'(impf. ἔχεον, f. χέω, ao. ἔχεα, pf. inus. ; pass. f. χυθήσομαι, ao. ἐχύθην [ῠ], pf. κέχυμαι [ῠ], pl.q.pf. ἐκεχύμην [ῠ]) :
A
   I verser, répandre :
      1 en parl. de liquides : ὕδωρ, IL. 16, 385, faire pleuvoir ou au sens ord. ὕδωρ, IL. 3, 270 ; 9, 15, 174 ; 16, 4 ; OD. 1, 146 ; 3, 330 ; 9, 210 ; 21, 2, verser de l’eau ; ὕδωρ ἐπὶ χεῖρας, OD. 4, 216, verser de l’eau sur les mains ; cf. SOPH. O.C. 478 ; δάκρυα, OD. 24, 46 ; IL. 7, 426 ; 16, 318 ; 17, 235 ; OD. 24, 46, répandre des larmes ; δάκρυα ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν, EUR. Cycl. 404, répandre des larmes de ses yeux : au pass. IL. 23, 385 ; cf. OD. 4, 523 ; οἶνον χαμάδις, IL. 23, 220, répandre du vin à terre ; αἷμα, EUR. Or. 1398 ; El. 486, 514, répandre du sang ; en parl. de la pluie, de la neige : χέειν χιόνα, EUR. Cycl. 329, répandre de la neige ; abs. χέειν, IL. 12, 281, m. sign. ; au pass. χυθέντος πάγου, SOPH. Ph. 293, litt. la gelée s’étant répandue ;
      2 en parl. de l’air, de vapeurs, etc. : ἀὴρ χεῖται, PLAT. Ax. 371 d, l’air se répand, circule ; χύτο πάλιν ἀήρ, OD. 7, 143, la vapeur se dissipa : κέχυτ᾽ ἀχλὺς κατὰ ὀφθαλμῶν, IL. 5, 696 ; 16, 344 ; 20, 421, un brouillard se répandit sur ses yeux ; χέειν πνεῦμα, ANTH. 13, 28, souffler (dans une flûte) ; ἠέρα, OD. 7, 15, répandre du brouillard, de l’obscurité ; au pass. se répandre, en parl. de la nuit du Tartare, HÉS. Th. 727 ; particul. en parl. des sacrifices offerts aux mânes : τύμϐῳ χέειν χοάς, ESCHL. Ch. 85, répandre des libations sur un tombeau ; cf. ESCHL. Ch. 90, 107, 127 ; SOPH. El. 84 ; au pass. ESCHL. Ch. 154 ;
      3 en parl. de choses sèches, laisser tomber, répandre : φύλλα, IL. 6, 147, des feuilles ; ἄλφιτα, OD. 2, 354, 380, répandre de la farine ; δοῦρα, IL. 5, 618 ; βέλη, Q. SM. 6, 530 ; ANTH. 12, 19, répandre une pluie de javelots, de traits ; au pass. en parl. des prétendants tués : ἐπ' ἀλλήλοισι κέχυντο, OD. 22, 389, ils étaient jetés les uns sur les autres ; de même en parl. d’oies tuées, OD. 19, 539 ; de poissons pêchés, OD. 22, 387 ; χέειν σῆμα, IL. 24, 799, 801 ; OD. 1, 291 ; 2, 222 ; 11, 75, verser ou amonceler la terre qui marque le lieu de sépulture ; de même χ. τύμϐον, IL. 7, 336 ; OD. 4, 584 ; 12, 14, amonceler la terre qui s’élève en tertre, qui forme une tombe ; χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν, IL. 23, 256 ; OD. 3, 258, ils répandirent en monceau de la terre sur le mort ; χ. κόνιν κὰκ κεφαλῆς, IL. 18, 24 ; OD. 24, 317, secouer de la poussière sur sa tête ; κρέας, IL. 9, 215, servir sur la table des viandes rôties ;
