'(impf. ἠγόρευον ; v. ci-dessous) [ᾰ]
      1 parler dans une assemblée, parler en public, IL. 8, 542, etc. ; AR. Ach. 45 ; DÉM. 285, 6, etc. ; τοῖσι δὲ ἦρχ' ἀγορεύειν, OD. 2, 15, il commença à leur parler ; au pass. λόγος ἀγορευόμενος, THC. 2, 35, discours prononcé en public ;
      2 parler, dire, en gén. : μῦθον, IL. 8, 493, prononcer une parole ; ἔπεα πτερόεντα, IL. 3, 155, etc. prononcer des paroles ailées ; ἀγ. τινί, IL. 1, 571, etc. parler à qqn ; ἀγ. τινί τι, HDT. 6, 97, ou τι πρός τινα, IL. 24, 142, dire qqe ch. à qqn ; κακόν τι ἀγ. τινά, OD. 18, 15, ou κακῶς ἀγ. τινά, ARSTT. fr. 378, maltraiter qqn en paroles ; φόϐονδ' ἀγ. IL. 5, 252, parler dans le sens de la fuite, conseiller de fuir ; ἀγ. ὡς, IL. 1, 109 ; HDT. 3, 156, dire que, etc. ; ἀγ. ὑπέρ τινος, PLAT. Leg. 776 e, ou περί τινος, ARSTT. Nic. 5, 13, parler de qqe ch. ; avec un part. : ἐπευχόμενος δ' ἀγορεύεις, IL. 17, 35, tu parles avec jactance ;
      3 déclarer, proclamer, enjoindre, IL. 1, 385 ; PLAT. Leg. 917 d, etc. ; ὁ νόμος ἀγορεύει, ANT. 123, 16 ; ARSTT. Rhet. 1, 1, 5, la loi dit ; ἀγορεύειν μὴ ποιεῖν, AR. Ran. 628, enjoindre de ne pas faire ;

Moy. (ao. inf. ἀγορεύσασθαι) faire savoir, publier, proclamer, HDT. 9, 26.

➳ Prés. et impf. seuls class. en prose att. : au lieu des f. ἀγορεύσω, ao. ἠγόρευσα, pf. ἠγόρευκα, et des temps pass. corresp. les Att. emploient : f. ἐρῶ, ao.2 εἶπον, pf. εἴρηκα ; pass. f. εἰρήσομαι ou ῥηθήσομαι, pf. εἴρημαι. Formes poét. ou dial. : Prés. inf. épq. ἀγορευέμεναι, OD. 13, 327, ou ἀγορευέμεν, IL. 9, 369. Impf. ἀγόρευον, IL. 1, 385. Ao. 3 sg. ἀγόρευσε, IL. 8, 29 ; dor. ἀγόρευσεν [ᾰ] PD. P. 4, 156.

Étym. ἀγορά.

'

(< ἀγορά), impf. ἠγόρευον, Ep. ἀγόρευον Il. 1.385; fut. -εύσω Hom., Alciphr. 3.52, Philostr. VA 4.45; aor. -ευσα Hom., D.H. 1.65, Luc. Pisc. 15; pf. -ευκα Lib. Or. 37.4; 1 aor. Pass. -εύθην (προσ-) Str. 3.3.5; in compds. these tenses and pf. Pass. -ευμαι are found in early Prose and Att. Inscrr., the simple vb. only in pres. and impf. : — speak in the assembly, harangue, freq. in Ep., ἀγορὰς ἀ. Il. 2.788; ἐν Ἀργείοις ἔπεα πτερόεντ’ ἀ. 23.535; ὣς Ἕκτωρ ἀγόρευε 8.542; τοῖσιν ἀ.
address them, 1.571, al. ; πρὸς ἀλλήλους ἔπεα 24.142; ὀνειδίζων ἀ. Od. 18.380; in Att., of the crier΄s proclamation in the Ecclesia, τίς ἀγορεύειν βούλεται ; who wishes to address the house? Ar. Ach. 45, D. 18.170, etc. ; ἀ. ὡς… Il. 1.109; c. inf., μή τιφόβονδ’ ἀγόρευε counsel me not to flight, Il.5.252; ἀ. μὴ στρατεύεσθαι Hdt. 7.10. αʹ. generally, speak, say, τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον Il. 5.274; κακόν τι ἀ. τινά Od. 18.15; κακῶς ἀ. τινά Arist. Fr. 417; ἀ. ὡς…, ὅτι…, Hdt. 3.156, Ar. Pl. 102; οὐκ ἠγόρευον; did I not say so? Id. Ach. 41, cf. S. OC 838; tell of, mention, τι Od. 2.318, 16.263, al. ; ὑπὲρ τοῦ Διὸς ἀγορεύων speaking of Zeus, Pl. Lg. 776e; metaph, δέρμα θηρὸς ἀ. χειρῶν ἔργον tells a tale of… Theoc. 25.175.
proclaim, Il. 1.385; πέμπων κήρυκα ἠγόρευέ σφι τάδε Hdt. 6.97; — Pass., ὁ πολίτης… κακὸς ἀγορευέσθω Pl. Lg. 917d; — aor. Med., ἀγορεύσασθαι ὡς… to have it proclaimed that…, Hdt. 9.26; — ὁ νόμος ἀ. the law declares, Antipho 3.3.7, Lys. 9.9, Arist. Rh. 1354a22; ἀ. μὴ ποιεῖν Ar. Ra. 628; οὔνομα… ἥδ’ ἀ. στήλη IG 2.2753. Pass., to be delivered, λόγον καλὸν ἐπὶ τοῖς… θαπτομένοις ἀγορεύεσθαι Th. 2.35.

