(f. ιῶ, ao. ἐνεφάνισα, pf. inus.) [ᾰ] rendre visible, d’où :
      1 faire apparaître, faire voir, produire : τινά, EUR. fr. 794, qqn ; au pass. devenir visible, apparaître, DL. 1, 7 ;
      2 faire voir clairement, PLAT. Soph. 244 a ; ἐμφ. τινί τι, XÉN. Mem. 4, 3, 4, qqe ch. à qqn ; ἐμφ. ὅτι, XÉN. Cyr. 8, 1, 26, montrer que, etc. ; avec un part. οὐκ οὖσαν ἀγαθὸν τὴν ἡδονήν, ARSTT. Nic. 10, 3, 11, montrer clairement que le plaisir n’est pas un bien ; ἐμφ. ἑαυτόν, POL. 30, 17, 2 ; ATH. 37 e, exposer son sentiment ;
      3 représenter : τινὰ φίλον, DÉM. 188, 13, qqn comme son ami ; cf. XÉN. Ages. 1, 12 ;
      4 déclarer, signifier : τινὶ ποιεῖν τι, POL. 6, 35, 8, à qqn de faire qqe ch.

Étym. ἐμφανής.

Att. fut. -ιῶ E. Fr. 797; pf. ἐμπεφάνικα PSI 4.400.2 (iii BC): — show forth, manifest, exhibit, αὐτὸς αὑτόν E. l.c., cf. Philoch. 20, Plb. 30.17.2, etc. ; ἐ. τινὰ ἐπίορκον, ἐχθρόν, exhibit or represent him as…, X. Ages. 1.12, D. 14.36; ἐ. οὐκ οὖσαν ἀγαθὸν τὴν ἡδονήν Arist. EN 1173b31; πᾶν σύμπτωμα Metrod. 10; — Med., exhibit in court, PMasp. 32.33 (vi AD); — Pass., to become visible, be manifested, τινί LXX Wi. 1.2, Ev. Matt. 27.53, Ph. 1.107, J. AJ 1.13.1, D.L. 1.7.
make clear or plain, Pl. Sph. 244a, Men. Sam. 140, etc. ; ἄστρα ἡμῖν τῆς νυκτὸς τὰς ὥρας ἐ. X. Mem. 4.3.4; with a relat., τὰ παθήματα δι’ ἃς αἰτίας γέγονε ἐ. Pl. Ti. 61c; ἐ. τοῦτο ὅτι… X. Cyr. 8.1.26.
declare, explain, Arist. APr. 46a24; give orders, τινὶ ποιεῖν τι Plb. 6.35.8; report, περί τινος SIG 412.4 (Delph., iii BC), cf. UPZ 42.18 (ii BC), IG 9(2).517.5 (Larissa), Michel 431.6 (Iasus), etc. ; — Pass., GDI 2502 B 41 (Delph., iv BC).
lay an information against, τινά Arg. Ar. Lys. ; — Pass., ὁ ἐμφανισθείς Charond. ap. Stob. 4.2.24.

sichtbar, deutlich machen, zeigen ; ἄστρα τὰς ὥρας ἐμφ. Xen. Mem. 4.3.4 ; gew. übertr., τί τινι, Plat. Soph. 244a ; τὰ παθήματα δι' ἃς αἰτίας γέγονε Tim. 61c ; τοῦτο, ὅτι, Xen. Cyr. 8.1.26 ; τοὺς ζῶντας ὁποῖοί τινες ἂν ὦσι Aesch. 1.128 ; ὃν ἡ τύχη ἀλυσιτελῆ φίλον ἐμφανίζει Dem. 14.36 ; οὐκ οὖσαν ἀγαθὸν τὴν ἡδονήν Arist. Eth. 10.3.11. Oft bei Sp. auch ἑαυτόν, seine Gesinnung zeigen, Pol. 30.17.2, wie Ath. II.37e. – Ἐμφανιστέον, ᾗ δυνατόν Plat. Tim. 65c.

ἐμφανίζω
[in LXX for יָדַע hi., etc. ;]
__1. to manifest, exhibit: ἐαυτόν, with dative of person(s), Jhn.14:21-22 (DCG, ii, 112b). Pass. and mid., to show oneself, appear: Mat.27:53, Heb.9:24 (cf. MM, Exp., xii).
__2. to declare, make known: before ὅτι, Heb.11:14; with dative of person(s), Act.23:15; with accusative of thing(s), before πρός, Act.23:22; κατά, with genitive of person(s), Act.24:1 25:2; περί, Act.25:15.†
SYN.: δηλόω, q.v (AS)