      4 p. anal. en parl. de pers. ou d’animaux, se répandre à flots : en parl. de pers. IL. 16, 267 ; 19, 356 ; OD. 10, 415 ; en parl. d’animaux (brebis, IL. 5, 141 ; chèvres, THCR. Idyl. 5, 129) ; fig. se jeter avec effusion : ἀμφί τινι, IL. 19, 284 ; OD. 8, 527, au cou de qqn ;
      5 p. anal. en parl. du son : φωνήν, OD. 19, 521 ; φθόγγον, ESCHL. Sept. 73, répandre, faire retentir la voix ; μέλος, ALC. MESSÉN. A. Pl. 226, faire entendre un chant ; cf. ESCHL. Suppl. 626 ; au pass. T. LOCR. 101 b, etc. ;
      6 fig. χέειν ὕπνον ἐπὶ βλεφάροισιν, IL. 14, 165 ; OD. 2, 395 ; 12, 338, verser le sommeil sur les paupières ; au pass. OD. 19, 590 ; κάλλος κὰκ κεφαλῆς, OD. 23, 156, répandre sur la tête de la beauté ; δόλον περὶ δέμνια χεῦεν, OD. 8, 282, il répandit une ruse, càd. un piège, autour du lit ; au pass. νόσος κέχυται, SOPH. Tr. 855, la maladie se répand ; ἀμφὶ δέ οἱ θάνατος χύτο, IL. 13, 544, la mort s’était répandue autour de lui ; θυμός οἱ ἐχύθη, A.RH. 3, 1009, son cœur fut inondé de joie ; κεχυμένος εἰς τὰ ἀφροδίσια, LUC. Sacr. 5, qui s’abandonne aux plaisirs des sens ; πρὸς πᾶσαν ἡδονήν, ALCIPHR. 1, 6, à tous les plaisirs ;
   II en mauv. part, répandre, relâcher, PD. P. 4, 75 ; γῆ χεῖται, XÉN. Œc. 16, 12, la terre est meuble ; κεχυμέναι σάρκες, ARSTT. H.A. 8, chairs relâchées, flasques, molles ; cf. TH. C.P. 3, 4, 4 ; τὰ κεχυμένα, PLAT. Tim. 66 c, ce qui se relâche, p. opp. à τὰ ξυνεστῶτα ; fig. κεχυμένη φράσις, DH. Isocr. 2, style lâche ;
   III laisser s’affaisser, tomber : χέειν ἡνία ἔραζε, IL. 17, 619, laisser tomber les rênes à terre ; cf. OD. 22, 20, 85 ; δέσματα ἀπὸ κρατός, IL. 22, 468, rejeter les bandelettes de sa tête ; πτερὰ ἔραζε, OD. 15, 527, jeter des plumes à terre ;
B Moy. χέομαι (impf. ἐχεόμην, f. χέομαι, ao. ἐχεάμην, ao.2 ἐχύμην, pf. κέχυμαι, pl.q.pf. ἐκεχύμην) :
   I tr. :
      1 répandre : τι, PLAT. Tim. 83 e, qqe ch. (de la sueur, une larme, etc.) ; κρατῆρα, PLUT. Arist. 21, répandre le contenu d’un cratère ; particul. épancher : χοάς, OD. 10, 518 ; 11, 26 ; ESCHL. Pers. 216 ; SOPH. O.C. 478 ; EUR. Or. 472 ; HDT. 7, 42, des libations ; p. anal. en parl. de traits, IL. 8, 159 ; 15, 590 ;
      2 laisser tomber, jeter : πήχεε ἀμφί τινα, IL. 5, 314, ses bras autour de qqn ;
      3 en mauv. part, relâcher, amollir, acc. PLUT. M. 388 c ;
   II intr. se répandre : πόντον ἔπι, IL. 7, 63, sur la mer, en parl. d’un frissonnement des eaux.

➳ Act. impf. 3 sg. poét. χέε, IL. 23, 220, 765. Impf. itér. χέεσκον, SIB. 1, 111. Fut. 3 sg. réc. χεεῖ, SPT. Malach. 3, 3. Ao. réc. ἔχευσα, ANTH. 14, 124. Pf. en compos. -κέχυκα, MÉN. (Com. fr. 4, 294) ; POL. 5, 84 ; A. PL. 242. Pass. f. réc. 3 sg. χεθήσεται, GAL. 7, 317 ; ao. part. χεθείς, GAL. 1, 433 ; pf. κέχυμαι [ῠ] IL. 5, 141 ; PD. I. 1, 4 ; ATT. ; 3 sg. κέχυται [ῡ p. exc. à l’arsis] SIB. 1, 139 ; pl.q.pf. 3 sg. épq. κέχυτο [ῠ] IL. 5, 696, etc. Moy. f. att. part. χεόμενον, IS. 61, 22. Formes épq. procédant de deux thèmes :
      1 thème χευ-: fut. χεύω, IL. 7, 336 ; OD. 2, 222 ; ao. ἔχευα, IL. 3, 270 ; 4, 269 ; ou χεῦα, IL. 14, 436 ; OD. 4, 584, etc. ; d’où sbj. 1 plur. χεύομεν (p. χεύωμεν) IL. 7, 336 ; moy. ao. épq. ἐχευάμην (dans Hom. seul. 3 sg. ἐχεύατο au sens pass. IL. 7, 63) ; ao.2 ἐχύμην au sens pass. ; dans Hom. seul. 3 sg. χύτο, IL. 23, 385 ; OD. 7, 143 ; 3 pl. ἔχυντο, IL. 10, 415 ; χύντο, IL. 4, 526 ; part. χύμενος, ESCHL. Ch. 401, Eum. 263 ; EUR. Her. 76 ;
      2 thème χει- : χείω, HÉS. Th. 83 ; part. ao. χειάμενος, OPP. C. 3, 172. La contraction dans ce verbe et ses composés est indifférente pour le groupe -εε chez les Épq. (χέε, IL. 23, 220, 765, à côté de σύγχει, IL. 9, 612 ; 13, 808 ; χεῖσθαι, OD. 10, 508) et chez les Att. (κατέχεε, AR. Nub. 74 ; συνέχεε, DÉM. 1124, 2, etc. ; à côté de ἐνέχεις, AR. Pl. 1021 ; ἐξέχει, ESCHL. Ag. 1029, etc.) ; elle se fait touj. pour le groupe -εει chez les Att. (ἐκχεῖ, SOPH. El. 1291 ; συγχεῖ, EUR. I.A. 37 ; καταχεῖν, AR. Eq. 1091) mais non chez les Épq. (v. IL. 6, 147 ; 9, 15 ; HÉS. O. 419) ; elle ne se fait d’ordin. ni chez les Épq. ni chez les Att. pour les groupes εη, εο, εω, excepté part. ἐγχεῦντα, THCR. Idyl. 10, 54 ; et impér. ao. pass. ἐγχοῦ, MÉN. (Com. fr. 4, 153).

Étym. R. indo-europ. *ǵ^heu-, verser, d’où χευ-, χεϝ-, χε- ; cf. χεύω, lat. fu- de fundō.

'

χεῖς, χεῖ, fut. de χέω ;
ῃς, ῃ, sbj. prés. ou ao. de χέω.

used in the simple form mostly by Poets, but v. ἐγ, κατα-, συγ-χέω· -εει is not contr. by Ep., v. Il. 6.147, 9.15, Hes. Op. 421; but in Trag. and Att. always so, ἐκχεῖ, συγ-χεῖς, κατα-χεῖν, S. El. 1291, E. IA 37 (anap.), Ar. Eq. 1091 (hex.); for -εε no rule is observed, impf. χέε Il. 23.220; but σύγχει 9.612, 13.808, χεῖσθαι Od. 10.518; κατέχεε Ar. Nu. 74, D. 45.74; ἐνέχει, ἐν-έχεις, ἐξ-έχει, Antipho 1.19, Ar. Pl. 1021, A. Ag. 1029 (lyr.); — -έῃ, -έο, -έου, -έω seem never to have been contracted, exc. ἐγχεῦντα Theoc. 10.53; — fut. χέω (ἐκχεῶ acc. to Choerob. in Theod. 