ἐπ·ανίστημι :
   I tr. aux temps suiv. (f. -αναστήσω, ao.1 -ανέστησα) :
      1 relever (un mur) PLAT. Leg. 778 d ;
      2 faire se lever contre, lancer (des assaillants) : τινί, PLUT. Sert. 13, contre qqn ; p. ext. soulever (un pays) : τινί, APP. Iber. 101, contre qqn ;
   II intr. aux temps suiv. (ao.2 ἐπανέστην et pf. ἐπανέστηκα et ἐπανέσταα, et au moy. ἐπανίσταμαι, f. -αναστήσομαι) :
      1 se lever, particul. se lever d’un siège, IL. 2, 85 ; se lever pour parler, DÉM. 355, 23 ; sortir du lit, se lever, AR. Pl. 539 ;
      2 se soulever, se porter contre : τινί, HDT. 1, 89, etc. ; THC. 1, 115, etc. contre qqn ; abs. THC. 3, 39, etc. ; οἱ ἐπαναστεῶτες, HDT. 3, 63, les insurgés ; avec un inf. ἐπ. τυραννεῖν, AND. 13, 13 (loi) se soulever pour s’emparer de la royauté absolue ;
      3 se dresser, en parl. de constructions, AR. Av. 554 ; avec un gén. s’élever au-dessus de, ARSTT. H.A. 2, 11, 12 ; ἱερὸν ἐπανεστηκὸς τῆς ἀγορᾶς, DH. 2, 50, temple élevé sur le forum ; abs. : être saillant, proéminent, en parl. d’organes (oreilles, etc.) ARSTT. P.A. 4, 11, 6, etc.

set up again, τὰ τείχη ib. 778d.
make to rise against, ἄνδρας ἐκ χαράδρας ἐ. τινί Plu. Sert. 13; raise in revolt against, Ἰβηρίαν Ῥωμαίοις App. Hisp. 101.
cause to arise, Plu. 2.654f. Pass., with fut. Med. (Hdt. 3.62, 1.89), aor.2 and pf. Act., stand up after another or at his word, once in Hom., οἱ δ’ ἐπανέστησαν Il. 2.85.
rise from bed, rise, Ar. Pl. 539; ἐπὶ τοῦ καταστρώματος X. HG 1.4.18; rise to speak, Id. Smp. 4.2, D. 19.46; of buildings, in pf., to be raised or built, ἢν τοῦτ’ ἐπανεστήκῃ Ar. Av. 554; c. gen., rise above, ἱερῷ στηκότι τῆς ἀγορᾶς D.H. 2.50; ταῖς ισταμέναις <ἐκ add. cod. unus> τῶν ὑδάτων πομφόλυξιν Dsc. 5.75.
rise up against, rise in insurrection against, τινί Hdt. 1.89, 130, 3.62; τῷ δήμῳ Th. 1.115, etc. ; τοῖς πράγμασι Din. 1.19; abs., rise in insurrection, opp. ἀφίσταμαι, Th. 3.39, al. ; οἱ ἐπανεστεῶτες the insurgents, Hdt. 3.63; c. inf., ἐάν τις τυραννεῖν ἐπαναστῇ if any one aim at tyranny, Lex ap. And. 1.97; in mal. part., ἐ. ἀλλήλοις πώγωνας ἔχουσι Theopomp.Hist. 217c; παρθένοις Ael. Ep. 15. Medic., of tumours, etc., rise, swell, Hp. Prorrh. 1.165; [ὦτα] ἐπανεστηκότα projecting, prorninent, Arist. PA 691a13; λόφος αὐτῶν τῶν πτερῶν ἐ. crest which sticks up and is composed of feathers, Id. HA 504b10.

(ἵστημι), dagegen aufstehen lassen, aufstellen, ἄνδρας Plut. Sert. 13 ; Polyaen. 6.7.2 ; aufwiegeln gegen Einen, Ἰβηρίαν Ῥωμαίοις App.; – wieder aufrichten, τὰ τείχη, neben καθεύδειν ἐᾶν, Plat. Legg. VI.778d. – Häufiger med. u. aor.2 nebst perf. act., dagegen aufstehen, Il. 2.85, bei den Worten oder aus Ehrfurcht ; ἐπανίστω, stehe auf, Ar. Plut. 539 ; ἐπαναστὰς ἐπὶ τοῦ καταστρώματος, sich darauf stellend, Xen. Hell. 1.4.7 ; zum Reden aufstehen, Dem. 19.46 ; Pol. 27.6.13 u. öfter ; – sich auflehnen, empören gegen Jem., neben ἐπιβουλεύω, im Ggstz von ἀπέστησαν, Thuc. 3.39 ; τινί, 1.115, 8.73 ; οἱ μάγοι εἰσί τοι οἱ ἐπανεστεῶτες, die sich gegen dich empört haben, Her. 3.63 u. öfter ; Plat. Legg. IV.715b u. Folgde ; ἐάν τις τυραννεῖν ἐπαναστῇ, wenn Jem. einen Aufstand macht, um Tyrann zu werden, Andoc. 1.97, im Gesetze des Solon. – Auch von leblosen Dingen, sich erheben, anschwellen, Medic.; ἐπανεστηκὼς λόφος τῶν πτερῶν Arist. H.A. 2.12, öfter. Vom Tempel, ἱερὸν μικρὸν ἐπανεστηκὸς τῆς ἀγορᾶς Dion.Hal. 2.50 ; von einer neuen Stadt, ἂν τὸ πόλισμα ἐπανεστήκῃ, erbaut worden, Ar. Av. 554. – Theopomp. bei Ath. VI.260e in obszönem Sinne, ἀλλήλοις ἐτόλμων ἐπανίστασθαι.

ἐπ-αν-ίστημι
[in LXX chiefly for קוּם ;]
to raise up against; mid., to rise up against: before ἐπί, with accusative of person(s), Mat.10:21, Mrk.13:12.†
(AS)