(f. φθέγξομαι, ao. ἐφθεγξάμην, pf. ἔφθεγμαι, 2 sg. ἔφθεγξαι, 3 sg. ἔφθεγκται, etc.) faire entendre un son, particul. :
   I en parl. de la voix humaine (seul. en ce sens dans Hom.) :
      1 parler, abs. IL. 21, 341, etc. ; φθ. φωνῇ ἀνθρωπεΐῃ, HDT. 2, 57, parler d’une voix humaine ; διὰ στόματος, PLAT. Soph. 238 b ; διὰ στόμα, PLAT. Pol. 462 c, laisser échapper un son par la bouche ; joint à αὐδάω, OD. 9, 497 ; à λέγω, PLAT. Leg. 663 c, etc. ; au part. joint à un autre verbe : φθεγξάμενος προσέειπε, OD. 21, 192, etc. ayant pris la parole il dit ; avec un acc. φθ. φωνήν, BATR. 272 ; PLAT. Ep. 321 c, faire entendre un son ; ἔπος, HDT. 7, 103, une parole ; ἔπη, PLAT. Phædr. 241 c ; λόγους, EUR. Med. 1307, des paroles ; ὀδυρμοὺς καὶ γόους, ESCHL. Pr. 34, des plaintes et des gémissements ; ἀράς, EUR. Ph. 478, des imprécations ; φθ. τἀληθῆ, PLAT. Phil. 49 b, dire la vérité ; avec le rég. de la pers. à qui l’on parle : φθ. πρός τινα, PLAT. Ion 534 d, etc. ; εἴς τινα, EUR. Ph. 475 ; τινι, PLUT. Crass. 27, parler à qqn ; au pass. τὸ φθεγγόμενον, HDT. 8, 65, la voix entendue ;
      2 particul. parler d’une voix faible : ὀλίγῃ ὀπί, OD. 14, 492, parler d’une voix faible ; τυτθόν, IL. 24, 170, faire entendre un faible son ; μικρὸν καὶ ἰσχνὸν καὶ γυναικῶδες, LUC. Nigr. 11, parler d’une voix petite et grêle comme une femme ; cf. PLAT. Rsp. 368 c ; ISOCR. Antid. § 205 ;
      3 au contr. parler fort : καλὸν καὶ μέγα, DÉM. 408, 19, parler d’une belle et forte voix ; μεῖζον, PLAT. Leg. 817 c, parler plus fort, en parl. d’acteurs ; μετὰ βοῆς, PLAT. Leg. 791 e, prononcer des sons avec des cris, en parl. des petits enfants ; joint à βοῶντα, PLAT. Euthyd. 300 b ; particul. en parl. des cris de « qui vive ? » dans un camp, IL. 10, 67 ; d’un cri de guerre, XÉN. An. 1, 8, 18 ; 4, 5, 18, etc. ; de la diction du chœur, XÉN. Œc. 8, 3 ; avec un acc. φθ. βοήν, EUR. I.T. 1385, pousser un cri ;
      4 p. suite, appeler par son nom, nommer, acc. PLAT. Rsp. 527 a, Phil. 25 c, 34 a ; τινι τὸ ὄνομα φθ. λόγον, PLAT. Soph. 262 c, donner à qqe ch. le nom de λόγος ; φθ. γιγνόμενα, PLAT. Theæt. 157 b, parler des choses comme se produisant ; joint à καλεῖν, OD. 10, 229, 255 ; 12, 249 ;
      5 avec un acc. de pers. chanter, louer, célébrer, PD. O. 1, 59 ;
   II en parl. d’animaux, faire entendre un cri ; en parl. du hennissement des chevaux, HDT. 3, 84, 85 ; du cri de l’aigle, XÉN. An. 6, 1, 23 ; du chant du coq, AR. Eccl. 191 ; du croassement du corbeau, TH. Sign. 1, 16 ; en parl. des oiseaux en gén. ARSTT. H.A. 9, 28, 2, etc. ; du pépiement des petits oiseaux, EL. N.A. 6, 19 ; de la crépitation des vers, TH. C.P. 5, 10, 5 ; du claquement des poissons, ARSTT. fr. 284, etc. ;
   III en parl. de choses, faire entendre un son (bruit du tonnerre, XÉN. Cyr. 7, 1, 3 ; son de la trompette, XÉN. An. 4, 2, 7, etc. ; de la flûte, XÉN. Conv. 6, 3 ; de la lyre, ARSTT. Metaph. 4, 12, 7 ; porte qui craque, AR. Pl. 1099 ; bruit d’applaudissements, ANTH. 9, 505, etc.) ; en parl. du son d’une voyelle, PLAT. Crat. 394 c.

➳ Prés. impér. 2 sg. ion. φθέγγεο, IL. 10, 67. Fut. dor. φθεγξοῦμαι, THCR. Idyl. 15, 99. Ao. 2 sg. ion. ἐφθέγξαο, HDT. 7, 103 ; 1 pl. ἐφθεγξάμεσθα, AR. Ran. 248. Pf. 3 sg. ἐφθέγκται, au sens act. ARSTT. An. post. 1, 10, 8 ; au sens pass. ARSTT. Cæl. 1, 9, 15.

Étym. inconnue.

Od. 10.228, etc. ; fut. φθέγξομαι Il. 21.341; aor. ἐφθεγξάμην, Ep. and poet. φθεγξάμην 18.218, Pi. O. 6.14; pf. ἔφθεγμαι, 2 sg. ἔφθεγξαι Pl. Lg. 830c, 3 sg. ἔφθεγκται (trans.) Arist. APo. 77a2, (Pass.) Id. Cael. 279a23 : — utter a sound or voice, esp.
speak loud and clear, freq. in Hom., φθεγξάμενος παρὰ νηός Il. 11.603, cf. 10.67, al., Pl. R. 336b (properly of all animals that have lungs, Arist. HA 535a30); of the human voice, ἀνθρωπηΐῃ φωνῇ φ. Hdt. 2.57; ἀπὸ γλώσσας Pi. l.c. ; διὰ τοῦ στόματος Pl. Sph. 238b; [ψυχῆς] φθεγξαμένης ἀΐων Xenoph. 7.5; φθεγξαμένου τευ ἢ αὐδήσαντος Od. 9.497; with a part. expressing the kind of cry, φθέγξομ’ ἐγὼν ἰάχουσα Il. 21.341; τοὶ δ’ ἐφθέγγοντο καλεῦντες Od. 10.229, cf. 12.249; so σφοδρῷ τῷ πνεύματι φ. Archyt. 1; φ. μετὰ βοῆς Pl. Lg. 791e, etc. ; μέγιστον ἁπάντων D. 19.206; καλὸν καὶ μέγα ib. 216, cf. 337; ἐλεύθερον καὶ μέγα Pl. Grg. 485e; also of weak, small voice, φθεγξάμενος ὀλίγῃ ὀπί Od. 14.492; τυτθὸν φθεγξαμένη Il. 24.170; of the battle-cry, X. An. 1.8.18; of the recitative of the chorus, Id. Oec. 8.3; οὐκέτι πόρρω διθυράμβων φ. Pl. Phdr. 238d; οὐδ’ ἂν φθέγξασθαι δυνηθείη would not be able to utter a syllable, Isoc. 15.192, cf. Pl. R. 368c; opp. silence, X. Mem. 4.2.6; εἶτα σὺ φθέγγει… ; open your mouth… ? D. 18.283; of children just born, Arist. HA 587a27; — Constr. ; — c. acc. cogn., utter, ἔπος Hdt. 5.106; ἀγέλαστα Heraclit. 92; ὀδυρμοὺς καὶ γόους ἀνωφελεῖς A. Pr. 34; καίρια S. Ph. 862 (lyr.); ἀράς, λόγους, βλασφημίαν, E. Ph. 475, Med. 1307, Ion 1189; ῥῆμα μοχθηρόν SIG 1175.19 (Piraeus, Tab. Defix., iv/iii BC); τἀληθῆ Pl. Phlb. 49b; ὑπέρογκα ματαιότητος φ. 2 Ep. Pet. 2.18; the pers. addressed added with a Prep., φ. εἰς ἡμᾶς E. Ph. l.c. ; πρός τινα Pl. Ion 534d; later τισί, Plu. Crass. 27; φ. τι περί τινος Isoc. 10.13; τὸ φθεγγόμενον, abs., that which uttered the sound, Hdt. 8.65. of animals, as a horse, neigh, whinny, Id. 3.84, 85; of an eagle, scream, X. An. 6.1.23; of a raven, croak, Thphr. Sign. 16; of a fawn, cry, Theoc. 13.62; of birds, opp. ἄφωνοί εἰσι, Arist. HA 618a5; ἐν τῷ θέρει ᾄδει [κόττυφος], τοῦ χειμῶνος… φ. θορυβῶδες ib. 632b17; of worms, φ. οἷον τριγμόν Thphr. CP 5.10.5; of certain fish, Arist. Fr. 300, Oppian. H. 1.135. of inanimate things, of a door, creak, Ar. Pl. 1099; of thunder, X. Cyr. 7.1.3; of trumpets, Id. An. 4.2.7, 5.2.14; of the flute, Id. Smp. 6.3, Thgn. 532; of the lyre, φόρμιγξ φ. ἱρὸν μέλος Id. 761, cf. Arist. Metaph. 1019b15; of an earthen pot, εἴτε ὑγιὲς εἴτε σαθρὸν φ. whether it rings sound or cracked, Pl. Tht. 179d; φ. παλάμῃσι to clap with the hands, Nonn. D. 5.106, cf. AP 9.505.17 (dub.). = ὀνομάζω, to name, call by name, Pl. R. 527a, Phlb. 25c, 34a; τῷ πλέγματι τούτῳ τὸ ὄνομα ἐφθεγξάμεθα λόγον gave it the name of λόγος, Id. Sph. 262d; φ. εἴδωλον ἐπὶ πᾶσιν ὡς ἓν ὄν ib. 240a; φ. γιγνόμενα speak of things as coming into existence, Id. Tht. 157b; καὶ τὸν κύλλαστιν φθέγγου use the word κ., Ar. Fr. 257; also τῇ δυνάμει ταὐτὸν φ.
have the same meaning, Pl. Cra. 394c. c. acc. pers., sing, or celebrate one aloud, Pi. O. 1.36; also, tell of, recount, θεῶν ἔργα Xenoph. 12.1.

dep. med., einen Laut, eine Stimme, einen Ton, Klang von sich geben, die Stimme erheben, bes. die Stimme mit Kraft erheben, laut reden, schreien ; bei Hom. immer von der menschlichen Stimme, auch von schwächern Stimmen, ὀλίγῃ ὀπὶ φθεγξάμενος Od. 14.492 ; τυτθὸν φθεγξαμένη Il. 24.170 ; ἀπὸ γλώσσας ἐφθέγξατο Pind. Ol. 6.14 ; χορὸς φθεγγόμενος διὰ στομάτων frg. 138 ; u. mit dem acc. der Person, laut preisen oder besingen, Ol. 1.36, wie mit dem acc. der Sache, Etwas ertönen lassen, ausrufen, sagen, ἐφθέγξατο τοιαῦτα P. 8.58, u. öfter ; – Tragg.: φθέγγου χέουσα σεμνὰ τοῖσιν εὔφροσιν Aesch. Ch. 107 ; πολλοὺς δ' ὀδυρμοὺς καὶ γόους ἀνωφελεῖς φθέγξῃ Prom. 34 ; βλέπ', εἰ καίρια φθέγγει Soph. Phil. 850 ; ἀκούεθ', οἷα φθέγγεται O.C. 885 ; ἀράς, ἃς Οἰδίπους ἐφθέγξατ' εἰς ἡμᾶς Eur. Phoen. 478 ; Med. 1307 u. oft ; ἔπος φθέγγεσθαι, ein Wort ertönen lassen, Her. 7.103 ; φθ. φωνῇ ἀνθρωπηΐῃ 2.57 ; ὅτι ἤδη ἔπη φθέγγομαι Plat. Phaedr. 241e ; γελοίους τοιούτους φάσκων εἶναι τἀληθῆ φθέγξει Phil. 49b, u. oft. – Vom Kriegsgeschrei der Soldaten beim Anfange der Schlacht, Xen. An. 1.8.18. – Auch von den Stimmen der Tiere, vom Wiehern des Pferdes Her. 3.84, 85, vom Adler Xen. An. 6.1.23 ; u. von den Tönen der Instrumente, z.B. von der σάλπιγξ, erschallen, 4.2.7 u. öfter, u. A.; selbst vom Donner, Xen. Cyr. 7.1.3 ; φθέγγεσθαι παλάμαις, klatschen, Jacobs AP p. 580 ; von der knarrenden Tür, Ar. Plut. 1099 ; ὁ τρίπους φθέγγεται, vom Orakel, Luc. Phal. 2.12. – Auch = ὀνομάζω, benennen, beim Namen nennen, Plat. Theaet. 157b, Phil. 34a, Soph. 262d u. öfter. – Τὸ φθεγγόμενον = ὁ φθόγγος, Her. 8.65.

φθέγγομαι
[in LXX for עָנָה, נָבַע hi., etc. ;]
of men or animals, to utter a sound or voice: absol., Act.4:18; before ἐν φωνῇ, 2Pe.2:16; with accusative, ὑπέρογκα, 2Pe.2:18.†
(AS)