GRC

φαίνω

download
JSON

Bailly

'(f. φανῶ [ᾰ] ao. ἔφηνα, pf. πέφαγκα, pf.2 intr. πέφηνα ; pass. f. φανήσομαι, ao.1 ἐφάνθην, ao.2 ἐφάνην, pf. πέφασμαι, ασαι, ανται ou αται, etc.) :
A tr.
   I
faire briller : φῶς, SOPH. Ph. 297, une lumière ; ἡμέραν, PLAT. Epin. 978 d, le jour ; abs. δμῳὰς αἵ κεν ἔφαινον, OD. 19, 25, des servantes qui auraient éclairé (litt. fait briller de la lumière) ;
   II faire paraître, faire voir, rendre visible : σήματα, IL. 2, 353, des signes de la volonté céleste ; τέρας τινί, IL. 2, 324 ; OD. 3, 173, faire voir un présage à qqn ; μηρούς, OD. 18, 67, laisser voir ses cuisses ; ἐς τὸ φῶς τι, SOPH. O.R. 1229, produire qqe ch. à la lumière du jour ; τινὶ παράκοιτιν, OD. 15, 26, faire voir, càd. donner une épouse à qqn ou la lui montrer dans l’avenir ; au pass. ἐφάνη μέγα σῆμα, IL. 2, 308, un grand signe de la volonté céleste se manifesta ; cf. OD. 21, 413 ; p. anal. en parl. du son : φ. ἀοιδήν, OD. 8, 499, faire entendre un chant ; γήρυμα στρατῷ, ESCHL. Eum. 569, faire entendre un ordre au peuple, en parl. de la trompette ; cf. THCR. Idyl. 9, 28 ; A.RH. 4, 784, etc. ; au pass. φανεῖσα φάμα, SOPH. O.R. 474, bruit qui s’est répandu ; p. ext. en parl. de choses abstraites : φ. νοήματα, IL. 18, 295, mettre au jour des sentiments, des pensées ; ἀρετήν, OD. 8, 237, montrer son habileté, ce qu’on est capable de faire ; βίην, HÉS. Th. 650 ; A.RH. 2, 23, montrer sa force ; ὀργάς, ESCHL. Ch. 326, manifester sa colère ; εὔνοιαν, HDT. 3, 36, montrer de la bienveillance ;
   III faire connaître, indiquer : ὁδόν τινι, OD. 12, 334, à qqn son chemin ; particul. faire connaître par la parole, càd. :
      1 révéler : γένος, SOPH. O.R. 1059, sa naissance ;
      2 annoncer, présager : μαντεῖα, PLUT. Agis 9, des oracles ; ἐπιϐουλήν τινά, XÉN. Hell. 3, 3, 4, qqe conjuration ;
      3 dénoncer : τινα, SOPH. Ant. 325 ; XÉN. Cyr. 1, 2, 14 ; PLAT. Leg. 745 a, qqn ; τινὰ τοῖς πρυτάνεσι, AR. Eq. 300, qqn aux prytanes ; πλοῖον, DÉM. 1324, 19, un bâtiment (comme étant en contravention) ; au pass. τὰ φανθέντα, DÉM. 1325, 29, les biens dénoncés pour être saisis ou confisqués ;
      4 expliquer : λόγον, HDT. 1, 116, 118, un discours, une parole ;
   IV t. milit. à Lacédémone : φαίνειν φρουράν, XÉN. Hell. 3, 2, 23 ; 3, 5, 6 ; 4, 2, 5 ; 6, 4, 17, etc. litt. faire paraître une garnison, càd. la faire avancer, la faire sortir, envoyer une expédition (cf. franç. faire une démonstration) : ἐπί τινα, XÉN. Hell. 4, 7, 1 ; 5, 1, 29, contre qqn ; εἰς Ἄργος, XÉN. Hell. 4, 7, 2, à Argos ;
B intr. :
      1
briller, en parl. du soleil, des corps célestes, PLAT. Tim. 39 b ; AR. Nub. 586 ; THCR. Idyl. 2, 11 ; abs. ὁ φαίνων (s.-e. ἀστήρ) ARSTT. Mund. 2, 9, la planète brillante, càd. Saturne ; en parl. du feu ou de la lumière, en gén. TH. Ign. § 11 ;
      2 porter une lumière, en parl. de statues qui portent des torches, OD. 7, 102 ; p. suite, porter une lumière pour ou devant : τινί, OD. 19, 25, devant qqn ;
      3 se montrer, paraître : γαῖα μέλαινα φάνεσκε, OD. 11, 587, la terre noire paraissait, en parl. du fond de l’eau ; τίνες δόμων ὕπερ φαίνουσι ; EUR. El. 1234, quelles personnes se montrent au-dessus de la maison ? ;

Moy. φαίνομαι (f. φανοῦμαι, ao.1 ἐφηνάμην) :
