ος ou α, ον :
   I intr. :
      1 qui parle ou agit comme un homme libre, qui a les sentiments d’un homme libre, libéral, généreux, PLAT. Gorg. 485 b, etc. ; joint à ἀνδρεῖος, PLAT. Leg. 635 c ; p. opp. à δουλοπρεπής, XÉN. Mem. 2, 8, 4 ; d’aspect noble, en parl. de l’extérieur des animaux (cheval, lion, etc.) XÉN. Eq. 10, 17 ; Mem. 2, 1, 22 ; ARSTT. H.A. 1, 1, 32 ;
      2 qui convient à un homme libre, libéral, PLAT. Leg. 823 e ; ARSTT. Pol. 8, 3, 10, etc. ; ἐλ. παιδεία, DS. 13, 27, éducation libérale ; ἐπιστῆμαι ἐλ. PLAT. Ax. 369 b, connaissances libérales ; ἐλ. διατριϐαί, PLUT. Rom. 6, les études libérales ; τὸ ἐλευθέριον, XÉN. Mem. 3, 10, 5, le caractère ou les habitudes qui conviennent à un homme libre ; ἐλ. τέχναι, les arts libéraux, PLUT. M. 122 d ; p. opp. à βάναυσοι τέχναι, M. 1094 d ;
   II tr. libérateur, ép. de Zeus, PD. O. 13, 1 ; HDT. 3, 142 ; THC. 2, 71 ; LUC. Dem. enc. 50 ; etc. ; d’Hèlios, PAUS. 2, 31, 5 ; des dieux en gén. EL. V.H. 12, 1.

• Cp. -ώτερος, XÉN. Lac. 11, 3 ; ARSTT. Nic. 4, 2. • Sup. -ώτατος, PLAT. Ax. 369 b ; ARSTT. Nic. 3, 13.

➳ Fém. -ία, XÉN. Conv. 8, 16.

Étym. ἐλεύθερος.

ον, also α, ον X. Smp. 8.16: — speaking or acting like a freeman, free-spirited, ἐ. καὶ δημωφελής Democr. 282, etc. ; ἀνδρεῖοι καὶ ἐ. Pl. Lg. 635d; opp. δουλοπρεπής, X. Mem. 2.8.4 (Comp.); of certain animals, as the lion, ἐ. καὶ ἀνδρεῖα καὶ εὐγενῆ Arist. HA 488b16. esp.
freely giving, bountiful, ἐ. εἰς χρήματα X. Smp. 4.15 (Comp.), cf. Arist. EN 1120a8, etc. of pursuits, etc., fit for a freeman, liberal, πτηνῶν θήρας… ἔρως οὐ σφόδρα ἐ. Pl. Lg. 823e, cf. Grg. 485b; ἐπιστήμη Id. Ax. 369b (Sup.); τέχναι Plu. 2.122d; βίος Men 408 (dub.); διαγωγή Arist. Pol. 1339b5; παιδεία ib. 1338a32; πρᾶξις, ἔργα, ib. 1263b12, Oec. 1344a28; ἡδοναὶ ἐλευθεριώταται, κινήσεις -ώτεραι, Id. EN 1118b4, Pol. 1340b10; τὸ ἐ., = ἐλευθεριότης, X. Mem. 3.10.5 ; prov., ὕδωρ πίοιμι ἐ., i.e. may I become free, because slaves set free at Argos were then first allowed to drink of the spring Κυνάδρα, Antiph. 25. of appearance, frank, noble, εὐπρεπής τε ἰδεῖν καὶ ἐ. X. Mem. 2.1.22, cf. Lac. 11.3 (Comp.); ἵππος Id. Eq. 10.17. Adv. -ίως, ζῆν Arist. Pol. 1326b31; τεθραμμένους Isoc. 4.49, 7.43 (prob.); Comp. -ιώτερον, ζῆν X. Mem. 1.6.3; Sup. -ιώτατα ib. 4.8.1. Ζεὺς Ἐ. Zeus the Deliverer, Pi. O. 12.1, Simon. 140.4, Hdt. 3.142, etc. Ἐ., ὁ (sc. μήν), = Ἐλευθεριών, SIG 1044.26.

ον, auch fem. ἐλευθερία, Xen. Symp. 8.16, was dem Freien ziemt, Einer der wie ein Freier denkt, spricht u. handelt, freisinnig, edel ; καὶ χαρίεν Plat. Gorg. 485b ; πτηνῶν θήρας ἔρως οὐ σφόδρα ἐλευθέριος Legg. VII.823e ; Ggstz δουλοπρεπής, Xen. Mem. 2.8.4 ; vom Körper, von edler Haltung, edlem Ansehen, ἐλευθεριωτέρους καὶ γοργοτέρους φαίνεσθαι Lac. 11.3, 12.5 ; von Pferden, Eq. 10.17, von Löwen, Arist. H.A. 1.1. Bes. freigebig, gern mitteilend, nicht ängstlich auf Gelderwerb u. Sparen bedacht ; Arist. eth. Nic. 4.1 ; εἰς χρήματα Xen. Symp. 4.15, s. ἐλευθεριότης ; – ἡ ἐλευθεριωτάτη ἐπιστήμη Plat. Ax. 369b, wie ἐλ. διατριβαί, studia liberalia, Plut. Rom. 6 u. öfter bei Sp. – Ζεὺς ἐλ., der Befreier, Pind. Ol. 13.1 ; Thuc. 2.71 u. A.; Ἥλιος, Paus. 2.31.5. S. ἐλευθέρια. – Ὕδωρ, Antiphan. bei Ath. III.123b, nach VLL aus einer Quelle Kynadra in Argos.
• Adv. ἐλευθερίως, Xen. Mem. 2.7.4 u. A.