2.168 H., but this is Hellenistic, LXX Je. 6.11, al., ἐκχεεῖς ib. Ex. 4.9, ἐκχεεῖ ib. Le. 4.18, 25, ἐκχεεῖτε ib. De. 12.16, 24, ἐκχεοῦσι ib. Le. 4.12, προσχεεῖς ib. Ex. 29.16, al., and the Med. χεόμενος (v. infr.) points to Att. χέω), συγ- E. Fr. 384, ἐπιχεῖς Ar. Pax 169 (anap.); παραχέων Pl.Com. 69.3; Ep. fut. χεύω Od. 2.222 (χρειώ Aristarch., whence χείω Porson); aor. ἔχεα Il. 18.347, Pi. I. 8 (7).64, etc. ; Ep. ἔχευα Il. 3.270, 4.269, χεῦα 14.436, Od. 4.584, etc. ; Ep. aor.1 subj. χεύομεν Il. 7.336 (late ἔχευσα AP 14.124 (Metrod.)); pf. κέχυκα, (ἐκ-) Men. 915, APl. 4.242 (Eryc.); — Med., fut. Att. χεόμενος Is. 6.51; aor. ἐχεάμην Hdt. 7.43, A. Pers. 220 (troch.), S. OC 477, Ar. V. 1020 (anap.); Ep. ἐχευάμην, χευάμην, Il. 5.314, 18.24, etc. ; Ep. subj. χεύεται (περι-) Od. 6.232 (perh. indic.); — Pass., fut. χυθήσομαι (συγ-) D. 23.62, cf. J. AJ 8.8.5; later χεθήσομαι, (ἐκ-) Arr. Epict. 4.10.26; — aor.1 ἐχύθην [υ] Od. 19.590, etc. ; later ἐχέθην, not in Inscrr. or Pap., f.l. in Ph. 1.455, Euc. Catoptr. Prooem. (vii p. 286 H., ἐγ, ἐκ-), etc. ; also Ep. aor. χύτο [υ] Il. 23.385, Od. 7.143; ἐξέχυτο 19.470; ἔχυντο, χύντο, 10.415, Il. 4.526; part. χύμενος, η, ον, 19.284, Od. 8.527, and Trag. in lyr., A. Ch. 401, Eu. 263, E. Heracl. 76; pf. κέχυμαι Il. 5.141, Sappho Supp. 25.12, Pi. I. 1.4, etc. ; plpf. Ep. κέχυτο Il. 5.696, etc. — Ep. pres. χείω, Hes. Th. 83; later Ep. pres. χεύω both in the simple Verb and compds., Nic. Al. 381, Lyr.Alex.Adesp. 35.19 (fort. Mesom.), Nonn. D. 18.344, Opp. C. 2.127; — Med., χεύομαι A.R. 2.926; in later Prose pres. χύνω; χῦσαι is f.l. for λῦσαι in codd. dett. of Tryph. 205.
Rare in Prose, exc. in compds. and in Med.
Radic. sense, pour; prop. of liquids, pour out, let flow, κρήνη κατ’ αἰγίλιπος πέτρης χέει ὕδωρ Il. 9.15; βασιλεῦσιν ὕδωρ ἐπὶ χεῖρας ἔχευαν 3.270, cf. Od. 1.146, etc. ; οἶνον χαμάδις χέε Il. 23.220; κατὰ στόματος νέκταρ Theoc. 7.82; χέει ὕδωρ, of Zeus, i.e. makes it rain, Il. 16.385; ὅταν βορέας χιόνα… χέῃ E. Cyc. 328; abs., χέει it snows, Il. 12.281 (νειφέμεν is in l. 280); freq. of drink-offerings, χέουσα χοάς A. Ch. 87; — Med., χοὴν χεῖσθαι νεκύεσσι Od. 10.518; χοὴν χεόμην νεκύεσσι 11.26; χοὰς χέασθαι Hdt. 7.43, etc. ; abs., Is. 6.51, 65; — Pass., κέχυται Il. 12.284; κρῆναι χέονται they gush forth, E. Hipp. 748 (lyr.); ποτοῦ χυθέντος ἐς γῆν S. Tr. 704; χέεσθαι βουτύρῳ, γάλακτι to flow with…, LXX Jb. 29.6. χ. δάκρυα shed tears, δάκρυα θερμὰ χέοντες Il. 7.426, cf. 16.3, E. Tr. 38; ἀπ’ ὀφθαλμῶν Id. Cyc. 405; — Med., ὅσα σώματα χεῖται Pl. Ti. 83e; — Pass., of tears, flow, δάκρυα θερμὰ χέοντο Od. 4.523; ἀπ’ ὀφθαλμῶν χύτο δάκρυα Il. 23.385; of blood, to be shed, drip, φονίας σταγόνας χυμένας ἐς πέδον A. Ch. 401 (anap.), cf. Eu. 263 (lyr.).
smelt metal, LXX Ma. 3.3.
cast, of bronze statues, SIG 3g (Susa, from Didyma, vi (?) BC). Pass., become liquid, melt, dissolve, τὰ κεχυμένα, opp. τὰ συνεστῶτα, Pl. Ti. 66c; of the ground in spring, X. Oec. 16.12, Thphr. CP 3.4.4; κεχυμένοι ὀφθαλμοί perh.
moist, languishing eyes, Heph.Astr. 1.1. of solids, shed, scatter, φύλλα ἄνεμος χαμάδις χέει Il. 6.147; κῦμα φῦκος ἔχευεν 9.7; πτερὰ ἔραζε Od. 15.527; ἐν… ἄλφιτα χ. δοροῖσιν pour into…, 2.354; [κρέα] εἰν ἐλεοῖσιν Il. 9.215; κόνιν κὰκ κεφαλῆς 18.24, Od. 24.317; καλάμην χθονί, of a mower or reaper, Il. 19.222; — Pass., ἐν νάσῳ κέχυται σπέρμα Pi. P. 4.42; πάγου χυθέντος when the frost was on the ground, S. Ph. 293; κέχυται νόσος has spread through his frame, Id. Tr. 853 (lyr.).
throw up earth, so as to form a mound, σῆμ’ ἔχεαν Il. 24.799; χεύαντες δὲ τὸ σῆμα ib. 801, cf. Od. 1.291; τύμβον χ. Il. 7.336, etc. ; θανόντι χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν Od. 3.258, cf. Il. 23.256. χ. δούρατα shower spears, 5.618; — Med., βέλεα χέοντο they showered their darts, 8.159.
let fall, drop, κατὰ δ’ ἡνία χεῦεν ἔραζε 17.619; εἴδατα ἔραζε Od. 22.20; ἀπὸ κρατὸς χέε (v.l. for βάλε) δέσματα Il. 22.468; κρόκου βαφὰς ἐς πέδον χέουσα A. Ag. 239 (lyr.) (but καρπὸν χ., of trees, not to shed their fruit, but to let it hang down in profusion, Od. 11.588); — Pass., πλόκαμος γένυν παρ’ αὐτὴν κεχυμένος streaming down, falling, E. Ba. 456. in Pass., to be heaped up, massed together, [ἰχθύες] ἐπὶ ψαμάθοισι κέχυνται Od. 22.387, cf. 389; of dead geese, 19.539; of dung, 17.298, Il. 23.775; also σωρὸν σίτου κεχυμένον Hdt. 1.22. Pass., of living beings, stream in a dense throng, Il. 16.267, etc. ; δακρυόεντες ἔχυντο Od. 10.415, etc. ; of sheep, Il. 5.141. of persons, ἀμφ’ αὐτῷ χυμένη throwing herself around him, 19.284, Od. 8.527; — Med., ἀμφὶ φίλον υἱὸν ἐχεύατο πήχεε Il. 5.314; — Pass., of things, ἀμφὶ δὲ δεσμοὶ τεχνήεντες ἔχυντο Od. 8.297. pf. Pass. κέχυμαι, to be wholly engaged or absorbed in, Δᾶλος, ἐν ᾇ κέχυμαι Pi. I. 1.4; κεχυμένος ἐς τἀφροδίσια, Lat. effusus in Venerem, Luc. Sacr. 5; πρὸς ἡδονήν Alciphr. 1.6. of impalpable things; of the voice, φωνήν, αὐδὴν χ., Od. 19.521, Hes. Sc. 396, cf. Th. 83; ἐπὶ θρῆνον ἔχεαν Pi. I. 8 (7).64; Ἑλλάδος φθόγγον χέουσα A. Th. 73, cf. Supp. 632 (lyr.), Fr. 36 (lyr.); of wind instruments, πνεῦμα χέων ἐν αὐλοῖς Simon. 148.8, cf. APl. 4.226 (Alc.); — Med., κωμῳδικὰ πολλὰ χέασθαι Ar. V. 1020 (anap.); — but in Pass., κεχυμένα ᾄσματα non-rhythmical melodies, Aristid.Quint. 1.13. κὰκ κεφαλῆς χεῦεν πολὺ κάλλος Od. 23.156; δόλον περὶ δέμνια χεῦεν 8.282. of things that obscure the sight, κατ’ ὀφθαλμῶν χέεν ἀχλύν shed a dark cloud over the eyes, Il. 20.321; πολλὴν ἠέρα χεῦε shed a mist abroad, Od. 7.15, etc. (so εὔκρατος ἀὴρ χεῖται Pl. Ax. 371d); τῷ δ’ ὕπνον ἀπήμονά τε λιαρόν τε χεύῃ ἐπὶ βλεφάροισιν Il. 14.165, cf. Od. 2.395, etc. ; — Pass., ἀμφὶ δέ οἱ θάνατος χύτο was shed around him, Il. 13.544; κατ’ ὀφθαλμῶν κέχυτ’ ἀχλύς 5.696; νύξ Hes. Th. 727 (but πάλιν χύτο ἀήρ the mist dissolved or vanished, Od. 7.143); οὔ κέ μοι ὕπνος ἐπὶ βλεφάροισι χυθείη 19.590; ἐχεύατο πόντον ἔπι φρίξ (Med. in pass. sense) Il. 7.63. aor. Pass., ἐχύθη οἱ θυμός his mind overflowed with joy, A.R. 3.1009. Pass., to be dissipated, diffused, Plot. 1.4.10; οὐδὲν τοῦ χεῖσθαι δεηθέν Id. 6.5.3; to be rarefied, opp. πιλεῖσθαι, Gal. 15.28. (Cf. Skt. juhóti ΄pour (sacrificial offerings)΄, part. hutás (= χυτός), Lat. fundo, Goth. giutan ΄pour΄.)

