GRC

ἀμφιβάλλω

download
JSON

Bailly

ἀμφι·ϐάλλω (impf. ἀμφέϐαλλον, f. ἀμφιϐαλῶ, ao.2 ἀμφέϐαλον, pf. ἀμφιϐέϐληκα) :
   I fr. jeter autour, d’où :
      1 envelopper : avec double rég. στολὴν ἀμφιϐάλλειν κάρᾳ, EUR. H.f. 465, envelopper la tête (de qqn) d’une peau de bête ; ζυγὸν ἀμφιϐαλεῖν δούλιον Ἑλλάδι, ESCHL. Pers. 50, jeter sur la Grèce le joug de la servitude ; cf. ESCHL. Pers. 72 ; avec deux acc. φάρεα τινὰ ἀ. EUR. El. 1231, envelopper qqn d’une tunique légère ; fig. κρατερὸν μένος ἀμφιϐαλόντες, IL. 17, 742, s’étant ceints d’un robuste courage ; avec l’acc. de la pers. ἀ. τινὰ χερσί, EUR. Bacch. 1363 ; ou ὠλέναις, EUR. Ph. 306 ; ou simpl. ἀ. τινά, EUR. Suppl. 70, passer ses bras autour de qqn, l’embrasser (mais qqf. se saisir, s’emparer de, OD. 4, 454 ; 21, 433) ; χεῖρας γούνασι ἀ. OD. 7, 142, embrasser comme suppliant les genoux de qqn ;
      2 envelopper (pour attaquer, s’emparer de) : ἀ. φῦλον ὀρνίθων, SOPH. Ant. 344, prendre les oiseaux avec un filet ; ἀ. βέλεσι, EUR. H.f. 422, attaquer (l’hydre) de toutes parts avec des traits ;
   II intr.
      1
se transporter : εἰς αὐλάν, EUR. Cycl. 60, dans une cour ;
      2 balancer, être dans le doute, ARSTT. Eud. 7, 10, 17 ; ALCIPHR. 1, 37 : περί τινος, POL. 40, 10, sur qqe ch. ; avec un inf. HLD. 5, 17 ; abs. EL. N.A. 9, 33 ;

Moy. ἀμφιϐάλλομαι (f. -ϐαλοῦμαι) :
      1 jeter autour de soi, s’envelopper de, acc. : δὸς δὲ ῥάκος ἀμφιϐαλέσθαι, OD. 6, 178, donne-moi une loque pour me couvrir ; cf. EUR. Alc. 216 ; avec double rég. κυνέην ἐπὶ κροτάφοις ἀμφιϐάλλεσθαι, OD. 22, 103, se couvrir les tempes de son casque ; p. anal. λεύκην ἐκ μελαίνης ἀ. τρίχα, SOPH. Ant. 1093, revêtir une chevelure blanche au lieu d’une noire, càd. voir ses cheveux blanchir, etc. ;
      2 se répandre autour de, envelopper, dat. : ὕμνος ἀμφιϐάλλεται σοφῶν μητίεσσι, PD. O. 1, 8, un chant se balance autour de la pensée des poètes.

Fut. moy. ion. et épq. ἀμφιϐαλεῦμαι, OD. 22, 103.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

fut. -βαλῶ, etc. ; — Med., Ep. fut. ἀμφιβαλεῦμαι Od. 22.103: — throw or put round, used by Hom. mostly in tmesi; of clothes, etc., put them on a person, c. dupl. acc. pers. et rei, ἀμφὶ δέ με χλαῖναν… βάλεν ἠδὲ χιτῶνα Od. 10.365, cf. 451; ἀμφὶ δέ μιν ῥάκος… βάλεν 13.434; c. dat. pers., ἀμφὶ δέ μοι ῥάκος… βάλον v.l. in 14.342; ἀμφὶ δ’ Ἀθήνη ὤμοις… βάλ’ αἰγίδα Il. 18.204; στολὴν… ἀμφέβαλλε σῷ κάρᾳ E. HF 465; γέρας κόμαις Pi. P. 5.32; — Med., put round oneself, δὸς δὲ ῥάκος ἀμφιβαλέσθαι Od. 6.178, cf. 22.103, etc. ; ἄγραν… ἀ. πλοκάμοις E. Ba. 104. metaph and half metaph, τῷ δ’ ἐγὼ ἀμφιβαλὼν θάλαμον δέμον I built chamber over him, Od. 23.192; ζυγὸν Ἑλλάδι ἀ. A. Pers. 50, cf. 72; ἀνδράσι κρατὴρ ὕπνον ἀμφιβάλλῃ E. Ba. 385; ἐξ ὅτου λευκὴν ἐκ μελαίνης ἀμφιβάλλομαι τρίχα since I have put on white hair, S. Ant. 1093; ἀ. νέφος θανάτου Simon. 99. Act. in med. sense, κρατερὸν μένος ἀμφιβαλόντες [ἑαυτοῖς] ΄girding themselves with strength΄, Il. 17.742; δουλοσύναν ἀμφιβαλοῦσα κάρᾳ [ἐμαυτῆς] E. Andr. 110; reversely, Med. for Act., ἀμφιβάλλεσθαι Ἀΐδαν ἐπί τινι 1191; — Pass., ὕμνος ἀμφιβάλλεται σοφῶν μητίες σι song is cast (like a net) over the minds of poets, Pi. O. 1.8.
throw the arms round, so as to embrace, c. dat. pers., ἀμφ’ Ὀδυσῆι… χεῖρε βαλόντε Od. 21.223; ἀμφὶ δὲ χεῖρας δειρῇ βάλλ’ Ὀδυσῆι 23.208; ἀμφὶ δὲ παιδὶ… βάλε πήχεε 24.347; but ἀμφὶ δὲ χεῖρας βάλλομεν, of seizing or taking prisoner, 4.454; also ἀμφὶ δὲ χεῖρα… βάλεν ἔγχεϊ grasped it, 21.433; ἀμφὶ δὲ… βάλε γούνασι χεῖρας, as a suppliant, 7.142. c. acc. pers., encompass, embrace, ἀμφιβαλόντε ἀλλήλους Il. 23.97; ἀ. τινὰ χερσί E. Ba. 1363; ἀ. μαστὸν ὠλέναισι Ph. 306; ἀ. μέλη Supp. 70.
encompass, beset, δυσμενὴς ὅρι’ ἀμφιβάλλει B. 17.6; πόλιν φόνῳ E. Andr. 799, cf. Trag.Adesp. 127.6 (lyr.); ἀ. φῦλον ὀρνίθων surround them with nets, S. Ant. 344; strike or hit on all sides, τινὰ βέλεσι E. HF 422. abs., fish (cf. ἀμφίβληστρον), Ev. Marc. 1.16, cf. PFlor. 2.119.3 (ii AD). metaph, ἀμφὶ κτύπος οὔατα βάλλει Il. 10.535 (unless ἀ. be Adv.).
force, move round, τὸ ἄρθρον v.l. for ἀμφισφάλλω, Hp. Art. 2.
doubt, περί τινος Plb. 39.5.2; also folld. by inf., Hld. 5.17; by ὡς… Ael. NA 9.33; by ὅτι… Hermog. Id. 2.10; περί τινος Id. Meth. 23. intr., ἀ. εἰς τόπον go into another place, E. Cyc. 60.
to be doubtful or in dispute, Arist. EE 1243a12, 25; ἀμφιβάλλειν εἴωθε τὰ φίλτρα are uncertain in their action, Alciphr. 1.37; — Pass., to be in dispute, Simp. in Ph. 21.11. Med., change, μορφήν Opp. C. 3.16.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

