(seul. ao.2 épq. κέκαδον et fut. épq. κεκαδήσω [ᾰδ])
écarter, d´où séparer de, priver de, gén. IL. 11, 334 ; OD. 21, 153, 170 ;

Moy. χάζομαι (f. χάσομαι [ᾰ], épq. χάσσομαι, ao.1 ἐχασάμην [ᾰσ], épq. χασσάμην, ao.2 épq. 3 pl. κεκάδοντο p. *κεχάδοντο [ᾰ]) s’éloigner, se retirer : ἄψ, IL. 3, 32 ; ou ὀπίσσω, IL. 5, 702 ; 18, 160, se retirer en arrière, se reculer ; πυλάων, IL. 12, 172, s’éloigner des portes ; κελεύθου, IL. 11, 504, se retirer du chemin ; μάχης, IL. 15, 426, se retirer du combat ; avec une prép. : ἐκ βελέων, IL. 16, 122, se retirer hors de la portée des traits ; ὑπ᾽ ἔγχεος, IL. 13, 153, se reculer menacé par une lance ; avec un inf. se soustraire à, refuser de : δὶς θανεῖν οὐ χάζομαι, EUR. Alc. 326, je ne refuse pas de mourir deux fois ; cf. EUR. Or. 1116.

➳ Act. seul. ao.2 κέκαδον [ᾰ], d’où part. κεκαδών, IL. 11, 334 ; fut. κεκαδήσω, OD. 21, 153, 170. Moy. prés. impér. poét. χάζεο, IL. 5, 440 ; impf. 3 sg. épq. χάζετο, IL. 12, 407 ; 16, 736 ; 3 pl. épq. χάζοντο, IL. 5, 702 ; 11, 504 ; 18, 160. Fut. épq. χάσσομαι, IL. 13, 153. Ao. épq. ἐχασσάμην, IL. 4, 535 ; 12, 173 ; ou χασσάμην, IL. 13, 193. Ao.2, 3 pl. κεκάδοντο, IL. 4, 497.

Étym. R. indo-europ. *ǵ^heh₁-, abandonner.

cause to retire; Act. only in Hsch. and in compd. ἀναχάζω (also παραχάζω, προχάζω Hsch.), and in Ep. redupl. aor. κέκαδον, fut. κεκαδήσω : — force to retire from, bereave or deprive of, τοὺς… θυμοῦ καὶ ψυχῆς κεκαδών Il. 11.334; ἀριστῆας κεκαδήσει θυμοῦ καὶ ψυχῆς Od. 21.153, 170. Med., χάζομαι, Il. 5.34, etc. ; imper. χάζεο, χάζευ, ib. 440, Call. Cer. 54; Ep. impf. χάζετο Il. 16.736, 3 du. χαζέσθην A.R. 3.1320; fut. χάσομαι, Ep. χάσσομαι Il. 13.153; aor.1 ἐχασάμην, Ep. 3 sg. χάσσατο ib. 193, inf. χάσσασθαι 12.172; part. χασσάμενος 13.148, etc. ; κεκάδοντο (for κεχάδοντο) 3 pl. of redupl. aor.2 κεκαδόμην, Il. 4.497, 15.574 : — give way, draw or shrink back, recoil, freq. in Il. (never in Od.), χάζεο Il. 5.440; ὁ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη 4.535; οὐδ’ ὅ γε πάμπαν χάζετ’ 12.407; ἂψ δ’ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο 3.32, al. ; αἰὲν ὀπίσσω χάζοντο 5.702, cf. 18.160, A.R. l.c., Call. l.c., Nonn. D. 48.618. c. gen., draw back or retire from, πυλάων χάσσασθαι Il. 12.172; χάζοντο κελεύθου 11.504; χάζεσθε μάχης 15.426; μίνυνθα δὲ χάζετο δουρός 11.539; ὁ δὲ χάσσατ’ ὀπίσσω νεκρῶν 13.193, cf. 17.357; less freq. with a Prep., χ. ἐκ βελέων 16.122; χάσσονται ὑπ’ ἔγχεος 13.153; οὐδὲ δὴν χάζετο φωτός nor in truth was he (or it, the stone) far from the man, i.e. nearly hit him, 16.736. Poet., and mainly Ep., exc. in the compds. ἀνα, δια-χάζομαι (qq. vv.). — οὐχ ἅζομαι, οὐχ ἅζεται (not οὐ χάζ-), shd. be written in E. Or. 1116, Alc. 326, A. Eu. 389.

selten, od. nur im comp. ἀναχάζω, gew. med. χάζομαι, fut. χάσομαι, ep. auch χάσσομαι, aor. ἐχασάμην, ep. χάσσασθαι, u. (κεκαδόμην) κεκάδοντο, Il. 4.497, 15.574, – weichen, sich zurückziehen, fliehen ; oft in der Il., nie in der Od.; χώρησεν δ' ἄρα τυτθὸν ἐπάλξιος· οὐδ' ὅγε πάμπαν χάζετο, Il. 12.406 ; χάζεσθαι ἑτάρων εἰς ἔθνος, u. öfter ; auch ἂψ χάζομαι, 3.32, 11.585, 14.408 u. sonst ; ὀπίσω χάζεσθαι 5.702, 18.160 ; c. gen., οὐκ ἐθέλουσι πυλάων χάσσασθαι, vom Tore weichen, 12.172 ; κελεύθου 11.504, 12.262 ; φωτός 16.736 ; νεκρῶν 13.193, 17.357 ; μάχης 14.426 ; δουρός 11.539 ; auch ἐκ βελέων, 16.122 ; ὑπ' ἔγχεος 13.153 ; sp.D., μηκέτι νῦν χάζεσθε, φίλοι, πάτρηνδε νέεσθαι Ap.Rh. 4.190.
Bei den att. Dichtern c. inf. = sich scheuen, anstehen, δὶς θανεῖν οὐ χάζομαι Eur. Or. 1114, wie Alc. 336, Heracl. 600, wo aber Elmsl. u. Monk οὐχ ἅζομαι vorziehen, wie der Schol. erkl. οὐκ εὐλαβοῦμαι. – Von der ursprünglich faktitiven Bdtg des act. finden sich bei Hom. noch fut. κεκαδήσω u. aor. κέκαδον, machen, daß Einer von Etwas weicht, berauben, πολλοὺς τόδε τόξον κεκαδήσει θυμοῦ καὶ ψυχῆς Od. 21.153, 170, wird sie des Lebens berauben, wie θυμοῦ καὶ ψυχῆς κεκαδών Il. 11.334, wo Eust. erkl. ὑποχωρῆσαι ποιήσας, Hesych. στερήσας. Andere ziehen diese Form zu κήδω, wie das unter diesem Worte angeführte κεκαδήσομαι, u. erkl., wie Passow, um das Leben betrüben, d.i. berauben, weil ja das Leben das Liebste ist. – In Bezug auf die Prosa siehe die Kompp. ἀναχ., διαχ.