(f. inus., ao. ἠγάσθην plus us. que ἠγασάμην, pf. inus.) [ᾰγᾰ]
   I être étonné, s’étonner, particul. en b. part :
      1 admirer : abs. OD. 18, 71 ; 23, 175 ; avec un acc. τινα ou τι, IL. 3, 181, 224, etc. ; HDT. 8, 44 ; XÉN. Cyr. 7, 1, 41, etc. qqn ou qqe ch. ; avec un gén, de chose seul : ἄγαμαι λόγων, AR. Av. 1744, j’admire ces discours ; avec un gén. de pers. accompagné d’un part. ou d’une conj. ἄγαμαι αὐτοῦ εἰπόντος, PLAT. Rsp. 329 d, je l’admire disant ; ἄγασθαί τινος ὅτι ou διότι, XÉN. Mem. 4, 2, 9 ; PLAT. Hipp. ma. 291 e, admirer que qqn, etc. ; avec un double rég. (acc. de pers. et gén. de chose, ou acc. de chose et gén. de pers.) ἄγασθαί τινά τινος, XÉN. Cyr. 2, 3, 21 ; PLAT. Rsp. 426 d, admirer qqn pour qqe ch. ; ἄγασθαί τινός τι, EUR. Or. 28, admirer qqe ch. de qqn ;
      2 être charmé : τινι, HDT. 4, 75 ; XÉN. Cyr. 2, 4, 9 ; PLAT. Conv. 179 d ; ou ἐπί τινι, ATH. 594 c, de qqn ou de qqe ch. ; τινι ἔν τινι, XÉN. Cyr. 8, 2, 3, être satisfait de qqn pour qqe ch. ;
   II en mauv. part :
      1 porter envie à, être jaloux de : τινι, IL. 17, 71, de qqn ; περί τινος, IL. 23, 639, envier (qqn) au sujet de qqe ch. ; τινι avec un rel. τινι οὕνεκα, OD. 8, 565, porter envie à qqn de ce que, etc. ;
      2 voir avec déplaisir, être irrité ou s’irriter de, acc. de chose, OD. 2, 67, etc.

➳ Impf. ἠγάμην, XÉN. Conv. 8, 8 ; PLAT. Rsp. 367 e. Fut. épq. et rare ἀγάσσομαι, OD. 4, 181 ; postér. au même sens, ἀγασθήσομαι, THÉM. 27, 337. Ao. moy. ἠγασάμην (épq. ἠγασσάμην, IL. 3, 181 ; ἀγασσάμην, IL. 3, 242 ; ἀγασάμην, OD. 18, 71) surt. poét. et de prose réc. A.RH. 1, 141 ; PLUT. Fab. 18 ; JOS. A.J. 10, 10, 3, etc. ; rare en prose class. DÉM. 296, 4. Ao. pass. au sens moy. ἠγάσθην, non homér., usuel en poésie et en prose class. HÉS. fr. 206, 2 Göttling ; PD. P. 4, 238 ; EUR. H.f. 845 ; XÉN. Cyr. 6, 6, 36 ; PLAT. Parm. 135, etc. ; PLUT. Thes. 30, etc.

Étym. R. indo-europ. *m̥ǵ-h₂-, grand ; cf. ἀγα- et μέγας.

[ᾰ], 2 pl. ἄγασθε Od. 5.129, Ep. ἀγάασθε ib. 119; Ep. inf. ἀγάασθαι 16.203; impf. ἠγάμην Pl. R. 367e, X. Smp. 8.8, Ep. 2 pl. ἠγάασθε Od. 5.122; fut. Ep. ἀγάσσομαι Od. 4.181; later, ἀγασθήσομαι Them. Or. 27.337b, Themist. Ep. 8; aor. ἠγασάμην Hom. D. 18.204, Plu. Fab. 18, etc. ; Ep. ἠγάσσατο or ἀγάσσατο Il. 3.181, 224; after Hom. the pass. ἠγάσθην prevails, Hes. Fr. 93.2, Sol. 33, etc. (Perh. cognate with ἀγα) [αγαμαι, but ἠγαασθε metri grat., Od. l.c.] abs., wonder, μνηστῆρες δ’… ὑπερφιάλως ἀγάσαντο Od. 18.71, etc. ; c. part., Ὀδυσῆος ἀγασσάμεθ’ εἶδος ἰδόντες Il. 3.224. more freq. c. acc., admire a person or thing, τὸν δ’ ὁ γέρων ἠγάσσατο Il. 3.181; ὡς σέ, γύναι, ἄγαμαι Od. 6.168; μῦθον ἄ. Il. 8.29; τὸ προορᾶν ἄ. σευ Hdt. 9.79; ὑμέων ἀγάμεθα τὴν προνοίην Id. 8.144; οὐκ ἄγαμαι ταῦτ’ ἀνδρὸς ἀριστέως E. IA 28; ταῦτα ἀγασθείς X. Cyr. 2.3.19, cf. Isoc. 4.84, etc. ; c. acc. pers. et gen. rei, admire one for a thing, Pl. R. 426d, X. Cyr. 2.3.21. c. gen., wonder at freq. in Com., ἄγαμαι δὲ λόγων Ar. Av. 1744; ἄ. κεραμέως αἴθωνος Eup. 21D. ; ἄ. σοῦ στόματος, ὡς… Phryn.Com. 10; — also in Prose, X. Mem. 2.6.33, Pl. Euthd. 276d, etc. c. gen. pers., foll. by part., wonder at one΄s doing, ἄ. Ἐρασίνου οὐ προδιδόντος Hdt. 6.76. b΄; ἀ. αὐτοῦ εἰπόντος Pl. R. 329d, etc. ; ἄ. τινος ὅτι,… διότι…, Id. Hp. Ma. 291e, X. Mem. 4.2.9, etc. c. dat., to be delighted with a person or thing, Hdt. 4.75, Pl. Smp. 179c, X. Cyr. 2.4.9; later, ἐπί τινι, D. Ep. 2.11, Menetor Hist. 1, Phalar. Ep. 79. in bad sense, feel envy, bear a grudge, c. dat. pers., εἰ μή οἱ ἀγάσσατο Φοῖβος Ἀπόλλων Il. 17.71; ἀγασσάμενοι [μοι] περὶ νίκης 23.639; with inf. added, to be jealous of one that…, σχέτλιοί ἐστε, θεοί,… οἵ τε θεαῖς ἀγάασθε παρ’ ἀνδράσιν εὐνάζεσθαι Od. 5.119, 23.211; foll. by a relat., ἔφασκε Ποσειδάων’ ἀγάσεσθαι ἡμῖν, οὕνεκα… 8.565; — Pass. aor. ἠγάσθην Hes. Fr. 93.2, dub. in E. HF 845. c. acc, to be jealous of, angry at a thing, ἀγασσάμενοι κακὰ ἔργα Od. 2.67; of Gods, 4.181, cf. 23.64. Cf. ἀγαίομαι.

(*ἀ-γα, γαίω, vgl. ἄγαν), ἄγασαι Xen. Cyr. 3.1.15 ; ep. auch (von ἀγάομαι) ἀγάασθαι, ἀγάασθε, ἠγάασθε, ἀγώμενος Hes. Th. 619 ; s. auch ἀγαίομαι ; fut. ἀγάσομαι, ep. ἀγάσσομαι ; aor. ἠγάσθην, ep. ἠγασάμην, ἀγάσσασθαι, doch auch Dem. 18.204, ἀγάσαιτο.
1) bewundern, οὔτε λίην ἄγαμαι Od. 23.175, οὔτε τι θαυμάζειν περιώσιον οὔτ' ἀγάασθαι 16.263, abs. ὑπερφιάλως ἀγάσαντο, staunten, 18.71 ; oft μῦθον ἀγασσάμενοι, worin zugleich gut heißen liegt ; ὡς σέ, γύναι, ἄγ. τε τέθηπά τε Od. 6.168 ; – δύνασιν ἀγασθείς Pind. P. 4.238 ; cf Her. 4.46, 8.144 ; Plat. Prot. 361e ; Xen. Cyr. 7.3.6 ; Isocr. Pan. 84 ; bes. oft Plut. u. Ep. neben u. für θαυμάζειν ; – τινός, Eur. Rhes. 245 ; Arist. Ach. 489 ; Xen. Oec. 4.21, Mem. 2.6.34 ; Plat. Gorg. 526a ; Dem. 18.264, 66.26, s. nachher ; – τινί, Her. πυρίῃ ἀγάμενοι 4.75, Freude habend an ; Xen. Cyr. 6.4.9 ; 2.4.9 τούτοις, οἷς ἀγασθείη, kann Attraktion sein ; τῷ ἔργῳ Plat. Symp. 179c, wo jedoch einige mss. ἕργον haben ; ἐπί τινι Ath. XIII.594c. – Häufiger in Prosa, u. com., vgl. B.A. 335, mit dem gen. der Person, schätzen u. lieben, wo die Sache
   a) im acc. steht : Γοργίου ταῦτα ἀγ. Plat. Men. 95c ; αὐτοῦ τὴν φύσιν Theaet. 142c ; σοῦ πολλά Xen. Symp. 8.12 ; doch auch umgekehrt : τούτους τῆς ἀνδρείας Plat. Rep. IV.426d ; τινὰ τῆς πραότητος Xen. Cyr. 2.3.21 ; τῆς σοφίας αὐτοῖν Plat. Euthyd. 276d;
   b) ein Satz folgt : ἀγ. σοῦ ὅτι Plat. Hipp. mai. 221e ; Xen. Ag. 8.4 ; ἀγ. σοῦ, διότι οὐ προείλου Mem. 4.2.9 ; τοῦ πατρός, ὅσα πέπραχε Cyr. 3.1.15;
   c) c. partic., Ἐρασίνου οὐ προδιδόντος τοὺς πολιήτας Her. 6.76 ; αὐτοῦ εἰπόντος ἀγασθείς Plat. Rep. I.823d.
2) im schlimmen Sinn : aufgebracht sein gegen Jemand, zürnen (vgl. ἀγαίομαι, VLL ὀργίζεσθαι), Hom. ἀγασσάμενοι περὶ νίκης Il. 23.633, u. τινί, Ποσειδάων' ἀγάσασθαι ἡμῖν Od. 8.565, θεαῖς ἀγάασθε παρ' ἀνδράσιν εὐνάζεσθαι, darüber, daß sie, 5.113 ; vgl. Il. 17.71 ; mit acc. Od. 2.67 ἀγασσάμενοι κακὰ ἕργα, 23.64 ὕβριν ἀγασσάμενος θυμαλγέα καὶ κακὰ ἔργα. Hierher zieht man auch Od. 16.249 ὅτε δή μιν πάντες ἀγασσάμεθ' ἐξερέοντες, s. Scholl.