(βάλλω), umwerfen, Hom. öfter, fut. med. Ionisch ἀμφιβαλεῦμαι Od. 22.103 ; meist Tmesis ; nicht selten vom Bekleiden, τινά τι Il. 24.588, Od. 3.467, 10.365, 13.434, τινί τι Il. 18.204, Od. 14.342 ; med. sich ein Kleid oder dgl. umtun, Od. 6.178 δὸς δὲ ῥάκος ἀμφιβαλέσθαι, Il. 2.45 ἀμφὶ δ' ἄρ' ὤμοισιν βάλετο ξίφος, 5.738 ἀμφὶ δ' ἄρ' ὤμοισιν βάλετ' αἰγίδα, Od. 17.197 ἀμφ' ὤμοισιν ἀεικέα βάλλετο πήρην ; das act. Homerisch anstatt des med. Od. 4.245 σπεῖρα κάκ' ἀμφ' ὤμοισι βαλών, Il. 17.742 κρατερὸν μένος ἀμφιβαλόντες, sich Kraft umtun, wie μεγάλην ἐπιειμένος ἀλκήν ; – Od. 21.223 ἀμφ' Ὀδυσῆι δαΐφρονι χεῖρε βαλόντε, umarmen ; 24.347 ἀμφὶ δὲ παιδὶ φίλῳ βάλε πήχεε ; 23.207 ἀμφὶ δὲ χεῖρας δειρῇ βάλλ' Ὀδυσῆι, Homerisch βάλλε statt des aor. u. δειρῇ Ὀδυσῆϊ statt τῇ τοῦ Ὀδυσσέως δειρᾷ ; Il. 23.47 ἀμφιβαλόντε ἀλλήλους, einander umarmen, vgl. Scholl. Nicanor.; Od. 7.142 ἀμφὶ δ' ἄρ' Ἀρήτης βάλε γούνασι χεῖρας Ὀδυσσεύς ; Od. 17.344 ἄρτον τ' οὖλον ἑλὼν καὶ κρέας, ὥς οἱ χεῖρες ἐχάνδανον ἀμφιβαλόντι, so viel er in den Händen fassen konnte ; 21.433 ἀμφὶ δὲ χεῖρα φίλην βάλεν ἔγχεϊ ; 4.454 ἀμφὶ δὲ χεῖρας βάλλομεν, wir packten ihn ; – Il. 13.36 ἀμφὶ δὲ ποσσὶ πέδας ἔβαλε, legte Fesseln um die Füße ; 5.722 Ἥβη δ' ἀμφ' ὀχέεσσι θοῶς βάλε καμπύλα κύκλα, –, σιδηρέῳ ἄξονι ἀμφίς, steckte die Räder an die Wagenachse ; – Od. 23.192 τῷ (τῷ θάμνῳ) δ' ἐγὼ ἀμφιβαλὼν θάλαμον δέμον, baute das Gemach um den Stamm ; – Il. 10.535 ἵππων μ' ὠκυπόδων ἀμφὶ κτύπος οὔατα βάλλει, umtönt mein Ohr. – Pind. γέρας ἀμφέβαλε κόμαις P. 5.31 ; Aesch. ζυγόν τινι Pers. 50 ; Eur. στολὴν κάρᾳ Herc.Fur. 465 ; φάρεά σε El. 1231 ; δουλοσύναν κάρᾳ Andr. 110 ; ἀνδράσι κρατὴρ ὕπνον ἀμφιβ. Bacch. 384 ; Soph. τρίχα λευκήν, sich in weißes Haar kleiden, Ant. 1080 ; Pind. Ol. 1.8 ὅθεν ὕμνος ἀμφιβάλλεται σοφῶν μητίεσσι, das Lied schwingt sich um den Geist, umtönt ihn ; ἀμφιβάλλειν τινὰ χερσίν, ὠλέναις, Eur. Bacch. 1361, Phoen. 313 ; μαστὸν ὠλέναισι Phoen. 313 ; fangen, φῦλον ὀρνίθων Soph. Ant. 343 ; ἄγραν πλοκάμοις Eur. Bacch. 103 ; – intr., hineingehen, εἰς αὐλάν Eur. Cycl. 60 ; vgl. εἰς τέκνα καὶ δόμον ἀμφιβαλέσθαι Andr. 1192. – In sp. Prosa : von allen Seiten betrachten, bezweifeln, περί τινος Polyb. 40.10 ; Ael. H.A. 9.33 ; Alciphr. 1.37.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

ἀμφι-βάλλω (see supr.),
[in LXX: Hab.1:17 * ;]
= περιβάλλω, to throw around, as a garment: absol. (MM, VGT, see word), of casting a net: Mrk.1:16 (Rec. βάλλονταν ἀμφίβληστρον).†
SYN.: δίκτυον, σαγήνη. ἀ. is a casting-net, σ. a drag-net, δ. is the more general term - a net of any kind (Tr., Syn., § lxiv). (AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory