GRC

φύσις

download
JSON

Bailly

'εως (ἡ) [ῠ]
   I action de faire naître, formation, production ; γάλακτος, ARSTT. G.A. 2, 2, formation du lait dans les mamelles ;
   II nature, manière d’être : φαρμάκου, OD. 10, 303, nature d’une plante médicinale ; πέτρου, SOPH. O.R. 334, nature d’un rocher ; en parl. de la constitution et de la situation d’un pays : τῆς Ἀττικῆς, XÉN. Vect. 1, 2, de l’Attique ; Αἰγύπτου, HDT. 2, 5, nature de l’Égypte ; τοῦ δικαίου, PLAT. Leg. 862 d, nature de la justice ; ἀριθμῶν, PLAT. Phil. 25 a, nature des nombres ; au pl. natures diverses : καρπῶν, ISOCR. 155 a, des fruits ; πολιτειῶν, ISOCR. 260 c, des gouvernements ; au duel : τούτω τὼ φύσει, PLAT. Rsp. 410 e, ces deux natures ; particul. :
      1 nature du corps, forme, traits, taille, attitude, etc. : ἡ τοῦ σώματος φ. ISOCR. 204 c, la nature du corps ; p. opp. à νόος, PD. N. 6, 9 ; μορφῆς φ. ESCHL. Suppl. 496, nature ou forme du corps ; μέζονας ἢ κατ' ἄνθρωπον φύσιν, HDT. 8, 38, plus grands que ne le sont d’ordinaire les hommes ; τὸν Λάϊον φύσιν τίν' εἶχε φράζε, SOPH. O.R. 740, ce Laïos, quel était son air ? décris-le ; φ. αἵματος, ARSTT. P.A. 2, 2, 9, etc. nature du sang ; τῆς τριχός, XÉN. Eq. 5, 5, nature, càd. position ou direction des crins ;
      2 nature de l’esprit ou de l’âme, caractère, naturel, ATT. ; φ. τῆς ψυχῆς, XÉN. Cyr. 1, 2, 2, de l’âme ; φρενός, EUR. Med. 103, du cœur, de l’esprit ; φ. σώφρων, PLAT. Pol. 307 c, caractère modéré, sage ; φ. δειλή, PLAT. Rsp. 486 b, caractère lâche ; τυραννική, PLAT. Leg. 576 b, nature tyrannique ; εὐγενής, SOPH. Ph. 874, nature généreuse ; au plur. φύσεις χρησταί, PLAT. Rsp. 424 a, natures bonnes, honnêtes ; φύσεως ἰσχύς, THC. 1, 138, force de l’esprit ; φύσεως κακία, DÉM. 499, 22, infirmité ou défectuosité des dispositions naturelles ; τῇ φύσει χρῆσθαι, PLUT. Cor. 18, etc. se laisser aller à sa nature ; τῇ φύσει ἀγαθῇ χρῆσθαι, LUC. D. mort. 12, 3, suivre son bon naturel ; τῇ φύσει πείθεσθαι, LUC. Abd. 18, obéir à sa nature ; φύσει φιλοτιμότατος εἶναι, XÉN. Mem. 1, 2, 14, etc. être de sa nature très désireux d’honneurs ; φύσει εἶναι, XÉN. Cyr. 2, 3, 10, être naturel ; p. opp. à μὴ πλαστῶς, PLAT. Leg. 777 d ; au plur. en parl. de plusieurs pers. : οἱ ἄριστοι τὰς φύσεις, PLAT. Rsp. 526 c, ceux dont le naturel est excellent ; cf. XÉN. Mem. 3, 9, 3 ; SOPH. O.R. 674, etc. ; πρὸς τὴν φύσιν, XÉN. Mem. 2, 3, 14, selon sa nature, son naturel ; ἐκ φύσεως, ESCHN. 50, 20, de nature ; p. opp. à παρὰ φύσιν, EUR. Ph. 395, contre sa volonté ;
      3 état naturel, disposition naturelle : ἡ τῶν πάντων φύσις, XÉN. Mem. 1, 1, 11, etc. la nature de l’univers ; φύσει, de nature, naturellement, SOPH. Ph. 79 ; XÉN. Hier. 3, 9 ; PLAT. Crat. 389 c, etc. ; φύσει οὐ νόμῳ, PLAT. Gorg. 482 e, Prot. 337 d, etc. d’après la nature, non d’après la loi ; ἢ φύσει ἢ τέχνῃ, PLAT. Rsp. 381 a, ou par la nature ou par l’art ; κατὰ φύσιν, HDT. 2, 38 ; PLAT. Rsp. 444 d ; ὁ κατὰ φύσιν πατήρ, POL. 3, 9, 6 ; υἱός, IS. 59, le père, le fils selon la nature, p. opp. à κατὰ θέσιν, par adoption ; φύσιν, ATT. naturellement, selon la nature ; παρὰ φύσιν, THC. 6, 17, contre nature ; φύσιν ἔχει, avec l’inf. POL. 2, 21, 3 ; PLUT. M. 700 a, il est naturel que ; κῶς φύσιν ἔχει ; avec une prop. inf. HDT. 2, 45, comment est-il naturel ou possible que, etc. ? τοῦτο φύσιν οὐκ ἔχει, PLAT. Rsp. 473 a, 489 b, cela n’est pas naturel ;
      4 condition de nature (liens du sang, âge, sexe, condition sociale, etc.) : πρὸς αἵματος φύσιν, SOPH. El. 1125, liens de nature selon le sang, liens de parenté par le sang ; ἐκ πατρὸς ταὐτοῦ φύσιν, SOPH. El. 325, du même père pour l’origine, càd. née du même père ; φύσει νεώτερος, SOPH. O.C. 1295, d’âge plus récent, plus jeune ; ἡ ὑπάρχουσα φύσις, THC. 2, 45, (votre) sexe, litt. la condition de nature où vous êtes, en parl. à des femmes ; φύσει βασίλεια, SOPH. Aj. 1301, royauté de nature, naissance dans une condition royale ;
   III au sens philos. nature :
      1 au sens act. nature, càd. force de production, force productrice et créatrice, XÉN. Ap. 13 ; PLAT. Leg. 892 c, Prot. 315 c, etc. ; ARSTT. Phys. 2, 1, 1, etc. ; PLUT. M. 46 e, 98 b, 106 e, etc. ;
      2 au sens pass. substance des choses, ARSTT. P.A. 1, 1, 29, etc. ; d’où en gén. constitution générale des choses, nature, univers, PLAT. Gorg. 483 e, etc. ; toute production, tout être créé : particul. être animé (homme, animal, etc.) : θνητὴ φ. SOPH. fr. 515, nature mortelle, être mortel ; ἡ τῶν θηλειῶν φ. XÉN. Lac. 3, 4, le sexe féminin, les femmes ; πόντου εἰναλία φύσις, SOPH. Ant. 346, être qui vit dans la mer ; au plur. XÉN. Œc. 13, 16 ; PLAT. Rsp. 588 d, etc. ; en mauv. part : αἱ τοιαῦται φύσεις, ISOCR. 64 b, de pareilles créatures ; cf. ISOCR. 397 c ; ESCHN. 27, 13 ; être inanimé, chose : φύσεις καρποφοροῦσαι, DS. 2, 49, les plantes ; p. ext. race d’où sorte, espèce (d’animaux) XÉN. Cyn. 3, 1 ; ζῴων φύσεις, DS. 3, 36, races ou espèces d’animaux ;
      3 particul. organes naturels, organes de la génération, parties sexuelles, DS. Exc. 591, 92, etc.

Voc. φύσι, ORPH. H. 10, 1 ; gén. sg. poét. φύσεος, AR. Vesp. 1282, 1458, dans des chœurs ; gén. ion. φύσιος, HPC. Art. 827, etc. ; duel (v. ci-dessus).

Étym. φύω.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

ἡ, gen. φύσεως, poet. φύσεος prob. (metri gr.) in E. Tr. 886, cf. Ar. V. 1282 (lyr.), 1458 (lyr.), Ion. φύσιος ; dual φύσει (v.l. φύση) Pl. R. 410e, (< φύω); origin, φ. οὐδενός ἐστιν ἁπάντων θνητῶν οὐδὲ… τελευτή Emp. 8.1 (cf. Plu. 2.1112a); φ. βούλονται λέγειν γένεσιν τὴν περὶ τὰ πρῶτα Pl. Lg. 892c; ἡ φ. ἡ λεγομένη ὡς γένεσις ὁδός ἐστιν εἰς φύσιν Arist. Ph. 193b12; φ. λέγεται ἡ τῶν φυομένων γένεσις Id. Metaph. 1014b16; freq. of persons, birth, φύσει νεώτερος S. OC 1295, cf. Aj. 1301, etc. ; φύσι γεγονότες εὖ Hdt. 7.134; φύσει, opp. θέσει (by adoption), D.L. 9.25; φύσει Ἀμβρακιώτης, δημοποίητος δὲ Σικυώνιος Ath. 4.183d; so ὁ κατὰ φύσιν πατήρ, υἱός, ἀδελφός, Plb. 3.9.6, 3.12.3, 11.2.2; also in acc., ἐκ πατρὸς ταὐτοῦ φύσιν S. El. 325; ἢ φίλων τις ἢ πρὸς αἵματος φύσιν ib. 1125, cf. Isoc. 3.42.
growth, τριχῶν, παιδίου, Hp. Nat. Puer. 20, 29, cf. 27; pl., γενειάσεις καὶ φύσεις κεράτων Plot. 4.3.13.
the natural form or constitution of a person or thing as the result of growth (οἷον ἕκαστόν ἐστι τῆς γενέσεως τελεσθείσης, ταύτην φαμὲν τὴν φ. εἶναι ἑκάστου Arist. Pol. 1252b33); hence, nature, constitution, once in Hom., καί μοι φύσιν αὐτοῦ (sc. τοῦ φαρμάκου) ἔδειξε Od. 10.303; φ. τῆς χώρης Hdt. 2.5; τῆς Ἀττικῆς X. Vect. 1.2, cf. Oec. 16.2, D. 18.146, etc. ; τῆς τριχός X. Eq. 5.5; αἵματος, ἀέρος, etc., Arist. PA 648a21, Mete. 340a36, etc. ; pl., φύσεις ἐγγιγνομένας καρπῶν καὶ δένδρων Isoc. 7.74; αἱ φ. καὶ δυνάμεις τῶν πολιτειῶν Id. 12.134; ἡ τῶν ἀριθμῶν φ. Pl. R. 525c; ἡ τῶν πάντων φ. X. Mem. 1.1.11, etc. ; ἡ ἰδία τοῦ πράγματος φ. IG2². 1099.28 (Epist. Plotinae).
outward form, appearance, μέζονας ἢ κατ’ ἀνθρώπων φύσιν Hdt. 8.38; ἢ νόον ἤτοι φύσιν either in mind or outward form, Pi. N. 6.5; οὐ γὰρ φ. Ὠαριωνείαν ἔλαχεν Id. I. 4 (3).49 (67); μορφῆς δ’ οὐχ ὁμόστολος φ. A. Supp. 496; τὸν δὲ Λάϊον φύσιν τίν’ εἶχε φράζε S. OT 740 (read εἷρπε, taking φ. with ἔχων), cf. Tr. 379; δρακαίνης φ. ἔχουσαν ἀγρίαν prob. in E. Ba. 1358; τὴν ἐμὴν ἰδὼν φ. Ar. V. 1071 (troch.), cf. Nu. 503; τὴν τοῦ σώματος φ. Isoc. 9.75. Medic., constitution, temperament, Hp. Aph. 3.2 (pl.), al. ; ἡ φ. καὶ ἡ ἕξις Id. Acut. 43; φ. φύσιος καὶ ἡλικία ἡλικίης διαφέρει Id. Fract. 7; φύσιες νούσων ἰητροί Id. Epid. 6.5.1.
