'(impf. ἥρμοζον, f. ἁρμόσω, ao. ἥρμοσα, pf. ἥρμοκα ; pass. f. ἁρμοσθήσομαι, ao. ἡρμόσθην, pf. ἥρμοσμαι) :
   I tr.
      1 ajuster, adapter : τί τινι, OD. 5, 247, une chose à une autre ; χαίταν στεφάνοισιν, PD. I. 6, 39, poser une couronne sur les cheveux ; πόδα ἐπὶ γαίας, EUR. Or. 233, poser son pied sur le sol ; σιδηραῖς ἐν ἄρκυσι, EUR. Bacch. 231, entraver dans des liens de fer ; avec un acc. seul : ἁ. ἔπεα, PD. P. 3, 114, composer (litt. ajuster) des vers ; τῆς διανοίας τὸ ἡρμοσμένον, LUC. Nigr. 26, l’harmonie de la pensée ;
      2 unir : ἁ. κόρᾳ τινά, PD. P. 9, 121, donner à une jeune fille un époux assorti, ou simpl. donner un époux à une jeune fille ; ἁ. γάμον, PD. P. 9, 13 ; EUR. Ph. 411, assortir ou former une union ; au pass. ἡρμόσθαι θυγατέρα τινὸς γυναῖκα, HDT. 3, 137, avoir pour femme la fille de qqn ;
      3 p. ext. diriger, gouverner : στρατόν, PD. N. 8, 11, une armée ; en parl. des gouverneurs de villes ou harmostes (v. ἁρμοστής) lacédémoniens ; abs. ἁ. ἐν πόλει, XÉN. Lac. 14, 2, être harmoste dans une ville ; ἁρμόζειν τὴν Ἀσίαν, LUC. Tox. 17, gouverner l’Asie comme harmoste ;
   II intr.
      1 s’adapter, être ajusté, être proportionné, être d’accord : θώραξ περὶ τὰ στέρνα ἁρμόζων, XÉN. Cyr. 2, 1, 16, ou θώρηξ τινὶ ἁρμόζων, IL. 3, 333, cuirasse qui s’adapte bien autour de la poitrine ou au corps de qqn ; λύραν ἐπίτειν', ἕως ἂν ἁρμόσῃ, MACH. (ATH. 346 a) tends fortement la lyre jusqu’à ce qu’elle soit d’accord ; p. suite, correspondre à, HÉRON Aut. 263 ;
      2 impers. ἁρμόζει, il convient, il sied : avec une prop. inf. SOPH. Tr. 731, il convient que ; avec un inf. DÉM. 240, 2, etc. il convient de, etc. ; ἁρμόζει εἴς τι, PLAT. Pol. 289 b ; πρός τι, PLAT. Pol. 286 d, cela convient pour qqe ch. ; participe ἁρμόζων, ουσα, ον, qui convient, convenable, PD. P. 4, 129 ; avec le dat. PLAT. Lach. 188 a, etc. ou avec le gén. POL. 1, 44 ;

Moy. :
      1 ajuster, mettre d’accord : λύραν, PLAT. Rsp. 349 e, accorder une lyre ; ἁρμονίαν, PLAT. Rsp. 591 d, faire un accord ;
      2 construire, fabriquer pour soi, acc. OD. 5, 162 ;
      3 unir à soi : τινὸς θυγατέρα, HDT. 5, 32, prendre pour femme la fille de qqn.

➳ Act. prés. part. dor. ἁρμόζοισα, PD. P. 9, 13. Impf. dor. ἅρμοζον, PD. N. 8, 11. Ao. dor. ἅρμοσα, PD. P. 3, 114, d’où part. dor. ἁρμόσαις, PD. N. 7, 98. — Pass. ao. dor. ἁρμόχθην, PHILOL. B 1, p. 406, 25 (DL. 8, 85). Pf. 3 sg. dor. ἅρμοκται, ECPHANT. (STOB. Fl. 48, 64). — Moy. ao. dor. ἁρμοξάμην, ALCM. 71. — Pind. et les Trag. emploient de préférence ἁρμόζω, Xénophon, Platon et les Orateurs ἁρμόττω, les Com. l’un ou l’autre indifféremment ; les récents éditeurs restituent partout chez les prosat. att. ἁρμόττω, seule forme usitée dans les inscr. att. (Meisterh. p. 141).

Étym. ἁρμόδιος.

'

Att. ἁρμόττω, Dor. ἁρμόσδω Theoc. 1.53 (ἐφ-); part. ἁρμόσσον Hp. Art. 37; impf. ἥρμοζον, Dor. ἅρμ- Pi. N. 8.11; fut. ἁρμόσω S. Ant. 1318 (lyr.), Hp. Fract. 31, Ar. Th. 263; aor. ἥρμοσα Il. 3.333, etc., Dor. ἅρμοξα Pi. N. 10.12 (συν-); pf. ἥρμοκα Arist. Po. 1459b32; — Med., Ep. imper. ἁρμόζεο Od. 5.162, -όζου Philem. 187; fut. -όσομαι Gal. 10.971; aor. ἡρμοσάμην Hdt. 5.32, etc., Dor. ἁρμοξάμην Alcm. 71; — Pass., pf. ἥρμοσμαι E. Ph. 116 (lyr.), Pl. La. 193d, Ion. ἅρμοσμαι Hdt. 2.124; Dor. inf. ἁρμόχθαι Ocell. ap. Stob. 1.13.2; Dor. 3 sg. ἅρμοκται Ecphant. ap. Stob. 4.7.64; aor. ἡρμόσθην Pl. Phd. 93a, Dor. ἁρμόχθην D.L. 8.85; fut. ἁρμοσθήσομαι S. OC 908
fit together, join, esp. of joiner΄s work, ἥρμοσεν ἀλλήλοισιν (sc. τὰ δοῦρα) Od. 5.247 (also in Med., put together, ἁρμόζεο χαλκῷ εὐρεῖαν σχεδίην ib. 162; ναυπηγίαν ἁρμόζων E. Cyc. 460; ἁρμόζειν χαίταν στεφάνοισι Pi. I. 7 6).39; ἀρβύλαισιν ἁ. πόδα E. Hipp. 1189; ἁ. πόδα ἐπὶ γαίας plant foot on ground, Id. Or. 233; ἁ. ποδὸς ἴχνια Simon. 182; ἐν ἁσυχαία βάσει βάσιν ἅρμοσαι (aor. imper. Med.) S. OC 198; στόμ’ ἅρμοσον kiss, E. Tr. 763; ἁ. ψαλίοις ἵππους furnish them with…, Id. Rh. 27 (lyr.). generally, adapt, accommodate, ἁ. δίκην εἰς ἕκαστον award each his just due, Sol. 36.17; σφισὶν βίοτον ἁ.
accord them life, Pi. N. 7.98; apply a remedy, S. Tr. 687; make ready, τοὐπτάνιον Hegesipp.Com. 1.19; — Med., accommodate, suit oneself, πρὸς τὴν παροῦσαν πάντοθ’ ἁρμόζου τύχην Philem. l.c. ; πρός τινα Luc. Merc. Cond. 30; ἁ. σύνεσιν acquire it, Hp. Lex 2. of marriage, betroth, Hdt. 9.108; ἁ. κόρᾳ ἄνδρα Pi. P. 9.117; ἁ. γάμον, γάμους, ib. 13, E. Ph. 411; — Med., betroth to oneself, take to wife, τὴν θυγατέρα τινός Hdt. 5.32, 47 (but Med. = Act., 2 Ep. Cor. 11.2); ἁ. ὡς ἐὰν αἱρῆται γάμῳ POxy. 906.7 (ii/iii AD); — Pass., ἁρμόσθαι θυγατέρα τινὸς γυναῖκα have her betrothed or married to one, Hdt. 3.137; ὡς ἐκείνῳ τῇδέ τ’ ἦν ἡρμοσμένα as troth was plighted between him and her, S. Ant. 570.
bind fast, ἁ. τινὰ ἐν ἄρκυσι E. Ba. 231.
set in order, regulate, govern, στρατ όν Pi. N. 8.11; — Pass., [νόμοις] οὐκ ἄλλοισιν ἁρμοσθήσεται S. OC 908; κονδύλοις ἡρμοττόμην I was ruled or drilled with cuffs, Ar. Eq. 1236. in the Spartan Constitution, act as harmost, ἐν ταῖς πόλεσιν X. Lac. 14.2, etc. ; c. acc., ἁρμοστὴν ὃς ἥρμοζε τὴν Ἀσίαν Luc. Tox. 17. in Music, tune instruments, τὸ σύμφωνον Pl. Phlb. 56a, etc. ; — Med., ἁρμόττεσθαι ἁρμονίαν Id. R. 591d; ἁ. λύραν tune one΄s lyre, ib. 349e; Δωριστὶ ἁ. λύραν Ar. Eq. 989; αὐλόν Luc. Harm. 1 (but μέλη ἔς τι ἁ.
adapt them to a subject, Simon. 184); — Pass., of the lyre, ἡρμόσθαι to be tuned, Pl. Tht. 144e, cf. Phd. 85e; ἁρμονίαν καλλίστην ἡρμ. Id. La. 188d; ὁμονοητικὴ καὶ ἡρμοσμένη ψυχή at harmony with itself, Id. R. 554e.
compose, ᾆσμα Philostr. Her. 19.17. intr., fit well, of clothes or armour, ἥρμοσε δ’ αὐτῷ [θώρηξ] Il. 3.333; Ἕκτορι δ’ ἥρμοσε τεύχε’ ἐπὶ χροΐ 17.210; ἐσθὰς ἁρμόζοισα γυίοις Pi. P. 4.80; ἆρ’ ἁρμόσει μοι (sc. τὰ ὑποδήματα); Ar. Th. 263; τοῖς τρόποις ἁ. ὥσπερ περὶ πόδα fit like a shoe, Pl.Com. 129; θώραξ περὶ τὰ στέρνα ἁρμόζων X. Cyr. 2.1.16. Math., coincide with, c. dat., Papp. 612.14; correspond, Hero Aut. 1.4.
suit, be adapted for, τινί S. OT 902 (lyr.), El. 1293, And. 4.6; τόδ’ οὐκ ἐπ’ ἄλλον ἁρμόσει shall not be adapted to another, S. Ant. 1318; κἂν ἐπὶ τῶν θηρίων ἁρμόσειε λόγος Arist. Pol. 1281b19; εἴς τι, πρός τι, Pl. Plt. 289b, 286d; πρὸς τὰς συνουσίας Isoc. 2.34, cf. D. 61.24; of medicines, Dsc. 1.2, al. ; of an argument, apply, Arist. Ph. 209a9, al. ; τὸ τοῦ Ξενοφάνους ἁρμόττει is applicable, Id. Rh. 1377a19. impers., ἁρμόζει it is fitting, c. acc. et inf., σιγᾶν ἂν ἁρμόζοι σε S. Tr. 731; c. inf. only, λόγους οὓς ἁρμόσει λέγειν D. 18.42; πάντα τὰ τοιαῦτα ἁρμόττει καλεῖν Id. 21.166; οὔτε ἁ. μοι οἰκεῖν μετὰ τοιούτων Id. 40.57; τὰ τοιαῦτα ῥηθῆναι μάλιστ’ ἂν ἁρμόσειεν Isoc. 9.72. part. ἁρμόζων, ουσα, ον, fitting, suitable, Pi. P. 4.129; ἡ ἁρμόζουσα ἀπόφασις the appropriate verdict, Archim. Sph. Cyl. 1 Praef.; ἀλλήλοις Pl. La. 188d, al. ; c. gen., Plb. 1.44.1; πρός τι X. Mem. 4.3.5, etc.
to be in tune, λύραν ἐπίτειν’ ἕως ἂν ἁρμόσῃ Macho 2.9.

(ἄρω, ἅρμα, ἁρμός, ἁρμόδιος), attisch praes. meist ἁρμόττω ; fügen, ordnen, passen. – Hom. viermal : med. Od. 5.162 δούρατα ταμὼν ἁρμόζεο χαλκῷ σχεδίην, füge zusammen ; act. transit. 5.247 τέτρηνεν πάντα καὶ ἥρμοσεν ἀλλήλοισιν, vgl. Scholl.; act. intransit. Il. 3.333 θώρηκα περὶ στήθεσσιν ἔδυνεν· ἥρμοσε δ' αὐτῷ, er paßte ihm ; 17.210 Ἔκτορι δ' ἥρμοσε τεύχε' ἐπὶ χροΐ.
Bei den Folgd. :
1) anfügen, zusammenfügen, ναυπηγίαν Eur. Cycl. 459 ; τί τινι, Pind. βίοτον σφίσι N. 7.98 ; χαίταν στεφάνοις I. 6.39 ; umgekehrt, ῥόδον κροτάφοις Anacr. 42.9 ; πόδας ἐπὶ γαίας, die Füße auf die Erde setzen, Eur. Or. 233 ; ποδὸς ἴχνια, hintreten, Simon. 26 (VII.253); Plat. nur Phil. 56a τὸ σύμφωνον ; ἔπεα, vom Dichter, Pind. P. 3.114. Bes. ἄνδρα κόρᾳ, verheiraten, Pind. P 9.121 ; γάμον 9.13 ; θυγατέρα τινί, Einem die Tochter verloben, Her. 9.108 ; vgl. Poll. 3.34 ὁ πενθερὸς ἐγγυᾷ, ἁρμόζει ; med., sich vermählen mit, Her. 5.47 u. öfter ; ἅρμοσται τὴν θυγατέρα 3.137, mit ihr vermählt sein ; οὐδ' ἥρμοζε νυμφίῳ τινί Eur. El. 24.
2) ordnen, befehlen, στρατόν Pind. N. 8.11 ; bes. von den Lazedämonischen Befehlshabern, den Harmosten, πόλιν, auch ἐν τῇ πόλει, Xen. Lac. 14.2 ; Ael. H.A. 13.21. Von Instrumenten, stimmen, λύραν ἐπίτειν' ἕως ἂν ἁρμόσῃ Mach. Ath. VII.346, was nachher συμφωνεῖν heißt ; wie Plat. auch das med. braucht, λύραν Rep. I.349e ; Ar. Eq. 984 ; ἁρμονίαν Plat. Rep. IX.591d ; λύρα ἡρμοσμένη Phaed. 85e ; aber Lach. 193b ist ἡρμόσμεθα pass.; komisch, κονδύλοις ἡρμοττόμην Ar. Eq. 1236, ich wurde mit Faustschlägen gestimmt, d.i. erzogen.
3) Am gew. intr., passen, bequem sitzen, von Kleidern u. Waffen, Xen. Cyr. 2.1.16 θώραξ περὶ τὰ στέρνα ἁρμόζων ; ἱμάτια καὶ ὑποδήματα Plat. Soph. 262d ; Ar. Th. 263 u. sonst. Uebh. angemessen sein, καὶ πρέπον εἶναι, Plat. Gorg. 503e, Lach. 188d ; εἰ μὴ τάδε πᾶσιν ἁρμόσει Soph. Ant. 1303 ; vgl. O.R. 902, Tr. 728. Gew. mit dat.; εἴς τι, Plat. Polit. 289b ; πρός τι, Ar. Av. 567 ; Dem. 61.24 ; Pol. 1.26.4, der auch das med. so konstruiert, sich nach etwas fügen ; ἁρμόττει ἐμοὶ εἰπεῖν Dem. 24.4 ; vgl. 18.42 ; – ἁρμόζων, passend, angemessen, ξείνια Pind. P. 4.129 ; λόγοι, = σύμμετροι, Isocr. 4.83 ; καιρὸς καὶ τόπος Pol. 5.98.11 ; vgl. 2.16.15 ; auch mit dem gen., 1.44.4.

ἁρμόζω
(< ἁρμός), [in LXX for אמן, etc. ;]
__1. to fit, join.
__2. of marriage, to betroth. Mid.,
__(a) to join to oneself, marry, take to wife; (b) to give in marriage: 2Co.11:2 (for this there is no direct parallel. But see M, Pr., 160; MM, see word).†
(AS)