[ᾰ] adv., à terre :
      1 sans mouv. : ἦσθαι, OD. 7, 160, être assis par terre ; κεῖσθαι, etc. XÉN. Ages. 2, 14 ; Hell. 4, 1, 30, etc. ; PLAT. Crit. 120 b, être couché par terre, être étendu à terre ; ἐν δαπέδῳ χαμαί, OD. 22, 188, m. sign. ;
      2 avec mouv. c. χαμᾶζε, IL. 4, 482, 526 ; 5, 588 ; 8, 320 ; PD. P. 8, 133 ; N. 6, 87 ; ESCHL. Ag. 880 ; PLUT. Marc. 13, etc. ; εἰς τὸ χ. ANTH. 11, 89, m. sign. ; fig. χαμαὶ πεσεῖν, PLAT. Euthyd. 14 d, etc. disparaître, s’évanouir sans être remarqué ; χαμαὶ ἔρχεσθαι, LUC. Herm. 5, marcher en rampant, p. opp. à ceux qui s’élèvent haut, aux philosophes ; joint à βάδην, LUC. Im. 18, ὁ χαμαὶ βίος, PLUT. M. 1117 b, vie terre à terre, vie simple, modeste.

➳ Dans une inscr. att. de 329 av. J.C., v. Meisterh. p. 144, § 57, 2.

Étym. anc. locat. ou dat. du nom. inusité *χαμά, la terre ; cf. lat. humus, humī, cf. χθαμαλός, χθών.

Adv.
on the ground, χ. ἧσθαι Od. 7.160; τὸν αὖ χ. ἐξενάριξε Il. 11.145; χ. ἐρχομένων ἀνθρώπων 5.442, cf. Sappho 94, etc. ; χ. τιθεὶς πόδα A. Ag. 906; αἷμα μητρῷον χ. Id. Eu. 261 (lyr.), cf. Ar. Ach. 869, Eq. 155, Nu. 231, al. ; θέντες χ. Hdt. 4.67; χ. καθίζοντες Pl. Criti. 120b; χ. κείμενος IG2². 1672.305; of birds, ποιεῖν νεοττιὰν χ., opp. ἐπὶ δένδρου, Arist. HA 618a10. metaph, ἐσλὸν χ. σιγᾷ καλύψαι to bury in silence underground, Pi. N. 9.7; χ. ἐρχόμενοι cleaving to earth, Luc. Herm. 5, Icar. 6; ὁ χ. βίος Metrod. Fr. 38. = χαμᾶζε, to earth, ἐν κονίῃσι χ. πέσεν Il. 4.482; χ. βάλον ἐν κονίῃσι 5.588, cf. Od. 22.188, Il. 4.526; ἐκ δίφροιο χαμαὶ θόρε 8.320; μὴ χ. πεσεῖν to the ground, E. Med. 1170; οὐ χ. πεσεῖται ὅ τι ἂν εἴπῃς Pl. Euthphr. 14d; ἔπτυσε χ. Ev. Jo. 9.6; also ἐκβαλεῖν εἰς τὸ χ. AP 11.89 (Lucill.). (Cf. Lat. humus, humi, Lith. žẽmė ΄earth΄.)

(mit humus zusammenhangend), adv., auf der Erde, am Boden ; χαμαὶ ἐρχομένων ἀνθρώπων Il. 5.442 ; τὸν χαμαὶ ἐξενάριξεν 11.145 ; χαμαὶ ἧσθαι Od. 7.160 ; Pind. übertr., τετελεσμένον ἐσλὸν μὴ χαμαὶ σιγᾷ καλύψαι N. 9.7 ; Aesch. Eum. 251 ; Eur. Med. 1170 ; Ar. Ach. 834 u. öfter ; χαμαὶ καθίζοντες Plat. Critia. 120b, u. öfter ; Xen. Cyr. 5.1.3 ; – aber auch = χαμᾶζε, auf den Boden, auf die Erde, ἐν κονίῃσι χαμαὶ πέσεν Il. 4.482 u. öfter, wo man aber die praepos. ἐν zu beachten hat, der χαμαί genauer als χαμᾶζε entspricht, wie χαμαὶ βάλον ἐν κονίῃσι 5.588 ; ἐν δ' ἄρα πᾶσαι χύντο χαμαὶ χολάδες 4.526, 21.181 ; ἐκ δίφροιο χαμαὶ θόρε 8.320, u. sonst ; πιτνεῖ χαμαί Pind. P. 8.97 ; μὴ χαμαὶ τιθεὶς τὸν σὸν πόδα Aesch. Ag. 880 ; εἰς τὸ χαμαί Ep.adesp. 108 (XI.89); ὥστε οὐ χαμαὶ πεσεῖται, ὅτι ἂν εἴπῃς Plat. Euthyphr. 14d ; einzeln bei Sp.

χαμαί
adv.,
on or to the ground: Jhn.9:6 18:6.†
(AS)