'att. ἁνύω (impf. ἥνυον, f. ἁνύσω, ao. ἥνυσα, pf. ἥνυκα ; pass. f. ἁνυσθήσομαι, ao. ἡνύσθην, pf. ἥνυσμαι) faire aboutir, d’où :
      1 mener à terme, accomplir, achever : ἔργον, OD. 5, 243, etc. une œuvre ; ἀρωγὰν ἔς τινα, SOPH. Ph. 1145, apporter du secours à qqn ; θάνατον, SOPH. Tr. 886, accomplir un meurtre ; abs. venir à bout de qqe ch. : οὐδὲν ἀ. HDT. 9, 66 ; DÉM. 548, 18, ne venir à bout de rien, ne rien faire de bon ; σμικρὸν, πολλὰ ἁ. ATT. parvenir à un résultat de peu d’importance, de grande importance ; avec un part. οὐκ ἀνύω φθονέουσα, IL. 4, 56, je ne gagne rien à être jalouse ; avec un inf. στρατὸς ἤνυσε περᾶν, ESCHL. Pers. 721, l’armée réussit à passer ; avec un adj. (s.-e. ὤν ou εἶναι) εὐδαίμων ἀνύσει, SOPH. Ph. 720, il finira par être heureux ; abs. en parl. d’oracles, accomplis, SOPH. O.C. 454 ; avec une prop. inf. amener à ce résultat que, etc. SOPH. O.R. 720 ; souv. avec idée de hâte : οὐ μέλλειν, ἀλλ' ἁνύτειν, AR. Pl. 607, ne pas perdre de temps, mais faire vite ; ἅνυε πράττων, AR. Pl. 413, fais vite ; ἄνοιγ' ἄνοιγ' ἁνύσας, AR. Nub. 181, ouvre, ouvre vite ; λέγ' ἁνύσας, AR. Pl. 349, dis vite ; particul. ἁν. ὁδόν, πλοῦν, etc. ATT. mener à bien un voyage, une traversée, etc. ; ὅσσον νηῦς ἤνυσεν (s.-e. ὁδοῦ) OD. 4, 357, tout l’espace que parcourt un navire (en un jour) ; ἀν. θαλάσσης ὕδωρ, OD. 15, 294, faire la traversée complète (le plus vite possible) ; abs. ἁνύτειν ou ἁνύειν, parvenir : πρὸς πόλιν, SOPH. Tr. 657 ; ἐπὶ ἀκτάν, EUR. 743, à la ville, au rivage ; ou sans prép. ᾅδαν, SOPH. Aj. 607 ; EUR. Suppl. 1142, descendre aux enfers ;
      2 faire pousser, faire croître, d’où au pass. croître, grandir, ESCHL. Ag. 1159 ;
      3 faire sourdre, faire jaillir : κράναν, THCR. Idyl. 7, 6, une source ;
      4 amener à sa fin, faire périr, détruire : φλόξ σε ἤνυσεν, OD. 24, 71, la flamme t’a consumé ; abs. tuer, PD. P. 12, 12 ; fig. au pass. en parl. du temps, THCR. Idyl. 2, 92 ;

Moy. (f. ἀνύσομαι, att. ἁνύσομαι) mener à terme pour soi, venir à bout de : τι, PLAT. Phæd. 69 d ; AR. Pl. 196, etc. de qqe ch. ; τι παρά τινος, ESCHL. Pr. 700, obtenir qqe ch. de qqn.

➳ Impf. dor. ἄνυον [ᾱ] THCR. Idyl. 21, 19. Ao. dor. ἄνυσα [ᾱν] THCR. Idyl. 7, 6 ; épq. ἤνυσσα, A.RH. 4, 413, dor. ἄνυσσα [ᾱν] PD. P. 12, 11 et ἄνυσσα [ᾱν] ANTH. 5, 275. — Inf. f. moy. épq. ἀνύσσεσθαι au sens pass. OD. 16, 373. — Ao. moy. dor. ἀνυσάμαν [ᾱνυ] THCR. Idyl. 5, 114. Sur l’emploi de ἁνύω, poét. ἀνύω dans les inscr. att. v. ἀνύτω.

'

(ᾰνῠ), Il. 4.56, Ar. Ra. 606, Att. ἀνύτω or ἁνύτω Th. 2.75, Pl. R. 486c, al. ; impf. ἤνυον Hdt. 9.66, E. Hec. 1167; fut. ἀνύσω [ῠ], S. Aj. 607, Ar. Ra. 649, Ep. ἐξανύω Il. 11.365; aor. ἤνυσα Od. 24.71, A. Pers. 726, etc. ; poet. ἥνυσσα (Dor. ᾱν-) Pi. P. 12.11, A.R. 4.413, Ep. ἄνυσσα [α] Hes. Th. 954, Maiist. 57 (ὑπ-); pf. ἤνυκα Pl. Plt. 264b; — Pass., pf. ἤνυσμαι Plb. 8.29.1, etc., διήνυσμαι X. Cyr. 1.4.28; aor. ἠνύσθην Plb. 32.3.17, D.Chr. 3.127; fut. ἀνυσθήσομαι J. AJ 1.19.1, Ael. VH 1.21; — Med., ἀνύομαι Pi. P. 2.49, Bion Fr. 4.6; impf. ἠνυτόμην A. Ag. 1159; fut. ἀνύσομαι (v. infr.); aor. ἠνυσάμην A. Pr. 700, S. Tr. 995 (lyr.), inf. ἀνύσασθαι X. An. 7.7.24 (Valck.) — Non-thematic forms are found in poets; impf. Act. ἄνυμες, Dor. for ἤνυμεν, Theoc. 7.10; pres. Pass. ἄνυται Oppian. H. 3.427, Nic. Al. 599; impf. Pass. ἤνυτο Od. 5.243 (nisi leg. ἤνετο); Dor. ἄνυτο Theoc. 2.92. [υ in all parts; hence ἀνῦσαι in Tryph. 126, ἀνυσάμενοι in AP 10.12 should be written with σς ; ἀνΰων is corrupt in Nonn. D. 21.16]: — effect, accomplish, ἤνυτο δ’ ἔργον Od. 5.243 (v. supr.), cf. A. Pers. 726, etc. ; πρὸς θανάτῳ θάνατον ἀνύσασα S. Tr. 886; ἀρωγάν Id. Ph. 1145 (lyr.); τοὔπος ὡς ἄρ’ ὀρθὸν ἤνυσας Id. Ant. 1178, cf. OC 454; abs., οὐδὲν ἤνυε he did no good, Hdt. 9.66; εἴ τι ἔμελλεν ἀνύτειν whatever was like ly to forward the work, Th. 2.75; σμικρὸν ἀνύτειν Pl. Sph. 230a, al. ; ἧσσον ἁνύτειν Th. 2.76; οὐδὲν ἤνυε τούτοις D. 21.104; ἀ. εἴς τι to conduce towards…, Pl. Ax. 369d; c. acc. et inf., Ἀπόλλων… ἐκεῖνον ἤνυσε φονέα γενέσθαι brought it to pass that…, S. OT 720; — Med., accomplish for one΄s own advantage, ἀνύσσεσθαι τάδε ἔργα (if not in pass. sense, will be accomplished) Od. 16.373, cf. Hp. Ep. 27; θεός… τέκμαρ ἀνύται Pi. P. 2.49, cf. Ar. Pl. 196, dub. in Pl. Phd. 69d.
make an end of, destroy, φλόξ σε ἤνυσεν Od. 24.71; kill, Pi. P. 12.11. c. dupl. acc., make, cause to be, ἠνύσατ’ ἐκτοπίαν φλόγα S. OT 166 (lyr.), Nic. Al. 400.
make, εἰκόνα AP 12.56 (Mel.).
finish a journey, ὅσσον τε πανημερίη γλαφυρὴ νηῦς ἤνυσεν (sc. ὁδοῦ) as much as a ship gets over in a day, Od. 4.357; so πολλὴν κέλευθον ἤνυδεν A. Pers. 748; πορείαν Onos. 6.1; c. acc. loci, ὄφρα τάχιστα νηῦς ἀνύσειε θαλάσσης… ὕδωρ Od. 15.294, cf. Thgn. 511, S. Ant. 231. in Trag. freq. abs. (sc. ὁδόν or κέλευθον), make one΄s way, win, πρὸς πόλιν Id. Tr. 657 (lyr.); ἐπὶ ἀκτάν E. Hipp. 743; also θάλαμον ἀνύτειν (i.e. εἰς θάλαμον) reach the bridal chamber, S. Ant. 805 (lyr.); ἀ. ᾍδαν Id. Aj. 607 (lyr.), E. Supp. 1142 (lyr.); metaph, ζυγὰ ἤνυσε δούλια Τροία (s.v.l.) Id. Tr. 599 (Τροίᾳ Sch.); rarely with inf. instead of acc., στρατὸς ἤνυσε περᾶν succeeded in crossing, A. Pers. 721; with Adj., come to be, εὐδαίμων ἀνύσει καὶ μέγας S. Ph. 720 (lyr.). in Pass. of Time, come to an end, χρόνος ἄνυτο Theoc. 2.92, cf. Eus. Mynd. 63. in Pass. of persons, grow up, ἠνυτόμαν τροφαῖς (lyr.) A. Ag. 1159.
get, obtain, γαστρὶ φορβάν S. Ph. 711 (lyr.), cf. Theoc. 5.144; τίνος χρείας ἀνύσαι· i.e. τίνος χρείας προσπίτνετε, ὥστε ἀνύσαι αὐτήν· S. OC 1755; — Med., χρείαν ἠνύσασθε ye obtained it, A. Pr. 700, cf. Ch. 858, S. Tr. 995 (lyr.); τοῦτο ἐκ Μοιρέων ἠνύσατο AP 7.506 (Leon.). c. part., οὐκ ἀνύω φθονέουσα I gain nothing by grudging, Il. 4.56. in Com., do quickly, make haste, οὐ μέλλειν…, ἀλλ’ ἀνύειν Ar. Pl. 607, cf. Ra. 606; οὐκ ἀνύσεις τι· make haste! ib. 649; ἀλλ’ ἄνυσον, οὐ μέλλειν ἐχρῆν Fr. 102; c. part., ἄνυε πράττων make haste about it, Pl. 413; ἄνυσον ὑποδησάμενος make haste and get your shoes on, V. 1168, cf. Av. 241; ἄνυσόν ποτ’ ἐξελθών Pherecr. 40; more freq. in part. ἀνύσας, or ἀνύσας τι with a Verb, ἄνοιγ΄, ἄνοιγ’ ἀνύσας make haste and open the door, Ar. Nu. 181; ἀνάβαιν’ ἀνύσας V. 398; σὺδ’ ἔγχεον πιεῖν ἀνύσας τι Eq. 119, cf. V. 202, 847, 1158, Pl. 648, 974; βοηθησάτω τις ἀνύσας Ach. 571; νῦν οὖν ἀνύσαντε φροντίσωμεν Eq. 71; ἀκολουθήσεις ἐμοὶ ἀνύσας τι Nu. 506, cf. 1253; ἀπόδωμεν ἀνύσαντε Pax 872. (The distinction of meaning ἀνύτω accomplish, make way, ἀνύω hasten, is doubtful, cf. AB 411. — Att. ἁνύω acc. to Hdn. Gr. 1.541, Phryn. PS p. 23B., cf. καθανύσαι X. HG 7.1.15 (Hsch.); but κατανύειν occurs in Trag., cf. ταῦτ’ ἀνύσηται Ar. Pl. 196.) (I.-E. sen-, pres. stem sn̥neu-, cf. Skt. sanoti ΄wins΄.)

