GRC

τρέπω

download
JSON

Bailly

'(f. τρέψω, ao.1 ἔτρεψα, ao.2 ἔτραπον, pf.2 τέτροφα ou τέτραφα ; pass. ao.1 ἐτρέφθην, ao.2 ἐτράπην, pf. τέτραμμαι) :
   I tr. : tourner, càd. :
      1 tourner, diriger : ἐς ποταμὸν φλόγα, IL. 21, 349, tourner la flamme vers le fleuve ; βέλος εἰς ἐχθρούς, ESCHL. Sept. 255, tourner son trait vers ses ennemis ; τὰς λόγχας κάτω ἐς τὴν γῆν, HDT. 7, 40, tourner les lances la pointe vers la terre ; πρὸς ἠέλιον κεφαλήν, OD. 13, 29, tourner la tête vers le soleil ; τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐπί τι, PLAT. Rsp. 508 c, tourner les yeux vers qqe ch. ; πρὸς ὄρος μῆλα, OD. 9, 315, mener paître les troupeaux vers la montagne ; ἐπ' ἐχθροῖς χεῖρα, SOPH. Aj. 772, tourner sa main contre ses ennemis ; πάντων ὁμόσε στόματα, IL. 12, 24, tourner dans la même direction l’embouchure de tous (les fleuves) ; βέλος ἄλλῃ, IL. 5, 187, tourner un trait dans une autre direction ; au pass. être tourné vers, avec ἀνά et l’acc. IL. 19, 212 ; εἰς τὸ πεδίον, HDT. 9, 56, se diriger dans la plaine ; ἐς γῆν, THC. 5, 110, se diriger vers un pays ; ἐπὶ Ἀθηνέων, HDT. 5, 57, se diriger vers le territoire d’Athènes ; en parl. de lieux, être tourné ou dirigé, avec πρός et l’acc. OD. 12, 81 ; HDT. 1, 148 ; THC. 2, 15 ; XÉN. An. 3, 5, 15, etc. ; avec εἰς et l’acc. POL. 1, 42, 6, etc. ; fig. τρέπειν διάνοιαν ἄλλοσε, PLAT. Rsp. 393 a, tourner la pensée de qqn dans une autre direction ; θυμὸν εἰς ἔργον, HÉS. O. 313, tourner son esprit vers le travail ; τὴν ὀργὴν εἴς τινα, DÉM. 103, 25, tourner sa colère sur qqn ; βλασφημίαν εἰς κεφαλήν τινι, DÉM. 1488 fin, tourner sa malédiction sur la tête de qqn ; αἰτίαν εἴς τινα, IS. 73, 37, rejeter une accusation sur qqn ;
      2 faire tourner, faire évoluer dans un autre sens, acc. ESCHL. Ag. 1328 ; au pass. ἥλιος ἐπειδὰν τράπηται, XÉN. Mem. 4, 3, 8, après que le soleil s’est tourné (en hiver) ; abs. faire se retourner, faire tourner le dos : ἐς φυγὴν τρ. XÉN. An. 1, 8, 24 ; τρέπειν φυγάδε, IL. 8, 157 ; ou simpl. τρέπειν, IL. 15, 261 ; HDT. 1, 63 ; 4, 128 ; THC. 1, 62 ; 4, 25 et 33, etc. mettre en fuite ; au pass. τρ. φυγᾷ, ESCHL. Sept. 955 ; ἐς φυγὴν τρ. HDT. 8, 91, etc. être mis en fuite, s’enfuir ; abs. ESCHL. Pers. 1027 ; XÉN. An. 5, 4, 23, etc. ;
      3 détourner, écarter, éloigner, acc. IL. 8, 451 ; ἀπό τινος, IL. 22, 16, éloigner de qqe ch. (d’un mur) ; d’où abs. préserver, IL. 4, 381 ;
      4 changer, transformer, altérer, dénaturer : χρώματα, PLUT. M. 681 e, des couleurs ; τρέπεται χρώς, IL. 13, 279, 284 ; 17, 733 ; OD. 21, 412 ; HÉS. O. 414, la couleur changé ; οἶνος τρέπεται, PLUT. Crass. 11 ; SEXT. P. 1, 41, le vin tourne ; fig. τρέπειν φρένας, IL. 6, 61 ; τὰς γνώμας, XÉN. An. 3, 1, 41, changer les sentiments, les résolutions ; au pass. être changé, être transformé, en parl. des sentiments, des dispositions, IL. 10, 45 ; 17, 546 ; OD. 3, 147 ; 7, 263 ; HDT. 6, 18 ; τετραμμένος, HDT. 9, 34 ; THC. 4, 106, dont les sentiments sont changés ; avec un inf. être converti à la pensée de, OD. 4, 260 ;
   II intr. tourner le dos : φυγάδε, IL. 16, 656, pour s’enfuir ;

Moy. (f. τρέψομαι, ao.1 ἐτρεψάμην, ao.2 ἐτραπόμην) :
   I tr. :
      1 faire tourner, diriger, conduire : τινα ἐπί τι, PLAT. Euthyd. 203 c, qqn vers qqe ch. ;
      2 faire se retourner, mettre en fuite, d’ord. à l’ao.1, HDT. 7, 225 ; THC. 7, 78 ; XÉN. An. 5, 4, 16, etc. ; fig. faire changer d’avis, acc. PLUT. M. 71 e, Pomp. 62, etc. ;
   II intr. :
      1 se tourner, se diriger, avec ἐς et l’acc. HDT. 2, 3 : τρέπεσθαι ὁδόν, HDT. 9, 69 ; THC. 5, 10, 10 ; XÉN. Mem. 2, 1, 21, se diriger par un chemin, prendre un chemin ; τρ. πρός τινα, XÉN. An. 4, 5, 30, se diriger vers qqn, aller visiter qqn ; ἀμηχανεῖν ὅποι τράποιντο, ESCHL. Pers. 459, ne savoir de quel côté se tourner ; τρέπεσθαι πρὸς τὴν ἀμείνω (s.-e. ὁδόν) HDT. se tourner vers le bon chemin, prendre le meilleur parti ; fig. τρέπεσθαι ἐπὶ ἔργα, IL. 3, 422 ; 23, 53 ; XÉN. Cyr. 2, 1, 21 ; ou εἰς ἔργον, A.RH. 1, 363, se mettre à l’œuvre ; ἐπὶ γεωργίας, PLAT. Leg. 680 e, s’adonner à l’agriculture ; ἐφ' ἁρπαγήν, XÉN. An. 7, 1, 18, se mettre à piller ; εἰς ὀρχηστὺν καὶ ἀοιδήν, OD. 1, 422, se tourner vers la danse et le chant ; ἔς τι ἐρρωμένως, XÉN. Hier. 9, 7, se mettre à qqe ch. avec zèle ; πρὸς λῃστείαν, THC. 1, 5 ; ἐπὶ λῃστείαν, STR. 193, s’adonner au brigandage ; au pf. se trouver tourné vers, avoir une tendance vers : ἐπὶ τὴν εἰρήνην, XÉN. Hell. 4, 4, 2, se tourner vers la paix, soupirer après la paix ; πρὸς πότον, PLAT. Conv. 176 a, etc. avoir du penchant pour la boisson ; πρός τινα, PLAT. Conv. 191 e, avoir du penchant pour qqn ; ἐπὶ πολλὰ λέγοντας, THC. 5, 88, avoir du goût pour ceux qui parlent beaucoup ; avec un inf. s’appliquer à, THC. 2, 65 ;
      2 à l’ao.2 tourner le dos, s’enfuir, HDT. 1, 80, etc. ; THC. 4, 54 ; XÉN. An. 5, 4, 24.

Act. prés. ion. τράπω, HDT. 2, 92 ; impf. 3 sg. poét. τρέπε, OD. 13, 29 ; impf. ion. itér. 3 sg. τράπεσκε (var. τρέπεσκε) HDT. 4, 128 ; ao.1 part. dor. τρέψαις, PD. P. 3, 35 ; ao.2, 3 sg. poet. τράπε, IL. 5, 676 ; sbj. 1 pl. poét. τραπείομεν, OD. 8, 292 ; pf. τέτραφα [ᾰφ] DIN. 1, 108 ; cf. 3, 4 ; DÉM. 18, 296 (var. τέτροφα). Pass. ao.1 ion. inf. τραφθῆναι, OD. 15, 80 ; part. τραφθείς, HDT. 4, 12 ; 9, 56. Moy. ao.2 ind. 3 sg. poét. τράπετο, OD. 17, 73, etc. ; τραπεθ', OD. 8, 294, etc. ; pf. 3 pl. ion. τετράφαται [φᾰ] THGN. 42 ; pl.q.pf. 3 pl. ion. τετράφατο, IL. 10, 189.

Étym. R. indo-europ. *trep-, tourner ; cf. τροπή, τρόπος, sscr. trapate « a honte, est embarrassé », cf. ἐντρέπω.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Il. 8.399, etc. ; fut. τρέψω 15.261, etc. ; aor.1 ἔτρεψα 18.469, etc., Ep. τρέψα 16.645; besides aor.1 Hom. has aor.2 ἔτραπον, Od. 4.294, al., also Pi. O. 10 (11).15 (sts. also intr., v. περιτρέπω ΙΙ and perh. Il. 16.657, cf. ΙΙΙ fin.); Aeol. aor. ἔτροπον, v. ἀνατρέπω ; pf. τέτροφα Ar. Nu. 858, Anaxandr. 51, (ἀνα-) S. Tr. 1009 (lyr.), And. 1.131; later τέτραφα Din. 1.108, (ἀνα-) ib. 30, D. 18.296 (cod. S), Aeschin. 1.190, 3.158 (but cf. Wackernagel Studien zum griech. Perf. 15); ἐπιτέτραφα Plb. 30.6.6 ; — Med., fut. τρέψομαι Hdt. 1.97, Hp. Prog. 20, E. Hipp. 1066, etc. ; aor. ἐτρεψάμην Od. 1.422, E. Heracl. 842; also aor.2 ἐτραπόμην Il. 16.594, Hdt. 2.3, al. (used also in pass. sense, (ἀν-) Il. 6.64, 14.447, and once in Att., (ἀν-) Pl. Cra. 395d); imper. τραποῦ Ar. Ra. 1248; pf. (v. infr.); — Pass., fut. τραπήσομαι Plu. Nic. 21, etc. ; also τετράψομαι Ph. 1.220, (ἐπι-) Pisistr. ap. D.L. 1.54; aor. ἐτρέφθην Hom. Epigr. 14.7, once in Trag., E. El. 1046 (v. ἐπιτρέπω); Ion. τραφθῆναι Od. 15.80, cf. Hdt. 4.12; aor.2 ἐτράπην [α] A. Pers. 1029 (lyr.), Ar. Ec. 416, etc. ; ἐτρέπην (ἐν-) UPZ 5.24 (ii BC); pf. τέτραμμαι Pl. R. 519b; 3 pl. τετράφαται Thgn. 42, cf. Il. 2.25 (ἐπι-); 3 sg. imper. τετράφθω 12.273; part. τετραμμένος 19.212, etc. ; plpf., Ep. 3 sg. τέτραπτο Od. 4.260; 3 pl. τετράφατο Il. 10.189. — From the aor.2 has been formed the pres. ἐπιτραπέουσι, ib. 421; cf. τραπητέον. — The Ion. forms used by Hdt. are pres. Pass. τράπονται 6.33, al. ; 3 sg. impf. τρέπεσκε 4.128; aor. Pass. τραφθείς 9.56; but fut. ἐπιτράψομαι is f.l. in 3.155, and in the pres. Act. and Pass. codd. vary (both forms in codd. of 2.92 (Act.), τρέπεται 1.117, τράπεται 4.60); — Dor. forms, τράπω EM 114.19; fut. ἐπιτραψῶ Schwyzer 198.21 (Crete) : — turn or direct towards a thing, Hom., etc. ; mostly folld. by a Prep., τ. [φύσας] ἐς πῦρ Il. 18.469; ἐς ποταμὸν φλόγα 21.349; εἰς εὐνὴν τράπεθ’ ἥμεας show us to bed, Od. 4.294 (perh. with a punning reference to ταρπώμεθα in next line); λέκτρονδε τραπείομεν εὐνηθέντες 8.292 (as though τραπείομεν in Il. 3.441 belonged to τρέπω and not to τέρπω· unless there is a pause after λέκτρονδε)· θυμὸν εἰς ἔργον τ. Hes. Op. 316; εἰς ἐχθροὺς βέλος A. Th. 255; πόλεις ἐς ὕβριν Th. 3.39; τὸν ἄνθρωπον… εἰς ἀθυμίαν D. 23.194; πρὸς ἠέλιον κεφαλήν Od. 13.29; πρὸς ὄρος πίονα μῆλα 9.315; πρὸς εὐφροσύναν ἦτορ Pi. I. 3.10; τὰς γνώμας πρὸς χρηματισμόν Pl. Ep. 355b; also ἐπ’ ἐμπορίην θυμόν Hes. Op. 646, cf. Pl. Phdr. 257b, R. 508c; δᾶμον ἐς ἡσυχίαν Pi. P. 1.70; ἐπ’ ἐχθροῖς χεῖρα S. Aj. 772; κατὰ πληθὺν τ. θυμόν Il. 5.676; ἀντίον Ζεφύρου πρόσωπον Hes. Op. 594; with Advbs., πάντων ὁμόσε στόματ’ ἔτραπε Il. 12.24; οὐκ οἶδ’ ὅποι χρὴ… τ. ἔπος S. Ph. 897; ἐνταῦθα σὴν φρένα E. IT 1322; τὴν διάνοιαν ἄλλοσε Pl. R. 393a; ἐκεῖσε τ. τὰς ἡδονάς Id. Lg. 643c; ἐπὶ τὴν θεραπείαν τὸν λόγον Sor. 2.23; c. inf., σέ… ἔτραπε… ὀργὰ παρφάμεν led thee to speak crookedly, Pi. P. 9.43; — also in Med., τραπέσθαι τινὰ ἐπί τι Pl. Euthd. 303c, cf. Chrm. 156c; — Pass., κεῖται ἀνὰ πρόθυρον τετραμμένος Il. 19.212.
