α, ον [ᾰγ]
   I qui forme un troupeau, d’où :
      1 qui paît en pleine campagne : βοῦς ἀγελαῖαι, OD. 10, 410, etc. ; SOPH. Aj. 175, troupeau de génisses ;
      2 qui paît encore au milieu du troupeau, càd. qui n’a pas été soumis au joug, IL. 11, 729 ;
      3 réuni en troupe, HDT. 2, 93 ; ARSTT. Pol. 1, 2, 10 ; τὰ ἀγελαῖα, les animaux vivant en troupe, PLAT. Pol. 264 d ; p. opp. aux animaux μοναδικά, ARSTT. H.A. 1, 1, 23, ou aux animaux σποραδικά, ARSTT. Pol. 1, 8, 5 ;
   II du troupeau, de la foule, de la multitude, en parl. de pers. p. opp. à ἄρχοντες, PLAT. Pol. 268 a ; d’où commun, vulgaire, en parl. de pers. ISOCR. 236 d ; ou de choses, PLAT. COM. 2-2, 642 Mein., etc.).

Étym. ἀγέλη.

α, ον, (< ἀγέλη) belonging to a herd, in Hom. always with βοῦς, Il. 11.729, Od. 10.410, al., cf. S. Aj. 175; βοσκήματα E. Ba. 677; αἱ ἀ. τῶν ἵππων, i.e. brood-mares, X. Eq. 5.8.
in herds or shoals, gregarious, ἰχθύες Hdt. 2.93; ἀγελαῖα, τά, gregarious animals, Pl. Plt. 264d; opp. μοναδικά, σποραδικά, Arist. HA 487b34, Pol. 1256a23; πολιτικὸν ὁ ἄνθρωπος ζῷον πάσης μελίττης καὶ παντὸς ἀ. ζῴου μᾶλλον ib. 1253a8.

αία, αῖον (ἀγέλη),
1) von der Herde ; Hom. oft βοῦς ἀγελαίη, wie auch Soph. Aj. 175 ch., die noch frei bei der Herde ist, vgl. Xen. Eq. 5.8.
2) herdenweise lebend, wie Arist. Pol. 1.3.3 die θηρία einteilt in ἀγ. u. σποραδικά, u. Plat. ἥμερον καὶ ἀγ. verb., Polit. 266a ; σύννομον ζῷον οὐκ ἀγελαῖον οὐδὲ κολοιῶδες Plut. am. mult. p. 289 ; ἰχθύες Her. 2.95, Fische, die in großen Zügen zur Laichzeit fortziehen.
3) zum großen Haufen gehörig, dah. gemein, gering (die alten Gramm. wollten in dieser Bdtg ἀγέλαιος schreiben u. erkl. ἰδιώτης, ἀμαθής); Plat. im Ggstz von ἄρχοντες, die gemeinen Leute, Polit. 268a ; Isocr. Panath. 18 οἱ ἀγελαῖοι σοφισταί (Harp. τῶν πολλῶν καὶ πλανητῶν, Poll. εὐτελεῖς); ἄρτος Plat. com. Ath. III.110d ; ἰσχάδες Eupol. Eust. 1165.14 ; Plut. Symp. 7.8.4 vrbdt τὸ φορβαδικὸν καὶ ἀγελαῖον καὶ ἀσύνετον λόγου ; οἱ πολλοὶ καὶ ἀγελαῖοι gen. Socr. 23.