ep. auch χείω, Hes. Th. 83 (ΧΥ, praes. also eigtl. *χεέω, *χέϜω, χέω, vgl. φυγεῖν, φεύγω); χεῖσθαι Od. 10.518, sonst im praes. u. impf. act. u. med. bei Hom. immer nicht zusammengezogen ; aor. ἔχεα, ἔχεαν schon Il. 24.799, u. bei Folgdn die herrschende Form, wie aor. med. ἐχεάμην, ep. auch ἔχευα (die ursprüngliche, aus ἜΧΕΥΣα entstandene Form, aus der durch Uebergang des υ ins Digamma *ἔχεϜα, ἔχεα wird), oft bei Hom. conj. χεύω, plur. χεύομεν statt χεύωμεν Il. 7.336, und so med. ἐχεύατο 7.63 ; in pass. Bdtg bei Qu.Sm. 13.324, 536 u. öfter ; aor. synkop. χύτο, χύντο, in pass. Bdtg, nebst partic. χυμένη ; fut. bei Hom. χεύω (für χεύσω), Od. 2.222, und daraus entstand die gewöhnliche Form χέω ; NT χεῶ ; fut. med. χέομαι Isae. 6.51 ; Sp. χεύσω, u. aor. ἔχῡσα, χῦσαι, s. Lobeck Phryn. 725 ; perf. κέχυκα, κέχυμαι, aor. pass. ἐχύθην, bei Sp. auch ἐχέθην, vgl. Lobeck Phryn. 731;
gießen, ergießen, ausgießen, fließen lassen ; zunächst
   a) von flüssigen Dingen, gew. mit dem Nebenbegriffe der Menge ; so von Zeus χέει ὕδωρ, er läßt regnen, Il. 16.385 ; χιόνα, er läßt schneien ; auch absolut, χέει, 12.281 ; κρήνη κατ' αἰγίλιπος πέτρης χέει ὕδωρ 9.15, 16.4 ; ὕδωρ ἐπὶ χεῖρας ἔχευαν 3.270, Od. 4.216 u. öfter ; οἶνον ἀφυσσάμενος χαμάδις χέε Il. 23.220 ; δάκρυα θερμὰ χέον 7.426, 16.3 u. öfter ; pass., πολλὰ δάκρυα θερμὰ χέοντο, sie wurden vergossen, strömten, Od. 4.523, Il. 23.385 ; ποταμούς, οἳ διὰ χώρας θαλερὸν πῶμα χέουσιν Aesch. Suppl. 1007 ; ἢ τοῖσδε κρωσσοῖς χέω τάδε Soph. O.C. 479 ; πατρὸς χέοντες λουτρά El. 84 ; ποτοῦ χυθέντος εἰς γῆν Trach. 701 ; ὅταν βορέας χιόνα χέῃ Eur. Cycl. 328 ; und so Folgde. – Im med. bes. von der Libation bei Totenopfern, χοὴν χεόμην πᾶσιν νεκύεσσιν Od. 11.26, wie 10.518, allen Toten ein Trankopfer ausgießen (vgl. χοή); χοὰς χέασθαι Her. 7.43 ; Aesch. Pers. 216 ; Soph. O.C. 478 ; Eur. Or. 472 ; so auch allein, χεόμενον καὶ ἐναγιοῦντα Isae. 6.51 ; so auch im act., τύμβῳ χέουσα τάσδε κηδείους χοάς Aesch. Ch. 85, vgl. 90, 107, 127.
   b) von trocknen Dingen, schütten, ausschütten, hinstreuen, immer mit dem Nebenbegriffe der Fülle ; φύλλα τὰ μέν τ' ἄνεμος χαμάδις χέει Il. 6.147 ; Hes. O. 423 ; φύλλων αὖα χέουσιν ἄνεμοι Crinag. 29 (XI.291); φῦκος Il. 9.7 ; ἄλφιτα Od. 2.354, 380 ; aber δένδρεα κατακρῆθεν χέε καρπόν 11.588 ist nur »in Fülle herabhangen lassen«. – Bes. σῆμ' ἔχεαν u. χεύαντες δὲ τὸ σῆμα, Il. 24.799, 801, ein Grabmal aus Erde, einen Grabhügel aufschütten, wie Od. 1.291, 2.222 u. sonst ; eben so τύμβον Il. 7.336, Od. 4.584, 12.14 und sonst ; θανόντι χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν Il. 23.256, vgl. Od. 3.258 ; κόνιν κὰκ κεφαλῆς Il. 18.24, Od. 24.317. – Δοῦρα, Speere ausschütten, d.i. in Menge werfen, schleudern, Il. 5.618 ; u. so im med., βέλεα στονόεντα χέοντο, Il. 8.159, 15.590, sie schütteten ihre Pfeile aus, schossen sie in Menge ab ; τόξα χέαντα βέλη Mel. 32 (XII.19). – Καλάμην χθονὶ χαλκὸς ἔχευεν, Halme in Menge hinschütten oder zu Boden strecken, d.i. sie abmähen, Il. 19.222. – Fallen lassen, ἡνία ἔραζε 17.619, εἴδατα ἔραζε Od. 22.70, 85 ; δέσματα ἀπὸ κρατός Il. 22.468 ; ἐν νήσῳ κέχυται σπέρμα Pind. P. 4.42 ; κρόκου βαφὰς ἐς πέδον χέουσα Aesch. Ag. 230 ; πλοκάμους χευαμένη das Haar wallen lassen, Rhian. 9 (VII.173); πλόκαμος γένυν παρ' αὐτὴν κεχυμένος Eur. Bacch. 456. – Pass. aufgeschüttet werden, ἰχθύες ἐπὶ ψαμάθοισι κέχυνται Od. 22.387 ; ἃς τότ' ἄρα μνηστῆρες ἐπ' ἀλλήλοισι κέχυντο ib. 389 ; vgl. Od. 17.298, 19.539, Il. 23.775 ; von Menschen u. Tieren = sich in Menge daher bewegen, daherströmen, sich haufenweise versammeln, sich drängen, 5.141, 16.267, 19.356 ; δακρυόεντες ἔχυντο, weinend strömten sie heran, 10.415.
   c) übh. ergießen, in Menge, reichlich ausgießen, hervorbringen, verbreiten ; φωνήν, αὐδήν, die Stimme ergießen, in Fülle ertönen lassen, Od. 19.521 ; Hes. Sc. 296, vgl. Th. 83 ; ἐπὶ θρῆνον ἔχεαν Pind. I. 7.58 ; μαντώδεα φωνήν Christod. ecphr. 37 ; πόλιν Ἑλλάδος φθόγγον χέουσαν Aesch. Spt. 73 ; κλύοιτ' εὐκταῖα γένει χεούσας Suppl. 626 ; auch in Prosa, ἁ πολλὰ καὶ κεχυμένα φωνὰ μεγάλα Tim.Locr. 101b ; von Blasinstrumenten, σύριγγι χέων μέλος Alc. Mess. 12 (Plan. 226); ἡδὺ πνεῦμα ἐν αὐλοῖς Simonds 76 (IX.700). – Aehnlich κὰδ δ' ἄρα οἱ κεφαλῆς χέ' ἀϋτμένα, mit stark hervorströmendem Atem anhauchen, Il. 23.765, vgl. Od. 3.289 ; ἀχλὺν κατ' ὀφθαλμῶν, Finsternis über die Augen ergießen, verbreiten, Il. 20.321 ; πολλὴν ἠέρα χεῦε Od. 7.15 ; ἀμψί σψιν Il. 17.270 ; ὕπνον ἐπὶ βλεφάροισιν, 395, 12.338 u. sonst ; κάλλος κὰκ κεφαλῆς, Schönheit über das Haupt ausgießen, 23.156 ; δόλον ἐπὶ δέμνια, Fangstricke über das Lager ausbreiten, 8.282.