natural place or position of a bone or joint, ἀποπηδᾶν ἀπὸ τῆς φ., ἐς τὴν φ. ἄγεσθαι, Id. Art. 61, 62, al. ; ὀστέον μένον ἐν τῇ ἑωυτοῦ φ. Id. VC 5, al. ; φύσιες τῶν ἄρθρων Id. Nat. Puer. 17. of the mind, one΄s nature, character, ἦθος ἕκαστον, ὅπῃ φ. ἐστὶν ἑκάστῳ Emp. 110.5; εὐγενὴς γὰρ ἡ φ. κἀξ εὐγενῶν… ἡ σή S. Ph. 874; τὴν αὑτοῦ φ. λιπεῖν, δεῖξαι, ib. 902, 1310; φ. φρενός E. Med. 103 (anap.); ἡ ἀνθρωπεία φ. Th. 1.76; φ. τῆς μορφῆς καὶ τῆς ψυχῆς X. Cyr. 1.2.2; ὀνόματι μεμπτὸν τὸ νόθον, ἡ φ. δ’ ἴση E. Fr. 168; φ. φιλόσοφος, τυραννική, etc., Pl. R. 410e, 576a, etc. ; δεξιοὶ φύσιν A. Pr. 489; ἀκμαῖοι φύσιν Id. Pers. 441; τὸ γὰρ ἀποστῆναι χαλεπὸν φύσεος, ἣν ἔχοι τις Ar. V. 1458 (lyr.), cf. 1282 (lyr.); Σόλων… ἦν φιλόδημος τὴν φ. Id. Nu. 1187; ἔνιοι ὄντες ὡς ἀληθῶς τοῦ δήμου τὴν φ. οὐ δημοτικοί εἰσι X. Ath. 2.19; φύσεως ἰσχύς force of natural powers, Th. 1.138; φύσεως κακία badness of natural disposition, D. 20.140; ἀγαθοὶ… γίγνονται διὰ τριῶν, τὰ τρία δὲ ταῦτά ἐστι φ. ἔθος λόγος Arist. Pol. 1332a40; χρῶ τῇ φύσει, i.e. give rein to your natural propensities, Ar. Nu. 1078, cf. Isoc. 7.38; τῇ φ. χρώμενος Plu. Cor. 18; θείας κοινωνοὶ φ. 2 Ep. Pet. 1.4; pl., Isoc. 4.113, v.l. in E. Andr. 956; οἱ ἄριστοι τὰς φ. Pl. R. 526c, cf. 375b, al. ; prov., ἔθος, φασί, δευτέρη φ. Jul. Mis. 353a.
instinct in animals, etc., Democr. 278; οὐκ ἐπιστήμῃ οὐδὲ τέχνῃ ἀλλὰ φύσει Herm. ap. Stob. 1.41.6; ἐν τοῖς ἄλλοις ζῴοις ἡ αἴσθησις τῇ φ. ἥνωται, ἐν δὲ ἀνθρώποις τῇ νοήσει Corp.Herm. 9.1, cf. 12.1. freq. in periphrases, καὶ γὰρ ἂν πέτρου φύσιν σύ γ’ ὀργάνειας, i.e. would΄st provoke a stone, S. OT 335; χθονὸς φ. A. Ag. 633; esp. in Pl., ἡ τοῦ πτεροῦ φ. Phdr. 251b; ἡ φ. τῶν σωμάτων Smp. 186b; ἡ φ. τῆς ἀσθενείας its natural weakness, Phd. 87e; ἡ τοῦ μυελοῦ φ. Ti. 84c; ἡ τοῦ δικαίου φ. Lg. 862d, al. ; ἡ φ., with gen. understood, Smp. 191a, Phd. 109e.
the regular order of nature, τύχη… ἀβέβαιος, φ. δὲ αὐτάρκης Democr. 176; κατὰ φύσιν Pl. R. 444d, etc. ; τρίχες κατὰ φύσιν πεφυκυῖαι growing naturally, Hdt. 2.38, cf. Alex. 156.7 (troch.); κατὰ φύσιν 'νόμος ὁ πάντων βασιλεύς' Pi. Fr. 169 (cf. Pl. Grg. 488b); κατὰ φ. ποιεῖν Heraclit. 112; opp. παρὰ φύσιν, E. Ph. 395, Th. 6.17, etc. ; παρὰ τὴν φ. Anaxipp. 1.18; προδότης ἐκ φύσεως a traitor by nature, Aeschin. 2.165; πρὸ τῆς φ. ἥκειν εἰς θάνατον before the natural term, Plu. Comp. Dem. Cic. 5; freq. in dat. φύσει (ἐν φ. Hp. Aër. 14) by nature, naturally, opp. τύχῃ, τέχνῃ, Pl. Lg. 889b, cf. R. 381b; φύσει τοιοῦτος Ar. Pl. 275, cf. 279, al. ; ὁ ἄνθρωπος φ. πολιτικὸν ζῷόν ἐστι Arist. Pol. 1253a3; ὁ μὴ αὑτοῦ φ. ἀλλ’ ἄλλου ἄνθρωπος ὤν, οὗτος φ. δοῦλός ἐστιν ib. 1254a15; φ. γὰρ οὐδεὶς δοῦλος ἐγενήθη ποτέ Philem. 95.2; opp. νόμῳ (by convention), Philol. 9, Archelaus ap. D.L. 2.16, Pl. Grg. 482e, cf. Prt. 337d, etc. ; τὰ μὲν τῶν νόμων ὁμολογηθέντα, οὐ φύντ’ ἐστίν, τὰ δὲ τῆς φύσεως φύντα, οὐχ ὁμολογηθέντα Antipho Soph. 44 Ai 32 (Vorsokr. 5); ἅπας ὁ τῶν ἀνθρώπων βίος φύσει καὶ νόμοις διοικεῖται D. 25.15; τοὺς τῆς φ. οὐκ ἔστι λανθάνειν νόμους Men. Mon. 492; οὐ σοφίᾳ, ἀλλὰ φύσει τινί Pl. Ap. 22c; φ. μὴ πεφυκότα τοιαῦτα φωνεῖν S. Ph. 79, cf. Pl. Phlb. 14c, etc. ; φύσει πάντα πάντες ὁμοίως πεφύκαμεν καὶ βάρβαροι καὶ Ἕλληνες εἶναι Antipho Soph. 44 Bii 10 (Vorsokr. 5); φύσιν ἔχει c. inf., it is natural, κῶς φύσιν ἔχει πολλὰς μυριάδας φονεῦσαι (sc. τὸν Ἡρακλέα); Hdt. 2.45, cf. Pl. R. 473a; οὐκ ἔχει φύσιν it is contrary to nature, ib. 489b; οὔτ’ εὔλογον οὔτ’ ἔχον ἐστὶ φύσιν D. 2.26; τὸ τόλμημα φύσιν οὐκ ἔχει Polem. Call. 36. in Philosophy; nature as an originating power, φ. λέγεται… ὅθεν ἡ κίνησις ἡ πρώτη ἐν ἑκάστῳ τῶν φύσει ὄντων Arist. Metaph. 1014b16; ὁ δὲ θεὸς καὶ ἡ φ. οὐδὲν μάτην ποιοῦσιν Id. Cael. 271a33; ἡ δὲ φ. οὐδὲν ἀλόγως οὐδὲ μάτην ποιεῖ ib. 291b13; ἡ μὲν τέχνη ἀρχὴ ἐν ἄλλῳ, ἡ δὲ φ. ἀρχὴ ἐν αὐτῷ Id. Metaph. 1070a8, cf. Mete. 381b5, etc. ; φ. κρύπτεσθαι φιλεῖ Heraclit. 123; ἡ γοητεία τῆς φ. Plot. 4.4.44; φ. κοινή, the principle of growth in the universe, Cleanth. Stoic. 1.126; as Stoic t. t., the inner fire which causes preservation and growth in plants and animals, defined as πῦρ τεχνικὸν ὁδῷ βαδίζον εἰς γένεσιν, Stoic. 1.44, cf. 35, al., S.E. M. 9.81; Nature, personified, χάρις τῇ μακαρίᾳ Φ. Epicur. Fr. 469; Φ. καὶ Εἱμαρμένη καὶ Ἀνάγκη Phld. Piet. 12; ἡ κατωφερὴς Φ. Corp.Herm. 1.14.
elementary substance, κινδυνεύει ὁ λέγων ταῦτα πῦρ καὶ ὕδωρ καὶ γῆν καὶ ἀέρα πρῶτα ἡγεῖσθαι τῶν πάντων εἶναι καὶ τὴν φ. ὀνομάζειν αὐτὰ ταῦτα Pl. Lg. 891c, cf. Arist. Fr. 52 (defined as τὴν πρώτην οὐσίαν… ὑποβεβλημένην ἅπασι τοῖς γεννητοῖς καὶ φθαρτοῖς σώμασι Gal. 15.3); τῶν φύσει ὄντων τὰ στοιχεῖά φασιν εἶναι φύσιν Arist. Metaph. 1014b33; pl., Epicur. Ep. 1 p. 6U., al. ; ἄτομοι φ.
atoms, Democr. ap. Diog.Oen. 5, Epicur. Ep. 1 p. 7U. ; ἄφθαρτοι φ. Phld. Piet. 83. concrete, the creation, ΄Nature΄, ἀθανάτου… φύσεως κόσμον ἀγήρων E. Fr. 910 (anap.); περὶ φύσεώς τε καὶ τῶν μετεώρων ἀστρονομικὰ ἄττα διερωτᾶν Pl. Prt. 315c; περὶ φύσεως, title of works by Xenophanes, Heraclitus, Gorgias, Epicurus, etc. ; [σοφία] ἣν δὴ καλοῦσι περὶ φύσεως ἱστορίαν Pl. Phd. 96a; περὶ φ. ἀφοριζόμενοι διεχώριζον ζῴων τε βίον δένδρων τε φύσιν λαχάνων τε γένη Epicr. 11.13 (anap.); so later, ἡ φ. τὸ ὑπὸ ψυχῆς τῆς πάσης ταχθέν Plot. 2.2.1; τὰ στοιχεῖα τῆς φ. Corp.Herm. 1.8; αἱ δύο φ., i.e. heaven and earth, light and darkness, etc., PMagLeid. W. 6.42. Pythag. name for two, Theol.Ar. 12. as a concrete term, creature, freq. in collect. sense, θνητὴ φ. mankind, S. Fr. 590 (anap.), cf. OT 869 (lyr.); πόντου εἰναλία φ. the creatures of the sea, Id. Ant. 345 (lyr.); ὃ πᾶσα φ. διώκειν πέφυκε Pl. R. 359c, cf. Plt. 272c; ἡ τῶν θηλειῶν φ. woman-kind (opp. τὸ ἄρρεν φῦλον) X. Lac. 3.4; also in pl., S. OT 674, Pl. R. 588c, Plt. 306e, X. Oec. 13.9; in contemptuous sense, αἱ τοιαῦται φ. such creatures as these, Isoc. 4.113, cf. 20.11, Aeschin. 1.191. of plants or material substances, φ. εὐώδεις καρποφοροῦσαι D.S. 2.49; ὑγράν τινα φ. καπνὸν ἀποδιδοῦσαν Corp.Herm. 1.4.
kind, sort, species, ταύτην… ἔχειν βιοτῆς… φύσιν S. Ph. 165 (anap.); ἐκλέγονται ἐκ τούτων χρημάτων μίαν φ. τὴν τῶν λευκῶν Pl. R. 429d; φ. [ἀλωπεκίδων] species, X. Cyn. 3.1; natural group or class of plants, Thphr. HP 6.1.1 (pl.).
sex, θῆλυς φῦσα (prob. for οὖσα) κοὐκ ἀνδρὸς φύσιν S. Tr. 1062, cf. OC 445, Th. 2.45, Pl. Lg. 770d, 944d; hence, the characteristic of sex, = αἰδοῖον, Tab. Defix. 89a6 (iv BC), Nic. Fr. 107, D.S. 32.10, S.E. M. 1.150, etc. ; esp. of the female organ, Hp. Mul. 2.143, Ant.Lib. 41, Artem. 5.63, PMag. Osl. 1.83, 324, Horap. 1.11; pl., τῶν δύοφ., of the testes, Sch. Ar. Lys. 92, cf. PMagPar. 1.318.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ἡ,
1) die Natur ; zunächst
   a) die natürliche, angeborne Beschaffenheit, die Naturanlage, das Wesen einer Person od. Sache ; bei Hom. nur Od. 10.303, φαρμάκου φύσις ; φύσιν προσφέρομεν ἀθανάτοις Pind. N. 6.5, dem νόος entgegengesetzt, also das Aeußere ; μορφῆς δ' οὐχ ὁμόστολος φύσις Aesch. Suppl. 491 ; χρωτὸς εὐειδῆ φύσιν Eur. Alc. 172 ; Αἰγύπτου Her. 2.5. – Bes. die Anlagen des Geistes, Talent, Genie, οἵτινές τε δεξιοὶ φύσιν εὐωνύμους τε Aesch. Prom. 487 ; ἀκμαῖοι φύσιν Pers. 433 ; ἔξοιδα καὶ φύσει σε μὴ πεφυκότα τοιαῦτα φωνεῖν Soph. Phil. 79 (vgl. Baton bei Ath. IV.163c τί τἀργύριον, ἄνθρωπε, τιμιώτερον σαυτοῦ τέθεικας ἢ πέφυκε τῇ φύσει, seiner Natur nach); τὴν αὑτοῦ φύσιν ὅταν λιπών τις δρᾷ τὰ μὴ προσεικότα 890, u. öfter ; auch γυνὴ δὲ θῆλυς οὖσα κοὐκ ἀνδρὸς φύσιν, Trach. 1051, nicht von der Natur eines Mannes, wo man ἔχουσα ergänzt ; οὐδὲ συμφορᾶς ὕπο φύσιν διέφθειρε Eur. Hec. 598 ; τῷ γενναίῳ φύσιν I.A. 448 ; auch im plur., τὰς γυναικείους φύσεις Andr. 957 ; διάφοροι φύσεις βροτῶν I.A. 558, wie Xen. Mem. 4.1.2 ; φύσεως ἀποστῆναι χαλεπόν Ar. Vesp. 1457 ; öfters bei Plat. u. Folgdn ; vgl. Valcken diatr. 76b.
   b) die Naturordnung, Einrichtung der Natur ; φύσει, von Natur, nach einem Naturtriebe, οὐ φύσει οὐδ' ἀπὸ τοῦ αὐτομάτου, ἀλλὰ διδακτόν Plat. Prot. 323c ; φύσει, οὐ νόμῳ 337c, wie Gorg. 482e u. öfter ; ἢ φύσει ἢ τέχνῃ Rep. II.381a ; κατὰ φύσιν, nach der Natur, nach natürlichen Gesetzen, Plat. oft ; auch κατὰ φύσιν πεφυκέναι, Her. 2.38 ; ὁ κατὰ φύσιν πατήρ, natürlicher od. leiblicher Vater, Pol. 15.20 ; παρὰ φύσιν, wider die Naturordnung, naturwidrig, Eur. Phoen. 398 ; Plat. Phil. 32a ; κῶς φύσιν ἔχει πολλὰς μυριάδας φονεῦσαι τὸν Ἡρακλέα ; wie ist es natürlich od. natürlicher Weise denkbar, daß er viele Tausende getötet hat ? Her. 2.45 ; so τοῦτο φύσιν οὐκ ἔχει, das ist gegen die Natur, Plat. Rep. VI.489b, u. öfter ; οὔτ' εὔλογον, οὔτ' ἔχον ἐστὶ φύσιν Dem. 2.26 ; φύσιν ἔχει γενέσθαι, es liegt in der Natur, daß es so geschieht, es pflegt nach dem Gange der Natur so zu geschehen, Pol. 2.21.3, u. öfter ; vgl. Schaefer zu Dion.Hal. C.V. p. 144 ff. u. πέφυκε unter φύω.
2) die Natur als die zeugende, schafsende Kraft, dah. Zeugung, Erschaffung, Entstehung, Sp.
3) das Erzeugte, ein Geschöpf, das Geschlecht, die Nachkommenschaft, Soph. El. 325, Ant. 346 u. Folgde ; θηλεῖαφ., die Weiber, Xen. Lac. 3.4 ; auch von leblosen Gegenständen, DS. 13.12.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

φύσις, -εως, ἡ
(< φύω) [in LXX: Wis.7:20 13:1 19:20 אΑ, 3Ma.3:29, 4Ma.1:20 4Mac 5:7-8 4Mac 5:25 4Mac 13:27 4Mac 15:13 4Mac 15:25 4Mac 16:3 * ;]
nature, i.e.,
__(a) the nature (natural powers or constitution) of a person or thing: Jas.3:7, 2Pe.1:4;
τέκνα φυσει ὀργῆς, Eph.2:3;
__(b) origin, birth (Soph., Xen., al.): Rom.2:27, Gal.2:15;
__(with) nature, i.e. the regular order or law of nature: 1Co.11:14; dative, φύσει adverbially, by nature, Rom.2:14, Gal.4:8; παρὰ φύσιν, against nature, Rom.1:26 11:24; καρὰ φ., according to nature, naturally, Rom.11:21, 24.†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
See also: Φύσις
memory