      1 briller, luire : δεινὼ δέ οἱ ὄσσε φάανθεν, IL. 1, 200, ses yeux brillèrent d’un éclat terrible ; ὅτ' ἂν ἐκ πόντοιο σέλας ναύτῃσι φανήῃ πυρός, IL. 19, 375, lorsque du sein de la mer brille aux yeux des matelots l’éclat d’un feu ; διὰ τοῦ ὀρόφου ἐφαίνετο πῦρ, XÉN. An. 7, 4, 16, le feu brillait à travers le toit ;
      2 paraître au jour, se montrer : οἴῳ φαινομένη, IL. 1, 198, visible pour lui seul ; ἐφάνη λῖς εἰς ὁδόν, IL. 15, 275, un lion se montre sur la route ; πόθεν φαίνει ; XÉN. Mem. 2, 8, 4, etc. d’où te montres-tu, càd. d’où viens-tu ? μνηστῆρσι φαίνεται, OD. 15, 517, elle se montre aux prétendants ; Ἕκτωρ μετὰ πρώτοισι φάνεσκεν, IL. 11, 64, Hector se montrait parmi les premiers ; en parl. du soleil, des astres : ἦμος φάνη ῥοδοδάκτυλος ἠώς, IL. 1, 477 ; 24, 13 ; OD. 2, 1, etc. lorsque parut l’aurore aux doigts de rose ; ἅμ' ἠοῖ φαινομένηφιν, IL. 9, 618 ; OD. 4, 407 ; 6, 31, au lever de l’aurore, à l’aube ; p. anal. en parl. d’une vapeur qui sort des nuages, IL. 5, 864 ; d’un vent qui s’élève, OD. 4, 361 ; τὰ φαινόμενα, POL. 9, 15, 7, les constellations visibles ; ou en gén. les phénomènes célestes, titre d’un poème d’Aratos ; particul. paraître en se découvrant, devenir visible : φάνεν δέ οἱ εὐρέες ὦμοι, OD. 18, 68, ses larges épaules apparurent ; cf. IL. 22, 324 ; avec un déterm. se montrer comme, apparaître comme : φάνητε ἄριστοι, XÉN. An. 3, 1, 24, montrez-vous les plus capables ; εὖ ποιεῦντες φαίνεσθε, HDT. 9, 89, montrez-vous serviables ; avec un inf. : ἥτις ἀρίστη φαίνεται εἶναι, OD. 15, 25, celle qui se montre la meilleure ;
      3 être ostensible, manifeste, évident : ἐστὶν ἀληθῆ καὶ φαίνεται, DÉM. cela est vrai et manifeste ; ἀδύνατος ἂν φαινοίμην, XÉN. Cyr. 3, 1, 34, je serais évidemment hors d’état de faire la chose ; τῶν ἡλίκων διαφέρων ἐφαίνετο, XÉN. Cyr. 1, 3, 1, il se montrait visiblement supérieur à ceux de son âge ; ἐὰν φαίνωμαι ἀδικεῖν, XÉN. An. 5, 7, 5, si je parais avoir tort ;
      4 paraître (p. opp. à être) EUR. (AR. Ach. 441) ; XÉN. Hell. 6, 5, 28 ; PLAT. Rsp. 596 e ; p. opp. à γίγνεσθαι, POL. 11, 29, 11 ; εἰ βούλοιτο στρατηγὸς ἀγαθὸς μὴ ὢν φαίνεσθαι, XÉN. Mem. 1, 7, 3, si qqn voulait, n’étant pas bon général, le paraître ; abs. paraître qqe chose : οὐδαμοῦ φανῆναι, PLAT. Gorg. 456 c, etc. ; DÉM. 328, 25, etc. ne paraître nulle part quelque chose, càd. être regardé comme rien ; d’où paraître, sembler, abs. : πῶς ὔμμιν ἀνὴρ ὅδε φαίνεται εἶναι ; OD. 11, 336, comment cet homme vous paraît-il être ? οὗ ἀρίστη φαίνετο βουλή, IL. 9, 94, dont l’avis lui paraissait le meilleur : οὕτως ἔμοιγε καὶ αὐτῷ φαίνεται, PLAT. Rsp. 383 a, c’est ainsi qu’il me semble aussi ; τὸ φαινόμενον εἰπεῖν, PLUT. M. 158 c, dire ce que l’on pense ; ὥς γ' ἐμοὶ φαίνεται, PLAT. Prot. 324 d, à ce qu’il me semble ; intercalé dans la phrase : φαίνεται, ANTH. 11, 331, ce semble ; dans une réponse : φαίνεται, PLAT. Rsp. 333 d, etc. cela semble ainsi, oui en effet ; τὰ φαινόμενα, PLAT. Rsp. 517 b, la manière de voir ; cf. POL. 5, 51, 5 ; 9, 36, 6 ; φαίνεταί μοι avec l’inf. DH. 2, 14, etc. il me semble bon de, etc. ; joint à δοκεῖν : εἰ δὴ κακός τε φαίνομαι δοκῶ τέ σοι, EUR. Hipp. 1071, si les apparences m’accusent et si tu le crois ; δοκοῖμεν ἂν τῶν πατέρων χείρους φαίνεσθαι, THC. 1, 122, nous paraîtrions nous montrer inférieurs à nos pères ; cf. XÉN. Mem. 2, 1, 22 ; PLAT. Eryx. 399 c, Phædr. 269 d, etc. ;
      5 à l’ao. moy. φήνασθαι, montrer comme sien, comme chose que l’on possède : τινί τι, SOPH. Ph. 944, qqe ch. à qqn.

Act. prés. inf. épq. φαινέμεν, OD. 8, 237 ; PD. P. 4, 171 ; part. fém. dor. φαίνοισα, PD. N. 5, 17. Fut. réc. φανήσω, ARCHIM. Aren. p. 331. Ao. dor. ἔφανα [φᾱ] PD. I. 4, 2. Ao. itér. 3 sg. φάνεσκε, OD. 11, 587 ; 12, 241, 242. Pf. πέφαγκα, Ps.-CALLISTH. 2, 10 dout. Pass. impf. itér. 3 sg. φαινέσκετο, OD. 13, 194 ; ao. épq. ἐφαάνθην ou φαάνθην, IL. 17, 650 ; 3 pl. φάανθεν, IL. 1, 200 ; 17, 650. Ao.2, 3 pl. épq. φάνεν, OD. 18, 68 ; PD. O. 10, 85 ; impér. φάνηθι, IL. 18, 198 ; sbj. 3 sg. épq. φανήῃ, IL. 19, 375, ou φανείῃ, HÉS. O. 680 ; inf. épq. φανήμεναι, IL. 9, 240. Pf. 3 sg. πέφανται, IL. 2, 122 ; 16, 207 ; PD. N. 6, 14. Fut. antér. 3 sg. πεφήσεται, IL. 17, 155. Dans les inscr. att. seul. ao. ἐφάνθην, CIA. 2, add. 203 b, 6 (envir. 300 av. J.C.) ; v. Meisterh. p. 150, 6.

Étym. R. indo-europ. *bheh₂-, briller, d’où φαν-, cf. sscr. bhā́ti.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Od. 7.102, etc., Ep. also φαείνω; — fut. φανῶ, A. Fr. 304.5, Ar. Ach. 827, etc. (φανῶ acc. to A.D. Adv. 187.26, but φανῶ, Ar. Eq. 300, and ἀναφανῶ, E. Ba. 528, are dub.); Ion. φανέω (ἀπο-) Hp. Steril. 213, opt. φανοίην S. Aj. 313 (cod. rec., rightly); aor.1 ἔφηνα Il. 2.318, Hdt. 1.95, etc. ; Dor. ἔφανα Pi. I. 4 (3).2, IG4²(1).123.28 (Epid., iv BC), also later Att., subj., ἀποφάνῃ dub.l. in IG2². 1631.379 (= 2.811c133); φάνῃς Philem. 233 (ἐκφάνῃς Men. Mon. 418 = Chares Iamb. 4b20); so in late Prose, (ἐξ-) Ael. VH 12.33, (ἐπι-) Ev. Luc. 1.79, (ἀνα-) Act. Ap. 21.3; Ep. iter. φάνεσκε (intr.) Il. 11.64, al., Hes. Fr. 14.3; pf. πέφαγκα Ps.-Callisth. 2.10, (ἀπο-) Din. 1.15, al. ; intr. pf. πέφηνα (v. infr. A III. 2), Dor. 3 pl. ἐκπεφάναντι Sophr. 83; plpf. ἐπεφήνειν D.C. 46.10; — Med., fut. inf. φανεῖσθαι Od. 12.230, Ion. φανέομαι Hdt. 3.35; opt. φανοῖσθε Lys. 26.10 (nisi leg. φανεῖσθε); the forms φανῆσθον and Dor. imper. φάνευ are corrupt in Pl. Erx. 399e, Teles p. 58 H. (leg. φαίνευ); aor.1 ἐφηνάμην (trans.) S. Ph. 944, (ἀπ-) Hdt. 7.52, etc. ; — Pass., Ion. impf. φαινέσκετο Od. 13.194; fut. φανήσομαι Hdt. 8.108, Sicilian Dor. (inf.) φανήσειν (fort. -ησεῖν) Archim. Aren. 4.20; Ep. fut. πεφήσεται Il. 17.155; aor.1 ἐφάνθην A. Pers. 263 (lyr.), S. OT 525, etc. ; rare in Prose, X. HG 6.4.11, D. 58.13, (ἀπο-) IG1². 10.35, D. 19.44; Ep. 3 sg. φαάνθη Il. 17.650, 3 pl. φάανθεν 1.200; aor.2 ἐφάνην [α], Ep. φάνην Il. 1.477, etc. ; Ep. 3 pl. φάνεν Od. 18.68; Ep. subj. φανήῃ Il. 19.375; Ep. inf. φανήμεναι 9.240; pf. πέφασμαι S. OC 1543, 3 sg. πέφανται Il. 2.122, 16.207, Pi. P. 5.115, A. Ag. 374 (lyr.); πέφαται in B. 9.52, Perict. ap. Stob. 4.28.19 belongs either to φαίνω in sense A. 1.5, or to φημί· inf. πεφάνθαι Pl. Euthd. 294a, etc. ; part. πεφασμένος Il. 14.127, Thgn. 227, A. Pr. 843, S. OC 1122, Pl. Phdr. 245e, etc. ; 3 pl. plpf. ἐπέφαντο Hes. Sc. 166. Act., bring to light, cause to appear, in physical sense, τέρας τινὶ φ.
make a sign appear to one, Il. 2.324, cf. Od. 3.173, etc. ; σήματα φαίνων Il. 2.353; γένυσι φ. ὀπώραν Pi. N. 5.6; δύο μορφὰς φ. A. Fr. 304.5; τὸν αὐχένα Hdt. 2.132; ἔφην’ ἄφαντον φῶς, i.e. fire, S. Ph. 297; λαμπάδας Ar. Ra. 1524 (anap.); φ. θησαυρόν E. El. 565; φ. μηρούς, ἐπιγουνίδα, show by baring, i.e.
