ῆς (ἡ) :
   I bile, fiel, ARCHIL. 118 ; ESCHL. Ch. 182, etc. ; SOPH. fr. 733 ; THC. 2, 49 ; fig. colère, haine, ESCHL. Ag. 1645 ; AR. Pax 66, etc. ; joint à ὀργή, DÉM. 778, 8 ; PLAT. Tim. 83 c, etc. ; au pl. PLAT. Tim. 82 e, etc. ; χολὴ ἐπιζεῖ μοι, AR. Th. 468, la bile me déborde en bouillonnant ; χολὴν κινεῖν, AR. Vesp. 403, remuer, exciter la bile ; fig. Ἀρχιλόχου ἰάμϐων χολή, LUC. Pseud. 1, le fiel des ïambes d’Archiloque ; χολὴν ἔχειν, DÉM. 778, 8 ; PLUT. M. 170 c, avoir de la bile, être irascible ou irrité ; χολὴν ἐμεῖν, PLUT. M. 711 c, vomir sa bile, càd. être médisant, tenir de méchants propos ; πάνυ ἐστί μοι χολή, AR. Ran. 4, cela me donne du dégoût, m’est insupportable ; p. suite :
      1 écoulement de bile, HPC. Aph. 1249, V. med. 16, etc. ;
      2 vésicule du fiel, ESCHL. Pr. 495 ; ARSTT. H.A. 2, 15, 9 ; au plur. SOPH. Ant. 1010 ;
   II p. anal. :
      1 venin d’un serpent, SPT. Job 20, 14 ; de l’hydre de Lerne, APD. 2, 5, 4 ; DS. 4, 11 ;
      2 liqueur que répand la seiche, NIC. Al. 474, Th. 561 ;
      3 toute boisson amère, SPT. Deut. 29, 18 ; Ps. 68, 22 ; Jer. 8, 14 ; NT. Matth. 27, 34 ; Hebr. 12, 15.

Étym. indo-europ. *ǵ^helh₃-, vert ; cf. χόλος, χλόη, χλωρός, lat. holus, helvus.

ἡ, gall, bile, Archil. 131, A. Ch. 184, E. Fr. 682, Th. 2.49, etc. ; χ. μέλαινα black, i.e. diseased, bile, Hp. Aph. 4.23, Pl. Ti. 83c (but, = μελαγχολία, Men. Epit. 459); ξανθὴ χ. Hp. VM 19; πυρρά Gal. 15.658; χολὴν ἐμεῖν, βῆξαι, Nicopho 12, Herod. 3.70 (prob. l.); prov., πικρῷ πικρὰν κλύζουσι φαρμάκῳ χολήν S. Fr. 854; πικρότερ’ αὐτῆς τῆς χ. Alex. 16.12; χολῇ ἀλείφειν, prov. of giving one a disgust for a thing, from the custom of mothers putting gall to the nipple when the child was to be weaned, Diph. 74. pl. χολαί, gall-bladder, S. Ant. 1010; called δοχαὶ χολῆς, E. El. 828; also in sg., A. Pr. 495; χολὴν τῶν ζῴων τὰ μὲν ἔχει τὰ δ’ οὐκ ἔχει Arist. HA 506a20, cf. PA 677b11. metaph (mostly in Poets) like χόλος, bile, gall, i.e.
bitter anger, wrath, Ar. Pax 66; ἢ γυναιξὶν οὐκ οἴει χολὴν ἐνεῖναι· Id. Lys. 465; οὐδεὶς χολὴν οὐδ’ ὀργὴν ἔχων φανήσεται D. 25.27; πάνυ ἐστ’ ἤδη χ. stirs my bile, makes me sick, Ar. Ra. 4; ἐπιζεῖ χ.
the bile boils over, Id. Th. 468; χολὴν κινεῖν Id. V. 403, cf. Pherecr. 69.
ink of the cuttle-fish, Nic. Al. 473, Th. 561. in LXX = Hebr. rôsh, a poisonous plant, variously called hemlock or poppy, Ps. 68 (69).22, Je. 8.14. serpent΄s venom, χ. ἀσπίδος ib. Jb. 20.14; of the hydra΄s venom, Apollod. 2.5.2, D.S. 4.11.
bitter drink, Ev. Matt. 27.34. (With χολή, χόλος, cf. Lat. fel, ONorse gall, etc., ΄bile, gall΄; — prob. the name is derived from the colour of bile, and is cogn. with Lat. (h)olus, helvus, Germ. gelb ΄yellow΄, perh. also χλόη.)

ἡ, = χόλος, die Galle ; zuerst bei Archiloch. 48 ; Aesch. Prom. 493, Ch. 182 ; μετάρσιοι χολαὶ διεσπείροντο Soph. Ant. 997 ; Thuc. 2.49 ; Plat. Rep. VIII.564b u. sonst ; übertr., Zorn, Haß, δαίμονος χολῇ βαρείᾳ δυστυχῶς πεπληγμένοι Aesch. Ag. 1645 ; Widerwillen, πάνυ ἐστί μοι χολή, es ist mir ganz zum Ekel, Ar. Ran. 4 ; χολὴ ἐπιζεῖ, die Galle läuft über, Th. 468 ; χολὴν κινεῖν τινι, die Galle Einem aufregen, Vesp. 403 ; γυναιξὶ ἔνεστι χολή Lys. 465 ; οὐδεὶς ὑμῶν χολὴν οὐδ' ὀργὴν ἔχων φανήσεται Dem. 25.27.
Bei Nic. Al. 472 der Saft des Tintenfisches.

χολή, -ῆς, ἡ
[in LXX for רֹאשׁ, לַעֲנָה, מְרֵרָה ;]
gall: Mat.27:34 (here prob. = myrrh, cf. Mrk.15:23, see Swete, in l; DCG, i, 634); metaph., Act.8:23.†
(AS)