Pass. sich ergießen, ausbreiten, erstrecken, ἀμφὶ δέ οἱ θάνατος χύτο Il. 13.544, wie ἀμφὶ δέ μιν νὺξ κέχυται Hes. Th. 727 ; κατ' ὀφθαλμῶν κέχυτ' ἀχλύς Il. 5.696 ; πάλιν χύτο ἀήρ, der Nebel floß zurück, zerfloß, zerstreute sich, Od. 7.143 ; οὔ κέ μοι ὕπνος ἐπὶ βλεφάροισι χυθείη 19.590 ; ἀμφὶ δεσμοὶ ἔχυντο 8.297 ; ἐχύθη οἱ θυμός, sein Gemüt wurde überströmt, überschüttet von Freuden, Ap.Rh. 3.1009 ; χυθεῖσα περὶ τάφῳ Ep.adesp. 714 (APP 251); παγοῦ χυθέντος Soph. Phil. 293 ; Plat. stellt gegenüber τὰ παρὰ φύσιν ξυνεστῶτα ἢ κεχυμένα Tim. 66c ; u. med., φρὶξ ἐπὶ πόντον ἐχεύατο Il. 7.63 ; anders ἀμφὶ φίλον υἱὸν ἐχεύατο πήχεε, um ihren Sohn goß, schlang sie ihre Arme, 5.314 ; ἀμφ' αὐτῷ χυμένη, sich über ihn werfend und ihn umarmend, 19.284, Od. 8.527. – Auch übertr., ἐν ᾷ κέχυμαι Pind. I. 1.4, in deren Lob ich mich ergieße ; u. so κεχυμένος εἴς τι, einer Sache unmäßig hingegeben, ἐς τἀφροδίσια, der Wollust unmäßig ergeben, effusus in Venerem, Luc. sacrific. 5 ; πρὸς ἡδονήν Alciphr. 1.6.

1. Radic. sense, to pour :
2. properly of liquids, to pour out, pour , [Homer (8th/7th c.BC)], etc.; Zeus χέει ὕδωρ, i. e. he makes it rain, [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; χέει χιόνα βορέας [Euripides (Refs 5th c.BC)]; absolute, χέει it snows , [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]:—;Mid. to pour for oneself , especially of drink-offerings, χοὰς χεόμην νεκύεσσι [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)], etc.:—;Pass., χέονται κρῆναι they gush forth , [Euripides (Refs 5th c.BC)]; χυθέντος ποτοῦ ἐς γῆν [Sophocles Tragicus (Refs 5th c.BC)]
3. χ. δάκρυα to shed tears, [Iliad by Homer (8th/7th c.BC), Euripides (Refs 5th c.BC)]:—;Pass., of tears, to pour or gush forth , [Homer (8th/7th c.BC)]; so of blood, to be shed , [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC)]
4. in Pass. to become liquid, melt, thaw , [Xenophon Historicus (5th/4th c.BC)]
5. of solids, to shed, scatter , φύλλα [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; πτερά [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]; χ. κόνιν κὰκ κεφαλῆς [Homer (8th/7th c.BC)]; χ. καλάμην χθονί, of a mower or reaper (see. καλάμη), [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]
6. like χώννυμι, to throw out earth, so as to form a mound, σῆμα, τύμβον χ. [Homer (8th/7th c.BC)]
7. χ. δοῦρα to pour or shower spears, [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; Mid., βέλεα χέοντο they showered their arrows, [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]
8. to let fall or drop , ἡνία [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; so, χέειν κρόκου βαφὰς (see. βαφή II) [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC)]; but, καρπὸν χ., of trees, to produce fruit abundantly , [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]
9. in Pass. to be thrown or heaped up together , [Homer (8th/7th c.BC), Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)]
10. in Pass. also of living beings, to pour or stream in a dense mass or throng , [Homer (8th/7th c.BC)]
11. metaphorically of sounds, to pour forth , φωνήν, αὐδήν [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]; φθόγγον [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC)]
12. of things that obscure the sight, κατ᾽ ὀφθαλμῶν χέεν ἀχλύν shed a dark cloud over the eyes, [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; πολλὴν ἠέρα χεῦε shed a mist abroad, [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]:—;Pass., ἀμφὶ δέ οἱ θάνατος χύτο was shed around him, [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; νόσος κέχυται [Sophocles Tragicus (Refs 5th c.BC)]; φρὶξ ἐπὶ πόντον ἐχεύατο (Mid. in passive sense), [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]
13. of persons, ἀμφ᾽ αὐτῶι χυμένη throwing herself around him, [Homer (8th/7th c.BC)]: so in Mid., ἀμφὶ υἱὸν ἐχεύατο πήχεε [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]
14. perfect passive κέχυμαι, to be wholly engaged in , Δᾶλος, ἐν ἇι κέχυμαι [Pindar (Refs 5th c.BC)] (ML)