GRC

χέρης

download
JSON

Bailly

*χέρης, adj. m. et fém. (seul. aux formes suiv. : dat. χέρηϊ, IL. 1, 80 ; acc. χέρηα, IL. 4, 400 ; pl. nom. χέρηες, OD. 15, 324 ; acc. pl. neutre, χέρηα, IL. 14, 382 ; OD. 18, 229 ; 20, 310) :
      1 méchant, mauvais, méprisable, OD. 18, 229 ; 20, 310 ;
      2 au sens d’un cp. plus faible, plus lâche, inférieur à, gén. IL. 4, 400 ; OD. 14, 176 ; A.RH. 3, 403.

Étym. cf. χείρων.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

Pape

(ist als Positiv zu χείρων, χερείων, χερειότερος anzunehmen, wie Ἄρης zu ἀρείων). Es haben sich davon nur folgde Casus in der ep. Sprache erhalten : dat. χέρηϊ, ὅτε (βασιλεὺς) χώσεται ἀνδρὶ χέρηϊ Il. 1.80, auch χερῆϊ betont ; accus. χέρηα, Τυδεὺς υἱὸν γείνατο εἷο χέρηα μάχῃ, ἀγορῇ δέ τ' ἀμείνω 4.400 ; nom. plur., οἷά τε τοῖς ἀγαθοῖσι παραδρώωσι χέρηες Od. 15.324 ; acc. plur. neutr., ἐσθλὰ μὲν ἐσθλὸς ἔδυνε, χέρηα δὲ χείρονι δόσκεν Il. 14.382, wofür Od. 18.229, 20.310 Wolf χέρεια schreibt. An allen diesen Stellen erscheint das Wort schon als Kompar., bes. Il. 4.400, wo es sogar mit dem gen. verbunden ist, aber auch Il. 1.80, Od. 15.324 ist der Geringere, Schwächere dem Könige, dem Vornehmen vergleichend entgegengesetzt, so wie Od. 18.229, 20.310 dem Guten das Schlimmere, u. noch deutlicher tritt das Komparativverhältnis Il. 14.382 hervor. Man leitet das Wort am angemessensten von χείρ ab, eigtl. = χείριος, unter Jemandes Gewalt, unterwürfig, so daß es also von vorn herein einen Vergleich mit einem Mächtigern, ein Nachstehen und Unterordnen ausdrückt.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory