[ᾰ] prép. séparément de, avec le gén., d’où :
   I loin de : ἀ. δηΐων, IL. 13, 556, hors de l’atteinte de l’ennemi ;
   II p. suite, hors de, hormis, excepté : πάντα ἄ. χρυσοῦ, PLAT. Criti. 112 c, tout excepté de l’or ; ἄνευ τοῦ avec l’inf. DÉM. 255, 10, outre que, sans compter que ;
   III p. suite et d’ord. :
      1 sans, dev. un n. de pers. ou de chose, p. opp. à σύν : ἄνευ ἕθεν οὐδὲ σὺν αὐτῷ, IL. 17, 407, sans lui ni même avec lui ; ἄνευ κέντροιο, IL. 23, 387, sans (avoir besoin de l’) aiguillon ; ἄνευ δεσμοῖο, OD. 13, 100, sans lien ; μόνος ἄνευ τινός, AR. Lys. 143 ; PLAT. Conv. 217 a, seul sans (un autre) ; ἄνευ φθόνου, SOPH. El. 1466, sans exciter la jalousie des dieux ;
      2 particul. sans la volonté de, malgré : ἄνευ ἐμέθεν, IL. 15, 213, ou ἄνευ ἐμοῦ, PLAT. Theag. 122 a, sans mon assentiment, malgré moi ; ἄνευ τοῦ κραίνοντος, SOPH. O.C. 926, sans l’aveu du roi ; en ce sens souv. avec une nég. : οὔτι ἄ. θεοῦ, OD. 2, 372 ; 15, 530, etc. non malgré une divinité, à l’instigation d’une divinité (cf. lat. non sine diis).

➳ Qqf. après le rég. SOPH. O.C. 502 ; XÉN. Cyr. 6, 1, 14 ; Hell. 7, 1, 3 ; LUC. D. deor. 22, 3, etc.

Étym. indo-europ. *sn(H)-, sans, avec psilose ; cf. sscr. sanutár, lat. sine.

Megarian and Hellenistic ἄνις; ἄνευν IG 4.1484.58 (Epid.); ἄνευς GDI 1157 (Olymp.); — Prep. (never used in compos.) c. gen. (c. acc. only GDI l.c.), without, opp. σύν, ἄνευ ἕθεν οὐδὲ σὺν αὐτῷ Il. 17.407; ἄ. κέντροιο without the goad, 23.387; μόνος ἄ. τινός Ar. Lys. 143, Pl. Smp. 217a; in pregnant sense, ἄ. θεῶν, mostly with neg., οὔτι ἄ. θεοῦ ἥδε γε βουλή Od. 2.372; οὔ τοι ἄ. θεοῦ ἔπτατο… ὄρνις 15.531; οὐκ ἄ. θεῶν τινος A. Pers. 164; μηδὲ θύεσθαι μέν τιν’ ἰδίᾳ ἄ. τοῦ ἄρχοντος Aen.Tact. 10.4; also without neg., ἄ. ἐμέθεν without my knowledge and will, 11.15.213; ἄ. πολιτᾶν without their consent, A. Ch. 431; ἄ. τοῦ κραίνοντος S. OC 926; ἄ. τοῦ ὑγιεινοῦ without reference to health, Pl. Grg. 518d, cf. 519a; οὐκ ἐνδέχεται ζῆν ἄ. κακοῦ τινος Diph. 32.12, etc.
away from, far from, ἄ. δηΐων Il. 13.556; ἄ. ὄψου ποιεῖν τινας ἑστιωμένους Pl. R. 372c, cf. Hp. Ma. 290e. in Prose, except, besides, πάντα ἄ. χρυσοῦ Id. Criti. 112c; ἄ. τοῦ καλὴν δόξαν ἐνεγκεῖν praeterquam quod attulerit…, D. 18.89; καὶ ἄ. τοῦ λαμβάνειν even without it, X. Cyr. 5.44.28. — In early writers it rarely follows its case, ὑφηγητοῦ δ’ ἄ. S. OC 502; ὧν ἄ. X. Cyr. 6.1.14; freq. in later Prose, as always in Arist., Metaph. 1071a2, al., cf. Plu. 2.47c, etc.
(Cf. Goth. inu, OHG. ano, ΄without΄; perh. akin to neg. pref. ἀ.)

(vgl. ἀν–, ἀ privativum), praepos. c. gen., die aber keine Zusammensetzungen bildet;
1) ohne, sowohl von Personen als von Sachen gebraucht, von Hom. an überall, ἄνευ ἕθεν, οὐδὲ σὺν αὐτῷ Il. 17.407 ; ἄνευ θεοῦ, ohne göttlichen Willen, ohne göttlichen Beistand, Od. 2.372, 15.531 ; ἄνευ ἐμέθεν, ohne mein Wissen und Wollen, Il. 15.213 ; vgl. ἄνευ ἐμοῦ Plat. Theag. 122a ; ἄνευ τῆς ἐμῆς γνώμης Isocr. 3.54 ; vgl. Soph. O.C. 671 ; ἄνευ γε τοῦ κραίνοντος, ohne Geheiß des Herrschers, 930.
2) abgesondert, entfernt von, ἄνευ δηΐων Il. 13.556.
3) Bei den Att. außer, πάντα ἄνευ χρυσοῦ καὶ ἀργύρου Plat. Criti. 112c ; bes. beim inf., Xen. Cyr. 1.6.12, 5.4.13. Selten steht es seinem Casus nach, wie ὧν ἄνευ Xen. Cyr. 6.1.14 ; Luc. D.Mort. 22.

ἄνευ
prep. with genitive (rarer than χωρίς, which see; cf. Ellic. on Eph.2:12; MM, VGT, 42),
without: Mat.10:29, 1Pe.3:1 4:9.†
(AS)