α, ον [ῐ]
   I adj. :
      1 convenable, approprié : τοῖς Λακεδαιμονίοις, THC. 5, 81, aux Lacédémoniens, en parl. du régime oligarchique ; cf. LYS. 134, 23 ; ἐπ. ἔς τι, HDT. 1, 115 ; THC. 7, 20, 74 ; πρός τι, PLAT. Rsp. 390 b, qui convient pour faire qqe ch. ; avec l’inf. χωρίον ἐπ. ἐνιππεῦσαι, HDT. 6, 102, terrain où la cavalerie peut manœuvrer ; στρατοπεδεύεσθαι ἐν ἐπιτηδείῳ, THC. 2, 81, camper dans une position favorable ; abs. τὸ ἐπιτήδειον, XÉN. Vect. 4, 38 ; d’ord. au plur. τὰ ἐπιτήδεια, HDT. 2, 174 ; THC. 2, 23 ; XÉN. Cyr. 4, 2, 46 ; 53, 34 ; Hell. 2, 2, 1 ; 6, 5, 50, etc. les choses nécessaires à la vie ; en parl. de pers. ἐπιτήδειος ὀστρακισθῆναι, AND. 34, 2 ; ἐπ. παθεῖν τι, DÉM. 610, 20, qui méritait d’être frappé d’ostracisme, qui mérite de souffrir qqe ch. ; ἐπιτήδειόν ἐστι avec l’inf. HDT. 4, 158 ; XÉN. An. 7, 1, 39, il est utile ou convenable de ;
      2 en parl. de pers. serviable, obligeant, HDT. 4, 72 ; THC. 3, 40 ; ἐπ. τινι, THC. 4, 78, serviable pour qqn ; d’où qui se conforme à : τῷ πατρί, HDT. 3, 52, à la volonté de son père ; ἐπ. τοῖς πρασσομένοις, THC. 8, 54, favorable à ce qui se fait ; abs. serviable, obligeant, HDT. 4, 72 ; THC. 3, 40 ;
      3 p. suite, favorable, avantageux, en parl. de présages, de traités, etc. HDT. 6, 97 ; 9, 37 ; abs. οὐδὲν ηὕροντο ἐπιτήδειον, THC. 1, 58, ils n’y trouvèrent aucun avantage ; καταστῆσαι ἐς τὸ ἐπιτήδειον, THC. 4, 76, régler qqe ch. selon ses intérêts ;
   II subst. qui a des relations avec qqn, d’où ὁ ἐπ. ami (cf. lat. necessarius) : τινι, THC. 4, 78 ; τινος, THC. 5, 64, etc. lié avec qqn, familier de qqn.

• Cp. -ότερος, THC. 4, 54 ; ou -έστερος, DÉMOCR. (EUST. 1441, 16). • Sup. -ότατος, XÉN. Cyr. 6, 1, 22 ; PLAT. Leg. 817 d, Rsp. 433 a ; Phædr. 231 d ; ARSTT. Rhet. 1, 9.

➳ Ion. ἐπιτήδεος, HDT. ll. cc., d’où cp. -εώτερος, HDT. 9, 25 ; • Sup. -εώτατος, HDT. 1, 115 ; 3, 70 ; 6, 102.

Étym. ἐπιτηδές.

α, ον ; Ion. ἐπιτήδεος, έη, εον Hdt. 4.158, al. (cf. ἐπιταδεοτρώκτας) ; Dor. ἐπιτάδειος [α] SIG 524.36 (Praesus, iii BC) ; regul. Comp. and Sup. -ειότερος, -ειότατος, Th. 4.54, 7.86, etc. ; -έστερος, -έστατος, Anon. ap. Suid. s.v., Democr. 121 ; Ion. -εότερος, εότατος, Hdt. 9.2, 1.110, al. ; (< ἐπιτηδές): — made for an end or purpose, fit or adapted for it, suitable, convenient, νομαί ibid., etc. ; — Constr. ; ἐ. ἔς τι ib. 115 (Sup.), etc. ; πρός τι Pl. R. 390b ; c. inf., χωρίον ἐπιτηδειότατον ἐνιππεῦσαι most fit to ride in, Hdt. 6.102, cf. 9.2 (Comp.), Th. 2.20, Ar. Pax 1228, E. Ba. 508 ; ἄνδρα ἐπιτηδειότατον… δέξαι Hdt. 3.134, cf. Ar. Ec. 79 ; so ἐ. τῷ σώματι κινδυνεύειν Antipho 5.63 ; ἐ. ὑπεξαιρεθῆναι convenient to be put out of the way, Th. 8.70 ; τεθνάναι μᾶλλον ἢ σῴζεσθαι And. 4.25, cf. Lys. 30.24 ; ἐ. ξυνεῖναι a fit person to live with, E. Andr. 206 ; also ἐ. ὀστρακισθῆναι deserving to be ostracized, And. 4.36 ; ἐ. πάσχειν D. 22.57 ; ἐκλεγόμενος τὸν ἐ. ἔπαισεν ἄν struck him who deserved it, X. An. 2.3.11 ; but ἐ. ἐς ὀλιγαρχίαν ἐλθεῖν likely or inclined to come, Th. 8.63 ; also ὑμῖν ἐπιτήδεόν [ἐστι] οἰκέειν Hdt. 4.158, etc.
useful, serviceable, necessary, of things, ὀλιγαρχία ἐ. τοῖς Λακεδαιμονίοις fit or serviceable for…, Th. 5.81 ; ἐ. τῷ δήμῳ πράττειν Lys. 13.51 ; καταστήσειν ἐς τὸ ἐ. to their advantage, Th. 4.76 ; οὐδὲν ηὕροντο ἐ. no advantage, Id. 1.58 ; οὐκ ἐ. καταγνῶναί τινος Hdt. 6.97 ; ἱερὰ οὐκ ἐ., opp. καλά, Id. 9.37 ; esp. as Subst., τὰ ἐ. things requisite, necessaries, esp. of provisions, Id. 2.174, Th. 2.23, X. HG 2.2.2, etc. ; also in sg., what is requisite, needful, Id. Vect. 4.38. of persons, serviceable, friendly, Hdt. 4.72 (Sup.), Th. 3.40 ; τινί to one, Id. 4.78, Lys. 12.14 ; ἐ. ποιεῖν τινα And. 4.41 ; ἐ. τῷ πατρί conformable to his will, Hdt. 3.52 ; ἐ. τοῖς πρασσομένοις favourable to…, Th. 8.54 ; also as Subst., a close friend, οἱ ἐ. one΄s friends, Id. 5.64 ; Ἀθηναίων ἐ. Id. 7.73 ; μοι ἐ. καὶ φίλος Lys. 1.22. c. gen., = ἄξιος, SIG 1073.19 (Olympia, ii AD). Adv. -είως, Ion. -έως, studiously, carefully, ὑπηρετέεσθαι Hdt. 1.108, 4.139.
suitably, conveniently, fitly, ποιέειν ἐ. Id. 9.7. β’ ; ἐ. σφίσιν αὐτοῖς πολιτεύειν Th. 1.19 ; ἐ. ἔχειν Id. 5.82 ; Comp. -ότερον Id. 4.54 ; ἐπιτηδειοτέρως, διαιτᾶσθαι Hp. Mul. 1.32. ἐ. ἔχειν τινί to be on friendly terms with…, Paus. 3.9.3.

α, ον, auch zwei Endgn, ion. ἐπιτήδεος (vgl. ἐπιτηδές), wozu geschickt, für einen bestimmten Zweck brauchbar, passend, καὶ χρηστός Plat. Polit. 308c ; τῆς γῆς ἐούσης ἐπιτηδέης Her. 4.47 ; παῖς τῷ πατρί, der zum Vater paßt, nach seinem Sinne ist, 3.52 ; ἱερά = καλά, 9.37 ; so öfter c. dat., ὀλιγαρχία ἐπιτηδεία τοῖς Λακεδαιμονίοις κατέστη Thuc. 5.81 ; τροφὴν ἔχει ἐπιτηδείαν ᾧ ἂν τέκῃ Plat. Menex. 237c, die erforderliche Nahrung ; ἔς τι, Her. 1.115 ; ἑωυτῷ ἐπιτηδεωτάτους ἐς πίστιν 3.70 ; Thuc. 7.20, 74 ; φύσεως ἐπιτηδείας εἰς αὐτὸ τὸ ἐπιτήδευμα Plat. Rep. II.374e ; auch πρός τι, Legg. XII.968, wie Xen. Mem. 2.1.3 ; gew. c. inf., ἔστιν γὰρ ἐπιτήδεια συρμαίαν μετρεῖν Ar. Pax 1220, vgl. 1194 ; ἐπιτηδεώτατον χωρίον ἐνιππεύειν, für Reiterei sehr geeignet, Her. 6.102 ; ἄνδρες οἳ ἐδόκουν ἐπιτηδειότατοι εἶναι ἀμφὶ ταῦτ' ἔχειν Xen. Cyr. 6.1.22 ; ὑδάτια ἐπιτήδεια κόραις παίζειν παρ' αὐτά Plat. Phaedr. 229b ; oft ἐπιτήδειόν ἐστι, es ist dienlich, erforderlich, notwendig, ἐνθαῦτα ὑμῖν ἐπιτήδεον οἰκέειν Her. 4.158 ; 9.27 ; Folgde : mit Attraktion, ἐπιτηδειότερος τεθνάναι, es ist passender, er verdient mehr, daß er stirbt, Andoc. 4.25 ; ἐπιτήδειαι παθεῖν, die wert sind, das zu leiden, Dem. 22.57 ; ἐκλεγόμενος τὸν ἐπιτήδειον ἔπαιεν, der es verdiente, sc. παίεσθαι, Xen. An. 2.3.11 ; ἄνδρας ἀπέκτειναν, οἳ ἐδόκουν ἐπιτήδειοι εἶναι Thuc. 8.70 ; – ὁ ἐπ., der mit Einem in genauer Vrbdg steht, der Verwandte, Angehörige, Freund, τινί, Thuc. 1.60, 2.18 ; Xen. Hell. 6.3.14 ; öfter Plut. u. A.; oft absol., selten τινός, Thuc. 7.73. – Τὰ ἐπιτήδεια, die Bedürfnisse, bes. Lebensmittel, Proviant, Her. 2.174 ; Thuc. 2.23 u. öfter, wie Xen. u. Folgde. – Der unregelmäßige Kompar. ἐπιτηδειέστερος Democrit. Eust. Od. 1441.16.
• Adv. ἐπιτηδείως, ion. ἐπιτηδέως, Her. 9.7 ; Thuc. u. Folgde.

ἐπιτήδειος, -α, -ον
[in LXX: 1Ch.28:2, Wis.4:5, 1Ma.4:46, al. ;]
__1. suitable, convenient,
__2. useful, necessary: τὰ ἐ., necessaries, Jas.2:16,†
(AS)