GRC

ἀριστεύω

download
JSON

Bailly

(impf. ἠρίστευον, f. ἀριστεύσω, ao. ἠρίστευσα, pf. ἠρίστευκα) [ᾰ]
   I intr. être le meilleur ou le plus brave, exceller, IL. 6, 208 ; avec un gén. ἀ. Τρώων, IL. 6, 460, être le premier des Troyens ; cf. HDT. 5, 112, etc. ; ἀ. τινί τινος, IL. 11, 627, l’emporter en qqe ch. sur qqn ; ἀ. ἔν τινι, IL. 11, 409, l’emporter en qqe ch. ; avec l’inf. ἀ. μάχεσθαι, IL. 11, 746 ; 16, 292, 541 ; 17, 351, être le plus brave ou le plus fort dans le combat ; avec un suj. de chose, l’emporter, prévaloir, ESCHL. Pr. 890 ; en parl. d’une opinion, HDT. 7, 144 ;
   II tr.
      1
dompter par sa valeur, vaincre, acc. SOPH. Tr. 488 ;
      2 remporter le premier prix, avec l’acc. PD. O. 10, 64 ; 13, 43 ; ou remporter comme prix : τὰ πρῶτα, SOPH. Aj. 435, la première récompense.

Prés. sbj. 3 sg. poét. ἀριστεύῃσι, IL. 11, 409 ; part. acc. fém. dor. ἀριστεύοισαν, PD. N. 1, 14. Impf. itér. 3 sg. ἀριστεύεσκε(ν), IL. 6, 460 ; 11, 627 ; 16, 292, etc.

Étym. ἄριστος.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

to be best or bravest, αἰὲν ἀριστεύειν καὶ ὑπείροχον ἔμμεναι ἄλλων Il. 6.208; ὃς δέ κ’ ἀριστεύῃσι μάχῃ ἔνι 11.409; ἐν ἀέθλοισιν ἀ. Pi. N. 11.14; gain the prize for valour (v. ἀριστεῖα, τά), gain the highest distinction, Hdt. 3.55, 9.105, Pl. R. 468b, Isoc. 9.16. c. gen., ἀριστεύεσκε μάχεσθαι Τρώων he was the best of the Trojans…, Il. 6.460, cf. Hdt. 5.112, 7.106, al. ; οὕνεκα βουλῇ ἀριστεύεσκεν ἁπάντων Il. 11.627, cf. Pi. N. 10.10. c. inf., ἀριστεύεσκε μάχεσθαι he was best at fighting, Il. 16.292, 551, etc. ; ἀριστεύεσκε μάχεσθαι Τρώων, v. supr. c. acc. rei, ἀ. τι to be best in a thing, στάδιον Pi. O. 10 (11).64, cf. 13.43; ἰάλεμον Theoc. 15.98. c. acc. cogn., win as ἀριστεῖα, τὰ πρῶτα καλλιστεῖ’ ἀριστεύσας S. Aj. 435, cf. 1300; πάντα ἀ. Id. Tr. 488, Pl. R. 540a; μεμιγμένην ἀριστείαν ἀ. Plu. Pel. 34. of things, to be best, ἀριστεύοισαν εὐκάρπου χθονός best of all lands on fruitful earth, Pi. N. 1.14; τὸ κηδεῦσαι καθ’ ἑαυτὸν ἀριστεύει μακρῷ A. Pr. 890 (lyr.); of an opinion, prevail, Hdt. 7.144.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ein ἀριστεύς sein, sich auszeichnen, bes. durch Tapferkeit ; Hom. Il. 6.208, 11.784 αἰὲν ἀριστεύειν καὶ ὑπείροχον ἔμμεναι ἄλλων ; 7.90 ὅν ποτ' ἀριστεύοντα κατέκτανε Ἕκτωρ ; 11.506 παῦσεν ἀριστεύοντα μαχάονα ; Od. 4.652 κοῦροι δ' οἳ κατὰ δῆμον ἀριστεύουσι μεθ' ἡμέας ; Il. 11.409 ὃς δέ κ' ἀριστεύῃσι μάχῃ ἔνι ; 16.292 ἀριστεύεσκε μάχεσθαι ; 6.460 ἀριστεύεσκε μάχεσθαι Τρώων ; 11.627 βουλῇ ἀριστεύεσκεν ἁπάντων ; 10.306 v.l. ἵππους, οἵ κεν ἀριστεύωσι, Aristarch ἄριστοι ἔωσι, Zenodot αὐτοὺς οἳ φορέουσιν ἀμύμονα Πηλείωνα, Ar. καλοὺς οἳ φορέουσιν ἀ. Π., s. Scholl. Didym. – Her. 9.74 ; Xen. Mem. 3.5.10 ; ἀριστεύειν χθονός, der Erste, der Fürst des Landes sein, Pind. N. 1.14, 10.10 ; Soph. Ant. 195, Tr. 488 ; ἐρετμοῖς Theocr. 12.27 ; ἐν ἀέθλοις Pind. N. 11.14 ; πάντα πάντῃ ἐν ἔργοις τε καὶ ἐπιστήμαις Plat. Rep. VII.540a ; mit dem acc., σταδίου πόνον Pind. Ol. 11.67 ; vgl. 13.42 ; τὰ πρῶτα καλλιστεῖα Soph. Aj. 435 ; vgl. 1279 ; Theocr. 15.98 ; γνώμη ἀριστεύει, sie ist die beste, sie siegt, Her. 7.144 ; vgl. Aesch. Prom. 892 ; Pind. Ol. 3.44.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory