Bailly
(impf. ἔτιον, f. τείσω, ao. ἔτισα, att. ἔτεισα, pf. inus., pass. seul. prés., impf. et pf. τέτιμαι) [au prés. ῑ̆ épq., ῐ att. ; aux autres temps ῑ] 1 estimer, évaluer : τρίποδα δωδεκάϐοιον, IL.
23, 703, un trépied au prix de douze bœufs ; γυναῖκα τεσσαράϐοιον, IL.
23, 705, une femme au prix de quatre bœufs ;
2 estimer, honorer : τινά, IL.
9, 110, 238, etc. ; OD.
13, 129, etc. ; ESCHL.
Sept. 77, etc. ; EUR.
Her. 1013, etc. qqn ; τινὰ ἶσόν τινι, IL.
5, 467, etc. ; τινὰ ἶσά τινι, IL.
13, 176 ; τινὰ ὁμῶς τινι, IL.
5, 536, qqn à l’égal d’un autre ; τινὰ θεὸν ὥς, IL.
9, 302, qqn à l’égal d’un dieu ; τινὰ φιλότητι, IL.
9, 631, honorer qqn de son affection
ou simpl. lui témoigner de l’affection ; θεοῖσι τετιμένος, IL.
24, 533 ; OD.
13, 28, etc. honoré des dieux, cher aux dieux :
p. opp. à ἀτιμάω, IL.
9, 110 ; OD.
16, 307 ; 20, 132 ;Moy. honorer,
d’où chérir,
en parl. des dieux à l’égard des hommes, HÉS.
Th. 428.
➳ Act. prés. inf. τιέμεν, OD. 15, 543 ; impf. poét. particul. épq. τῖον, d’où 3 sg. épq. τῖεν, IL. 13, 176 ; 3 pl. épq. τῖον, IL. 5, 536 ; 23, 703, 705 ; impf. itér. 3 pl. τίεσκον, IL. 13, 461 ; OD. 23, 65 ; HÉS. Sc. 9 ; MOSCH. 4, 9. Pass. impf. 3 sg. épq. τίετο, IL. 5, 78 ; 8, 540, etc. ; impf. itér. 3 sg. τιέσκετο, IL. 4, 46.
Étym. R. indo-europ. *kweh₁-i-, observer, être respectueux, honorer ; cf. τιμή.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
Il. 9.238, etc. ; Ep. inf. τιέμεν Od. 15.543; impf. ἔτιον Il. 5.467, etc. ; Ep. τῖον ib. 536, 18.81; Trag. τίον A. Th. 775 (lyr.); Ion. τίεσκον Il. 13.461; fut. τίσω 9.142, τείσω Philic. in Stud.Ital. 9.46 (iii BC); aor. ἔτισα Il. 1.244, 9.118, al. ; poet. τῖσα Supp.Epigr. 3.553 (Thrace, v. AD); — Med., Hes. Th. 428; — Pass., Ion. impf. τιέσκετο Il. 4.46; part. τιεσκόμενοι IGRom. 4.360.12 (Pergam.); pf. τέτιμαι, part. τετιμένος (v. infr.). [In pres. and impf. Hom. uses both ι (sts. even in thesi before a long syll., Od. 14.84, 22.414) and ι, e.g. τιέσκετο Il. 4.46, τιω ib. 257, 9.378 (but τιω ib. 238, al.); τειόμενοι is written in Keil-Premerstein Erster Bericht p. 9 (Troketta); always short in Trag. ; in fut., aor., and pf. Pass. ι always, v. fin.]; — poet. Verb, used like τιμάω, honour, revere, of the bearing of men towards gods, οὐδέ τι τίει ἀνέρας οὔδε θεούς (sc. Ἕκτωρ) Il. 9.238; ὅτε με βροτοὶ οὔ τι τίουσιν, says Poseidon, Od. 13.129, etc. ; also of the gods towards men, ὃν ἀθάνατοί περ ἔτισαν (sc. Ἀχιλλέα) Il. 9.110, cf. 1.508; ὁ πόντιος Ὀρσοτρίαινά νιν περίαλλα βροτῶν τίεν Pi. Pae. 9.48 (so in Med., Ζεὺς τίεται αὐτήν Hes. l.c.); but more freq. of the respect paid by men to other men, kings, friends, guests, etc., ὅν τ’ ἶσον ἐτίομεν Ἕκτορι δίῳ Il. 5.467, cf. 9.142; οἵ σε θεὸν ὣς τίσουσ’ ib. 303; ἶσον γάρ σε θεῷ τίσουσιν Ἀχαιοί ib. 603; ὁ δέ μιν τίεν ἶσα τέκεσσι 13.176, cf. 15.439; ὃν Τρῶες ὁμῶς Πριάμοιο τέκεσσι τῖον 5.536; ἄριστον Ἀχαιῶν οὐδὲν ἔτισας 1.244; οὐδέ με τυτθὸν ἔτισεν ib. 354; τ. ξεῖνον Od. 15.543; τ. τινὰ φιλότητι Il. 9.631; opp. ἀτιμάω, ib. 110, Od. 16.306, 20.132; also of things, θεοὶ δίκην τίουσι they honour right, 14.84; — Pass., θεὸς δ’ ὣς τίετο δήμῳ Il. 5.78, etc. ; τιοίμην δ’ ὡς τίετ’ Ἀθηναίη 8.540, 13.827; τάων μοι περὶ κῆρι τιέσκετο Ἴλιος ἱρή 4.46; esp. pf. part. Pass. τετιμένος honoured, of persons, οὔτε θεοῖσι τετιμένος οὔτε βροτοῖσιν 24.533, cf. Hes. Th. 415; λαοῖσι τ. Od. 13.28, etc. ; — also in Trag. (never in S.), but only pres. and impf. in this sense, the other tenses being supplied from τιμάω, πόλις… δαίμονας τίει A. Th. 77; θεοὺς αἰεὶ τίοιεν… βουθύτοισι τιμαῖς Id. Supp. 705 (lyr.); Ἑρμᾶν… τίομεν Id. Fr. 273 (hex.); τὸν θεὸν μεῖζον τίουσα τῆς ἐμῆς ἔχθρας E. Heracl. 1013; of persons, ὅσον τότ’ Οἰδίπουν τίον A. Th. 775 (lyr.); τίειν γυναῖκα Id. Ag. 259; of things, τ. νίκην, βρότεα, ib. 942, Eu. 171 (lyr.); μέλος τ.
honour (i.e. sing) the strain, Id. Ag. 706 (lyr.); — Pass., τίεσθαι δ’ ἀξιώτατος βροτῶν ib. 531. = τιμάω II, value, rate, τὸν δὲ [τρίποδα] δυωδεκάβοιον… τῖον Ἀχαιοί they valued it at twelve steers’ worth, Il. 23.703; τίον δέ ἑτεσσαράβοιον valued her at four steers’ worth, ib. 705; τίω δέ μιν ἐν καρὸς αἴσῃ (v. κάρ) 9.378; λόγων τείσομεν ἔργα κρείσσω Philic. l.c. (Root τι-, cf. τιμή, πολύ-τι-τος ; I.-E. quī- (full grade quēy-) ΄revere, honour΄, cf. Skt. cāyati ΄respect΄, cāyús ΄showing respect΄; not cogn. with τίνω or τίνυμαι (< τείνυμαι); the fut. and aor. τίσω ἔτισα are so written in codd. whether they belong to τίω or to τίνω ; this spelling is wrong for the fut. and aor. of τίνω, but may be right for the fut. and aor. of τίω, if τείσομεν in Philic. l.c. is an error; the pr. names beginning with Τεισ- may all be derived fr. τίνω.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
(vgl. τίνω), fut. τίσω, aor. ἔτισα, perf. pass. τέτῑμαι,
1) in Ehren halten, wert achten, ehren, schätzen, wie τιμάω ; Götter u. Menschen, οὐδέ τι τίει ἀνέρας οὐδὲ θεούς, Il. 9.238 ; περὶ μέν σε τίω Δαναῶν, 4.257 ; Ggstz von ἀτιμάω, Od. 20.132, von οὐκ ἀλέγω, 16.307 ; ὅτε με βροτοὶ οὔει τίουσιν, sagt Poseidon, 13.129 ; neben δείδω, 16.306 ; τὸν ἔξοχα τῖες ἁπάντων, 24.78 ; μάλιστα δέ μιν τίεν Ἕκτωρ, Il. 17.576 ; ὃν Τρῶες ὁμῶς Πριάμοιο τέκεσσιν τῖον, 5.536 ; τὸν δὲ δυωδεκάβοιον ἐνὶ σφίσι τῖον Ἀχαιοί, 23.703, sie achteten, schätzten ihn zwölf Ochsen gleich ; ξεῖνον, Od. 15.542 ; τινὰ φιλότητι, Il. 9.631. Auch von dem Benehmen der Götter gegen die Menschen, 1.508, in welcher Bdtg auch einmal das med. steht, Ζεὺς τίεται αὐτήν, Hes. Th. 428 ; θεοὶ δίκην τίουσιν, sie ehren das Recht, Od. 14.84. – Τινὰ θεὸν ὥς, Il. 5.78, Od. 14.205 u. sonst. – Ueber den Ausdruck τίειν τινὰ ἐν καρὸς αἴσῃ, Il. 9.378, s. unter κάρ. – Iterativformen τίεσκεν 13.461, τίεσκον Od. 22.414, Ἴλιός μοι τιέσκετο, Il. 4.46. – Τετιμένος, geehrt, verehrt, Hom. u. Hes., τινί, von Einem, Il. 24.533, Od. 13.28 u. sonst, immer von Menschen ; Hom. h.Apoll. 478 ; τίεσθαι δήμῳ, vom Volke geehrt werden, Od. 14.205. – So auch fut., οἵ σε θεὸν ἃς τίσουσιν Il. 9.302, wie ἶσον γάρ σε θεῷ τίσουσιν Ἀχαιοί 603, τίσω δέ μιν ἶσον Ὀρέστῃ 9.142 ; u. aor., ἄριστον Ἀχαιῶν οὐδὲν ἔτισας 1.244, νῦν δ' οὐδέ με τυτθὸν ἔτισεν 1.354, ἄνδρα φέριστον, ὃν ἀθάνατοί περ ἔτισαν, ἠτίμησας 9.110, ἀλλὰ σύ πέρ μιν τῖσον, Ὀλύμπιε, 1.508. – So auch Tragg., im act. nur praes. u. imperf.: πόλις γὰρ εὖ πράσσουσα δαίμονας τίει, Aesch. Spt. 72 ; δίκη γάρ ἐστι φωτὸς ἀρχηγοῦ τίειν γυναῖκα, Ag. 250, u. öfter ; auch pass., τίεσθαι δ' ἀξιώτατος βροτῶν, 517 ; u. im perf., τετιμέναι, Ch. 393.
2) im fut. u. aor. τίσω, ἔτισα, wie τίνω, büßen, τίσειαν Δαναοὶ ἐμὰ δάκρυα σοῖσι βέλεσσι, sie mögen für die Tränen, die sie mir bereitet haben, durch deine Geschosse büßen, Il. 1.42 ; ὕβριν, den Frevel büßen, den man begangen hat, Od. 24.352 ; eben so φόνον τινός, Il. 21.134 ; λώβην τινός, 11.142 ; εἰ δέ μοι οὐ τίσουσι βοῶν ἐπιεικέ' ἀμοιβήν, Od. 12.382, Ersatz für die Rinder zahlen, wie ποινήν, δίκην, Strafe, Buße zahlen, entrichten, Porson Eur. Med. 798 ; ποινὰς ἔτισαν, Pind. Ol. 2.58 ; ποινὴν τῖσαί τινί τινος, Einem für Etwas Buße entrichten ; διπλᾶ δ' ἔτισαν Πριαμίδαι θἀμάρτια, Aesch. Ag. 523 ; θανάτῳ τίσας ἅπερ ἦρξεν, 511 ; πατρὸς δ' ἀτίμωσιν ἆρα τίσει, Ch. 429 ; φόνον δὲ φόνου ῥύσιον τίσω, Soph. Phil. 947 ; κεῖνος δὲ τίσει τήνδε κοὐκ ἄλλην δίκην, Aj. 113 ; El. 290 ; δίκην διπλῆντῖσαι, Plat. Legg. XII.946e ; τιμωρίαν τίσεις, X.905a. Selten mit dem acc. der Person, ἦ μάλα τίσεις γνωτὸν ἐμόν, τὸν ἔπεφνες, Il. 17.34, du sollst für ihn büßen. Ueberh. bezahlen, entrichten, αὐτὸν τίσειν αἴσιμα πάντα, Od. 8.348, 356 ; οὔτ' ἄρ' ἐγὼν εὐαγγέλιον τόδε τίσω, 14.166, die Glücksbotschaft bezahlen, belohnen. – Σῷ κράατι τίσεις, du wirst es mit deinem Kopfe bezahlen, 22.218.
Med. sich Etwas bezahlen lassen, sich bezahlt machen, ἡμεῖς δ' αὖτε ἀγειρόμενοι κατὰ δῆμον τισόμεθα, Od. 13.14 ; dah. mit dem accus. der Person, Einen büßen lassen, ihn strafen, od. sich an ihm rächen, ὅτε Φῆρας ἐτίσατο, Il. 2.743 ; ἐπεὶ καὶ κεῖνος ἐτίσατο πατροφονῆα, Od. 3.197 ; vgl. Il. 3.28, 22.20, Od. 9.479, 13.216, 24.435, u. sonst ; auch mit dem accus. der Tat, die man rächt, φόνον τινός, Il. 15.116, Od. 24.470 ; βίην ἀνδρῶν, 23.31 ; ἐπὴν τισαίμεθα λώβην, Il. 19.208, Od. 20.169, vgl. Il. 2.356, 590 ; u. mit beiden accus. zugleich, ἐτίσατο ἔργον ἀεικὲς ἀντίθεον Νηλῆα, er ließ den Neleus den Frevel büßen, rächte die Freveltat am Neleus, Od. 15.236 ; gewöhnlich steht aber bei dem accus. der Person die Sache im gen., τίσεσθαι Ἀλέξανδρον κακότητος, den Alexandros büßen lassen seiner Bosheit wegen, Il. 3.368 ; τίσασθαι μνηστῆρας ὑπερβασίης, Od. 3.206 ; auch absolut, Rache nehmen, sich rächen, Ζεῦ ἄνα, δὸς τίσασθαι, Il. 3.351, Od. 3.203, 15.177 ; δός με τίσασθαι μόρον πατρός, Aesch. Ch. 18, vgl. Spt. 620 ; Soph. Phil. 1030 ; ὧν σε ποίνιμος Δίκη τίσαιτ' Ἐρινύς τε, Trach. 806, vgl. 1107 ; ἐννυχίοις μαχαναῖς ἐτίσατο λώβαν, Aj. 181.
[Ι ist bei den Epikern im praes. u. imperf. in der Thesis kurz, in der Arsis lang, zuweilen auch in der Thesis, wenn die darauf folgende Silbe gleichfalls lang ist, Od. 14.84, 16.306, 22.414, 23.60 ; τῖον Il. 23.703, τίον 705 ; bei den Attikern in der Regel kurz ; in den übrigen tempp. ist es bei den Epikern lang, bei den Attikern kurz, z.B. τίσαι, Ar. Eccl. 45, Vesp. 1424 ; aber bei Pind. ist es lang in τίσομεν, ἔτισαν, u. so in den lyrischen Stellen der Tragg.; auch in den Anapästen der Komiker zuweilen, wie Ar. Eccl. 656, 663.]
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)