α, ον [φῐ]
   I act. :
      1 qui a des sentiments d’amitié, d’où amical, ami, en parl. de choses : φ. λόγοι, HDT. 7, 163, paroles amies ; φ. γνῶμαι, HDT. 9, 4, sentiments ou manière de voir d’ami ; φρενὸς ἐκ φιλίας, ESCHL. Ag. 1470, d’un cœur ami ; φ. ἔθνη, XÉN. An. 1, 3, 14, peuples amis ; χώρα φιλία, XÉN. An. 5, 1, 1 ; ou γῆ φιλία, XÉN. Hell. 4, 8, 2 ; ou subst. ἡ φιλία (s.-e. χώρα ou γῆ) XÉN. An. 5, 5, 3 ; 7, 3, 13 ; DÉM. 18, 301, pays ami ; avec un dat. ami de, bienveillant pour, etc. ; THC. 2, 86 ; XÉN. An. 5, 7, 13 ; PLAT. Pol. 306 c ; EUR. Tr. 849, H.f. 751, etc. ;
      2 qui concerne les amis ou un ami, d’ami, XÉN. Hipp. 4, 15 ; An. 5, 7, 13 ; Cyr. 5, 3, 23, etc. ; πρεσϐείας φιλίας καὶ πολεμίας, XÉN. Lac. 13, 10, ambassades aux amis et aux ennemis ;
      3 qui provient d’un ami : φίλια δῶρα, PD. O. 1, 119, présents d’amitié ; particul. en parl. de divinités, LUC. Tox. 7 ; HLD. 6, 2, etc. ; particul. en parl. de Zeus, PLAT. Phædr. 234 e ; PLUT. Arist. 54, etc. ; LUC. Rh. præc. 4 ; abs. ὁ φίλιος, PLAT. Gorg. 500 e, 519 e, 1 Alc. 109 d ; LUC. Tox. 11, etc. Zeus le dieu bienveillant ou protecteur ; en parl. d’autres divinités (Éros, ARISTÉN. 2, 14 ; Aphrodite, ANTH. 5, 11 ; la nuit, ESCHL. Ag. 355, etc.) ;
   II pass. aimé, cher, précieux, ESCHL. Suppl. 533, etc. ; SOPH. El. 226, etc.

• Cp. φιλιώτερος, HDT. 7, 151.

➳ Fém. poét. φίλιος, EUR. El. 634 ; ARSTT. fr. 625.

Étym. φίλος.

α, ον, also ος, ον E. Hel. 629 (lyr.), Arist. Fr. 675.13 (lyr.); (< φίλος); Act., friendly, ὕμνος, ἔπη, Pi. P. 1.60, 4.29; λόγοι, γνῶμαι, Hdt. 7.163, 9.4; φρήν, ὄμματα, A. Ag. 1491 (anap.), Ch. 810 (lyr.); χείρ S. OC 201 (lyr.), E. l.c. (lyr.); c. dat., friendly to…, φ. βροτοῖς φέγγος E. Tr. 849 (lyr.); esp. opp. πολέμιος, friendly, [ἡγεῖσθαι] τοὺς αὐτοὺς πολεμίους καὶ φ. IG1². 116.13; φ. πόλις, etc., Th. 5.44, etc. ; Ῥίον φ. τοῖς Ἀθηναίοις Id. 2.86; φ. τοῖς συμμάχοις X. Cyr. 6.1.19; οὐδεμίαν πόλιν Ἄργεος φιλιωτέρην Hdt. 7.151; φ. τριήρης a friendly ship, i.e. one belonging to a friendly power, Th. 4.120; (for 8.102, v. ἐπίπλοος)· πρεσβεῖαι φ. καὶ πολέμιαι to friends and foes, X. Lac. 13.10; πολλῶν… φιλίων καὶ πολεμίων ναυαγίων wrecks of many ships both of friends and enemies, Lys. 2.38; ἡ φιλία (sc. γῆ, χώρα) friendly country, opp. ἡ πολεμία, X. Cyr. 1.6.9, An. 5.55.3, D. 18.301; τὰ φίλια, ἀναχωρίζειν τὰ φ.
property of friends, X. Eq. Mag. 7.6; τισὶ φ. ἦν πρός τινας friendship, Hdt. 3.49 (v.l. φίλα); for φίλια τέμνειν τινί, v. τέμνω II. 2; Comp. φιλιώτερος Id. 7.151. Ζεὺς φ., Ζεύς as god of friendship (his temple at Megalopolis, Paus. 8.3.14), Diod.Com. 2.5, 20; πρὸς Διὸς φιλίου Pl. Phdr. 234e; μαρτύρομαι τὸν φίλιον… Δία Men. 54; in familiar language without Ζεύς, ναὶ τὸν φίλιον Ar. Ach. 730; νὴ τὸν φ. Pherecr. 96 (lyr.); πρὸς φιλίου Pl. Grg. 500b, 519e, Euthphr. 6b; μὰ τὸν φ. τὸν ἐμόν τε καὶ σόν Id. Alc. 1.109d; τὸν σὸν λιποῦσα φ. E. Andr. 603; — of other divinities, φ. δαίμονες Luc. Tox. 7; οἱ φ. θεοί Aristaenet. 2.14; kindly, gracious, Κύπρι φ. AP 5.10; ὦ Ζεῦ βασιλεῦ καὶ νὺξ φιλία A. Ag. 355 (anap.). Pass., beloved, dear, of persons and things, γυνή Id. Supp. 533 (lyr.); δμωΐδες Ch. 719 (anap.); ὦ φ. γενέθλα S. El. 226 (lyr.); φ. ἄλοχος E. Alc. 876 (lyr.), 917 (anap.); βρέφη Id. Tr. 557 (lyr.). Adv. -ίως Th. 3.65, X. Cyr. 6.3.13, Pl. Lg. 768e.

bei den Att. häufig auch 2 Endgn, freundschaftlich, freundlich gesinnt, befreundet ; ὦ Νὺξ φιλία Aesch. Ag. 346 ; φιλίοις ὄμμασι Ch. 798 ; ὕμνος Pind. P. 1.60 ; ἔπη P. 4.29 ; δῶρα Ol. 1.75 ; ὦ φιλία γενέθλα Soph. El. 219 ; ἄλοχος Eur. Alc. 879 ; βρέφη Troad. 557, was auch geliebt übersetzt werden kann ; Beiname des Zeus, Ar. Ach. 695, wie εἰπὲ πρὸς Διὸς φιλίου Plat. Phaedr. 234e, u. öfter Zeus, der Beschützer der Freundschaft ; auch ohne den Zusatz Ζεύς, Pherecrat. bei Poll. 2.127 ; vgl. εἰπὲ πρὸς φιλίου Plat. Gorg. 519e, Euthyphr. 6b u. Ruhnk. zu Tim. p. 193 ; πόλις φιλιωτέρη, Her. 7.151 ; λόγοι 7.163, 8.106 ; γνῶμαι 9.4 ; bes. Ggstz von πολέμιος, es im Kriege mit Einem haltend, ἠρέμα παρασκοπῶν καὶ τοὺς φιλίους καὶ τοὺς πολεμίους Plat. Symp. 221b, wie Pol. 16.19.3 u. sonst ; dah. ἡ φιλία, mit u. ohne χώρα, Freundesland, im Ggstz von ἡ πολεμία, Xen. Cyr. 4.5.13, wie φρούριον 5.3.23 ; πάντα ἀλλήλοις τά γε τῆς ἀρετῆς μόρια λέγεταί που φίλια Plat. Polit. 306c ; τὰ χρήματα μὴ φίλια εἶναι, für feindlich, dah. für gute Prise erklären, Dem. 24.12 ; Sp.
• Adv.; φιλίως εἴρηκας Plat. Legg. III.698d ; Folgde.