ἀ·τελής, ής, ές :
   I (τέλος, fin) sans fin, càd. :
      1 qui n’arrive pas à terme, qui n’aboutit pas, OD. 17, 546 ; XÉN. Hell. 4, 8, 15 ;
      2 sans effet, sans résultat, vain, SOPH. El. 1012 ; ARSTT. Pol. 1, 8, 12 ; etc. ;
      3 inachevé, incomplet, imparfait, en parl. d’une construction, THC. 8, 40 ; d’une victoire, THC. 8, 27 ; de la croissance, HPC. Art. 807 ; etc. ; πολῖται ἀ. ARSTT. Pol. 3, 1, 5, citoyens ne jouissant pas de tous les droits (lat. non optimo jure) ; p. suite, qui n’est qu’ébauché, rudimentaire (œuf, animal, etc.) ARSTT. G.A. 3, 21, 14 ; 4, 6, 1, etc. ;
      4 sans fin, sans limite, PLAT. Phil. 24 b ;
      5 act. qui ne conduit pas à terme, qui n’accomplit pas : νόος ἀ. PD. N. 3, 40, esprit qui n’accomplit pas ses desseins ; ἀ. γίγνομαι μαντεύμασι, PD. P. 5, 62, la prédiction de l’oracle ne se réalise pas en moi ; ἀτελῆ ἀποπέμπειν τινά, PLAT. Conv. 179 d, congédier qqn sans qu’il soit venu à bout de rien ; avec le gén. ἀ. τινος, PLAT. Phædr. 248 b ; DH. 8, 57, qui ne parvient pas ou ne réussit pas à faire qqe ch. ; avec l’inf. incapable de, AND. 30, 12 ;
   II (τέλος, cérémonie religieuse) non initié à, gén. HH. Cer. 481 ; p. suite, impie, SPT. 3Macc. 5, 42 ;
   III (τέλος, charge) exempt d’impôts ou de charges, HDT. 2, 168, etc. ; LYS. 908, 3 ; etc. ; avec un gén. τινος, HDT. 1, 192, etc. ARSTT. Pol. 2, 9, exempt de qqe charge ; τριηραρχίας, DÉM. 465, 13 ; στρατείας, DÉM. 568, 10, exempt de la triérarchie, du service militaire, etc. ; en parl. de choses, non taxé, DÉM. 917, 26 ; en parl. de biens, de sommes d’argent, non grevé : ἀ. μνᾶ, DÉM. 816, 8 ; ἀ. ὀϐολός, XÉN. Vect. 4, 14, mine ou obole franche de réduction, càd. nette, entière ; p. ext. franc d’obligations ou de frais, non coûteux, SOPH. fr. 248 ; AMPHIS (ATH. 421 a).

• Cp. -έστερος, HPC. 807 e ; BAS. 1, 551 a. • Sup. -έστατος, SPT. l. c.

Étym. ἀ, τέλος.

