GRC

ἀκριβής

download
JSON

Bailly

'ής, ές [ῑ] exact :
   I en parl. de pers. et de ch. :
      1 exact, sûr : ἀκριϐὴς ὄμμασι, THCR. Idyl. 22, 194, (Lyncée) aux yeux perçants ; οὐκ ἔστ' ἀκριϐὲς οὐδὲν εἰς εὐανδρίαν, EUR. El. 367, il n’y a point d’indice certain de la valeur d’un homme ;
      2 scrupuleux, consciencieux (juge, THC. 3, 46 ; médecin, PLAT. Rsp. 342 d, etc.) ; avec une nuance de blâme, exact à l’excès, pointilleux, minutieux, PLAT. Leg. 762 d ;
   II en parl. de choses :
      1 qui s’adapte exactement, qui va bien (cuirasse) XÉN. Mem. 3, 10, 15 ;
      2 bien réglé, régulier (régime) HPC. Aph. 1243 ; οὐκ εἰς ἀκριϐὲς ἦλθες, EUR. Tr. 901, (la décision sur ton sort) n’a pas abouti à un jugement régulier (néanmoins l’armée me charge de te tuer) ;
      3 qui se produit au moment précis, HPC. Epid. 1, 943 ;
      4 exact, précis, rigoureux (raisonnement, argument, etc.) AR. Nub. 130 ; PLAT. Rsp. 341 c ; DH. Is. 20, etc. ; ἐς τὸ ἀκριϐὲς εἰπεῖν, THC. 6, 82, pour parler exactement.

 Cp. -έστερος, PLAT. Hipp. ma. 295 a, Leg. 965 b, etc. ; • Sup. -έστατος, XÉN. Œc. 8, 11 ; PLAT. Rsp. 503 b, Phæd. 58 d, etc.

Étym. p.-ê. de ἄκρος.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

ές, exact, accurate, precise, E. El. 367, etc. ; σημεῖον Th. 1.10; δίαιτα Hp. Aph. 1.4; τριταῖος returning precisely at its time, Id. Epid. 1.24; γαλήνη complete calm, Jul. Or. 1.25c. of persons, precise, strict, δικασταί Th. 3.46; ἐπίσκοποι Pl. Lg. 762d; δεινὸς καὶ ἀ. Lys. 7.12; ἀ. τοῖς ὄμμασι sharp- sighted, Theoc. 22.194; of arguments, Ar. Nu. 130; ἀ. μουσική E. Supp. 906, etc. ; τὸ ἀ., = ἀκρίβεια, Hp. VM 9; τὸ πάνυ ἀ. Th. 6.18; freq. in Adv. -βῶς to a nicety, precisely, ἀ. εἰδέναι, ἐπίστασθαι, καθορᾶν, μαθεῖν, etc., Hdt. 7.32, etc. ; ἀ. οἶσθα A. Pr. 330; opp. ἁπλῶς, Isoc. 5.46; opp. τύπῳ (in outline, roughly), Arist. EN 1104a2; Comp. -έστερον Pl. R. 436c, Act. Ap. 18.26; Sup. -έστατα Pl. R. 484c; ἀ. καὶ μόλις with greatest difficulty, Plu. Alex. 16; — also οὐκ εἰς ἀκριβὲς ἦλθες at the right moment, E. Tr. 901.
in the strict sense of the word, ὁ ἀ. ἰατρός Pl. R. 342d; ὁτῷ ἀ. λόγῳ ἰατρός ib. 341c.
pure-bred, genuine, Κόλχος Eun. Hist. p. 263D. Astron., true, opp. φαινόμενος, Procl. Hyp. 4.31.
parsimonious, stingy, ἀ. τοὺς τρόπους Men. 235. Adv. -βῶς, διαιτᾶσθαι And. 4.32. — Rare exc. in Att., mostly Prose. (The sense points to ἄκρος as the first part of the word, but -ιβης remains dub.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

[ῑ], ές (ἄκρος, scheint leine Zstzg), genau, sorgfältig, in der ganzen Prosa häufig, selten bei Dichtern, mit Eur. El. 365 οὐκ ἔστ' ἀκριβὲς οὐδὲν εἰς εὐανδρίαν, es gibt kein genaues Kennzeichen der Männerwürde ; Λυγκεὺς ἀκριβὴς ὄμμασι, der scharfsehende, Theocr. 22.194 ; – Thuc. 6.18 stellt neben einander τὸ φαῦλον καὶ τὸ μέσον καὶ τὸ ἀκριβές. Plato nennt so ἰατρός, κυβερνήτης, Rep. I.342d ; νομοθέτης Legg. I.628d, die in ihrer Art vollkommen sind ; öfter λόγος, dem ὡς ἔπος εἰπεῖν entggstzt, Rep. I.431b (Ar. Nub. 131 ἀκριβεῖς λόγοι, spitzfindige Reden); ἀλήθεια, ἐπιστήμη ἀκριβεστάτη Phil. 59a, Parm. 134c ; δικαστής Thuc. 3.46, streng ; θώρακες Xen. Mem. 3.10.15, genau anschließende. Genau, dürftig, sparsam, τὸ ἀκρ. εἶδος τῶν διαλόγων, τὸ κατὰ βραχὺ λίαν Prot. 338a ; ταμίας Plut. Cat. mai. 3 ; vgl. Luc. Tim. 13 ; – τὸ ἀκριβές, oft allein die Genauigkeit, Strenge, τὸ μὲν ἀκριβές, streng genommen, Isaeus ; ἐντὸς τοῦ ἀκριβοῦς, nicht nach strengem Rechte, Thuc. 5.90 ; τὸ τῆς συντάξεως τῶν Ῥωμαίων ἀκριβές, die strenge Ordnung der Römer, Pol. 15.13 ; Luc. Anach. 21 ; – ἐς τὸ ἀκριβές, genau, εἰπεῖν Thuc. 6.82.
• Adv. ἀκριβῶς, genau, streng, in denselben Vbdgn ; sparsam, Isocr. 2.19 ; ἀκ. καὶ μόλις, kaum, Plut. Alex. 16.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
See also: Ἀκριβής
memory