uncover…, Od. 18.67, 74; φαίνοισα πρόσωπον ἀλάθεια Pi. N. 5.17; reflect an image in water, τὰ δέ νιν καλὰ κύματα φαίνει Theoc. 6.11; — Med., τὰ τόξα… τοῖσιν Ἀργείοισι φήνασθαι θέλει exhibit them as his own, S. Ph. 944.
make known, reveal, disclose, ἐς τὸ φῶς φανεῖ κακά Id. OT 1229; κακῶν ἔκλυσιν E. IT 898 (lyr., prob.); τὸν μιαρὸν τῷ χρόνῳ ἀποδόντες φῆναι Antipho 4.44.11; ὁδόν τινι Od. 12.334; τὰ ὀνείρατα καὶ τὸν πόρον X. An. 4.3.13, cf. Cyr. 6.4.13, S. OT 725; τοῖς πολεμίοις σύνθημα Din. 3.10, etc. ; φανεῖ… κωκύματα wailings will show forth [the truth of what I say], S. Ant. 1078; with a predic. added, ἡμᾶς σὺ δειλοὺς φανεῖς wilt make us appear…, Id. Aj. 1362; τὸν Λαΐου φόνον φανεῖ δικαίως ὀρθόν Id. OT 853. γόνον Ἑλένῃ φ.
show her a child, i.e.
grant her to bear one, Od. 4.12; φ. παράκοιτίν τινι show (i.e.
give) one a wife, 15.26. of sound, make it clear to the ear, make it ring clear, ἀοιδὴν φαίνειν 8.499; σάλπιγξ… ὑπέρτονον γήρυμα φαινέτω στρατῷ A. Eu. 569.
show forth, display in action, ἀρετήν Od. 8.237; ἀεικείας 20.309; βίην Hes. Th. 689; εὐμαχανίαν Pi. I. 4 (3).2; εὔνοιαν Hdt. 3.36; ὕβριν ib. 127; ὀργάς A. Ch. 326 (lyr.).
set forth, expound, νοήματα Il. 18.295; λόγον Hdt. 1.116; τριφασίας λόγων ὁδούς Id. 1.95; but τὰ λαμπρὰ… φ. ἔπη make them good, S. OC 721.
inform against one, denounce, φανῶ σε (σε φανῶ codd.) τοῖς πρυτάνεσι Ar. Eq. 300 (lyr.), cf. Ach. 824, S. Ant. 325; denounce a thing as contraband, Ar. Ach. 542, 819, al. ; φαίνειν πλοῖον D. 58.9; τὰ φανθέντα articles denounced as contraband, ib. 13; abs., give information, ὁ φήνας ἢ ὁ γραψάμενος IG1². 45.3, cf. 4.24, Isoc. 18.20, X. Cyr. 1.2.14, Phld. Rh. 2.207 S., etc. φαίνειν φρουράν, call up a levy, at Sparta, X. HG 3.2.23, al. ; also φ. θυσίαν proclaim, order a sacrifice, Philod. Scarph. 112; — Pass., πέφαται θνατοῖσι νίκας ὕστερον εὐφροσύνα has been ordained, B. 9.52. abs., give light, shine, φαίνοντες νύκτας… δαιτυμόνεσσι Od. 7.102, cf. 19.25; of the sun, moon, etc., φ. τινί Ar. Nu. 586 (troch.); εἰς ἅπαντα φ. τὸν οὐρανόν Pl. Ti. 39b; ἀλλά, σελάνα, φαῖνε καλόν Theoc. 2.11; οἱ λύχνοι φ. ἧττον Thphr. Ign. 11; cf. φάω ; so ἦρι μὲν φαίνοντι in spring when it shines forth, A. Fr. 304.4 codd. (leg. φανέντι); of the Dioscuri shining in mid-air, E. El. 1234 (anap.); metaph, ἀγανὴ φαίνουσ’ ἐλπίς soft shining hope, A. Ag. 101 (anap., dub.). Φαίνων, οντος, ὁ, the planet Saturn, Arist. Mu. 392a23, Cic. ND 2.20.52, etc. ; Φ. ὁ τοῦ Ἡλίου Eudox. Ars 5.19; acc. -ωνα Placit. 2.15.4. Ep. iter. φάνεσκε appeared, μετὰ πρώτοισι φάνεσκε Il. 11.64; ὑπένερθε δὲ γαῖα φάνεσκε Od. 12.242, cf. 11.587, Hes. Fr. 14.3. pf. 2 πέφηνα is also used intr., S. OC 328, etc. ; less freq. in Prose, Hdt. 9.120, D. 3.22, Plb. 9.13.8. Pass., come to light, appear, φάνεν δέ οἱ εὐρέες ὦμοι, being stripped bare, Od. 18.68, cf. Il. 22.324, Od. 19.39; freq. of fire, shine brightly, πυρὰ φαίνετο Ἰλιόθι πρό Il. 8.561; ἕκαθεν δέ τε φαίνεται αὐγή 2.456; δεινὼ δέ οἱ ὄσσε φάανθεν shone like fire, Il. 1.200; freq. of the rising of heavenly bodies, ἄστρα φαεινὴν ἀμφὶ σελήνην φαίνετ’ ἀριπρεπέα 8.556, cf. Hes. Op. 598; of the first gleam of daybreak, ἦμος δ’ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς Il. 1.477, Od. 2.1, al. ; ἅμ’ ἠοῖ φαινομένηφι at break of day, Il. 9.618, cf. Od. 4.407, al. ; ἀκτὶς ἀελίου, τὸ κάλλιστον… φανὲν… τῶν προτέρων φάος, ἐφάνθης ποτ’ S. Ant. 100 (lyr.); of a rising wind, οὐδέ ποτ’ οὖροι πνείοντες φαίνονθ’ ἁλιαέες Od. 4.361; of a vapour, ἐκ νεφέων ἐρεβεννὴ φ. ἀήρ Il. 5.864. of persons, οἴῳ φαινομένη appearing to him alone, Il. 1.198, cf. Od. 15.517, etc. ; ἐφάνη λὶς εἰς ὁδόν Il. 15.275; οὗπερ κἀφάνης where thou didst first appear, S. OC 77; χρόνιος φανείς Id. Ph. 1446 (anap.); ὁδόν φανῆναι a pregnant expression for ἐλθεῖν ὁδὸν ὥστε φανῆναι, Id. El. 1274 (lyr.); κέλευθον φανείς Aj. 878 (lyr.); πόθεν φαίνῃ· whence come you? Pl. Prt. 309a, X. Mem. 2.8.1; οὐδαμοῦ φ.