ές, without end, i.e., not brought to an end or issue, unaccomplished, τῷ κε καὶ οὐκ ἀ. θάνατος μνηστῆρσι γένοιτο Od. 17.546; εἰρήνη ἐγένετο ἀ. the peace was not brought about, X. HG 4.8.15; τὰ μὲν λελεγμένα ἄρρητ’ ἐγώ σοι κἀτελῆ φυλάξομαι unaccomplished, i.e.
harmless, S. El. 1012.
incomplete, unfinished, ἀτελῆ σοφίας καρπὸν δρέπειν Pi. Fr. 209; ἀτελεῖ τῇ νίκῃ… ἀνέστησαν Th. 8.27; of a building, ib. 40; without end or purpose, ἡ φύσις οὐθὲν… ἀτελὲς ποιεῖ Arist. Pol. 1256b21.
inchoate, imperfect, of growth, Hp. Art. 41 (Comp.); ᾠὰ ἀ. Arist. GA 733a2; ζῷα ib. 774b5; πολῖται ἀ., of minors, Id. Pol. 1275a17; ἀ. συλλογισμός Id. APr. 24a13; ἀ. ποιεῖν τινά castrate, Luc. Syr. D. 20; Comp. -έστερος less highly developed, Phlp. in Ph. 898.29. Adv. -λῶς incompletely, Arist. Pol. 1275a13, dub. in Plu. 2.472f.
never-ending, Δαναΐδων ὑδρεῖαι ἀ. Pl. Ax. 371e.
indeterminate, Id. Phlb. 24b; τὸ μὲν ἄπειρον ἀ. ἡ δὲ φύσις ἀεὶ ζητεῖ τέλος Arist. GA 715b14, cf. Pol. 1256b21. Act., not bringing to an end, not accomplishing one΄s purpose, ineffectual, ἀτελεῖ νόῳ Pi. N. 3.42; of persons, ἀποπέμπειν τινά Pl. Smp. 179d; ἀ. περὶ τὸ κρίνειν imperfectly fitted for…, Arist. Pol. 1281b38; ἀ. εἴς τι Ph. 2.417; c. inf., unable to do effectually, ἄκυρος καὶ ἀ. σῶσαι And. 4.9; invalid, δίκα Michel 196 (Elis).
not giving accomplishment to a thing, μαντεύμασι Pi. P. 5.62. (τέλος IV) free from tax or tribute, Hdt. 2.168, 3.91, Lys. 32.24; c. gen., ἀ. τῶν ἄλλων free from all other taxes, Hdt. 1.192; καρπῶν ἀ.
free from tithe on produce, Id. 6.46; exempt, λῃτουργιῶν D. 21.155; στρατείας ib. 166, cf. IG2². 1132.12, Arist. Pol. 1270b4; τοῦ ἄλλου (sc. φόρου) IG 1.40; μετοικίου ib. 2.121. of things, untaxed, ἀ. τὸν σῖτον ἐξάγειν D. 34.36; ὅσα οἱ νόμοι ἀ. πεποιήκασιν Id. 42.18. of sums, without deduction, nett, ὀβολὸς ἀ. an obol clear gain, X. Vect. 4.14 sq. ; τριάκοντα μνᾶς ἀτελεῖς ἐλάμβανε τοῦ ἐνιαυτοῦ D. 27.9.
not costly, S. Fr. 268, Amphis 29, Paus.Gr. Fr. 305. (τέλος v) uninitiated, c. gen., ἱερῶν h.Cer. 481; ἀ. τῆς θέας Pl. Phdr. 248b; prob.
unmarried, Tab. Defix. Aud. 68a; metaph, ἔρημον καὶ ἀ. φιλοσοφίαν λείπειν Pl. R. 495c.

ές,
1) ohne Ende, nicht ausgeführt, οὐκ ἀτελὴς θάνατος μνηστῆρσι γένοιτο Od. 17.546 ; λόγος Plat. Prot. 314c u. öfter ; εἰρήνη ἀτελὴς ἐγένετο, kam nicht zu Stande, Xen. Hell. 4.8.15 ; vergeblich, nichts ausrichtend, νόος Pind. N. 3.40 ; vgl. P. 5.62 ; εὐχή Soph. Phil. 771 ; vgl. El. 1000 ; ὑδρεῖαι Δαναΐδων Plat. Ax. 371e ; ὁμολογία, nicht gehaltener Vertrag, Legg. XI.920d ; καὶ ἄκυρος δίκη XII.954e ; καὶ ἄκυρος σῶσαι Andoc. 4.9 ; c. gen., τῆς τοῦ ὄντος θέας Plat. Phaedr. 248b ; τοῦ ἔργου Dion.Hal. 8.57 ; unendlich, neben ἄπειρος Plat. Phil. 24b.
2) unvollkommen, νίκη Thuc. 8.27 ; Ggstz τέλειος, γένεσις Arist. Eth. Nic. 10.3, vgl. 1.5.
3) frei von Staatslasten u. Abgaben, χώρην ἀτελέα νέμονται Her. 3.97, 160 ; καρπῶν 6.46 ; τριηραρχίας Dem. Lept. 27 ; ἀτελῆ σῖτον ἐξάγειν Dem. 34.36 ; vgl. Pol. 22.26 ; μνᾶ ἀτελής Xen. Vect. 4.15 Dem. 27.9, 28.12, wovon weiter kein Abzug stattfindet, also reiner Gewinn. – Auch = ohne Aufwand, Ael. Dion. bei Eust. 881.26 ; ἀτελὲς δεῖπνον Amphis Ath. X.421a.
4) uneingeweiht, ἱερῶν H.h. Cer. 481.