att. ἀνύτω (ἄνω, vgl. ἄνυμι), fut. ἀνύσω,
1) eigtl. nach oben vollenden, von einer Mauer, Thuc. 2.75 ; übh. vollenden, die Arbeit fertigen, οὐδὲν ἤνυε Her. 9.66 ; ἤνυον Xen. Cyr. 5.5.22, 7.3.14 ; εἰκόνα, das Bild vollenden, Mel. 11 (XII.56); – γαστρὶ φορβάν, dem Leibe Nahrung verschaffen, Soph. Phil. 703 ; ἀρωγάν τινι, beistehen, 1130 ; vgl. O.C. 1755 ; οἷον ἤνυσεν κακόν Aesch. Pers. 712 ; πικρὸν ἔρωτα Theocr. 1.93 ; βραδεῖς μῦθοι πλεῖστον ἀνύουσι σοφόν Eur. Phoen. 456. Bes. κέλευθον, ὁδόν, einen Weg zurücklegen, Aesch. Pers. 734 ; Leon.Alex. 38 (VII.547). So ὅσσον ἤνυσε νηῦς, so viel ein Schiff zurücklegt, sc. ὁδοῦ Od. 4.357 ; ὄφρα τάχιστα νηῦς ἀνύσειε θέουσα θαλάσσης ἁλμυρὸν ὕδωρ Od. 15.294. Dah. ἀνύειν εἴς τι, πρός τινα, wohin gelangen ; πρὸς πόλιν Soph. Tr. 654 ; ἐπί τι Eur. Hipp. 743 ; εἴς τι Opp. Hal. 3.135 ; öfter bei den sp.D. Auch mit dem bloßen acc., Tragg., θάλαμον, das Brautgemach erreichen, Soph. Ant. 805 ; vgl. Eur. Suppl. 1141, Troad. 595 ; ᾍδαν Soph. Aj. 608 ; ζυγὰ δούλια ἀνύσαι, ins Sklavenjoch gelangen, Eur. Tr. 595 ; σοφὸν γῆρας Ep.adesp. 458 (IX.145), das Alter erreichen.
2) ein Ende machen, zerstören, φλόξ σε ἤνυσεν Od. 24.71 ; Pind. P. 12.11.
3) mit dem partic., οὐκ ἀνύω φθονέουσα, ich richte durch Beneiden nichts aus, Il. 4.56 ; oft bei Att., bes. schnell zu Stande bringen, ἀνύσατε πετόμενα, flieget schnell, Ar. Av. 241 ; ἄνυσον ὑποδησάμενος, mach schnell fertig, Vesp. 1168, u. öfter ; nach häufiger ἀνύσας ἄνοιγε, τρέχε, öffne schnell usw., Ach. 545, Nub. 182 u. öfter ; vgl. Luc. Pisc. 47 ; auch ohne Zusatz, ἀνύετον, macht schnell, Ar. Ran. 606 ; οὐκ ἀνύσεις ; 649.
4) Auch mit dem inf., στρατὸς ἤνυσε περᾶν, das Heer bewerkstelligte es überzusetzen, Aesch. Pers. 707 ; mit einem adj., Soph. Phil. 711 ἀνύσει εὐδαίμων, d.i. γενήσεται. – Med., für sich, zu seinem Vorteil zu Stande bringen ; ἀνύσσεσθαι τάδε ἔργα Od. 16.373 ist pass.; erlangen, τάλαντα Ar. Plut. 196 ; vgl. Theocr. 5.144 ; παρά τινος Aesch. Prom. 701 ; τὰ μοιρέων Leon.Tar. 95 (VII.506); πῶς ἴσον εἰποῦσ' ἀνύσωμαι ; wie soll ich entsprechende Worte finden ? Aesch. Ch. 845. Die Vorschrift der Atticisten, bei Att. ἁνύω, ἁνύτω zu schreiben, findet sich in den Handschriften nicht bestätigt.