GRC
Bailly
ἀνα·λύω :
1 délier : ἱστόν, OD.
2, 109, défaire une trame ; ἐκ δεσμῶν τινα, OD.
12, 200, dégager qqn de ses liens ;
fig. ἀν. τινά καταδίκης, EL.
V.H. 5, 18, absoudre qqn d’une accusation ;
2 dissoudre, PLUT.
M. 898 a ; ἀν. ἐς αὐτά, T. LOCR.
102 d, dissoudre et ramener à leurs éléments ;
3 fig. analyser,
d’où examiner en détail, Ps.-PHOCYL.
102 ; ARSTT.
Nic. 3, 3, 11 ; 4 résoudre (un problème) PLUT.
M. 792 d ;
5 détruire, abolir (une loi) DÉM.
584, 16 ; ἀν. εὐχήν, LUC. faire qu’une prière reste sans effet ;
6 abs. lever l’ancre,
d’où en gén. partir, POL.
2, 32, 3 ; 3, 69, 14, etc. ; BABR.
42, 8, etc. ; fig. mourir, NT.
1Phil. 23 ; 7 revenir, SPT.
Sap. 2, 1 ; NT.
Luc. 12, 36 ;Moy. :
1 délier sur soi
ou pour soi : ζώνην, CALL.
Del. 237, défaire sa ceinture ;
2 dissoudre sur soi
ou pour soi : χαίταν, ANTH.
9, 340, s’arracher les cheveux ;
fig. ἁμαρτίας, DÉM.
187, 24, réparer des fautes.
➳ Fut. moy. au sens pass. XÉN. Hell. 7, 5, 18. Part. prés. fém. épq. ἀλλύουσα, OD. 2, 109 ; impf. itér. 3 sg. ἀλλύεσκεν, OD. 2, 105 ; [ῠ] au prés., mais [ῡ] aux fut. et ao. act. et moy. et au pf. act. ; p. except. [ῡ] dans ἀλλύουσα, OD. 2, 109 et ἀλλύεσκεν, OD. 2, 105, et dans ἀνελύετο, A.RH. 4, 150.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
cause to wander, unsettle, βασιλέα Philostr. VA 5.35.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
LSJ
Ep. ἀλλύω (ἀνλύω Hymn.Is. 145); (v. λύω for the tenses and prosody; Hom. has ἀλλύουσα, ἀλλύεσκε with υ): — unloose, undo, of Penelope΄s web, νύκτας δ’ ἀλλύεσκεν Od. 2.105; ἀλλύουσαν… ἀγλαὸν ἱστόν ib. 109, etc. ; ἀνά τε πρυμνήσια λῦσαι ib. 9.178, etc.
unloose, set free, ἐμὲ δ’ ἐκ δεσμῶν ἀνέλυσαν ib. 12.200 (never in Il.), cf. Ant.Lib. 22.4; ὀφθαλμόν, φωνάν Pi. N. 10.90; τινὰ καταδίκης Ael. VH 5.18. Medic., relax, in Pass., Arist. GA 728a15, Men. 213, Dsc. 5.3.
undo in various senses; unloose, ζώνην Call. Del. 237; in Med., unwind a cocoon, Arist. HA 551b14. Astrol., nullify, of planetary influence, Ptol. Tetr. 133 (Pass.).
dissolve matter into its elements, ἐς αὐτὰ ταῦτα Ti.Locr. 102d; — Pass., of snow, melt, Plu. 2.898a.
resolve into its elements, οὐ καλὸν ἁρμονίην ἀναλυέμεν ἀνθρώποιο Ps.-Phoc. 102: — investigate analytically, διάγραμμα Arist. EN 1112b20, Plu. 2.792d, etc. ; — Pass., Archim. Sph. Cyl. 1.4; ὁ ἀναλυόμενος τόπος the treasury of analysis, Papp. 634.2; ἀναλύοντες καὶ ἀναλυόμενοι Dam. Pr. 2; ἀ. τοὺς μύθους ἐς λόγους πιθανούς Jul. Or. 2.74d. in the Logic of Arist., reduce a syllogism, APr. 47a4, al. ; cf. ἀνάλυσις 1.4.
reduce, σχοινία εἰς ὀργυιάς Hero Geom. 5.8. Gramm., resolve, κτητικὰ εἰς γενικάς A.D. Synt. 292.17.
do away, cancel, μόρσιμ’ ἀ. Ζεὺς οὐ τολμᾷ Pi. Pae. 6.94, cf. D. 21.218, Plu. Sol. 25, etc. ; mostly in Med., cancel faults, πάντα ταῦτα X. HG 7.5.18; ἁμαρτίας D. 14.34; ἀλλύοιτό κα τὸ χρέος discharge the debt, prob. in GDI 1151 (Olymp.).
suspend, τὰ περὶ κυνηγέσιον X. Cyn. 5.34.
solve the problem of a thing, τὸν Ἰνδὸν ἀ.
trace its source, Plu. 2.133c.
release from a spell, Luc. Vit. Auct. 25, cf. Hsch. ; — Pass., Men. Her. Fr. 6.
relieve, Ptol. Tetr. 133 (Pass.). intr., loose from moorings, weigh anchor, and so, depart, go away, Plb. 3.69.14, Babr. 42.8, etc. ; metaph, of death, ἐς θεοὺς ἀνέλυσα Epigr.Gr. 340.7 (Macestus); abs., die, Ep. Phil. 1.23, IG 14.1794; ἀ. ἐκ τοῦ ζῆν Diog.Oen. 2.
return, Ev. Luc. 12.36; ἐξ ᾅδου LXX Wi. 2.1.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
ion. u. Hom. ἀλλύω,
1) wieder auflösen, was geknüpft war, ἱστόν, die Fäden eines Gewebes, Od. 2.105, 109 ; etwas angeknüpftes loslösen, losknüpfen, πρυμνήσια 9.178 u. öfter in tmesi ; von Fesseln befreien, ἐμέτ' ἐκ δεσμῶν ἀνέλυσαν 12.200 ; wie δέσμ' ἀναλῦσαι Ar. Pax 1038 ; vgl. ἀνελύσατο χαίτην Diosc. 15 (IX.340); Pind. ἀνὰ δ' ἔλυσεν ὀφθαλμόν, er löste das vom Todesdunkel umfangene Auge, erlangte für ihn das Leben, N. 10.90, übh. retten. In der Schiffersprache mit u. ohne ἄγκυραν, die Anker lichten, das Schiff losbinden, abfahren, u. allgemeiner auch zu Lande ; vom Heere, weggehen, aufbrechen, ἀνέλυσαν ἐκ τῶν τόπων Pol. 2.32 ; ἀνέλυε τὴν αὐτὴν ὁδόν, ἐν ᾑπερ ἧκε 4.68 ; εἰς τόπον 5.29.8, u. so Sp.
2) aufheben, zerstören, bes. Gesetze, Verfassungen abschaffen oder ändern (gewöhnlicher καταλύειν), Plut. Flam. 19 ; ἀναλύσοιτο ist pass., Xen. Hell. 7.5.18 ; ἁμαρτίας ἀναλύεσθαι, wieder gut machen, Dem. 14.34 ; vgl. Xen. Hell. 7.5.18.
3) Schwierigkeiten lösen, Fragen beantworten, bes. von Arist. an ; auch geometrische Aufgaben, Plut.
[υ bleibt kurz im perf. u. aor. pass., ist aber abweichend lang in den hom. Formen ἀλλύεσκεν u. ἀλλύουσα, u. bei Ap.Rh. 4.150 in ἀνελύετο, wo υ in der Arsis steht.].
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
ἀνα-λύω
[in LXX: I Est.3:3, Tob.2:9, Jdth.13:1, Sir.3:15, Wis.3:1-19 2:1-24,3 Mac.10 * ;]
__1. to unloose.
__2. to unloose for departure, depart (MM, VGT, see word): from life, Php.1:23
__3. to return, Luk.12:36.†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars