ἐπί·κουρος, ος, ον [ῐ]
   I qui vient au secours de : τινι, IL. 21, 431 ; PD. O. 13 ; THC. 3, 67, etc. ; οἱ ἐπίκουροι, les auxiliaires, IL. 2, 815 ; 3, 456, etc. ; à Athènes, les auxiliaires ou mercenaires, p. opp. à la milice formée des citoyens (πολῖται) THC. 6, 55 ; ou aux alliés (σύμμαχοι) XÉN. Hell. 7, 1, 12 ;
   II p. suite :
      1 qui défend ou protège contre qqe ch. : avec le gén. de la chose contre laquelle on défend : ψύχους, XÉN. Mem. 4, 3, 7 ; νόσου, EUR. Or. 211, qui défend contre le froid, contre la maladie ; avec le gén. de la pers. protégée : ἐπ. βροτῶν, HH. Mars 9 ; cf. PLAT. Conv. 189 d, etc., protecteur des mortels ; avec un double rég. τινί τινος ἐπ. EUR. El. 138, qui protège qqn contre qqe ch. ; d’où vengeur, SOPH. O.R. 496 ;
      2 subst. οἱ ἐπ. gardes mercenaires de certains princes ou tyrans, HDT. 1, 64 ; 6, 39 ; THC. 6, 58.

Étym. probabl. p. *ἐπίκορσος, de la R. indo-europ. *kr̥s-, marcher ; cf. lat. currō.

ὁ, helper, ally, Hom. only in Il., mostly in pl. of the barbarian allies of Troy, Τρῶες… ἠδ’ ἐ. 2.815; Τρῶες καὶ Δάρδανοι ἠδ’ ἐ. 3.456, al., cf. Hdt. 2.152, 3.91, al.
mercenary troops, opp. citizen-soldiers, ἐπικούρους προσμισθοῦσθαι Th. 2.33, cf. Hdt. 1.154, 2.163, 3.145, Lys. 12.94, X. HG 7.1.12, etc. ; ἀπὸ Ἀρκαδίας ἐπίκουροι Hermipp. 63.18; used as body-guard by tyrants, Hdt. 1.64, 6.39, Th. 6.55, 58.
οἱ ἐ. the guards, the military class in Plato΄s Republic, R. 414b, 415a, 545d… as Adj., assisting, aiding, c. dat. pers., Ἀφροδίτη ἦλθεν Ἄρῃ ἐπίκουρος Il. 21.431; βῆναι ἐ. τινι Pi. O. 13.97; ταῖς νήσοις ἐ. Ar. Eq. 1319; τοῖς ἀδικουμένοις ἐ. Th. 3.67; c. gen. pers., ἐπίκουρε βροτῶν their defender, h.Mart. 9; τῶν ἀνθρώπων, of Eros, Pl. Smp. 189d; abs., patron, protector, δεσπότης ἐ. X. Cyr. 7.5.61.
c. gen. rei, defending or protecting against, νόσου E. Or. 211 (troch.); πῦρ ἐ. ψύχους, σκότους, X. Mem. 4.3.7; Λαβδακίδαις ἐ. θανάτων protecting them against deaths, S. OT 496 (lyr.); πατρὶ αἱμάτων ἐ. E. El. 138 (lyr.).

helfend, beistehend ; bei Hom. Il. immer subst., der Helfer im Kriege, bes. die barbarischen Hilfstruppen der Trojaner, Τρῶες ἠδ' ἐπίκουροι oder Τρῶες καὶ Δάρδανοι ἠδ' ἐπίκ., Il. 2.815, 3.456 u. öfter ; ἡ ἐπίκουρος, die Helferin, Ἀφροδίτη ἦλθεν Ἄρει ἐπίκουρος 21.431 ; so auch bei Folgdn, Bundesgenossen, Hilfstruppen, Söldnerheere, Aesch. Pers. 870 Her. 2.152 u. A.; ἀπὸ Ἀρκαδίας ἐπίκ. Hermipp. bei Ath. I.27f ; Ggstz von πολῖται Thuc. 6.55 ; νεῶν ἐπικούρων, Schiffe zum Beistand, Plut. Per. 26. Auch von den um Sold dienenden Leibwachen der Könige u. Tyrannen, die sonst δορυφόροι heißen, Her. 1.64, 6.39 ; Thuc. 6.55, 58. Bei Plat. Rep. III.416a heißen die Hunde ἐπίκουροι ποιμνίων, Schützer der Herden ; mit σωτῆρες verbunden, V.463b. – Als adj. schützend, beistehend, λόγος Plat. Theaet. 165e ; γίγνεσθαί τινι Legg. X.890d ; τινός, gegen Etwas schützend, χέρ' ἐπίκουρον κακῶν Eur. I.A. 1027 ; ἐπίκουρον τῆς τοῦ γήρως αὐστηρότητος φάρμακον Plat. Legg. II.666d, wie ἐπίκουρον ψύχους Xen. Mem. 4.3.7 ; anders Soph. Λαβδακίδαις ἐπίκουρος ἀδήλων θανάτων O.R. 496, nach Musgraves Aenderung, als Rächer ; vgl. Eur. El. 138 ἔλθοις πατρὶ αἱμάτων ἐχθίστων ἐπίκουρος. – Die Grammatiker unterscheiden ἐπίκουροι, als Verbündete der angegriffenen Partei, von σύμμαχοι, den Verbündeten des angreifenden Teiles ; doch findet sich dieser Unterschied nicht immer beachtet.