ος, ον :
      1 qui sauve, qui préserve ou conserve, secourable, en parl. de pers. EUR. Or. 657, etc. ; particul. en parl. de divinités, SOPH. El. 281 ; avec un dat. THC. 7, 64 ; EUR. Or. 1637 ; avec un gén. SOPH. Aj. 779 ; en parl. de choses : σ. τινος, ESCHL. Eum. 701 ; SOPH. Aj. 766 ; d’ord. τινι, ESCHL. Sept. 183, etc. ; EUR. Her. 402, etc. secourable à qqn ; subst. τὸ σωτήριον, LUC. J. tr. 18, moyen de salut, d’où salut, délivrance, SPT. Ex. 20, 24 ; 1Esdr. 8, 63, etc. ; τὰ σωτήρια, m. sign. SOPH. El. 925 ; ARSTT. Rhet. 2, 5, 16 ; ou (s.-e. ἱερά) sacrifices en actions de grâces d’une guérison, d’un heureux retour, XÉN. An. 3, 2, 9 ; 5, 5, 1 ; qqf. honoraires d’un médecin, POLL. 6, 186 ; à Smyrne, lieux d’aisance publics, ANTH. 9, 642 ;
      2 qui annonce la guérison, HPC. Aph. 1259.

• Cp. -ώτερος, XÉN. Mem. 3, 4, 10 ; • Sup. -ώτατος, XÉN. Eq. 3, 12.

Étym. σωτήρ.

ον, saving, delivering, αὐγαὶ ἡλίου A. Supp. 213, cf. Th. 3.53, Pl. Plt. 311a, etc. ; θεοί BGU 362v 1 (iii AD); of symptoms, betokening recovery, Hp. Aph. 7.37; ὀλιγοχρόνιόν τε καὶ σωτήριον δηλοῖ τὸ νόσημα Gal. 9.574; ἐλπὶς σπέρματος σωτηρίου hope of seed to preserve or perpetuate the race, A. Ch. 236; δέχεσθαι τὸν ἱκέτην σωτήριον who brings safety to our state, S. OC 487 codd. c. dat., bringing safety or deliverance to…, ὕδωρ ἰχθύσι σ. Heraclit. 61; ἄριστα καὶ πόλεις. A. Th. 183, cf. Ch. 505, E. Heracl. 402, Ph. 918; νηυσίν τε καὶ ναύτῃσιν IG 12(8) p. x (Thasos, vi/v BC); also c. gen., τῆς βασιλικῆς ἀρχῆς σ. Pl. Ep. 354b, cf. Arist. Pol. 1314a13; Comp. and Sup., τὸ πείθεσθαι σωτηριώτερον αὐτοῖς X. Mem. 3.3.10; ἵππος σωτηριώτατος τῷ ἀναβάτῃ Id. Eq. 3.12. of persons, much like σωτήρ, E. Or. 657, Ba. 965, etc. ; θεοί, Ζεὺς σ., S. El. 281, Fr. 425; c. dat., Th. 7.64; [Ἑλένη] ναυτίλοις σ. E. Or. 1637; c. gen. pers., τάχ’ ἂν γενοίμεθ’ αὐτοῦ… σωτήριοι S. Aj. 779. as Subst., σωτήρια, τά, deliverance, safety, τἀκείνου σωτήρια Id. El. 925 (so σ. πράγματα A. Ag. 646); ἡ ἐλπὶς τῶν σ. Arist. Rh. 1383a17; also in sg., ἔρυμα τῆς χώρας καὶ πόλεως σ. A. Eu. 701; ἐπινοεῖν τι σ. τοῖς παροῦσι Luc. JTr. 18, cf. DMeretr. 9.3. σωτήρια (sc. ἱερά) τά, a thank-offering for deliverance, σ. θύειν θεοῖς X. An. 3.2.9, 5.1.1, cf. Marm. Par. 7, etc. ; σ. ἄγειν Luc. Herm. 86; σ. τοῦ βασιλέως πανηγυρίζειν for his escape, Hdn. 1.10.7; of a festival at Delphi, commemorating the retreat of the Gauls, SIG 402.5 (iii BC), etc.
physician΄s fee, Poll. 6.186.
public privy, at Smyrna, AP 9.642 (in lemmate), Suid. Σωτήριος (sc. μήν), ὁ, also written Σωτήρειος, name of a month, PLond. 2.141 (i AD), PFlor. 55 (i AD), etc. Adv. -ίως Antip. Stoic. 3.256, Ph. 2.12, al., Plu. Luc. 5, S.E. M. 9.113, etc. ; σ. ἔχειν to be capable of recovery, Plu. 2.918d.

rettend, erhaltend, befreiend, heilbringend ; σωτήριός τινος, Aesch. Eum. 671 ; τάχ' ἂν γενοίμεθ' αὐτοῦ σὺν θεῷ σωτήριοι, Soph. Aj. 766. θεοί, El. 273, aber auch τινί, ἦ ταῦτ' ἄριστα καὶ πόλει σωτήρια, Aesch. Spt. 165 ; πομμπεύς, Eur. Rhes. 228, wie πομπός, Bacch. 963. ναυτίλοις, Or. 1637, u. öfter, τὰ σωφρόνων ἀρχόντων σωτήρια, Plat. Polit. 311a ; τὸ πείθεσθαι σωτηριώτερον αὐτοῖς, Xen. Mem. 3.3.10 ; Folgde : – τὸ σωτήριον, die Rettung, ἐξευρίσκωμεν σωτήριον ἐκ τῶν παρόντων, Luc. Iov. Trag. 18 ; – τὰ σωτήρια, sc. ἱερά, Dankopfer, Dankfest für die Errettung, θύειν θεοῖς, Xen. An. 3.2.9, DS. 17.100. – Aber Soph. O.C. 488 δέχεσθαι τὸν ἱκέτην σωτήριον ist wohl rast. = σῶος zu nehmen.
• Adv., S.Emp. adv.phys. I.113, σωτηρίως ἔχειν, im Ggstz von ἀσώτως, Plut. qu.nat. 26. – In Smyrna hieß der öffentliche Abtritt τὸ σωτήριον.