is nowhere to be seen, Id. An. 1.10.16.
come into being, φανεὶς δύστηνος born to misery, S. OC 974, cf. 1225 (lyr.); become, ἐκ βασιλέως ἰδιώτην φανῆναι X. An. 7.7.28; δυοῖν ἐφάνη τριήραρχος D. 18.104; to be made out, δοῦλος λόγοισιν… φανείς S. Aj. 1020, cf. 1241. of events, come about, τέλος οὔ πώ τι πέφανται Il. 2.122; φάνη βιότοιο τελευτή 7.104; ἔργον, ἄεθλον, etc., 16.207, Od. 21.106, etc. ; τὸ φανθέν S. Tr. 743; of sayings, to be set forth, λόγος ἀρχαῖος φανείς ib. 1, cf. OT 474 (lyr.), 848.
appear to be so and so, c. inf., δμῳάων ἥ τίς τοι ἀρίστη φαίνεται εἶναι Od. 15.25, cf. 11.336; οὐ γάρ σφιν ἐφαίνετο κέρδιον εἶναι 14.355; τοῦτό μοι θειότατον φαίνεται γενέσθαι Hdt. 7.137; εὖ σὺ λέγειν φαίνει Ar. Nu. 403 (anap.), cf. A. Pr. 319, etc. ; freq. with inf. omitted, οὗ καὶ πρόσθεν ἀρίστη φαίνετο βουλή Il. 9.94, cf. 2.5; ὅς τις φαίνηται ἄριστος Od. 14.106; σμερδαλέος αὐτῇσι φάνη 6.137; ἕρμαιον ἂν ἐφάνη Pl. R. 368d, etc. ; but in Hdt., etc., also c. part., to be manifest; thus, ἐμοὶ σὺ πλουτέειν μέγα φαίνεαι you appear to me to be very rich, Hdt. 1.32; but εὔνοος ἐφαίνετο ἐών he was manifestly well-inclined, Id. 7.173, cf. 175, Th. 1.2; οὐκ ἄκαιρα φαίνεται λέγειν he appears to be speaking…, A. Pr. 1036; but φανέονται λέγοντες οὐδέν it will be manifest that they talk nonsense, Hdt. 3.35; φαίνομαι δύο καθορᾶν εἴδη Pl. Sph. 235d; but οὐκ ἂν φανεῖμεν πήματ’ ἔρξαντες A. Pers. 786; πλαγκτὸς οὖσ’ ἐφαινόμην Id. Ag. 593, cf. Hdt. 9.89, E. Andr. 343; ἐφάνησαν πεπονθότες Pl. Ap. 22c; with part. omitted, πέφανται ἁρματηλάτας σοφός (sc. ὤν) Pi. P. 5.115, cf. N. 6.14; κρατηθεὶς ἡμερώτερος φανεῖ A. Ag. 1632; Κᾶρες ἐφάνησαν (sc. ὄντες) they were seen to be Carians, Th. 1.8; τί φαίνομαι (sc. ὤν) δῆτ’ ; what do I look like? E. Ba. 925; ὡς ἀγαθοὶ… ἐφάνησαν Pl. R. 408a; hence φαίνεσθαι, opp. εἶναι, εἶναι μὲν ὅσπερ εἰμί, φαίνεσθαι δὲ μή E. Fr. 698 (ap. Ar. Ach. 441); στρατηγὸς ἀγαθὸς μὴ ὢν φαίνεσθαι X. Mem. 1.7.3; ὀλίγοι καὶ ὄντες καὶ φαινόμενοι Id. HG 6.5.28. in Philosophy, φαίνομαι (abs.) is sts. used of what appears to the senses, φαίνεται δ’ οὐδὲν is observed, Arist. Ph. 204b35, cf. Cael. 312b30; φ. κατὰ τὴν αἴσθησιν Id. GA 716a31; sts. of what is mentally manifest, Id. EN 1175a29; to be evident, Id. APr. 24b24; esp.