2. Pass. and Med., turn one΄s steps, turn in a certain direction, τραφθῆναι ἀν’ Ἑλλάδα Od. 15.80; τραφθέντες ἐς τὸ πεδίον Hdt. 9.56; ἐς Θήβας ἐτραπόμην Id. 2.3; ἐπὶ Προκόννησον, ἐπ’ Ἀθηνέων, Id 6.33, 5.57; with Advbs., ἀμηχανεῖν ὅποι τράποιντο which way to turn, A. Pers. 459; ἀμηχανῶ… ὅπᾳ τράπωμαι Id. Ag. 1532 (lyr.); πᾷ τις τράποιτ’ ἄν· Id. Ch. 409 (lyr.); ποῖ τρέψομαι· E. Hipp. 1066, cf. X. An. 3.5.13; ποῖ χρὴ τραπέσθαι· Lys. 29.2; c. acc. cogn., τραπέσθαι ὁδόν take a course, Hdt. 1.11, cf. 9.69, Pl. Sph. 242b; πολλὰς ὁδοὺς τραπόμενοι κατὰ ὄρη Th. 5.10; ἐτρέφθην ἥνπερ ἦν πορεύσιμον E. El. 1046.
3. in Pass. and Med. also, turn or betake oneself, εἰς ὀρχηστύν, εἰς ἀοιδήν, Od. 1.422, 18.305; ἐπὶ ἔργα Il. 3.422, etc. ; ἐπ’ ἀναιδείην Hom Epigr. 14.7; ἐπὶ σωφροσύνην Thgn. 379; ἐπὶ ψευδέα ὁδόν Hdt. 1.117; ἐπὶ φροντίδας E. IA 646; ἐφ’ ἁρπαγήν Th. 4.104; ἐπ’ εἰρήνην X. HG 4.44.2; ἐς τὸ μαίνεσθαι S. OC 1537; ἐς ἀλκήν Th. 2.84; εἰς ἁρπαγὴν ἐπὶ τὰς οἰκίας X. HG 6.5.30; κατὰ θέαν τετραμμένοι Th. 5.9; πρὸς ἀλκήν Hdt. 3.78; πρὸς τὸ κέρδιον τραπείς S. Aj. 743; πρὸς λῃστείαν Th. 1.5; πρὸς ἄριστον τετρ. Hdt. 1.63; πρὸς τὸν πότον Pl. Smp. 176a, etc. ; also τ. πρός τινα betake oneself, have recourse to him, Cratin. 152, X. An. 4.5.30, Pl. Prt. 339e; ἐφ’ ἱκετείαν τ. τῶν διωκόντων Id. Ap. 39a.
4. Pass. and Med., of places, to be turned or look in a certain direction, πρὸς ζόφον Od. 12.81; πρὸς ἄρκτον, πρὸς νότον, etc., Hdt. 1.148, Th. 2.15, etc. ; also πρὸς τοῦ Τμώλου Hdt. 1.84; ἄντ’ ἠελίου τετρ. straight towards, Hes. Op. 727.
II. turn, i.e.
turn round or about, πάλιν τρέπειν turn back, ἵππους Il. 8.432; τινα ib. 399; ὄσσε, δόρυ, 21.415, 20.439; τὰ καλὰ τ. ἔξω turn the best side outmost, show the best side (of a garment), Pi. P. 3.83; — Pass., πάλιν ἐτράπετ’ Il. 21.468; μή τις ὀπίσσω τετράφθω 12.273; c. gen., turn from…, υἷος 18.138; ἐτράπετ’ αἰχμή the point bent back, like ἀνεγνάμφθη, 11.237; of the sun having passed the meridian, πόστην ἥλιος τέτραπται· Ar. Fr. 163, cf. Antig. Mir. 60; also of the solstice, ἐπειδὰν ἐν χειμῶνι τράπηται [ὁ ἥλιος] (v. τροπή 1) X. Mem. 4.3.8, cf. Pl. Lg. 915d; τραπείσης τῆς ὥρας Arist. HA 628b26; — intr. in Act., περὶ δ’ ἔτραπον ὧραι, v. περιτρέπω II.
2. τ. τι εἴς τινα turn upon another΄s head, τ. τὴν αἰτίαν, τὴν ὀργὴν εἴς τινα, Is. 8.41, D. 8.57; freq. in imprecations, ἐς κεφαλὴν τράποιτ’ ἐμοί on my head be it! Ar. Ach. 833, cf. Hdt. 2.39; εἰς σεαυτὸν τρεπέσθω on your head be it! IG 4.444 (Phlius); ἦ κἀπ’ ἐμοὶ τρέποιτ’ ἂν αἰτίας τέλος· A. Eu. 434; κατὰ σεαυτόν νυν τρέπου keep your ills to yourself, Ar. Ach. 1019, Nu. 1263; πρὸς ὑμᾶς αὐτοὺς τρέψεσθε Lys. 8.19.
3. alter, change, φρένας Il. 6.61; τὰς γνώμας X. An. 3.1.41; [τὸ χρῶμα] Sor. 1.35; [τὸ γάλα] ib. 92; ἔτραπεν κεῖνον μισθῷ χρυσός Pi. P. 3.55; deceive, Archil. 166; ἐς κακὸν τ. τινά Pi. P. 3.35; ἅττ’ ἂν ὑμεῖς ἐξαμάρτητ’ ἐπὶ τὸ βέλτιον τρέπειν Ar. Nu. 589 (troch.); ἐς γέλων τὸ πρᾶγμ’ ἔτρεψας Id. V. 1261, cf. Hdt. 7.105, etc. ; Med., πρὸς τὰς ξυμφορὰς τὰς γνώμας τρέπεσθαι shift their views, Th. 1.140, cf. Plu. 2.71e, etc. ; — Pass., to be changed, τρέπεται χρώς Il. 13.279, cf. Od. 21.413, Hes. Op. 416; τὴν χρόαν τρέπεσθαι, of animals, Plu. 2.51d; τῷ χρώματι τρεπομένας, of women, Sor. 1.35 (so abs., of a man, Id. Vit. Hippocr. 5); ὁ οὕτω τρεπόμενος σφυγμός Gal. 18(2).40; τρέπεται νόος Od. 3.147; νόος ἐτράπετ’ 7.263; Διὸς ἐτράπετο φρήν Il. 10.45; τράπομαι καὶ τὴν γνώμην μετατίθεμαι Hdt. 7.18; ὁρῶν αὐτοὺς τετραμμένους seeing that they had changed their minds, Id. 9.34, cf. Th. 4.106; ἐπὶ τὰ βελτίω τρέπου Ar. V. 986; c. inf., κραδίη τέτραπτο νέεσθαι Od. 4.260; ἐτράποντο… τῷ δήμῳ… τὰ πράγματα ἐνδιδόναι Th. 2.65; c. acc. cogn., πλείους τραπόμενος τροπὰς τοῦ Εὐρίπου Aeschin. 3.90; οἶνος τρέπεται the wine turns, becomes sour (v. τροπίας), S.E. P. 1.41; ἡ ξανθὴ χολὴ… εἰς τὸν ἰώδη τρέπεται χυμόν Gal. 16.534; ἡ ἀδελφὴ ἐπὶ τὸ κομψότερον ἐτράπη has taken a turn for the better, POxy. 935.5 (iii AD); ἐπὶ τὸ ῥᾷον ἔδοξεν τετράφθαι ib. 939.17 (iv AD); τοῦ πατρὸς ἡμῶν εἰς ἄπορον τραπέντος having become destitute, PMeyer 8.14 (ii AD); — intr. in Act., τοῦ ἄρχοντος τρέποντος εἰς δεσπότην Ph. 2.562.
III. turn or put to flight, rout, defeat, τρέψω δ’ ἥρωας Ἀχαιούς Il. 15.261; ἔτρεψε φάλαγγας Tyrt. 12.21, cf. Pi. O. 10 (11).15, Hdt. 1.63, 4.128, Th. 1.62, 4.25, 33, etc. ; in full, φύγαδε τ. Il. 8.157; εἰς φυγὴν ἔτρεψε τοὺς ἑξακισχιλίους X. An. 1.8.24; τρέψαι καὶ ἐς φυγὴν καταστῆσαι Th. 7.43 (but ἔτρεψαν ἐς φυγὴν πόδα they fled, E. Supp. 718); — Med., pres., X. An. 5.44.16, J. AJ 13.2.4, Plu. Cam. 29; fut., Ar. Eq. 275 (troch.); aor.1, E. Heracl. 842, X. An. 6.1.13; — Pass., to be put to flight, aor.2 ἐτράπην A. Pers. 1029 (lyr.), X. Cyr. 5.44.7 (v.l. ἐτράποντο), etc. ; also aor.1 ἐτρέφθην Id. An. 5.44.23, HG 3.4.14, Cyn. 12.5; aor.2 Med. ἐτραπόμην Hdt. 1.80, 9.63, etc. ; ἐς φυγὴν τραπέσθαι Id. 8.91, Th. 8.95; τραπόμενοι κατέφυγον Id. 4 54; φυγῇ ἄλλος ἄλλῃ ἐτράπετο X. An. 4.8.19; ἐτράποντο φεύγειν Plu. Lys. 28, Caes. 45; rarely in pf. Pass., τετραμμένου φυγᾷ γένους A. Th. 952 (lyr.); — also intr. in Act., φύγαδ’ ἔτραπε Il. 16.657 (unless it governs δίφρον).
IV. turn away, keep off, οὐκ ἄν με τρέψειαν ὅσοι θεοί εἰσ’ ἐν Ὀλύμπῳ 8.451; τ. τινὰ ἀπὸ τείχεος 22.16; ἑκάς τινος Od. 17.73 (Med.); τῇ… νόον ἔτραπεν 19.479; abs., ἀλλὰ Ζεὺς ἔτρεψε Il. 4.381; of weapons, βέλος… ἔτραπεν ἄλλῃ 5.187; ἀπὸ ἔγχεος ὁρμὴν ἔτραπε Hes. Sc. 456.
V. overturn, εὐτυχοῦντα μὲν σκιά τις ἂν τρέψειεν A. Ag. 1328 (s.v.l.); τ. ἄνω κάτω Id. Fr. 311.
VI. turn, apply, τ. τι ἐς ἄλλο τι Hdt. 2.92; τὰς ἐμβάδας ποῖ τέτροφας· what have you done with your shoes? Ar. Nu. 858; τὸν μόναυλον ποῖ τέτροφας· Anaxandr. 51; — Pass., ποῖ τρέπεται… τὰ χρήματα· Ar. V. 665 (anap.).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

ion. τράπω, Her., fut. τρέψω, aor. ἔτρεψα ; aor. pass. ἐτρέφθην, ion. u. ep. ἐτράφθην, Od. 15.80 u. oft Her.; aor. II. act. bei Hom. ἔτραπον, Il. 16.657 intransitiv gebraucht ; med. ἐτραπόμην gebräuchlicher ; aor.2 pass. ἐτράπην, conj. τραπείομεν = τραπῶμεν, Od. 8.292 (? s. τέρπω); perf. act. τέτροφα, auch τέτραφα, Din. 1.108 u. Sp.; perf. pass. τέτραμμαι, Hom. τετραμμένος u. imperat. τετράφθω, Il. 12.273, u. vom plusqpf. 3. P. sing. τέτραπτο u. plur. τετράφατο, Il. 10.189, wie τετράφαται Theogn. 42, auch Plat. Rep. VII.533b, s., ἐπιτρέπω;
drehen:
   1) wenden, kehren, übh. eine gewisse Richtung geben ; πάλιν τρέπε μώνυχας ἵππους, Il. 8.432, er lenkte sie zurück ; πάλιν τρέπεν ὄσσε, 13.3, vgl. 20.439, 21.415 ; ὀπίσσω τρέπεσθαι, 12.273 ; u. mit dem gen., πάλιν τρέπεσθαί τινος, 18.138 ; ἐς Τροίην δ' οὐ πάμπαν ἔτι τρέπεν ὄσσε, 13.7 ; πολλὰ πρὸς ἠΐλιον κεφαλὴν τρέπε, Od. 13.29, u. so öfter mit εἰς und πρός ; auch τρέψας πὰρ ποταμόν, Il. 21.603 ; ἐπί τινι, 13.542 ; ἐπί τι, Hes. O. 848 ; ἀντίον τινός, 596 ; τρέπειν τινὰ εἰς εὐνήν, Einen zu Bette gehen lassen, Od. 4.294 ; πρὸς ὄρος τρέπε πίονα μῆλα, 9.315, er trieb sie ; – pass. sich wenden ; ἐπὶ ἔργα, sich zum Geschäft wenden, an die Arbeit gehen, Il. 3.422, 23.53 ; vgl. Hes. O. 318 ; εἰς ὀρχηστύν, εἰς ἀοιδήν, Od. 1.422, 18.304 ; πρὸς εὐφροσύνην τρέψαι, Pind. I. 3.10 ; πρὸς ἁσυχίαν τετραμμένος, Ol. 4.16 ; ἐς γέλωτα, Her. 7.105 ; πρὸς ἀλκήν, 3.78, 4.125 u. sonst ; ἀντ' ἠελίοιο τετραμμένος, gegen die Sonne gewandt, Hes. O. 729 ; ἔξω τοῦ ἄστεος τετραμμένος, Her. 2.181 ; τραφθέντες ἐς τὸ πεδίον, 9.56 ; τράπωνται τὴν ἄνω ὁδόν, sie schlagen den Weg ein, 5.15, wie ὁποτέρην βούλεαι τραπέσθαι, 1.11 ; vgl. Plat. Soph. 242b ; und geistig, πρὸς τὰ Ἑλληνικὰ μᾶλλον τετραμμένος ἦν, Her. 4.78 ; – αἰχμὴ ἐτράπετο, die Lanzenspitze wandte sich, bog sich um, Il. 11.237 ; – Ζεῦ, τρέψον εἰς ἐχθροὺς βέλος, Aesch. Spt. 237 ; – τοὺς δ' ἄνω τρέπων ἔσφαζε, Soph. Aj. 291 ; οὐκ οἶδ' ὅποι χρὴ τἄπορον τρέπειν ἐπος, Phil. 885 ; ἐπ' ἐχθροῖς χεῖρα φοινίαν τρέπειν, Aj. 759 ; μόλις ἔτρεψεν εἰς φυγὴν πόδα, Eur. Suppl. 718 ; μὴ ἐνταῦθα τρέψῃς σὴν φρένα, I.T. 1322 ; τρέπειν τὰ ἐξημαρτημένα ἐπὶ τὸ βέλτιον, Ar. Nub. 580 ; ἐς γέλων τὸ πρᾶγμα τρέπειν, Vesp. 1261 ; vgl. Thuc. 6.35 ; ποῖ τέτροφας τὰς ἐμβάδας, Ar. Nub. 848 ; τὸ πρὸς Νότον τετραμμένον, Thuc. 2.15 ; ἐκεῖσε τὰς ἡδονὰς καὶ ἐπιθυμίας τῶν παίδων, Plat. Legg. I.643c, u. oft (s. auch unten); τὸν ἄνθρωπον ὡρμηκότα φίλον εἶναι εἰς ἀθυμίαν τρέψομεν, Dem. 23.194. – Bes.
   2) in die Flucht wenden, schlagen ; Il. 15.261 ; Her. 1.63, 4.128 ; vollständig, τρέπειν φύγαδε, Il. 8.157 ; auch intr., φύγαδ' ἔτραπε, 16.657 ; τρέψαντες ἀπέκτειναν ὑπὲρ χιλίους, Thuc. 4.25, u. oft. Später gew. τρέπειν ἐς φυγήν, u. pass. τραπῆναι φογῇ, ἐς φυγήν, in die Flucht geschlagen werden ; τρεφθείς Xen. Cyn. 12.5 ; Pol. oft u. a.Sp.; mad. τραπέσθαι, sich zur Flucht wenden, fliehen, Her. 1.80, 5.64, ἐς φυγήν, 8.91 ; τετραμμένον παντρόπῳ φυγᾷ γένους, Aesch. Spt. 936 ; τραπέντα ναύφρακτον ὅμιλον ἐρεῖς ; Pers. 986 ; ἐτράποντο οἱ πολέμιοι, Thuc. 4.44. Aber der aor. I. med. wird in akt. Bdtg gebraucht, τρέψασθαι, Einen von sich abwenden u. in die Flucht schlagen, Ar. Eq. 275 ; Xen. An. 5.4.16, 6.1.13 u. öfter, wie Pol. 1.17.10 u. sonst. – Umstürzen, εὐτοχοῦντα μὲν σκιά τις ἂν τρέψειεν, Aesch. Ag. 1301 u. A.; – abwenden, abhalten, τῇ γὰρ Ἀθηναίη νόον ἔτραπεν, Od. 19.479 ; Il. 8.451 ; ἀπό τινος, 22.16 ; ἑκάς τινος, Od. 17.73 ; verhindern, verhüten, Il. 4.381, 5.187 ; Hes. Sc. 456 ; u. übh. anders wenden, ändern, verändern, ἔτραπεν κεῖνον χρυσός, Pind. P. 3.55. – Pass. sich ändern, τρέπεται χρώς, die Farbe wechselt, ändert sich, von Einem, der erblaßt, Il. 13.279, 284, 17.733, Od. 21.412 ; Hes. O. 418 ; τρέπεται νόος, φρήν, θυμός, der Sinn ändert sich, Od. 3.147, 7.263, Il. 10.45, 17.546 ; absolut, τράπομαι, ich ändere meine Meinung, Her. 6.18 ; dah. τετραμμένος, ein Umgewandter, der seinen Sinn geändert hat, 9.34 ; auch κραδίη τέτραπτο νέεσθαι, Od. 4.260 ; ἐπὶ τὰ βελτίω τρέπω, Ar. Vesp. 986 ; vgl. τὴν διάνοιαν ἄλλοσε τρέπειν, Plat. Rep. III.393a ; ἐνταῦθα τὸν νοῦν τρέποντες, Menex. 248c ; γνώμας, Xen. An. 3.1.41, u. Folgde ; οἶνος τρέπεται, der Wein schlägt um, S.Emp. pyrrh. 1.41. – Uebertr. im med. sich auf Etwas hinrichten, ὥστ' ἀμήχανον ὅποι τράποιντο, Aesch. Pers. 451 ; Ag. 1514 ; ὅταν τις εἰς τὸ μαίνεσθαι τραπῇ, Soph. O.C. 1537 ; πρὸς τὸ κέρδιστον τραπεὶς γνώμης, Aj. 730 ; ποῖ τράπωμαι, Rur. Hec. 1099 und oft ; οἷ πρῶτά με ἐδει τραπέσθαι, Ar. Ran. 37 ; bes. seine Aufmerksamkeit auf Etwas hinrichten, worauf merken, sich womit beschäftigen, μὴ 'πὶ φροντίδας τρέποο, Eur. I.A. 646 ; πρὸς χεροὺς τραπώμεθα, Herc.F. 751 ; πρὸς λῃστείαν, Thuc. 1.5 ; πρὸς πόλεμον, 5.114 ; ἐφ' ἁρπαγήν, 4.104 ; πρὸς θεραπείαν τῶν φοομένων ἅπασαι τετράφαται, Plat. Rep. VII.533b ; ἐπὶ γεωργίας τρέπονται, Legg. III.680e ; πρὸς τὸ δεῖπνον, Symp. 175e. Auch in der Bdtg des act., ἐπὶ τὸ ἐπαινεῖν αὐτὼ ἐτραπόμην, Plat. Euthyd. 303c ; τρέψεται τὸν λόγον ἐπ' ἐκεῖνον, Isae. 5.3 ; ἐφ' ἁρπαγήν, Xen. An. 7.1.18 ; ἐπὶ ῥᾳθομίαν, 2.6.5 ; ἐπὶ ἓν ἔργον, Cyr. 2.1.21 ; Folgde : πρὸς ὕβριν τραπόμενοι, Luc. D.D. 18.2.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

1. to turn or direct towards a thing, [Homer (8th/7th c.BC)], etc.; mostly followed by a preposition, τρ. τινὰ εἰς εὐνήν to shew him to bed, [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]; τρ. πόλεις ἐς ὕβριν [Thucydides (Refs 5th c.BC)]; τρ. κεφαλὴν πρὸς ἠέλιον [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]
2. Pass. to turn one's steps, turn in a certain direction , τραφθῆναι ἀν᾽ Ἑλλάδα to roam up and down Greece, [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]; with accusative cognate, τρέπεσθαι ὁδόν to take a course, [Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)]
3. Pass. also to turn or betake oneself , εἰς ἀοιδήν [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]; ἐπὶ ἔργα [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; ἐφ᾽ ἁρπαγήν [Thucydides (Refs 5th c.BC)]; πρὸς ληιστείαν [Thucydides (Refs 5th c.BC)]
4. Pass. and Mid., of places, to be turned or look in a certain direction, πρὸς ζόφον [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]; πρὸς ἄρκτον, πρὸς νότον [Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)], etc.
5. to turn , i. e. turn about , τρέπειν ἵππους [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; τὰ καλὰ τρ. ἔζω to turn the best side outmost, [Pindar (Refs 5th c.BC)]:—;Pass., αἰχμὴ τράπετο the point bent back , [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; of the solstice, ἐπειδὰν ἐν χειμῶνι τράπηται ἥλιος (see. τροπή I) [Xenophon Historicus (5th/4th c.BC)]
6. τρ. τὴν αἰτίαν, τὴν ὀργὴν εἴς τινα to divert the blame, the anger upon another, [Isaeus Orator (Refs 4th c.BC), Demosthenes Orator (Refs 4th c.BC)]:—;Pass., in imprecations, ἐς κεφαλὴν τρέποιτο ἐμοί on my head be it! [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)]
7. to turn another way, to alter, change , νόον, φρένας [Homer (8th/7th c.BC)], etc.; ἐς γέλων τρ. τὸ πρᾶγμα [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)]:—;Pass. to be changed, change , [Homer (8th/7th c.BC)], etc.; with accusative cognate, τρεπόμενος τροπάς undergoing changes, [Aeschines Orator (Refs 4th c.BC)]
8. to turn or put to flight, rout, defeat , [Iliad by Homer (8th/7th c.BC), Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)], etc.; τρ. φύγαδε, Lat. convertere in fugam, [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; τρ. ἐς φυγήν [Euripides (Refs 5th c.BC)];—;so, in aor1 middle, to put an enemy to flight , [Xenophon Historicus (5th/4th c.BC)]:—;Pass. to be put to flight, turn and flee , [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC), Xenophon Historicus (5th/4th c.BC)], etc.; so in Mid., ἐς φυγὴν τραπέσθαι [Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC), Thucydides (Refs 5th c.BC)]:—;also intransitive in Act., φύγαδ᾽ ἔτραπε [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]
9. to turn away, keep off, hinder , τρ. τινὰ ἀπὸ τείχεος [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]; βέλος ἔτραπεν ἄλληι [Iliad by Homer (8th/7th c.BC)]
10. to overturn , like ἀνατρέπω, [Aeschulus Tragicus (6th/5th c.BC)]
11. to turn, apply , τρ. τι ἐς ἄλλο τι [Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)]; ποῦ τέτροφας τὰς ἐμβάδα; what have you made of your shoes? [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)]:—;Pass., ποῖ τρέπεται τὰ χρήματ; [Aristophanes Comicus (5th/4th c.BC)] (ML)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory