἐπέτρεπες ; du ließest es zu ? Ar. Nub. 799. – Jemandem Vollmacht geben, Jemandes Ausspruch, Entscheidung Etwas anheimstellen, ἤθελον τῷ ἐν Δελφοῖς μαντείῳ ἐπιτρέψαι Thuc. 1.28, Schol. τὴν ἐπιτροπὴν τῆς κρίσεως δοῦναι ; vgl. 4.83 ; Xen. Mem. 3.5.12 ; οἱ δικασταί, οἷς ἂν ἐπιτρέψητε Dem. 7.7 ; mit περί, Ἀθηναίοις ἐπιτρέψαι περὶ σφῶν αὐτῶν πλὴν θανάτου, sie stellten sich der Entscheidung der Athener, nur sollten diese nicht Todesstrafe verhängen dürfen, Thuc. 4.54 ; τῷ θεῷ περὶ τούτων Plat.; Dem. u. A.; περὶ τῶν ὅλων, unumschränkte Vollmacht, Pol. 1.62.3 ; τινί, Einem die Vormundschaft übertragen, Lys. bei Harp., s. Meineke IV p. 119.
3) auftragen, anbefehlen, οἷς ἂν ἐπιτρέψωσιν οἵδε καὶ τάξωσιν, τούτοις ἐμμένειν Plat. Legg. VI.784c ; τὴν τάξιν ἐπὶ τὸ δεξιὸν ἐπέτρεψεν ἐφέπεσθαι Xen. An. 6.3.11.
4) intr., wo man ἑαυτόν ergänzen kann, τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε μάλιστα, auf diese vertrauten wir am meisten, Il. 10.59 ; ὥς οἱ ἐπέτρεψε, als er sich ihm anvertraut hatte, Her. 3.130 ; τοῖς ὅρκοις II. Hal. 7.40 ; – γήραϊ, dem Alter nachgeben, unterliegen, Il. 10.79 ; Sp., ὀργῇ Dion.Hal. 7.45 ; ἀήταις Opp. Hal. 1.350.
5) Med. sich wohin wenden, neigen, σοὶ θυμὸς ἐπετράπετο εἴρεσθαι Od. 9.12 ; – sich anvertrauen, τινί, d.i. sich an Einen als Schiedsrichter wenden, Her. 1.96, 5.95 ; ἐπίστευον αὐτῷ αἱ πόλεις ἐπιτρεπόμεναι, sich seinem Schutze anvertrauend, Xen. An. 1.9.8 ; übh. anvertrauen, τὰ ἄλλα ἐμοὶ ἐπιτράψονται Her. 3.155 ; – ἐπιτετράψεται DL. 1.54.

ἐπι-τρέπω
[in LXX (usually with seel. ἐπιστρ-): Gen.39:6 (עָזַב), etc. ;]
__1. to turn to, commit, entrust.
__2. to yield, permit: 1Co.16:7, Heb.6:3; with dative of person(s), Mrk.5:13, Jhn.19:38; id. with inf. (cf. M, Pr., 205), Mat.8:21 19:8, Luk.8:32 9:52, 61 Act.21:39-40 27:3, 1Ti.2:12; with inf., Mrk.10:4. Pass., with dative and inf., Act.26:1 28:16, 1Co.14:34.†
(AS)