(ἀγορά), Apoll. Lex.Hom. 4.12 ἀγορεύειν κυρίως μὲν ἐν ἐκκλησίᾳ λέγειν, καταχρηστικῶς δὲ ψιλῶς τὸ λεγόμενον, vgl. Hesych. Bei Il. 18.368, wo es von einem Zwiegespräche heißt ἃς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον. Ariston. κυρίως τὸ ἐν πλήθει λέγειν ἀγορεύειν, καὶ τὸ ἀλλήλους ἐπὶ πλήθους· ἐνταῦθα δὲ ἐπὶ δύο ἔταξε καταχρηστικῶς ; – ἀγορὰς ἀγόρευον Il. 2.788, Reden in einer Versammlung halten ; τοῖσι δέ ἦρχ' ἀγορεύειν Od. 2.15 ; sehr oft ἃς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον, auch ἔπεα πτερόεντα Il. 3.155 u. öfter ; μῦθον 8.493 ; μή τι φόβον δ' ἀγόρευε, rede nicht zur Flucht, Il. 5.252 ; οὐκέτ' ἐμοὶ φίλα ταῦτ' ἀγορεύεις 7.357 ; ἔσθλ' ἀγ. Od. 17.66, οὔτε τί σε ῥέζω κακὸν οὔτ' ἀγορεύω 18.15, θεοπροπέων ἀγ. Il. 1.109, 2.322, κερτομέων 2.256, παραβλήδην ἀγ. Il. 4.6, ἐπιτροχάδην Od. 18.26, Il. 3.218, διηνεκέως Od. 12.56, κρατερῶς Il. 8.29, 9.694. – Her. oft zu einer Versammlung reden, 3.75, 8.5, 9.92 ; vom Herold, 1.60, 6.97 ; auch ὁ δέ σφιν ἠγόρευε, ὡς εἴη Ζώπυρος 3.156 ; Xen. εἰς κοινὸν περί τινος ἀγ. An. 5.6.14 ; ῥήτωρ ὧδ' ἀγ. Hell. 6.3.5. Später noch in der Formel der Volksversammlungen : τίς ἀγορεύειν βούλεται Ar. Ach. 45 ; Eccl. 130 ; Aesch. 3.4 ; Dem. 18.170. Häufig im Att. für sprechen, sagen : Ar. Plut. 102 ; Soph. O.C. 842 ; ὑπέρ τινος Plat. Legg. VI.776e ; οἱ νόμοι ἀγορεύουσι περὶ πάντων Arist. Eth. N. V.1.3, wie Lys. 13.50 τὰ ψηφίσματα διαρρήδην ἀγορεύοντα, ausdrücklich bestimmende Beschlüsse ; ὁ νόμος διαρρήδην ἀγορεύει 9.9 ; Dem. 33.28 ὡς ἐν τῷ ἄξονι ἀγορεύει, nämlich der Gesetzgeber ; κακῶς ἀγορεύειν τινά neben λοιδορεῖσθαι im Gesetz bei Aesch. 1.35 ; auch Plut. Sol. 21 ; Luc. Pisc. 37 u. öfter ; ἀγορεύω τινί, ἐμὲ μὴ βασανίζειν, ich verbiete, Ar. Ran. 628. – Auch von leblosen Dingen, Theocrit. 25.175 δέρμα ἀγ., es spricht dafür ; Opp. Cyn. 2.495 φύσις κεράων ἀγ. – Nach B.A. 1095 brauchten es bes. die Böoter für sprechen (λέγειν).