ἀπ·εργάζομαι (f. άσομαι, ao. ἀπειργασάμην, pf. ἀπείργασμαι) :
   I dép. :
      1 achever une tâche, XÉN. Mem. 1, 6, 5 ;
      2 porter à sa perfection, achever, accomplir : τι, ATT. qqe ch. ; p. opp. à ἐπιτελεῖν (achever bien ou mal) ARSTT. Phys. 2, 8, 8 ; en parl. de peinture, p. opp. à ὑπογράφειν, PLAT. Rsp. 548 d ;
      3 amener à un état différent, d’où transformer : ἀπεργάζεσθαι ὕδωρ γῆν, πῦρ ἀέρα, PLAT. Tim. 64 b, transformer l’eau en terre, le feu en air ;
      4 en gén. travailler, fabriquer, exécuter, construire (une statue, un mur, etc.) acc. XÉN. Mem. 1, 4, 4 ; Conv. 4, 21, etc. ; d’où produire : δόξαν, PLAT. Phil. 40 d, procurer de la gloire ; ὀσμήν, ARSTT. fr. 327, produire une odeur ; avec un attrib. : ἀγαθὸν ἀπ. τινα, XÉN. Conv. 8, 35, rendre qqn bon ; cf. XÉN. Cyr. 8, 1, 35 ; PLAT. Rsp. 381 e, etc. ; avec double rég. : ἀγαθὸν ἀπ. τινα, PLAT. Charm. 173 a, faire du bien à qqn ; cf. PLAT. Riv. 135 c ;
      5 abs. être actif, PLAT. 2 Alc. 140 b ;
   II pass. :
      1 être porté à sa perfection, être achevé ou accompli : τέχνη ἀπειργασμένη, PLAT. Phædr. 272 a, art achevé ; ἀνὴρ ἀπειργασμένος καλός τε κἀγαθός, XÉN. Œc. 11, 3, homme accompli et parfait ; en mauv. part, ἀπειργασμένος τύραννος, PLAT. Rsp. 566 a, tyran achevé ;
      2 en gén. être façonné, exécuté ou mis en œuvre, HÉRON Aut. 270 (au prés.).

➳ Ao. ion. 3 sg. ἀπηργάσατο, HPC. 299, 38. Ao. ἀπειργάσθην, au sens pass. PLAT. Rsp. 374 c. Pf. ἀπείργασμαι, au sens act. PLAT. Leg. 704 c, Tim. 80 b ; au sens pass. XÉN. Œc. 11, 3 ; PLAT. Phædr. 272 a, etc.

pf. -είργασμαι, sts. Act., Pl. Lg. 704c, Ti. 30b, al., sts. Pass., R. 566a, Phdr. 272a, al. ; aor. -ειργάσθην always in pass. sense, Id. R. 374c, al. : — finish off, complete, bring to perfection, τὰ ξύλινα τοῦ τείχους Ar. Av. 1154; freq. in Pl., ἔργον ἀ. Grg. 454a, R. 353c, 603a, al. ; εὐδαίμονα πόλιν ἀ. Lg. 683b; τόν τε πολιτικὸν ἀ. καὶ τὸν φιλόσοφον Plt. 257a; ἡ τέχνη ἐπιτελεῖ ἃ ἡ φύσις ἀδυνατεῖ ἀπεργάσασθαι Arist. Ph. 199a16. of a painter, fill up with colour, represent in a finished picture, opp. ὑπογράψαι (sketch), ἀ. ἀκριβῶς Pl. R. 548d.
finish a contract, X. Mem. 1.6.5.
cause, produce, Pl. Ti. 28e, al. ; τὸ πλέον καὶ τὸ ἔλαττον Id. Phlb. 24e; δόξαν ψευδῆ ib. 40d; νίκην καὶ σωτηρίαν Id. Lg. 647b; πανουργίαν ἀντὶ σοφίας ib. 747c; ὀσμήν Arist. Fr. 368, etc. ; folld. by inf., enable, τὸ ἀπεργαζόμενον ὀρθῶς χρῆσθαι Pl. Euthd. 281a. c. dupl. acc., make so and so, ἀγαθὸν ἀ. τινα X. Smp. 8.35; τοὺς παῖδας ἀ. δειλοτέρους Pl. R. 381e, cf. Plt. 287a, al. ; pf. in pass. sense, ἀπειργασμένος τύραννος finished tyrant, R. 566a; τέχνη ἀπειργασμένη Phdr. 272a; ἀνὴρ ἀ. καλὸς κἀγαθός X. Oec. 11.3. ἀ. τινά τιδο something to one, ὅ τι ἀγαθὸν ἡμᾶς ἀπεργάζεται Pl. Chrm. 173a, cf. Amat. 135e; ὅπερ ὕδωρ γῆν ἀ. as water acts upon earth, Id. Ti. 61b.
work off a debt, Men. Her. 36.

dep. med.,
1) ausarbeiten, vollenden, übh. etwas wozu machen, τοιοῦτός ἐστιν, οἷον ἡ ἐπιστήμη ἕκαστον ἀπεργάζεται Plat. Gorg. 460b ; ἕτερον τοῦ ὄντος Soph. 256d ; νίκην Legg. I.647d, u. öfter ; εἴδωλα Xen. Mem. 1.4.4 ; δικαίους τοὺς οἰκέτας Oec. 14.6 ; Folgde. Mit doppeltem acc., ἀγαθόν τινα, Einem etwas Gutes erweisen, Plat. Charm. 173b ; ἀπείργασμαι, teils passiv., Polit. 267d u. sonst oft, teils act., τὴν χώραν ἔρημον ἀπείργασται Legg. IV.704c ; aor. pass. ἀπεργασθέντα Rep. II.374c.
2) abarbeiten (nach VLL ἀποδοὺς ἐξ ὧν εἰργάσατο), Xen. Mem. 1.6.5.