appear to the imagination (cf. φαντασία 2), Pl. Sph. 264b; φ. καὶ μύουσιν ὁράματα Arist. de An. 428a16; φ. δέ τι… οἷον τὰ ἐν τοῖς ὕπνοις ib. a7; distd. from αἰσθάνεσθαι and δοξάζειν, ib. b1; esp. in part. φαινόμενος, η, ον ; appearing in sense experience, τὰ φ. κατὰ τὴν αἴσθησιν Id. Cael. 303a22, al. ; εἴτε τὰ δοκοῦντα πάντα ἐστὶν ἀληθῆ καὶ τὰ φ. Id. Metaph. 1009a8, cf. de An. 404a29 (sg.); τὰ φ.
sense-data, Id. PA 639b8, Epicur. Ep. 1 pp. 9, 10 U., al. ; Astron., τὰ φ. = celestial phenomena, title of a work by Eudoxus, versified by Aratus, Hipparch. 1.1.8, cf. Arist. Cael. 293b27; πρός τινας δόξας αὑτῶν τὰ φ. προσέλκοντες ib. 293a26; generally, τὸ μὴ ἐκ φαινομένων τὸ βλεπόμενον γεγονέναι Ep. Heb. 11.3. mentally apparent, opp. ὄντα τῇ ἀληθείᾳ, Pl. R. 596e, cf. Arist. Top. 100b24, EN 1113a24; τὰ οὖν ἐμοὶ φαινόμενα οὕτω φαίνεται Pl. R. 517b; [νοῦς] τῶν φ. θειότατον Arist. Metaph. 1074b16; τὸ φ. εἰπεῖν to express one΄s opinion, Plu. 2.158c; hence, specious, fallacious, φ. ἐνθυμήματα, opp. ὄντα, Arist. Rh. 1402a28. τὰ φ.
what is to be seen, show, Lib. Or. 30.28. freq. in answers in Plato΄s dialogue, φαίνεται, yes, Prt. 332e, R. 333c, al. ; ὥς γέ μοι φ. Prt. 324d, cf. R. 383a, al. ; [τοῦτο] φῂς εἶναι· Answ. φαίνομαι (sc. λέγειν) X. Mem. 4.2.20. later impers. c. dat. pers. et inf., it seems good, ἐάν σοι φαίνηται Wilcken Chr. 304.11 (iii BC), cf. PCair. Zen. 44.7, 16 (iii BC), etc. ; ὁπότε αὐτῷ φανείη στρατιὰν ἐξάγειν D.H. 2.14, cf. 4.85. joined with δοκέω, εἰ δὴ κακός τε φ. δοκῶ τέ σοι E. Hipp. 1071; δοκοῖμεν ἂν… χείρους φαίνεσθαι Th. 1.122, cf. Pl. Phdr. 269d, Erx. 399c, X. Mem. 2.1.22. οὐδαμοῦ φαίνεσθαι ΄to be nowhere΄, metaph from racing, Pl. Phd. 72c, cf. Grg. 456b, D. 18.310. τὰ φανθέντα, v. supr. A. I. 4.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

fut. φανῶ, aor. ἔφηνα, perf. πέφαγκα, perf. II. intr. πέφηνα, Soph. O.C. 329 ; ep. auch aor.2 φάνεσκε, der intr. Bdtg hat und deshalb zum pass. ἐφάνην gerechnet wird, denn ἔφανον scheint nicht gebildet zu sein, vgl. Porson Eur. 1266 Meineke quaest. Men. p. 416 ; pass. πέφασμαι, πέφανται Il. 2.122, 16.207, πεφήσεται 17.155, inf. πεφάνθαι, Plat.; aor. ἐφάνθην, ep. φαάνθη, φάανθεν = ἐφάνθησαν, Il. 1.200, 17.650 ; aor.2 ἐφάνην, mit der intr. Bdtg, φάνεν, = ἐφάνησαν, Od. 18.68, φανήμεναι, = φανῆναι, Il. 9.240 (vgl. φαείνω, φάω);
ans Licht bringen, sichtbar machen, erscheinen lassen ; εἰς τὸ φῶς φανεῖ κακὰ (ἡ στέγη) Soph. O.R. 1229 ; σελήνη ἡμέραν φαίνουσα Plat. Epin. 978d ; zeigen, kund machen, ἡμῖν μὲν τόδ' ἔφηνε τέρας Ζεύς, Il. 2.324, 318 ; σήματα φαίνων 353, vgl. Od. 3.173, 15.168, und öfter, Zeichen erscheinen lassen ; εἴ τίς μοι ὁδὸν φήνειε νέεσθαι 12.334, ob mir Einer den Weg zeigte ; οἵην ἐπιγουνίδα φαίνει, läßt er sehen, macht er durch Entüllung sichtbar, entüllt er, 18.74 ; Ἑλένῃ δὲ θεοὶ γόνον οὐκέτ' ἔφαινον 4.12, sie ließen ein Kind ans Licht kommen, geboren werden ; εἰσόκε τοι φήνωσι θεοὶ κυδρὴν παράκοιτιν 15.26, bis sie dir eine Gemahlin zuweisen ; φαίνων ὀπώραν Pind. N. 5.6 ; φόνον Soph. O.R. 853 ; ού φανῶ τοὐμὸν γένος 1059 ; ἵνα φανεῖς, ὁποῖος ὢν ἀνὴρ ἐμὸς καλεῖ Trach. 1148 ; auch med., τὰ τόξα ἔχει καὶ τοῖσιν Ἀργείοισι φήνασθαι θέλει Phil. 932 ; θησαυρὸν ὃν φαίνει θεός Eur. El. 565 ; φανεῖ κακῶν ἔκλυσιν I.T. 899 ; u. in Prosa : αὐχένα Her. 2.131 ; Plat. Theaet. 200e ; τοῖς φήνασι θεοῖς τὰ ὀνείρατα καὶ τὸν πόρον Xen. An. 4.3.13 ; vgl. Arr. An. 2.3 ; auch τὰ ὅπλα πρὸς τοὺς πολεμίους, Xen. Hell. 4.5.18 ; s. auch φρουρά. – Den Ohren vernehmbar machen, ertönen lassen, ἀοιδὴν φαίνειν Od. 8.499, wie σάλπιγξ ὑπέρτονον γήρυμα φαινέτω στρατῷ Aesch. Eum. 541 ; vgl. Soph. Ant. 1065. – Uebh. an den Tag legen, bezeigen, beweisen, νοήματα, Gedanken an den Tag legen, Il. 18.295, ἀρετήν, seine Tüchtigkeit beweisen, Od. 8.237 ; μή τις ἀεικείας φαινέτω 20.309, Niemand bezeige sich ungebührlich ; so auch βίην Hes. Th. 689 ; ἔφανας εὐμαχανίαν Pind. I. 3.20 ; εὔνοιαν, Wohlwollen bezeigen, Her. 3.36 ; ὕβριν 3.127 ; ὀργάς Aesch. Ch. 323. – Dah. klar machen, auseinandersetzen, erklären, λόγον Her. 1.116, 118 ; auch λόγων ὁδούς, 1.75, φανῶ δέ σοι σημεῖα τῶνδε σύντομα Soph. O.R. 710. – Vor Gericht anzeigen, anklagen, zunächst als verbotene Ware angeben, τὰ χοιρίδια τοίνυν ἐγὼ φανῶ ταδὶ πολέμια καὶ σέ Ar. Ach. 819 ; τίς ὁ φαίνων σ' ἐστίν ; 824 ff., φανῶ σε τοῖς πρυτάνεσιν Eq. 300 ; Xen. Cyr. 1.2.14 ; Dem. 58.6 u. sonst bei den Rednern.
Pass. an den Tag kommen, sichtbar werden, erscheinen, sich zeigen, sehen lassen ; μνηστῆρσι φαίνεται Od. 15.517 ; κίονες φαίνοντ' ὀφθαλμοῖς ὡσεὶ πυρὸς αἰθομένοιο 19.39 ; φαίνεται αὐγή Il. 2.456 ; bes. vom Erscheinen od. Aufgehen der Himmelslichter, ἄστρα φαίνετο 8.556 ; Hes. O. 600 ; bes. vom ersten Erscheinen des Morgenrots in dem oft vorkommenden Verse ἦμος δ' ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς, als Eos erschienen war ; ἅμα ἠοῖ φαινομένηφιν, mit der erscheinenden Morgenröte, mit Tagesanbruch, Il. 9.618, Od. 4.407, 6.81 u. sonst ; von einem sich erhebenden Winde, οὐδέ ποτ' οὖροι πνείοντες φαίνοντο 4.361. Bei Sp. sind φαινόμενα die Erscheinungen am Himmel, die auf- und untergehenden Gestirne, welche sich am äußern Horizonte zeigen, Arat. – Durch Entblößung sichtbar werden, Il. 22.324, Od. 18.68 ; und so πᾶσ' ἔντοσθε φάνεσκε, ὑπένερθε δὲ γαῖα φάνεσκε 12.241, 242, wie γαῖα μέλαινα φάνεσκε 11.587, u. μετὰ πρώτοισι φάνεσκε, er zeigte sich unter den Ersten, Il. 11.64 ; so Tragg. u. in Prosa. – C. inf., zu sein scheinen, πῶς ὔμμιν ἀνὴρ ὅδε φαίνεται εἶναι εἶδός τε μέγεθός τε ; Od. 11.336 ; δμωάων, ἥτις τοι ἀρίστη φαίνεται εἶναι 15.25 ; οὐ γάρ σφιν ἐφαίνετο κέρδιον εἶναι 14.355 ; – c. partic., erscheinen als Einer, welcher …, Ἄρης ἐφαίνετο ἰὼν εἰς οὐρανόν Il. 5.867 (wie ὅστις φαίνηται ἄριστος, wer als der Beste erscheint, Od. l. 14.106, ἥδε δέ οἱ κατὰ θυμὸν ἀρίστη φαίνετο βουλή Il. 2.5 u. öfter); u. so bei Her. u. den Att. zur Bezeichnung des Einleuchtenden, Offenbaren, Gewissen, φαίνεται ὁ νόμος ἡμᾶς βλάπτων, es ist offenbar, daß das Gesetz uns gefährdet, während φαίνεται ὁ νόμος ἡμᾶς βλάψειν heißt es hat den Anschein, scheint, daß das Gesetz uns gefährden werde, Dem. Lept. 35, vgl. Wolf zu der Stelle p. 259 ; εὖ ποιεῦντες φαίνεσθε, zeigt euch als Wohlthäter, Her. 9.89 ; νῦν τις ὑμέων εὖ ποιήσας φανήτω 6.9 ; φανείη ἐών Pind. N. 4.30 ; πέφανται σοφός P. 5.107, πέφανται κυναγέτας N. 6.13 ; πρὶν ἂν θεῶν τις διάδοχος τῶν σῶν πόνων φανῇ Aesch. Prom. 1030, u. öfter ; οὐκ ἂν φανεῖμεν πήματ' ἔρξαντες τόσα Pers. 772 ; Ag. 579 ; dagegen ἡμῖν μὲν Ἑρμῆς οὐκ ἄκαιρα φαίνεται λέγειν Prom. 1038, vgl. 217, 317 ; ὅστις πέφασμαι φύς τ' ἀφ' ὧν οὐ χρῆν Soph. O.R. 1184 ; εἰ φανήσομαι τάχα κακὸν μέγ' ἐκπράξασα Trach. 663 ; Ant. 158 ; φαίνεται ὀρθῶς ἐμοί Ar. Eccl. 875 ; τὴν νύκτα φαίνεται πῦρ ἀναδιδοῦσα πολύ Thuc. 3.88 ; καὶ νῦν φαίνομαι δύο καθορᾶν εἴδη Plat. Soph. 235d ; τὸν σοφιστὴν ὅ τί ποτέ ἐστι φαίνει ἀγνοῶν Prot. 313c ; Lach. 186b u. öfter ; ἐὰν μὲν ἐγὼ φαίνωμαι ἀδικῶν, wenn es sich ergibt, daß ich Unrecht getan habe, Xen. An. 5.7.5 ; u. c. inf., 2.3.13, Cyr. 2.2.1. – Dah. es uns oft als bloße Umschreibung von εἶναι erscheint, φαίνομαι ψευδής, ich erscheine als ein Lügner, = ψεύδομαι, Xen. Cyr. 5.2.4 und sonst. – Λόγος φαινόμενος, eine deutliche Rede ; τὸ φαινόμενον, das Einleuchtende, Offenbare, Augenscheinliche, aber auch das was uns scheint oder dünkt, im Ggstz dessen, was ist, οὕτω καὶ νῦν τοῖς ἐκ τοῦ λόγου φαινομένοις προσθέσθαι Dem. 18.227 ; ἁπλοῦς λόγος καὶ φαινόμενος Pol. 17.1.12, vgl. 17.14.5 ; λέγειν τὸ φαινόμενον 5.41.6, u. öfter. – So im Antworten φαίνεται = ja, so ist es, Plat. Prot. 333e u. öfter. – Οὐδαμοῦ φανῆναι, nirgends erscheinen, d.i. für Nichts geachtet werden, Gorg. 456c, Phaed. 72b. – Der aor. med. φήνασθαι = sich, oder als das Seinige zeigen, angeben, Soph. Phil. 944. – Eigtl. pass. gezeigt, angezeigt werden, bes. vor Gericht, wozu bei den Att. immer der aor. I. ἐφάνθην gehört, der bei Hom. stets in der Bdtg des aor.2 gebraucht wird, wie Dem. 58.13. – Absolut, φαίνειν τινί, Jem. leuchten, ihm Licht vortragen, Od. 7.102, 19.25 ; – so vom Monde, von den Sternen u. anderm Lichte, scheinen, leuchten, Plat. Tim. 34b, Theocr. 2.11 ; bes. heißt der Planet Saturn ὁ φαίνων. – Uebh. = φαίνομαι, Seidler Eur. El. 1321, φαίνουσί τινες δαίμονες, obgleich Wunderl. obs. crit. p. 99 diesen Gebrauch bestreitet.
[Im fut. φανῶ scheint die erste Silbe zuweilen lang gebraucht zu sein, Ar. Eccl. 300 ; vgl. Apoll.Dysc. adv. p. 600.28 u. L. Dind. Eur. Bacch. 528.]
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

φαίνω
[in LXX for אוֹר hi., רָאָה ni., etc. ;]
__I. Act.,
__1. to bring to light, cause to appear (so most freq. in cl.).
__2. Absol., to give light, shine (Hom., Plat., al.): Jhn.1:5 5:35, 2Pe.1:19, 1Jn.2:8, Rev.1:16 8:12 18:23 21:23.
__II. Pass., to come to light, appear, be manifest: Mat.2:7 13:26 24:27, 30, Luk.9:8, Php.2:15, Heb.11:3, 1Pe.4:18' (LXX) ; opp. to ἀφανίζεσθαι, Jhn.4:14; with dative of person(s) (Bl. § 54, 4), Mat.1:20 2:13, 19 Mrk.16:9; with nom. pred., Mat.23:27-28, Rom.7:13, 2Co.13:7; id. with dative of person(s), Mat.6:5, 16 6:18 (before nom. ptcp., but not as in cl.; see Bl., § 73, 4); impers., Mat.9:33; of the mind and judgment (= δοκεῖ, which see), Mrk.14:64 (cf. I Est.2:21), Luk.24:11.†
SYN.: see: δοκέω (AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory