ου (ὁ) :
      1 malveillance, esprit de dénigrement, dépréciation, HDT. 9, 71, etc. ; p. opp. à εὔνοια, PLAT. Leg. 635 a, etc. ; à ἔπαινος, LYS. 168, 16, etc. ; joint à δυσμένεια, PLAT. Rsp. 500 c, etc. ; à δυσκόλου ψυχῆς, PLAT. Leg. 844 c ; à ὀργή, POL. 6, 9, 11, etc. ; au plur. PLUT. Per. 13, etc. ;
      2 particul. jalousie, envie, XÉN. Mem. 3, 9, 8 ; PLAT. Def. 416 b ; ARSTT. Rhet. 2, 10 ; φθόνον ἔχειν, éprouver de la jalousie (de la part d’autrui), càd. être exposé à l’envie, PD. P. 11, 45 ; ISOCR. 95 e ; φθόνῳ χρῆσθαι, PLAT. Phædr. 253 b, éprouver de l’envie ; φθ. ἐπί τινι, PLUT. M. 39 e, etc. ; εἴς τινα, ANTH. 6, 257 ; πρός τινα, LUC. Rh. præc. 22, jalousie à l’égard de qqn ; φθόνῳ, HDT. 3, 30 ; 9, 71, etc. ; κατὰ φθόνον, ESCHL. Eum. 686, etc. ; ξὺν φθόνῳ, EUR. Andr. 780 ; διὰ φθόνου, NT. Phil. 1, 15, par jalousie ; avec le gén. de la pers. que l’on envie, HDT. 8, 124 ; ESCHL. Pr. 859, etc. ; ou le gén. de la pers. qui envie, EUR. Alc. 1135 ; PLAT. Hipp. ma. 282 a ; au plur. sentiments ou marques de jalousie, PLAT. Leg. 679 c, 801 e, etc. ; ISOCR. Antid. § 174 ; particul. jalousie des dieux à l’égard des hommes, PD. I. 7, 55 ; ESCHL. Pers. 362, Ag. 921 ; SOPH. El. 1466, etc. ;
      3 action de priver de qqe ch. par malveillance ou par jalousie, d’où refus, empêchement : οὐδεὶς φθόνος, ESCHL. Pr. 631 ; PLAT. Rsp. 802 ; PLUT. M. 618 c, etc. il n’y a aucune difficulté ; avec un inf. : φθόνος οὐδεὶς λέγειν, PLAT. Phæd. 61 d, rien n’empêche de dire ; cf. PLAT. Soph. 217 a, Leg. 640 d, etc.

Étym. p.-ê. R. indo-europ. *d^hg^when-.

ὁ, ill-will or malice, esp.
envy or jealousy of the good fortune of others (Pl. Def. 416b, Arist. Rh. 1387b22), Pi. O. 8.55, etc. ; φθόνῳ through envy, Hdt. 3.30, 9.71; opp. εὔνοια, Pl. Lg. 635b; opp. ἔπαινος, Lys. 24.1; ἴσχει ὄλβος φθόνον incurs envy, Pi. P. 11.29, cf. Isoc. 5.68; φθόνον πρὸς ἀστῶν ἀλφάνουσι E. Med. 297; φθόνῳ χρῆσθαι πρὸς τὰ παιδικά Pl. Phdr. 253b; κρέσσων οἰκτιρμοῦ φθόνος better to be envied than pitied ! Pi. P. 1.85, cf. And. 2.6; πρὸς γὰρ τὸν ἔχονθ’ ὁ φ. ἕρπει S. Aj. 157 (anap.), cf. OT 382; ἐς τἀπίσημα δ’ ὁ φ. πηδᾶν φιλεῖ E. Fr. 294; φ. συνεστιώμενος, of wealth, Secund. Sent. 9; φ. [ἐστὶ] τοῖς ζῶσι πρὸς τὸ ἀντίπαλον Th. 2.45; κατὰ φθόνον A. Eu. 686, Pl. Grg. 457d; σὺν φθόνῳ E. Andr. 780 (lyr.); διὰ φθόνον Ep. Phil. 1.15; c. gen. objecti, envy for, jealousy of, τῶν πεπραγμένων Lys. 2.48; φθόνον δὲ σωμάτων ἕξει θεός i.e.
will grudge, deny, A. Pr. 859; c. gen. subj., envy or jealousy felt by another, Pl. Hp. Ma. 282a; also φ. ἐφ’ ἑτέροις Plu. 2.39e, etc. ; εἴς τινα AP 6.257 (Antiphil.); πρός τινα Luc. Rh. Pr. 22; pl., envyings, jealousies, heartburnings, Isoc. 15.163, Pl. Lg. 679c, 801e, etc. a cause for indignation, a reproach, ἀποκτείνειν φθόνος [ἐστὶ] γυναῖκας E. Hec. 288. esp.
jealousy of the gods (cf. φθονερός I. 2), θεῶν φ. A. Pers. 362, Ag. 947; φ. μὴ γένοιτό τις θεῶν E. Alc. 1135; hence abs., τὸν φ. δὲ πρόσκυσον S. Ph. 776; εὐλαβούμενος φθόνον D. 18.305.
refusal from feelings of ill-will or envy, grudging, φθόνος μὲν οὐδεὶς… A. Pr. 628; οὐδεὶς φ. or φ. οὐδείς, c. inf., said in granting a request willingly, ἃ τυγχάνω ἀκηκοώς, φ. οὐδεὶς λέγειν Pl. Phd. 61d; οὐδεὶς… φ. αὐτῷ διελθεῖν αὐτά Id. Sph. 217a, cf. b. Lg. 641d, 664a.

ὁ, Neid, Mißgunst, das Beneiden, Mißgönnen ; zuerst bei Pind. Ol. 8.55, I. 6.39 u. oft ; Tragg. oft ; Her. 3.40 u. sonst ; ἡ τῶν πολλῶν διαβολὴ καὶ φθόνος Plat. Apol. 28a ; Folgde : – οὐδεὶς φθόνος, recht gern, ich habe Nichts dagegen, vgl. Plat. Phaed. 61d, Soph. 217b, Legg. II.664a ; – Tadel aus Neid, neidische Verkleinerung, Heruntersetzung, Plat. u. A.

φθόνος, -ου, ὁ
[in LXX: Wis.2:24 6:23, 1Ma.8:16, 3Ma.6:7 * ;]
envy: Rom.1:29, Gal.5:21, 1Ti.6:4, Tit.3:3, 1Pe.2:1; διὰ φθόνον, Mat.27:18, Mrk.15:10, Php.1:15; πρὸς φθόνον ἐπιποθεῖ τ. πνεῦμα (on the meaning, see R, txt., mg. 1, 2; Hort, Ja., 93 f.), Jas.4:5.†
(AS)