ἐμ·πίπλημι [πῑ] (impf. ἐνεπίμπλην, f. ἐμπλήσω, ao. ἐνέπλησα, pf. ἐμπέπληκα) :
      1 remplir : δέπας, OD. 9, 209, une coupe ; τί τινος (ἵππον ἀνδρῶν, OD. 8, 495 ; θυλάκια ψάμμου, HDT. 3, 105, etc.) remplir une chose d’une autre (le cheval de bois de guerriers ; des sacs de sable, etc.) ; au pass. être rempli, se remplir de : ἐνέπλησθεν δέ οἱ αἵματος ὀφθαλμοί, IL. 16, 348, ses yeux se remplirent de sang ; ἔμπληντο βροτῶν ἀγοραί, OD. 8, 16, les places étaient pleines de mortels ; avec le dat. αἵματι, PAUS. 3, 16, 10, être couvert de sang, en parl. d’un autel ; fig. θυμὸν ὀδυνάων, OD. 19, 117, remplir le cœur de douleurs ; τινὰ ἐλπίδων, ESCHN. 24, 27, remplir qqn d’espérances ; au pass. ἐμπίμπλασθαι ὀργῆς, AR. Vesp. 424 ; πλεονεξίας, PLAT. Criti. 121 b, etc. être plein de colère, d’ambition, etc. ;
      2 rassasier : τινά, OD. 17, 503, qqn ; fig. τινὰ τοῦ πολεμεῖν, ISOCR. 201, rassasier qqn de guerre ; au pass. se rassasier, avec un part. οὐκ ἐνεπίμπλασο ὑπισχνούμενος, XÉN. An. 7, 7, 46, tu ne te rassasiais pas de promettre ; ἔμπλησο λέγων, AR. Vesp. 603, parle tant que tu voudras ;
      3 fig. accomplir : ἵμερον, A.RH. 4, 429, satisfaire à un désir ; τὴν αὑτοῦ μοῖραν, PLAT. Leg. 959 c, accomplir sa destinée ;

Moy. :
      1 remplir pour soi : νηδύν, OD. 9, 296, remplir son ventre ; ἄγγος τοῦ ὕδατος, HDT. 5, 12, remplir son vase d’eau ; μένεος θυμόν, IL. 22, 312, remplir son cœur de colère ;
      2 se rassasier de, dat. HDT. 1, 212 ; gén. PLAT. Pol. 272 c ; abs. OD. 7, 221.

➳ Act. prés. impér. épq. ἐμπίπληθι, IL. 21, 311 ; dor. et att. ἐμπίμπλη, AR. Av. 1310. Fut. inf. épq. ἐμπλησέμεν, IL. 11, 31. Ao.1 sbj. épq. 2 sg. ἐνιπλήσῃς, OD. 19, 117 ; 3 pl. ἐνιπλήσωσι, OD. 23, 358 — Pass. ao.1, 3 pl. éol. et dor. ἐνέπλησθεν, IL. 16, 348 ; inf. épq. ἐνιπλησθῆναι, OD. 11, 452. — Moy. ao.2, 3 sg. poét. ἔμπλητο, IL. 21, 607 ; 3 pl. poét. ἔμπληντο, OD. 8, 16. Fut. rare : inf. ἐμπλήσεσθαι, ARAT. 1121 ; part. ἐμπλησόμενος, APP. Syr. 7. — Selon Cobet les formes attiques seraient ἐμπίμπλημι, ἐμπίμπλαμαι (de même que ἐμπίμπρημι, ἐμπίμπραμαι) ; les formes ἐμπίπλημι, ἐμπίπλαμαι seraient de grécité récente. La doctrine des gramm. anciens est que la dissimilation a lieu dans les formes où se trouvent les deux μ, le μ du radical tombant, d’où ἐμπίπλημι, mais ἐνεπίμπλην (de même que ἐμπίπρημι, mais ἐνεπίμπρην) ; l’Hérodien de Lentz (2, 842, 13) porte ἐμπίπλη. — Les inscript. att. n’offrent aucun exemple des deux verbes (v. Meisterh. à l’Index). Les mss. comme les meilleures éditions donnent pour les mêmes passages des formes différentes : dans EUR. (Ion 925) la vulg. est ἐμπίμπλαμαι adoptée par Dindorf ; Kirchhoff et Nauck écrivent ἐμπίπλαμαι.

Étym. ἐν, πίμπλημι.

= ἐμπίμπλημι.

nicht ἐμπίμπλημι, aber ἐνεπίμπλην, vgl. Lobeck zu Phryn. p. 96 ; Ar. Ach. 447 steht ἐμπίμπλαμαι in der letzten Stelle des Trimeters (s. πίμπλημι); imper. ἐμπίπληθι Il. 21.311, = ἐμπίπλη, Ar. Av. 1310 ; ἐμπεπλήκασι Plat. apol. 23e ; – anfüllen, vollfüllen ; ein Gefäß, Od. 2.353 ; ἓν δέπας ἐμπλήσας 9.209 ; μέγ' ἐμπλήσας γόμον Aesch. Suppl. 439 ; τί τινος, Etwas womit, ἐμπίπληθι ῥέεθρα ὕδατος, fülle die Strömungen mit Wasser an, Il. 21.311 ; Folgde, z.B. Her. 4.72 ; φλυαρίας ἐμπίπλησιν ἡμᾶς πολλῆς Plat. Phaed. 66c ; ἐμπλήσετε τὴν θάλατταν τριήρων Dem. 8.74 ; τὰ ὦτα Λύσιδος ἐμπέπληκε, er hat uns die Ohren vom Lysis vollgeredet, Plat. Lys. 204c. – Dah. sättigen, Od. 17.503 ; γάλακτός τινα Theocr. 24.3 ; übertr., ἁπάντων τὴν γνώμην ἐμπιπλάς, die Erwartung erfüllend, Xen. An. 1.7.8 ; τὴν ἀναιδῆ γνώμην ἐνέπλησεν ἑαυτοῦ Dem. 21.91 ; τὴν ἑαυτοῦ μοῖραν, sein Geschick erfüllen, Plat. Legg. XII.959c. Oft im pass. u. med., angefüllt werden, sich anfüllen, sich sättigen ; πόλις δ' ἔμπλητο ἀλέντων Il. 21.607 ; ἀνέπλησθεν δέ οἱ ἄμφω αἵματος ὀφθαλμοί Il. 16.348 ; ἐμπλησθῆναι δακρύων τὰ ὄμματα Xen. Cyr. 5.5.10, wie Plat. Ion 535c ; μένεος ἐμπλήσατο θυμόν Il. 22.312, sich laben, erquicken ; υἷος ἐνιπλησθῆναι ὀφθαλμοῖς, sich satt sehen am Sohne, Od. 11.452 ; θαλέων ἐμπλησάμενος κῆρ Il. 22.504, vgl. Od. 7.221 ; ἐμπιπλάμενοι σίτων καὶ ποτῶν Plat. Polit. 272c ; ἐμπλήσαντες καὶ παχύναντες τὰ σώματα, mästen, Gorg. 518c ; καὶ ἐμφαγεῖν Luc. Nigr. 22 ; selten mit dat., ἀμπελίνῳ καρπῷ ἐμπιπλάμενοι Her. 1.212 ; ἐμπίπλαται αἵματι ὁ βωμός Paus. 3.16.10. Auch mit dem part., οὐκ ἂν ἐμπλῄμην (v.l. ἐμπλείμην) βάλλων Ar. Ach. 224 ; ἔμπλησο λέγων, rede dich satt. Vesp. 603 ; μισῶν οὔποτ' ἐμπλησθήσομαι Eur. Hipp. 664, vgl. Ion 925 ; οὐκ ἐνεπίμπλασο ὑπισχνούμενος, du konntest nicht genug versprechen, Xen. An. 7.7.46 ; vgl. Plat. Prot. 346c ; – ἐνεπέπληντο, absolut, Lys. 28.6 ; ἐμπλήμενος, angefüllt, Ar. Vesp. 984 ; – für sich vollgießen, ψυκτῆρα Plat. Symp. 214a.