'ἀνα·φαίνω (f. -φανῶ, ao. ἀνέφηνα, etc.) :
A tr.
   I faire briller : δαΐδας, OD. 18, 310, allumer des flambeaux ; ἄστρα, XÉN. Mem. 4, 3, 4, faire briller les étoiles ; fig. rendre illustre, célébrer, PD. N. 9, 12 ;
   II faire paraître, d’où :
      1 produire à la lumière, produire : ὄφιας, HDT. 4, 405, des serpents ;
      2 faire voir, montrer : ποδῶν ἀρετήν, IL. 20, 411, son agilité ;
      3 faire apparaître, en parl. d’un navire dont la marche fait apparaître une côte, une île, etc. ; d’où voir apparaître : τὴν Κύπρον, NT. Ap. 21, 3 Chypre ;
      4 faire entendre : ἐπεσϐολίας, OD. 4, 159 ; βοάν, EUR. Suppl. 829, des paroles irréfléchies, un cri ;
      5 révéler : οὐ δεδειγμένα, SOPH. fr. 379, des choses tenues secrètes ;
      6 expliquer : θεοπροπίας, IL. 1, 87, des oracles ;
      7 proclamer, déclarer : βασιλέα, PD. P. 4, 62, etc. proclamer roi ; avec un part. τοὺς παλαιοὺς πολίτας ἀγαθοὺς ὄντας ἀν. PLAT. Criti. 108 c, proclamer que les anciens étaient de bons citoyens ; ἃς ὁ παρ' ἡμῖν νόμος οὐχ ὁσίας ἀναφαίνει, EUR. I.T. 165, que l’usage établi chez nous déclare impies ; avec une prop. inf. EUR. Bacch. 529 ;
      8 désigner, assigner : νῆσον ἀν. τινὶ οἰκεῖν, PHILSTR. 746, assigner à qqn une île comme résidence ;
B intr. (au pf. ἀναπέφηνα) se produire au jour, se montrer : νεωστὶ ἀναπεφηνός, HDT. 2, 15, alluvion de formation récente (le Delta) ; avec un part. θύων ἀναπέφηνα, XÉN. Ap. 24, on m’a vu offrir des sacrifices ; cf. SOPH. O.C. 1222 ; par except. à l’impf. ἀνέφαινεν ἕσπερος, MUS. 111, le soir se montrait ;

Moy. ἀναφαίνομαι (f. -φανοῦμαι et -φανήσομαι, etc.) :
   I intr. se montrer en brillant, briller : ἀναφαίνεται ἀστήρ, IL. 11, 62, l’astre apparaît brillant ; cf. OD. 10, 29 ; fig. ἀν. ὄλεθρος, IL. 11, 174, la perte apparaît certaine ; avec un part. : ὁ μὲν δίκαιος ἡμῖν ἀναπέφανται ὢν ἀγαθός, PLAT. Rsp. 334 a, il est évident que pour nous l’homme juste est bon ; νῦν ἀναφαινόμεθα σεσωσμένοι, XÉN. Cyr. 3, 2, 15, il est évident que maintenant nous sommes sauvés ;
   II tr. faire briller : νίκαν, PD. I. 3, 89, la victoire.

➳ Poét. ἀμφαίνω, ESCHL. Suppl. 829 ; 2 sg. ἀμφαίνεις, EUR. H.f. 918 ; 3 sg. ἀμφαίνει, THCR. Idyl. 24, 12 ; impf. 3 sg. ἄμφαινε, PD. N. 9, 12, etc. ; inf. fut. ἀμφανέειν, HH. Merc. 16 ; ao. 3 sg. dor. ἄμφανεν, PD. P. 4, 62 ; sbj. 3 sg. ἀμφάνῃ, POÈT. (PLUT. M. 562 a).

'

poet. ἀμφαίνω; fut. -φανῶ, but -φανῶ E. Ba. 528 codd. (-φαίνω Herm.); aor. ἀνέφηνα, Hellenistic -έφανα ; pf. -πέφηνα late, Ps.-Luc. Philopatr. 3: — cause to give light, make to blaze up, ξύλα, δαΐδας Od. 18.310.
bring to light, produce, ὄφιας Hdt. 4.105.
show forth, make known, display, θεοπροπίας, ἀρετήν, ἐπεσβολίας, Il. 1.87, 20.411, Od. 4.159; πραπίδων καρπόν Pi. Fr. 211; κἀνέφηνεν οὐ δεδειγμένα S. Fr. 432.7; ἀ. θυσίας E. IT 466; ὀργάν Id. Ba. 538; ἄστρα X. Mem. 4.3.4; ἡμέρᾳ καὶ ἡλίῳ… χάριν οἶδα ὅτι μοι Κλεινίαν ἀ. Id. Smp. 4.12; rarely of sound, βοὰν ἀμφ.
send forth a loud cry, A. Supp. 829; ἀ. μελέων νόμους Ar. Av. 745; — in Med., νίκαν ἀνεφάνατο Pi. I. 4 (3).71.
proclaim, declare, βασιλέα ἀ. τινά Id. P. 4.62; νικάσαις ἀνέφανε Κυράναν ib. 9.73, cf. N. 9.12; c. part., τοὺς πολίτας ἀγαθοὺς ὄντας ἀ. Pl. Criti. 108c; c. inf., ἀναφαίνω σε τόδε… ὀνομάζειν I proclaim that they call thee by this name, E. Ba. 528; — Med., in Dor. form ἀμφαίνω, adopt as one΄s son, Leg. Gort. 10.34, al. of things, appoint, institute, ὃς τελετὰς ἀνέφηνε καὶ ὄργια IG 3.713, cf. Marm. Par. 28; νῆσον ἀ. τινὶ οἰκεῖν Philostr. Her. 19.16. ἀναφάναντες τὴν Κύπρον having sighted…, Act.Ap. 21.3. Pass., fut. ἀναφανήσομαι Ar. Eq. 950, Pl. Prm. 132a, al. ; but also -φανοῦμαι Id. Plt. 289c; pf. ἀναπέφασμαι, but -πέφηνα Hdt. (v. infr.), etc. ; aor. ἀνεφάνην Ar. V. 124: — to be shown forth, appear plainly, ἀναφαίνεται ἀστήρ Il. 11.62; ἀ. αἰπὺς ὄλεθρος ib. 174; τῇ δεκάτῃ… ἀνεφαίνετο πατρὶς ἄρουρα Od. 10.29; τὸ Δέλτα ἐστὶ νεωστὶ ἀναπεφηνός Hdt. 2.15, cf. S. OC 1222 (lyr.), etc. ; ἀ. ὁ βλάπτων A. Ch. 328.
reappear, Hdt. 4.195; of rivers which flow underground, Id. 6.76, 7.30; simply, spring up, ib. 198. ἀναφανῆναι μούναρχος to be declared king, Id. 3.82; στρατηγὸς ἀ. Pl. Ion 541e; κλέπτης τις ὁ δίκαιος… ἀναπέφανται proved to be…, Id. R. 334a, cf. Smp. 185a; ἀ. λογογράφος ἐκ τριηράρχου from a sea-captain to come out a romancer, Aeschin. 3.173; — also c. part., ἀναπέφανται ὢν ἀγαθός Pl. R. 350c; ἀναφαίνεσθαι ἔχων, σεσωσμένοι, to be seen or found to have, to be plainly in safety, etc., Id. Sph. 233c, X. Cyr. 3.2.15, etc. the Act. intr. in later Greek, ἀνέφαινεν ἕσπερος Musae. 111 (v.l.), cf. Hld. 5.22; — ἀναφῆναι is prob. f.l. for ἀναφανῆναι in Hdt. 1.165.

aufleuchten oder auflodern lassen, Od. 18.310 ; gew. übertr., an den Tag bringen, offenbaren, kundmachen, θεοπροπίας Il. 1.87 ; Ὀδυσσέα Od. 4.254, entdecken, daß es Odysseus sei ; ποδῶν ἀρετήν Il. 20.411 ; ἐπεσβολίας ἀναφαίνειν ἄντα σέθεν Od. 4.159 ; oft bei Pind., βασιλέα, Κυράναν, πόλιν, preisen, P. 4.62, 9.75, N. 9.12 ; Aesch. βοάν, erheben, Suppl. 809 ; Eur. Bacch. 530 ἀναφαίνει χθόνιον γένος ἐκφύς τε δράκοντός ποτε Πενθεύς, er zeigt das Erdgeschlecht, und daß er einst aus einem Drachen entsproß ; auch sonst mit partic., τοὺς παλαιοὺς πολίτας ἀγαθοὺς ὄντας ἀναφ. Plat. Critia.108c ; aor. I. med. bei Pind. I. 3.89 ἀνεφήνατο νίκας, in derselben Bdtg.
Pass. (mit dem aor. ἀνεφάνην, u. fut. pass., κακὸν ἀναφανησόμενον Antiph. 1.13 ; oft bei Plat.; doch auch fut. med., Polit. 289c, Legg. V.744a), sichtbar werden, sich zeigen, erscheinen, ἐκ νεφέων – ἀστήρ Il. 11.62 ; πατρὶς ἄρουρα Od. 10.29 ; ὄλεθρος Il. 17.244 ; ἀνεφάνη μούναρχος, er wurde plötzlich, zeigte sich als Alleinherrscher, Her. 3.82 ; vgl. 1.36 ; ἀνεφάνη δεσπότης Plat. Gorg. 484a. Vom act. kommt der aor. I. in intr. Bdtg vor, Her. 1.165 πρὶν τὸν μύδρον τοῦτον ἀναφῆναι, ehe diese Masse zum Vorschein käme (richtiger wohl als transit. zu nehmen); Mus. 111 u. Sp.; u. nur so perf. II. ἀναπέφηνα, Soph. O.C. 1225 ; Her. 2.15 ; Xen. Cyr. 3.2.7, Hell. 3.5.8 ; κονιορτὸς ἀναπέφηνε, wird so genannt, Anaxandr. Ath. VI.242d ; Plat. aber κλέπτης τις ὁ δίκαιος ἀναπέφανται, mit hervortretender passiv. Beziehung, Rep. I.334a.

ἀνα-φαίνομαι
[in LXX for צָדַק hi., גָּלַשׁ ;]
to bring to light, make to appear: ἀναφάναντες τ. Κύπρον, i.e. having sighted C.: Act.21:3 WH; pass., to appear, be made manifest: Luk.19:11
(AS)