(impf. ἔτερπον, f. τέρψω, ao. ἔτερψα, pf. inus. ; pass. f. rare τερφθήσομαι, ao. ἐτέρφθην ou ἐτάρφθην, ao.2 ἐτάρπην, pf. inus., v. ci-dessous) :
      1 primit. rassasier, sens conservé seul. au pass. avec le gén. : ταρπῆναι ἐδητύος ἠδὲ ποτῆτος, IL. 11, 780, être rassasié de nourriture et de boisson ; ἐδωδῆς, OD. 3, 70 ; σίτου, OD. 6, 99, etc. se rassasier de nourriture ; ὕπνου, IL. 24, 3 ; εὐνῆς, OD. 23, 346, jouir du sommeil, du lit ; fig. γόοιο, IL. 23, 10, 98 ; OD. 11, 212, etc. se rassasier de gémissements ; ἥϐης OD. 23, 212, jouir de la jeunesse ;
      2 réjouir, charmer : τινά, HDT. 8, 99 ; PLAT. Phædr. 240 c, qqn ; τινὰ λόγοις, IL. 15, 393, etc. qqn par ses discours ; τινὶ θυμόν, IL. 9, 189, etc. ; OD. 1, 107, etc. le cœur de qqn au moyen de qqe ch. (de la lyre, des dés, etc.) ; abs. OD. 1, 347 ; 8, 45 ; SOPH. Aj. 475, O.C. 1218, etc. ; au pass. : être charmé, être réjoui, se réjouir : τινι (et non τινος, le gén. seul. au sens I) IL. 3, 441, etc. ; ESCHL. Eum. 1042 ; SOPH. O.C. 1140, etc. ; ἐπί τινι, EUR. Rhes. 194, etc. de qqe ch. ; ἔν τινι, IL. 14, 314 ; OD. 11, 603, etc. dans qqe ch., càd. de qqe ch. ; rar. avec l’acc. : κενὴν τέρψιν, SOPH. fr. 508, éprouver une vaine jouissance ; κενὴν ὄνησιν, EUR. Or. 1043, tirer plaisir d’un vain avantage ; avec un règ. de détermination : θυμῷ IL. 19, 313 ; OD. 16, 26 ; θυμόν, IL. 21, 45 ; κατὰ θυμόν, HÉS. O. 58, 355, se réjouir dans son cœur ; φρένα, IL. 1, 474 ; OD. 4, 102 ; φρεσὶν ᾗσιν, IL. 19, 19 ; OD. 5, 74 ; ἐνὶ φρεσίν, OD. 8, 368, m. sign. ; abs. HDT. 2, 78 ;

Moy. (f. τέρψομαι, ao. ἐτερψάμην, ao.2 ἐταρπόμην) être charmé, être réjoui, se réjouir, OD. 12, 188 ; 16, 26 ; HH. Ap. 153 ; IL. 20, 23 ; avec un part. : οὐ μὴ τέρψει κλύων, SOPH. Ant. 691, il n’y a pas à penser que tu seras charmé d’entendre, etc. ; τέρπεται τιμώμενος, EUR. Bacch. 321, il se réjouit d’être honoré.

➳ Act. prés. sbj. 3 sg. épq. τέρπῃσι, OD. 17, 385. Impf. itér. 3 sg. τέρπεσκεν, ANTH. 9, 136 ; Q. SM. 7, 378. Pass. ao. 3 pl. épq. ἔτερφθεν, HH. 18, 45 ; autre ao. épq. et sans augm. τάρφθην, OD. 19, 213, etc. ; 3 pl. τάρφθεν, OD. 6, 99. Ao.2 ἐτάρπην, OD. 23, 300, ou τάρπην, IL. 11, 780 ; OD. 4, 47 ; d’où sbj. 1 pl. épq. τραπείομεν (p. -ῶμεν) IL. 3, 441 ; 14, 314 ; OD. 8, 292 ; inf. ταρπήμεναι, IL. 24, 3, et ταρπῆναι, OD. 23, 212. Moy. prés. 2 sg. τέρπεαι, OD. 4, 372 ; impér. τέρπεο, OD. 13, 61 ; ion. τέρπευ, HDT. 2, 78. Ao.1 sbj. τέρψομαι (p. -ωμαι) OD. 16, 26. Ao.2 épq. avec redoubl. τεταρπόμην, IL. 19, 19, etc. ; OD. 1, 310.

Étym. R. indo-europ. *terp-, rassasier ; cf. sscr. tŕ̥pyati, d’où tarpati, être rassasié.

Od. 1.347, etc. ; Ep. subj. τέρπῃσι 17.385; Ion. impf. τέρπεσκον Q.S. 7.378, AP 9.136 (Cyrus); fut. τέρψω S. Tr. 1246, etc. ; aor. ἔτερψα h.Pan. 47, E. Heracl. 433, Pl. Lg. 658b; — the Pass. and Med. have a fivefold aor., ἐτέρφθην Od. 5.74, 8.131, 17.174, S. OC 1140, E. Ion 541 (troch.); rare in Prose, X. Mem. 2.1.24. Ep. ἐτάρφθην, τάρφθην, Od. 6.99, 19.213, 251, 21.57. Ep. ἐτάρπην, τάρπην, 23.300, Il. 11.780, al. ; inf. ταρπῆναι Od. 23.212, and ταρπήμεναι ib. 346, Il. 24.3; subj. τραπείω, Ep. 1 pl. τραπείομεν (v. infr. II. 2). Ep. also ἐταρπόμην, only in 1 pl. subj. ταρπώμεθα Od. 4.295, al. ; also redupl. through all moods, τετάρπετο Il. 19.19, 24.513; τεταρπώμεσθα Od. 11.212, Il. 23.10, 98; τεταρπόμενος Od. 1.310, al. aor.1 ἐτερψάμην, in Ep. subj. τέρψομαι 16.26 (but τέρψομαι is fut. Med. in Il. 20.23, S. Fr. 677); opt. τέρψαιτο h.Ap. 153; part. τερψάμενος Od. 12.188 : — delight, gladden, cheer, ὅ κεν τέρπῃσιν ἀείδων 17.385; τῇ [φόρμιγγι] ὅ γε θυμὸν ἔτερπεν Il. 9.189, al. ; πεσσοῖσι… θυμὸν ἔτερπον Od. 1.107; καὶ τὸν ἔτερπε λόγοις Il. 15.393; τοὐμὸν… τ. κέαρ S. Tr. 1246; θοίνῃ σε τ. Achae. 17; ἡ ἀγγελίη… ἔτερψε [αὐτούς] Hdt. 8.99; sts. in Att. Prose, ἔπεσι… τὸ αὐτίκα τέρψει will give momentary pleasure, Th. 2.41, cf. Pl. Lg. 658b, 658e, etc. ; τ. τὴν ἀκοήν, τὰς ἀκοάς, Phld. Po. 5.26, 28; ἧλιξ τέρπει τὸν ἥλικα, prov. in Pl. Phdr. 240c, etc. ; abs., give delight, Od. 1.347, 8.45, S. Aj. 475; τὰ τέρποντα delights, Id. OC 1217 (lyr.); ῥήματα τέρψαντά τι ib. 1281; οἱ τέρποντες λόγῳ ῥήτορες Th. 3.40; τὰ τέρψοντα X. Ages. 9.4. more freq. in Pass. and Med., in Ep. the aor. Pass. is used, c. gen. rei, have full enjoyment of, enjoy to one΄s heart΄s content, ἐπεὶ τάρπημεν ἐδητύος ἠδὲ ποτῆτος Il. 11.780; ἐπεὶ τάρπησαν ἐδωδῆς Od. 3.70; σίτου τάρφθεν 6.99; τεταρπόμενοι φίλον ἦτορ σίτου καὶ οἴνοιο Il. 9.705; ὕπνου, εὐνῆς ταρπήμεναι, 24.3, Od. 23.346; φιλότητος ἐταρπήτην ib. 300; ἥβης ταρπῆναι ib. 212; metaph, take one΄s fill of lamentation, τεταρπώμεσθα γόοιο Il. 23.10, 98, Od. 11.212, cf. 19.213, 21.57.
enjoy or delight oneself, c. dat. instr., φρένα τ. φόρμιγγι Il. 9.186; μύθοισι Od. 23.301; δαιτί 1.26; γόῳ φρένα 4.102; δίσκοισιν Il. 2.774; ἐν θαλίῃς Od. 11.603, Hes. Op. 115; φιλότητι (or ἐν φ.) τραπείομεν εὐνηθέντε Il. 3.441, 14.314 (whereas in the phrase λέκτρονδε τραπείομεν εὐνηθέντες (v.l. -θέντε), Od. 8.292, the form τραπείομεν seems to be taken by the poet as belonging to τρέπω, though others retain the usu. sense by connecting λέκτρονδε with εὐνηθέντες or by punctuating after λέκτρονδε); so in Trag., λαμπάδι τερπόμεναι A. Eu. 1042 (lyr.), cf. S. OC 1140, etc. ; delight in, τῇ τῶν πυραμίδων μεγαλειότητι OGI 666.26 (Egypt, i AD); τοῖς εὐώδεσι Sor. 2.29; ἐπί τισι E. Rh. 194; c. part., λόγοις… οἷς σὺ μὴ τέρψῃ κλύων S. Ant. 691; τέρπεται τιμώμενος E. Ba. 321; τί ἂν… ἀκούσας τερφθείης ; X. Mem. 2.1.24; abs., πῖνε καὶ τέρπευ drink and be merry, Hdt. 2.78. with internal acc., οἴην μοῖραν δέκα μοιρέων τέρπεται ἀνήρ has only one tenth part of the enjoyment, Hes. Fr. 162; κενὴν ἐτερπόμην… τέρψιν S. Fr. 577; τέρπου κενὴν ὄνησιν E. Or. 1043. freq. with words which limit its sense, θυμῷ Il. 19.313, Od. 16.26; θυμόν Il. 21.45; κατὰ θυμόν Hes. Op. 58, 358; φρένα Il. 1.474, Od. 4.102, etc. ; φρεσὶν ᾗσι τετάρπετο Il. 19.19, cf. Od. 5.74; ἐνὶ φρεσίν 8.368; τεταρπόμενος φίλον κῆρ 1.310; ἀπάταισι θυμὸν τέρπεται Pi. P. 2.74. (Cf. Skt. trpnoti ΄take one΄s fill΄, Causative tarpáyati ΄delight (trans.)΄, Opruss. ka enterpo. ? ΄what is the use of… ?΄, Goth. paurfts, OE. pearf ΄benefit΄, Goth. parf ΄I need΄.)

aor. ἔτερψα, pass. τέρπομαι, aor. ἐτάρφθην, Od. 6.99, 19.213, u. ἐτέρφθην, 8.131, wie ἐτάρπην, ταρπῆναι u. ταρπήμεναι, Hom. oft, davon conj. τραπείω statt ταρπῶ, im plur. τραπείομεν, Il. 3.441, 14.314, Od. 8.292, u. med. mit Reduplikation τεταρπόμην, τεταρπώμεσθα usw., häufig bei Hom., u. ἐτερψάμην, τερψάμενος Od. 12.188, τέρψαιτο h.Apoll. 153, gew. aor.2 med. ἐταρπόμην, alle in derselben Bdtg;
sättigen, befriedigen, laben, erquicken ; vergnügen, ergötzen ; vom Sänger, ὅ κεν τέρπῃσιν ἀείδων, Od. 17.385 ; πεσσοῖσι θυμὸν ἔτερπον, 1.107 ; τῇ (φόρμιγγι) ὅγε θυμὸν ἔτερπεν, Il. 9.189 ; καὶ τὸν ἔτερπε λόγοις, 15.393, erheitern, trösten ; τὰ τέρποντα, Soph. O.C. 1219 ; ῥήματα τέρψαντα, 1283 ; τοὐμὸν εἰ τέρψεις κέαρ, Trach. 1236 ; αἱ 'ρεταὶ τέρπουσι τοὺς ξυνευνέτας, Eur. Andr. 207 ; τέρψαι φρένα, Heracl. 663, u. öfter ; ἥτις μοῦσα τοὺς βελτίστους τέρπει, Plat. Legg. II.658e ; ἥλικα τέρπειν τὸν ἥλικα, sprichwörtlich, gleich u. gleich gesellt sich gern, Phaedr. 240c. – Häufiger im pass. od. med. sich sättigen, reichlich, bis zur Befriedigung genießen, τινός, ἐπεὶ τάρπημεν ἐδητύος ἠδὲ ποτῆτος, Il. 11.780 ; τεταρπόμενος φίλον ἦτορ σίτου καὶ οἴνοιο, 9.705, vgl. Od. 6.99 ; ἐδωδῆς, 3.70, 201 ; ὕπνου ταρπήμεναι, Il. 24.3 ; εὐνῆς, Od. 23.346 ; φιλότητος, 23.300 ; ἥβης ταρπῆναι, der Jugend genießen, 23.212 ; auch γόοιο, sich der Wehklage ersättigen, sich satt klagen, Il. 23.10, 98, 24.513, Od. 11.212 u. öfter ; übh. sich erfreuen, vergnügen, sich erquicken, τινί, woran, wie φόρμιγγι, μύθοισιν, αὐδῇ, δαιτί, δίσκοισιν, γόῳ u. dgl.; auch ἐν θαλίῃς, 11.603 ; Hes. O. 119 ; selten c. acc., οἴην μοῖραν τέρπεσθαι, einen Teil genießen, frg. 56.6 ; τέρπεσθαι ὄνησιν, Eur. Med. 1041 ; Hom. setzt als bes. Bestimmungen hinzu  : τέρπεσθαι θυμῷ, Il. 19.313, Od. 16.26, 21.105 ; θυμόν, Il. 21.45, wie φρένα, 1.474, Od. 4.102, 8.131 u. öfter ; φρεσὶν ᾗσιν, Il. 19.19, Od. 5.74 ; ἐνὶ φρεσίν, 8.368 ; τεταρπόμενος φίλον κῆρ, 1.310 ; κατὰ θυμόν, Hes. O. 58, 360 ; ἀπάταισι θυμὸν τέρπεται, Pind. P. 2.74 ; Tragg. λαμπάδι τερπόμεναι, Aesch. Eum. 994 ; τέρπεσθαι δόμῳ, Soph. Phil. 458 ; τέκνοις τερφθεὶς τοῖσδε, Soph. O.C. 1142 ; τιμαῖς, Eur. Alc. 54 ; oft auch mit partic., τέρπεται τιμώμενος, Bacch. 321, Phoen. 917, Andr. 1181 ; in Prosa : πῖνε καὶ τέρπου, Her. 2.78 ; ταύταις ταῖς ἡδοναῖς τερπόμενος, Plat. Phil. 47b ; σκοπῶν, τί ἂν ἰδὼν ἢ τί ἀκούσας τερφθείης, Xen. Mem. 2.1.24 ; Sp.

1. to satisfy, delight, gladden, cheer , [Homer (8th/7th c.BC), Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)], attic:—;absolute to give delight , [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)]; τὰ τέρποντα delights , [Sophocles Tragicus (Refs 5th c.BC)]
2. Pass. and Mid.,
3. with genitive rei, to have full enjoyment of a thing, have enough of it, [Homer (8th/7th c.BC)]; metaphorically, τεταρπώμεσθα γόοιο let us take our fill of lamentation, [Homer (8th/7th c.BC)]
4. to enjoy oneself, make merry , with dative modi, φόρμιγγι, μύθοισι, etc., [Homer (8th/7th c.BC)], etc.; so, τ. ἐν θαλίῃς [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)], etc.:—; also with participle, τέρψει κλύων [Sophocles Tragicus (Refs 5th c.BC)]; τέρπεται τιμώμενος [Euripides (Refs 5th c.BC)]:—;absolute, πῖνε καὶ τέρπου drink and be merry , [Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)]
5. with accusative cognate to enjoy , τ. ὄνησιν [Euripides (Refs 5th c.BC)] (ML)